روش جوانه زدن، یکی از روشهایی است که خودتان هم میتوانید در منزل آن را انجام دهید؛ با روش جوانه زدن میتوان مقدار مواد مغذی موجود در یک گیاه را به میزان چشمگیری افزایش داد.
برای اینکه بیشترین مواد مغذی را از غذاها به دست آورید، سعی کنید: مواد غذایی کامل (فرآوری نشده) را خریداری کنید و با بکارگیری این روشها، ارزشهای غذایی آنها را حفظ کنید.
روش تخمیر کردن
استفاده از مواد غذایی کشت داده شده یکی از روشهای موثر در افزایش ترکیبات مغذی مواد غذایی میباشد که با مصرف این نوع مواد غذایی میتوان مواد مغذی بیشتری به بدن رسانید. تخمیر کردن یکی از روشهای فرآوری مواد غذایی است که سبب تولید باکتریهای مفید میشود و این باکتریها در حفظ سلامت و تقویت روده بسیار موثرند با وارد کردن این نوع مواد غذایی به رژیم غذایی روزانه میتوان علاوه بر تقویت عملکرد دستگاه گوارش، سیستم ایمنی بدن، و کبد به سلامت مغز نیز کمک کرد.
برای مثال: «ساورکراوت» که همان کلمپیچ تخمیر کرده شده میباشد (کلم را در آب خود میجوشانند و به آن نمک میزنند)، حاوی ترکیبات تغذیهای زیر میباشد:
ویتامین B9,B6,B1 ، ویتامین C و K، منگنز، منیزیم،کلسیم، فسفر و آهن و البته مهمتر از همه، مقدار فراوان آنزیمها و پروبیوتیکهای زنده در «ساورکراوت» میباشد. این روش یکی از بهترین روشها برای تبدیل کردن سبزیجات معمولی به سبزیجاتی با کیفیت و ارزش غذایی بیشتر میباشد. فرآیند کشت دادن، سبب تولید میکروبهای مفیدی میشود که در سلامت بدن بسیار مهم هستند. زیرا این میکروبها در تقویت و حفظ سلامت دستگاه گوارش (معده و رودهها) بسیار مهم بوده و در نتیجه به سلامت عمومی بدن هم کمک میکنند. علاوه بر این، دستگاه گوارش یکی از اندامهای مهمی است که در سلامت عمومی بدن نقش اساسی دارد و به اصطلاح به آن مغز دوم هم میگویند و میتوان گفت اثر سلامت بودن دستگاه گوارش بر خلق و خوی افراد بیش از اثر سرو تونین مترشحه از مغز میباشد؛ بنابراین حفظ سلامت دستگاه گوارش (معده و رودهها) بر جسم و ذهن ما تاثیرگذار است. مواد غذایی تخمیری میتوانند به عنوان یک سمزدا و پاکسازی کننده برای بدن موثر باشند بدینمعنی که میتوانند بدن را از وجود مواد سمی مانند فلزات سنگین پاکسازی کنند. طی فرآیند تخمیر سبزیجات، آنزیمهای طبیعی و باکتریهای مفید در سبزیجات رشد میکنند. بنابراین با مصرف این نوع مواد غذایی که فرآیند تخمیر بر روی آن صورت گرفته، میتوانیم باکتریهای مفید زیادی را وارد دستگاه گوارش کنیم که این امر به سلامت دستگاه کمک میکند.
گرفتن آب میوهها و سبزی
یکی دیگر از روشهایی که میتوان توسط آن مواد مغذی بیشتری را وارد بدن کرد، روش آبگیری میوهها و یا سبزیجات میباشد اگر چه این روش سبب زیادتر شدن مواد مغذی موجود در میوهها و سبزیجات نمیشود، اما سبب میشود میزان بیشتری از میوهها و سبزیجات را بخورید و بدین ترتیب مقادیر توصیه شده ویتامینها و منیرالها را میتوانید از این طریق به بدن برسانید. از طرفی مصرف آب میوهها و سبزیجات سبب میشود انواع ویتامینها و منیرالها و همچنین آنزیمها سریعتر و راحتتر جذب بدن شوند. با توجه به اینکه امروزه اغلب افراد دچار اختلالاتی در دستگاه گوارش میباشند هضم و جذب ویتامینها و منیرالها در دستگاه گوارش به خوبی انجام نمیگیرد، اما مصرف آب میوهها و سبزیجات کمک میکند تا مواد مغذی موجود در میوهها و سبزیجات به راحتی برای بدن تامین شود و بیشترین مواد مغذی را از این طریق به بدن رسانید.
