نور خورشید شدت ام اس را کاهش می‌دهد

یک پژوهش تازه نشان می‌دهد بیماری ام اس در جوانان مبتلا به این بیماری که کمتر از نور خورشید بهره می‌برند و اضافه وزن دارند بیشتر از افرادی‌ست ‌که نور کافی دریافت می‌کنند و وزن متعادل دارند. پژوهشگرانی که این گزارش را منتشر کرده‌اند می‌گویند بیماری افرادی که معرض نور کمتر هستند یورش‌وار گسترش می‌یابد.   

 

پژوهشگران دانشگاه کپنهاگ در دانمارک در جریان یک مطالعه سه ساله دریافته‌اند مهم‌ترین عامل محیطی اثرگذار بر شدت بیماری کاهش استفاده از نور خورشید است. اما همزمانی این عامل محیطی با افزایش وزن زمینه مناسبی برای سرعت گرفتن بیماری فراهم می‌کند. نتایج این مطالعه در نشریه نورولوژی منتشر شده است.

 

ام اس نام مختصر بیماری مولتیپل اسکلروزیس یا فلج چندگانه است. تخمین زده می‌شود تعداد مبتلایان به این بیماری در جهان به بیش از دو و نیم میلیون نفر برسد. بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی بیشترین تعداد مبتلایان به ام اس در اروپاست بطوری که در این قاره از هر 100 هزار نفر 80 نفر با این بیماری دست به گریبانند، گرچه بعضی گزارش‌ها نشان می‌دهند در بعضی جمعیت‌های ساکن در شمال اروپا تعداد افراد مبتلا به ام اس به 200 نفر در هر 100 هزار نفر نیز می‌رسد.

 

عامل اصلی بروز ام اس صدمه دیدن و از بین رفتن روکش سلول‌های عصبی مغز و نخاغ است که به نام مایلین (با تلفظ مایه‌ لین) شناخته می‌شوند. با از بین رفتن روکش مایلینی سلول‌های عصبی که اجزاء دستگاه اعصاب بدن بشمار می‌روند قدرت ارتباط این سلول‌ها با یکدیگر از دست می‌رود و در نتیجه پیام‌های عصبی میان مغز و نخاع و اندام‌ها با دشواری رد و بدل می‌شوند.

 

گسترش بیماری ام اس یکباره نیست بلکه در دوره‌های مختلف رخ می‌دهد و در فاصله این دوره‌ها از شدت بیماری کاسته می‌شود، اما گاه نشانه‌های بیماری بکلی نیز از بین می‌روند. با اینحال سرعت بیماری می‌تواند تحت تاثیر عوامل محیطی یا جسمانی افزایش یابد و مقدار بیشتری از روکش مایلینی سلول‌های عصبی را تخریب کند. چنین شکل پیشرفته‌ای از بیماری بسختی قابل بازگشت است.

 

پژوهشگران با ردیابی نشانه‌های پیشرفت ام اس در بیش از هزار جوان 20 ساله مبتلا به این بیماری در کشور دانمارک و مقایسه آن‌ها با بیمارانی که روند گسترش بیماری در آن‌ها کند بوده دریافته‌اند که میزان ویتامین D ناشی از استفاده از نور خورشید در فصل تابستان باعث کاهش تغییرات ساختاری در دو ژن CYP27B1 و CYP24A1 می‌شود. تغییرات در این دو ژن وقتی با زمینه‌های مساعد جسمانی نظیر اضافه وزن همراه می‌شود به سرعت گرفتن و فراگیرتر شدن ام اس در بدن افراد مبتلا می‌انجامد.

 

نشانه‌های اولیه ابتلا به ام اس در سن 20 سالگی ظاهر می‌شوند اما این نشانه‌ها می‌توانند تا سن 50 سالگی نیز به تعویق بیفتند. پژوهش‌های جدید نشان می‌دهند نشانه‌های ابتلا به ام اس را می‌توان در دوره جنینی و با اندازه گیری میزان ویتامین D بدن مادران باردار نیز ردیابی کرد.

 

پژوهشگران دانمارکی می‌گویند جوانانی که در تابستان هر روز آفتاب می‌گرفتند بیماری‌شان نزدیک به دو سال دیرتر از مبتلایان دیگر گسترش پیدا کرده بود.

 

ام اس برای اولین بار توسط جان- مارتین شارکو در سال 1868 تشخیص داده شد. از نظر جنسیتی حدود 70 درصد بیماران را زنان تشکیل می‌دهند.