'غرامت' هسته‌ای آمریکا که نتانیاهو فعلا آن را نمی‌خواهد

کنگره آمریکا آخرین سنگر مقاومت بنیامین نتانیاهو در برابر توافق هسته‌ای ایران است. نخست وزیر اسرائیل هنوز امید دارد که در ظرف دو ماه آینده با بسیج کردن دو- سوم نمایندگان کنگره، مانع از لغو تحریم‌های ایران شود و توافق را برهم بزند. به خاطر همین امید است که او فعلا از گفتگو با دولت اوباما برای دریافت یک "بسته غرامت" که واشنگتن پیشنهاد پرداخت آن را داده است، خودداری می کند.

 

از زمان امضای توافق وین، کاخ سفید برای جلب رضایت متحد استراتژیک خود، پیشنهاد داده است که همکاری‌های نظامی‌-امنیتی با اسرائیل را گسترش بدهد. این پیشنهاد در اسرائیل به "غرامت" معروف شده؛ غرامت یک توافق "بد" که به عقیده اسرائیل، به منافع این کشور خسارت سنگینی وارد آورده است.

 

آلون پینکاس، دیپلمات سابق اسرائیلی، به بی‌بی‌سی فارسی می گوید آمریکا می داند آزاد شدن حداقل ۱۰۰ میلیارد دلار از دارایی هایی مسدود شده ایران که بخشی از آن احتمالا به گروه‌هایی مانند حزب الله لبنان و حماس خواهد رسید، در کنار مشروعیت یافتن برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، برای اسرائیل پیامدهای نامطلوبی خواهد داشت که باید جبران شود.

 

آقای پینکاس می گوید: "توافق اتمی ایران شرایط خاورمیانه را تغییر می دهد و می تواند بر وضعیت استراتژیک و ژئوپلتیک منطقه اثر بگذارد. بنابراین اسرائیل خواهان دریافت غرامت از آمریکا خواهد شد، غرامتی که می تواند ترکیبی از تسلیحات نظامی، فن آوری و توانایی جمع آوری اطلاعات باشد."

افرائیم هالوی: آنها (ایران) امتیازات زیادی داده اند. خیلی از خطوط قرمز رهبر، (آیت الله) خامنه ای، در عمل کاملا از صحنه پاک شدنهادهای نظامی-‌امنیتی در اسرائیل به دریافت هرچه سریع‌تر غرامت از آمریکا علاقمند به نظر می رسند به خصوص که بنا بر گزارش ها، قرار است نیروی هوایی اسرائیل تعداد بیشتری جنگنده بسیار پیشرفته اف-۳۵ دریافت کند، ولی بنیامین نتانیاهو ظاهرا خسارت وارده به منافع کشورش را آن قدر سنگین می داند که می گوید هیچ غرامتی آن را جبران نخواهد کرد.

 

بعضی از ناظران اما معتقدند آقای نتانیاهو خوب می داند در مقطع فعلی بروز هرگونه نشانه‌ای که او هم بسته غرامت احتمالی را پذیرفته یا خواهد پذیرفت، در عمل به معنای نوشیدن "جام زهر" یا تسلیم شدن در برابر توافق "بد" تعبیر خواهد شد، توافقی که اسرائیل و لابی این کشور در واشنگتن سخت تلاش دارند تا نمایندگان کنگره را علیه آن بسیج کنند. به همین سبب، نتانیاهو به احتمال بسیار زیاد ترجیح خواهد داد که تا لحظه آخر به جای صحبت کردن در مورد غرامت، به مبارزه و مخالفت با توافق ادامه بدهد.
کمپین ۲۰ میلیون دلاری

رون درمر، سفیر اسرائیل در واشنگتن، این روزها به شدت مشغول رایزنی با نمایندگان کنگره از هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه است تا به توافق هسته‌ای ایران رای منفی بدهند. لابی اسرائیل (ایپک) هم کمپین تبلیغاتی ۲۰ میلیون دلاری خود علیه توافق را از هفته گذشته آغاز کرده است.

 

در این میان عده‌ای از ناظران، نزدیک شدن بیش از اندازه اسرائیل به جمهوریخواهان برای مقابله با یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای سیاست خارجی رئیس جمهوری دموکرات را کاری اشتباه و بی‌فایده می دانند.

افرائیم هالوی، رئیس پیشین سازمان جاسوسی موساد، دو سناریو را پیش‌بینی می کند که به باور وی هر دو به ضرر اسرائیل تمام خواهد شد.

 

او به بی‌بی‌سی فارسی می گوید: "اگر اوباما در این کارزار پیروز شود و مصوبه کنگره را وتو کند، آمریکا توافق هسته‌ای را اجرا خواهد کرد و اسرائیل تمام نفوذش بر دولت آمریکا را از دست خواهد داد."

 

"از طرف دیگر، اگر توافق توسط کنگره فسخ شود، آمریکا دیگر نخواهد توانست در مورد برنامه هسته‌ای ایران کاری انجام دهد و کشورهای دیگر هم مسیر خود را در پیش خواهند گرفت. روسیه، چین، فرانسه و آلمان هر یک خط مشی مستقل خود را دنبال خواهند کرد. دراین صورت، دیگر گزینه نظامی جدی هم در برابر برنامه اتمی ایران باقی نخواهد ماند."

 

رئیس پیشین موساد معتقد است که توافق وین حاوی نکات مثبتی برای اسرائیل است زیرا ایران در پای میز مذاکره عقب نشینی‌های قابل ملاحظه‌ای داشته است.

 

او می گوید: "به نظر من، آنها امتیازات زیادی داده اند. خیلی از خطوط قرمز رهبر (آیت الله) خامنه ای در عمل کاملا از صحنه پاک شد."
شانس کم پیروزی

 

بحث توافق هسته‌ای ایران این روزها در واشنگتن داغ شده و هیاهوی زیادی بر سر معامله هسته‌ای با جمهوری اسلامی در پایتخت آمریکا به راه افتاده است.

 

با این حال، کمتر کسی انتظار دارد که کنگره تحت کنترل جمهوریخواهان بتواند مانع از اجرای توافق شود. اکثریت حزب جمهوریخواه در کنگره قاطع نیست بنابراین آنها باید برای خنثی کردن وتوی رئیس جمهوری و رد توافق، حمایت حدود یک - پنج نمایندگان دموکرات را جلب کنند که به چند دلیل کار آسانی نخواهد بود.

 

در حال حاضر، باراک اوباما در موقعیت سیاسی محکمی قرار دارد و بنا بر نظرسنجی ها، افکارعمومی داخلی از توافق حمایت می کند. به علاوه، هیلاری کلینتون مطرح‌ترین کاندیدای حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ از توافق وین حمایت کرده است.

بنابراین در شرایطی که قدرت‌های بزرگ و شورای امنیت سازمان ملل متحد هم مهر تایید خود را بر توافق گذاشته اند، بعید به نظر می رسد که حدود ۲۰ درصد از هم حزبی‌های باراک اوباما جرات شورش علیه او را داشته باشند.