روش جوانه زدن
روش جوانه زدن، یکی از روشهایی است که خودتان هم میتوانید در منزل آن را انجام دهید؛ با روش جوانه زدن میتوان مقدار مواد مغذی موجود در یک گیاه را به میزان چشمگیری افزایش داد. به طور مثال ارزش غذایی جوانه گندم در مقایسه با گندم معمولی بسیار بیشتر میباشد. دانههای زیادی هستند که میتوانید در منزل به روش جوانه زدن، ارزش غذایی آنها را دوچندان کنید. این دانهها عبارتند از: عدس، خردل، ترب، شبدر، تخم آفتابگردان، تخم کتان و غیره. مزیتهای روش جوانه زدن را در این جا بیان میکنیم:
1- ماده غذایی با کیفیت و زنده
جوانهها زنده هستند، روش جوانه زدن سبب میشود که یک گیاه ساده تبدیل به یک ماده غذایی با کیفیت شود که دارای ارزش غذایی و انرژی فراوان میباشد و وعدههای غذایی ما را زنده میکند!
سبزیجات حاوی مقادیر فراوان کلروفیل میباشند مانند نخودسبز و سایر سبزیجات سبزرنگ، همچنین جوانه گندم و جو منبع غنی از کلروفیل هستند.
ساختار شیمیایی کلروفیل تقریبا شبیه ساختار هموگلوبین در گلبولهای قرمز خون میباشد، البته کلروفیل دارای منیزیم بوده در حالیکه هموگلوبین دارای آهن است و سایر ترکیبات آنها مشابه به یکدیگر میباشد، از اینرو نوشیدن آب سبزیجات سبز رنگ که سرشار از کلروفیل هستند برای خونسازی در بدن مفید است.
2- ماده غذایی سالم و غیرفرآوری شده
سعی کنید جوانه دانههایی را که به طور ارگانیک پرورش دادهاند، خریداری کنید.
با توجه به آلودگیهای محیطی (هوا، آب و خاک) و ترکیبات سمی که روزانه از این طریق وارد بدن میشود، جوانهها میتوانند به عنوان یک ماده غذایی پاک کننده سمزدای بدن شوند، مواد مغذی جوانهها به راحتی و به سرعت در بدن هضم و جذب شده و در اختیار سلولهای بدن قرار میگیرد. بسیاری از هواداران خامخواری معتقدند میتوان بدن را سمزدایی کرده و بدن را از مواد زائد انباشته شده در سلولهای چربی پاکسازی و تمیز نمود و با استفاده از همین مواد غذایی سالم و زنده (جوانهها)، بدنی سالم و قوی داشت.
ترکیبات مغذی فراوان موجود در جوانهها، در حقیقت توسط مادر طبیعت به وجود میآیند، نه به دست بشر.
3- اقتصادی و به صرفه بودن و همیشه در دسترس است
با تهیه جوانههای گیاهان در منزل، علاوه بر صرفهجویی در هزینه همیشه در دسترس هستند و هر وقت بخواهیم میتوانیم از آنها استفاده کنیم.
4- برای کاهش وزن و یا حفظ وزن متعادل، مناسبند.
جوانهها کمکالری هستند اما ارزش غذایی بسیار بالایی دارند. با وارد کردن جوانهها به رژیم غذایی روزانه، علاوه بر تامین انرژی و مواد مغذی مورد نیاز بدن، به پاکسازی و سمزدایی بدن و تقویت و حفظ سلامت جسم کمک کردهایم.
5- مزایای تهیه کردن جوانهها در منزل
با به عمل آوردن جوانهها در منزل، در واقع با باغبانی کردن میتوانید محصولات تازه و مورد اطمینان را خودتان در منزل تهیه کنید. با به عمل آوردن جوانهها در منزل کنترل بهداشت محیط رشد جوانهها تحت اختیار خودتان میباشد، زیرا جوانههایی را که از بیرون خریداری میکنیم از نظر چگونگی رعایت بهداشت محیط آنها مانند (وجود حشرات، حیوانات، درجه دمای محیط و...) مطلع نیستیم. مدت زمانی که طول میکشد تا دانههای مورد نظر تبدیل به جوانه شوند بستگی به نوع دانهدار مثلا جوانه عدس پس از 2 تا 3 روز آماده میشود در حالیکه جوانه دانههایی مانند گندم ممکن است 2 هفته طول بکشد.
توجه داشته باشید که کشت دادن دانهها و تهیه جوانه آنها، قدمت 5000 ساله دارد! جوانه را ماده غذایی سوپر هم میگویند به علت داشتن ویتامینها و منیرالها فیتوکمیکالهای فراوان.
جوانهها یکی از بهترین مواد غذایی برای تامین و تقویت سلامت بدن میباشند، زیرا منابع غنی از انواع ویتامینها، مینرالها، آمینواسیدها، پروتئینها، آنزیمهای مفید و فیتو کمیکالها هستند. میزان ویتامینهای گروه B موجود در جوانهها نسبت به دانههای ساده و جوانه نزده، 5 تا 10 برابر بیشتر است و همچنین میزان ویتامینهای A و C، روی، کلسیم و آهن موجود در جوانهها 2 برابر بیشتر است نسبت به دانههای ساده و جوانه نزده. از نظر میزان کالری، جوانهها حاوی بیشترین مقدار مواد مغذی هستند.
