زردآلو بومىنواحى چین است و هنوز هم به صورت وحشى در این مناطق مىروید. این درخت در اوایل قرن اول میلادى به آسیا و اروپا راهافت. ارتفاع درخت زردآلو تا 6 متر هم مىرسد. برگهاى آن مانند قلب نوک تیز و به رنگ سبز روشن مایل به زرد مىباشد.
گلهاى زردآلو درشت و به رنگ سفید متمایل به قرمز است. میوه آن گوشتى و زرد رنگ، با طعمىمطبوع و شیرین بوده که در اواسط تابستان مىرسد. هسته زردآلو صاف، قهوه اى و بیضى شکل است. در داخل هسته مغز آن قرار درد که طعم آن گاهى شیرین و گاهى تلخ مىباشد.
مواد مغذى موجود در زردآلو
این میوه سرشار از ویتامینهاى A و C و آهن است. مواد مغذى موجود در زردآلو از چشمها و قلب حفاظت مىکنند و فیبر موجود در آن علیه بیمارىها مبارزه مىکند.
زردآلو منبع غنى بتاکاروتن (پیش ساز ویتامین A ) است. زردآلوهایى که رنگ نارنجى تیره دارند، حاوى بتاکاروتن بیشترى هستند. مواد غذایى حاوى بتاکاروتن باعث کاهش خطر بروز بیمارىهاى قلبی، سکته، آب مروارید و بعضى سرطانها مىشوند.
مقادیر بالاى بتاکاروتن و لیکوپن موجود در زردآلو باعث مىشود غذاى مفیدى براى حفظ سلامتى قلب باشد. این دو ماده به عنوان آنتىاکسیدان، از اکسیداسیون LDL، کلسترول و بروز بیمارى قلبى جلوگیرى مىکنند.
بتاکاروتن در بدن، به ویتامین A تبدیل مىشود. پس مىتوان گفت زردآلو منبع غنى ویتامین A است که در حفظ بینایى چشم موثر است و به عنوان یک آنتى اکسیدان قوى جلوى تخریب سلولها توسط رادیکالهاى آزاد را مىگیرد.
زردآلومنبعغنىبتاکاروتن است. لذا در تقویت بینایى چشم، جلوگیرى از بروز بیمارىهاى قلبى و آب مروارید موثر است. رادیکالهاى آزاد، عدسى چشم را تخریب مىکنند و باعث بروز آب مروارید مىشوند یا اینکه ذخیره خونى چشمها را از بین برده و باعث تخریب بافت چشم مىشوند. زردآلو حاوى فیبرهاى محلول در آب است. مطالعات نشان مىدهد مصرف فیبرهاى محلول باعث حفظ قند خون در مقدار طبیعى و کاهش کلسترول خون مىشود. فیبر موجود در زردآلو از بروز یبوست و بیمارىهاى رودهاى جلوگیرى مىکند. برگه زردآلو سرشار از پتاسیم است. مصرف مواد غنى از پتاسیم باعث تنظیم فشارخون مىشود.
زردآلوى رسیده به علت دارا بودن ویتامینهاى گروه B براى درمان بیمارىهاى عصبى و روحی، بى خوابی، خستگى شدید، گیجی، فراموشى و... مفید است. میوه و هسته شیرین زردآلو به علت دارا بودن ویتامین C براى تقویت بدن، رفع اختلال در رشد کودکان و جلوگیرى از خونریزى لثه موثر است و به علت داشتن آهن در خون سازى موثر است.
سایر خواص درمانى زردآلو
-تصفیه کننده خون است. عروق را باز مىکند و ملین است.
- بوى بد دهان را رفع مىکند. تب بر است. به علت داشتن کبالت براى کم خونى مفید است.
- التهاب مفاصل را برطرف مىکند. ضد نرمىاستخوان است. براى قلیایى کردن بدن مفید است.
- زردآلو به علت داشتن مقدارى اسید سالسیلیک، براى درد مفاصل و رماتیسم مفید است.
- زردآلو، خنک و اشتها آور است.
- زردآلو، باعث رفع تشنگى و عطش مىشود.
- براى رفع یبوست و بواسیر مفید است.
- مصرف برگه زردآلو سبب هضم غذا مىشود و از یبوست جلوگیرى مىکند. براى مصرف برگه، ابتدا آن را با آب بشویید. سپس آن را در آب خیس کنید و بگذارید یک شب بماند. سپس یک دانه لیموترش در آن بیندازید و صبح ناشتا، برگه خیس خورده را همراه با آب آن میل کنید که براى رفع یبوست بسیار مفید است.
- حرارت درونى بدن را پایین مىآورد.
- برگه زردآلو باعث هضم غذا مىشود.
تذکراتى در مورد مصرف زردآلو
- از زیاده روى در مصرف زردآلو خوددارى کنید، زیرا مصرف زیاد آن در هضم مواد غذایى ایجاد اختلال کرده و دچار اسهال مىشوید.
- افرادى که ناراحتى کبدى دارند، باید از زیاد خوردن زردآلو پرهیز کنند.
- هسته تلخ زردآلو مواد سمىبه نام اسید سیانیدریک و اسید پروسیک دارد. لذا خوردن هسته تلخ زردآلو خطرناک است.
- مصرف زیاد زردآلو باعث ایجاد لکهاى سفید پوستى مىشود.
- زردآلو از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است، لذا براى سرد مزاجان مضر است.
- کسانى که دچار سوزش یا نفخ معده هستند، از مصرف زیاد زردآلو پرهیز کنند.
- زردآلو به طور کلى دیرهضم و نفاخ است. بنابراین اشخاص مسن و کودکان باید از خوردن زیاد آن پرهیز کنند.
- زردآلو را همیشه قبل از غذا بخورید و هستهاش را نیز همراه آن مصرف کنید، زیرا هسته شیرین زردآلو ضد نفخ بوده و هضم آن را آسان مىسازد.
- این میوه را هنگام ناشتا وبا معده خالى نخورید، زیرا سبب دل پیچه مى شود.
- زردآلوى کال و نرسیده دیرهضم و نفاخ است. همچنین ترشح اسید معده را افزایش مىدهد و باعث ترش کردن معده مىشود.
- هرگز زردآلو را بعد از غذاهاى سنگین نخورید.
- بعد از خوردن زردآلو آب سرد ننوشید یا با آب سرد استحمام نکنید، زیرا باعث ایجاد گاز و نفخ در معده مىشود.
- اگر بعد از خوردن زردآلو دچار سنگینى و نفخ معده شدید، فورا مقدارى زیره را دم کرده و میل نمایید یا مقدارى عرق زیرها عرق نعنا بخورید.
خواص درمانى هسته و برگ زردآلوهسته زردآلو از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک، و برگ و گل آن سرد و خشک است.
- اگر چند قطره از روغن هسته را در گوش بچکانید، صداهاى گوش را از بین برده و سنگینى گوش را درمان مىکند.
- روغن هسته براى نرم کردن پوست مفید است.
- روغن هسته اگر تلخ باشد، کرم معده و روده را از بین مىبرد.
- روغن تلخ هسته ورم مقعد را از بین برده و سنگ مثانه را خرد مىکند.
- دم کرده برگ زردآلو براى قطع اسهال مفید است.
- براى تسکین درد گوش، چند قطره از دم کرده برگ زردآلو را در گوش بچکانید.
از زردآلو مىتوان برگه، کمپوت و نکتار زردآلو تهیه کرد.