دانه کولانه غذای محلی کردستان است.
مواد لازم (برای ۶ نفر)گندم: ۳۰۰ گرم
نخود، عدس، لوبیا قرمز: هر کدام ۱۵۰ گرم
سبزی (مرزه خشک): به میزان لازم
پیاز: (برای پیاز داغ): ۳ عدد
قلم گوسفندی: ۲ قلم متوسط
فلفل قرمز: به میزان لازم
زردچوبه: به میزان لازم
نکته : این آش جز غذاهای تقریبا مناسبتی خطه کردستان میباشد که هنگام اولین رویش دندانهای شیری کودکان تهیه و بین اقوام پخش میشود اما در فصلهای سرد سال بنا بر ذائقه افراد طبخ میگردد.
طرز تهیه:
ابتدا گندمها را به مدت ۲۴ ساعت درون آب سرد نگه میداریم تا کاملا آب را جذب کرده و یا حتی درصدد جوانه زدن باشند سپس درون قابلمه نخود و لوبیا قرمز و عدس را همراه گندم با مقداری آب مخلوط نموده حرارت میدهیم. حرارت دادن باید یکنواخت باشد به طوریکه تمامی حبوبات و گندم خوب پخته شده و آش لعاب دار باشد.
بعد از پخت نسبتا کامل، سبزی مرزه را اضافه میکنیم. هنگامیکه تمامی محتویات آش پخته شد درون ماهیتابه پیاز داغ را آماده میکنیم. همچنین جهت خوش طعم کردن این آش میتوان قلم گوسفندی را هنگام فرایند پخت اضافه نمود. (پرهیز در مورد اشخاصی که چربی خون دارند منع شده است)
به جای قلم گوسفندی میتوان هنگامیکه آش کاملا پخته شد برای خوشمزه کردن و تزئین آن از قیمههای کوفته ریزه یا کوفته قلقلی استفاده نمود.