خیساندن و جوانه زدن سبب دو برابر شدن ویتامینهای A و C و روی، کلسیم و آهن موجود در دانههای گیاهی میشود. آنزیمهای فعال و مفید سبب میشوند پروتئینهای بیشتری در دسترس بدن قرار گیرد.
مخلوط کردن
مخلوط کردن چند ماده غذایی با یکدیگر (در دستگاه میکسر یا مخلوطکن) سبب افزایش ترکیبات مغذی موجود در آنها نمیشود، اما این امکان را میدهد که چندین ماده غذایی با ترکیبات تغذیهای مختلف را با یکدیگر مخلوط کرده و در نتیجه یک اسنک یا میانوعده که حاوی ترکیبات مغذی فراوانی است، به دست آید. به عنوان مثال: تهیه کردن یک سوپر اسموتی میتواند ترکیبات مغذی فراوان و متنوعی را وارد بدن کند و تهیه کردن یک سوپر اسموتی فقط نیازمند 5 دقیقه وقت میباشد. از طرفی با استفاده از دستگاه میکسر میتوان سوپ سبزیجات را آماده کرد که این سوپ به راحتی در معده قابل هضم و جذب بوده و از طرفی حاوی ترکیبات مغذی چشمگیری میباشد و بدن به راحتی میتواند مواد مغذی و مفید آن را جذب کند.
خیساندن دانهها سبب از بین رفتن (فیتات) میشود
فرآیند خیساندن سبب آزاد شدن آنزیمها و همچنین از بین رفتن اسید فیتیک موجود در دانههای گیاهی خیسانده شده، میشود. فرآیند خیساندن سبب فعال کردن آنزیمهای مفید و میکروارگانیسمهایی میشود که به پاکسازی بدن از مواد زائد و غیرقابل هضم کمک میکنند. خیساندن دانههای گیاهی به مدت 7 تا 10 ساعت سبب میشود بیشترین میزان اسیدهای فیتیک- phytic– از بین بروند. خیساندن و استفاده از لاکتیک یا اسید استیک سبب میشود از بین رفتن فیتاتها بهتر انجام شود. برای این منظور میتوان از سرکه سیب به همراه آب استفاده کرد.
استفاده از روشهای خیساندن، تخمیر کردن و جوانه زدن سبب شکسته شدن گلوتن و سایر پروتئینهای سخت و تبدیل آنها به اجزای ریزتر و سادهتر میشود که توسط بدن به راحتی هضم و جذب میشوند. جوانه بنشنجات، انواع تخمها و انواع مغزها در واقع حاوی انواع آنزیمهای مفید و مواد مغذی آماده و قابل جذب برای بدن هستند که بلافاصله پس از مصرف جذب بدن میشوند. جوانهها در حقیقت ماده غذایی زنده و غنی هستند که میزان آنتیاکسیدانها و آنزیمها در آنها بسیار چشمگیر است. عمل تخمیر کردن سبب آزاد شدن مقادیر زیادی از ترکیبات مغذی موجود در دانههای گیاهی میشود. دانههای گیاهی جوانه زده حاوی ویتامینهای گروه B به میزان ده برابر بیشتر از دانههای گیاهی ساده و غیرجوانهزده میباشند.
خیساندن و جوانه زدن سبب دو برابر شدن ویتامینهای A و C و روی، کلسیم و آهن موجود در دانههای گیاهی میشود. آنزیمهای فعال و مفید سبب میشوند پروتئینهای بیشتری در دسترس بدن قرار گیرد. همیشه سعی کنید از دانههای گیاهی تازه و حتیالمقدور ارگانیک، مغزها و انواع بنشنجات برای جوانه زدن استفاده کنید. مدت زمان لازم برای خیساندن دانهها بستگی به اندازه و میزان سختی دانه دارد و ممکن است بین 4 تا 12 ساعت باشد. لوبیاها 12 ساعت و در حالیکه دانههای ریزتر ممکن است 4 ساعت زمان لازم داشته باشند.
پس از خیساندن دانههای گیاهی، دانهها را باید مرطوب (خیس و آبدار نباشند) نگه داشت. دانههای مربوط را درون یک بطری شیشهای ریخته و یک حوله کاغذی به عنوان درپوش بر روی آن قرار دهید، این کار سبب میشود دانهها بتوانند نفس کشیده و واکنشهای شیمیایی در آنها انجام شود و همچنین حشرات موذی و میکروبها وارد بطری نشوند.
دانههای ریزتر ممکن است پس از چند ساعت شروع به جوانه زدن کنند در حالیکه در دانههای بزرگتر مانند انواع لوبیا ممکن است دو تا سه روز طول بکشد، طی این مدت مراقب باشید که دانهها کپک نزنند و مراقب رشد کپکها بر روی دانههای در حال جوانهزدن باشید.