خزعلی، آیت‌اللهی که بر لبان احمدی‌نژاد بوسه زد

آیت‌الله ابوالقاسم خزعلی برای بیست سال جزو فقهای شورای نگهبان بودآیت‌الله ابوالقاسم خزعلی، عضو مجلس خبرگان رهبری و از چهره‌های شاخص اصول‌گرایان حاکم بر ایران، روز چهارشنبه، ۲۵ شهریور در سن ۹۰ سالگی درگذشت.

علت درگذشت آقای خزعلی در خبرگزاری‌های‌ داخلی کهولت و ضعف جسمانی عنوان شده است. یکی از آخرین گزارش‌هایی که از این روحانی منتشر شده، ویدیوی کوتاهی‌ست که او را در بستر بیماری نشان می‌دهد به‌طوری که به دشواری تکلم می‌کند.

اما شهرت این ویدیو به خاطر مواضعی‌ست که در ستایش آیت‌الله علی خامنه‌ای و مذمت آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی بیان می‌کند چنان که رهبری آقای خامنه‌ای را یک «نعمت» برای مردم ایران می‌خواند و از شکست آقای هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست مجلس خبرگان ابراز شادمانی می‌کند.

سخن دیگر آقای خزعلی که البته در این ویدیو جا افتاده، اما در متن مکتوب مصاحبه خبرگزاری فارس با او منتشر شد، این بود که «اگر آقای هاشمی بخواهد روی کار بیاید من بمیرم و زمان ایشان را نبینم».

یکی از نقاط اصلی تعارض آیت‌الله خزعلی و آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد بود که با شکست آقای هاشمی در انتخابات سال ۱۳۸۴ ممکن شد. آقای خزعلی هم در آن انتخابات و هم انتخابات سال ۱۳۸۸ از حامیان آقای احمدی‌نژاد بود که بارها در ستایش وی سخن گفت، اگرچه این ستایش‌ها در دو سال آخر دوره احمدی‌نژاد کم و کمتر شد، زمانی که اصول‌گرایان نزدیک به علی خامنه‌ای می‌گفتند که احمدی‌نژاد از رهبر جمهوری اسلامی فاصله گرفته است.

آقای خزعلی همان زمان در مصاحبه‌ای گفت: «سال اولی که احمدی‌نژاد به نیویورک رفت و در سازمان ملل سخنرانی کرد بنده به دیدار احمدی‌نژاد رفتم و لب‌های ایشان را بوسیدم و به او گفتم به این خاطر لب‌های تو را بوسیده‌ام که از امام زمان نام برده‌ای آن هم در جایی که قلب جهان کفر به حساب می‌آید. اما به مرور به واسطه برخی از افراد و نزدیکان همین شخصیت تغییر کرد.»

با این وصف، تحلیل مواضع آیت‌الله خزعلی در رابطه با اعتراضات سال ۱۳۸۸ و جنبش سبز دشوار نیست. او حتی فرزند خود، مهدی خزعلی، را که از فعالان جنبش سبز بود طرد کرد و با انتشار بیانیه‌ای خاطرنشان ساخت که او «از راه مستقیم منحرف شده، درست در خط مقابل قرار گرفته... و با من ارتباطی ندارد».

به همین سیاق آیت‌الله خزعلی از مخالفان جدی جریان اصلاحات نیز به شمار می‌آمد که با پیروزی محمد خاتمی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۷۶ آغاز شد، زمانی که آقای خزعلی جزو فقهای شورای نگهبان بود.

حملات آقای خزعلی به اصلاح‌طلبان بارها سوژه جنجالی مطبوعات آن دوران شد از جمله این سخن که به سال ۱۳۷۹ برمی‌گردد: «در این سه سال بر اسلام چیزی گذشت که در ۵۳ سال حکومت پهلوی این گونه نگذشته بود.»

وی در توضیح این سخن، اصلاح‌طلبان را متهم به تلاش برای «سست کردن عقاید دینی مردم» می‌کند و آنها را تهددید به «جهاد» می‌کند.

جمله جنجال‌برانگیز دیگر او که هشداری به محمد خاتمی تلقی شد این بود که «مبادا بعضی‌ها مجبور بشوند مثل بنی صدر با لباس زنانه از کشور فرار کنند».

و باز جمله جنجالی دیگری که البته بی‌ارتباط با اصلاح‌طلبان است: «عید غدیر باید جایگزین نوروز شود.»

سخن آیت‌الله خزعلی از عید غدیر البته یادآور بنیاد بین‌اللملی غدیر است که وی آن را با توصیه آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۱۳۷۶ تاسیس کرد، بنیادی که هدف آن «تبلیغ و ترویج رویداد غدیر خم» عنوان شده و آن‌قدر گسترش یافته که ریاست نمایندگی‌های آن را ائمه جمعه در شهرستان‌ها و نمایندگان ولی فقیه در خارج از کشور عهده‌دار شوند. بنیاد بین‌المللی غدیر در دستگاه‌های اجرایی نیز نمایندگی دارد که عالی‌ترین مقام آن دستگاه، نمایندگی بنیاد را هم بر عهده دارد چنان چه یکی از آخرین مکاتبات آیت‌الله خزعلی نیز صدور حکم برای وزیر کشور کنونی‌ست که نمایندگی این بنیاد در وزارت کشور را به او می‌سپارد.

جز این، آیت‌الله ابوالقاسم خزعلی از اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی و نیز ۲۰ سال جزو فقهای شورای نگهبان بوده است. وی از شاگردان آیت‌الله خمینی در دهه‌های پیش از انقلاب اسلامی بوده است که تحت تاثیر او به مبارزه علیه حکومت پهلوی روی می‌آورد، امری که دو بار باعث تبعید او به گناباد و گناوه می‌شود.