بررسی روزنامه‌های صبح تهران؛ دوشنبه ۲۴ فروردین

مهم ترین موضوع روزنامه های امروز تهران حوادث یمن و ابراز خشم نسبت به سیاست های سعودی است. کیهان در تیتر اول خود به نقل از یک خبرگزاری داخلی نوشته انقلابیون یمنی به خاک عربستان وارد شدند و مرزهای سعودی کاملا ناامن شده، جوان روزنامه سپاه پاسداران هم همین خبر را به عنوان اولین پاسخ یمن به سعودی ها منعکس کرده است.

 

از میان اخبار داخلی برپایی همایشی در بزرگداشت شخصیت همسر آیت الله خمینی بینان گذار جمهوری اسلامی و سخنان حسن روحانی رییس جمهور و هاشمی رفسنجانی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در آن جا، مهم ترین موضوعی است که روزنامه های میانه رو و هوادار دولت بیشتر به آن پرداخته اند.
کجاست جامعه پویا و زنده جهان عرب؟
تیتر و عکس صفحه اول کیهاناعتماد در سرمقاله خود نوشته: وضعیت جوامع کشورهای عربی را با چه شاخص یا مصداقی می‌توان توصیف کرد؟ هیچ چیز بهتر از وضعیت اسفبار یمن و رفتار کشورهای همسایه آن با این کشور به نسبت فقیر، توصیف‌کننده غلبه حکومت‌های فاسد و ضدمردمی بر بسیاری از این کشورها نیست؛ حکومت‌هایی که در برابر قدرتمندتر از خود به‌شدت خاضع و دست به سینه هستند، ولی هنگامی که به کشور ضعیفی مثل یمن می‌رسند، از اسراییلی ها چیزی کمتر نمی‌آورند.

 

این مقاله سپس به اختلافات موجود میان جمهوری اسلامی و سعودی رسیده و نوشته حکومت سعودی معتقد است که ایران عامل اصلی قضایای یمن است. اول اینکه آیا کسی در میان کشورهای عربی و عربستان نیست که پاسخ دهد چگونه ایران می‌تواند چنین اقدامی را و در ابعاد ادعایی در جامعه‌ای که زیر گوش عربستان و مصر است ایجاد کند، در حالی که ایران نه با آن کشور مرز زمینی دارد و نه حتی فاصله نزدیک. این بدان معنا نیست که ایران یا هر کشور دیگری نمی‌توانند از جریان‌های خاصی حمایت کنند ولی حمایت کردن یک چیز است و فاعل اصلی معرفی شدن یک چیز دیگر. حداکثر حمایت‌های ایران یا کشوری در حد ایران از مخالفان حاکمیت پیشین یمن، فقط در حد و اندازه یک تقویت‌کننده معمولی می‌تواند باشد و نه منشأ اصلی حرکت.

 

سرمقاله اعتماد پرسیده: آیا چنین ادعایی به منزله شکست مطلق عربستان سعودی نیست؛ کشوری که در کنار عمان تنها کشوری است که مرزهای زمینی با یمن دارد. کشوری که سالانه صدها میلیارد دلار درآمدهای ارزی مفت و مجانی دارد و می‌تواند با اندکی استفاده از این اهرم قدرت اقتصادی، نفوذ خود را در منطقه، به ویژه در کشورهای فقیر گسترش دهد؛ کشوری که چندین دهه است که مشکلات خود را با یمن حل نکرده و به‌جای کمک به این کشور درصدد مزدورپروری در آن است.
چرا سعودی اشتباه کرد

صادق خرازی در مقاله ای در شرق با اشاره به لشکر کشی سعودی به خاک یمن نوشته: چرا عربستان دست به چنین عمل خام و عجیب و در‌عین‌حال با ریسک بالا زده است؟ در حالی که تا شب درگذشت ملک‌عبدالله، حوثی‌ها و انصارالله میهمان ویژه دولت عربستان بودند و آنها در بحث جانشینی و وضعیت آینده یمن به مذاکره پرداخته بودند. با مرگ پادشاه چه اتفاقی رخ داده است که عربستان رویکرد مذاکره، حل‌وفصل منطقی و گفت‌وگو را به جنگ و حمله و تجاوز تغییر داده است.

 

معاون پیشین وزارت خارجه در پاسخ به اختلافات سران عربستان سعودی اشاره کرده و مدعی شده که بین نایف با بن‌سلمان در راستای حملات هوایی-زمینی اختلافات جدی فاحش وجود دارد و نیروهای آمریکایی به حکمیت و مدیریت این اختلاف‌ها پرداخته‌اند. موقعیت فعلی عربستان سعودی نشان می‌دهد این رژیم قادر به تأمین و سیادت بر جهان پیرامونی خود نیست و نتوانسته سیطره بر نحله‌ها و جنبش‌های مقاومت و انقلابی پیدا کند و هرگونه وسوسه و پیشنهاد آنان توسط حوثی‌ها رد شده است.

 

نویسنده مقاله شرق در نهایت افزوده: سیستم امنیتی عربستان سال‌هاست با حمایت از القاعده و هم‌اینک داعش از منطقه امنیت‌زدایی کرده است و در یک توافق نانوشته با تروریسم عربی در محیط داخلی خود امنیت را فراهم آورده‌اند. در اینجا بحث یک جنگ جدی مطرح است. دیگر نمی‌توان ناامنی را در بیرون منطقه توسعه داد و در درون با پول‌های خود امن زندگی کرد. امنیت مقوله‌ای بهم‌پیوسته است. امنیت‌سازی کاذب همانند دولت‌سازی‌های مصنوعی به‌زودی تبدیل به ضدامنیت و تهدید می‌شود.

 

مهدی روزبهانی در سرمقاله ابتکار نوشته: ریاض در حمله به یمن و تحرکات دیپلماتیک اخیر خود نشان داده است که تلاش می‌کند جبهه متحدی را در پشتیبانی از خود بسیج کند. بعد از تفاهم ایران و شش قدرت جهانی سعودی ها نگرانی بیشتری از گسترش قدرت ایران یافته اند. هرچند که ایران تلاش می‌کند از این تنش به دور باشد اما سعودی ها همواره مسیر متفاوتی را در پیش گرفته اند و با برافروختن آتش جنگ در نقاط مختلف منطقه، بر دامنه اختلافات اعم از قومی و مذهبی افزوده اند.

 

به نوشته این مقاله: دو قطبی شدن بازی ای فرسایشی است که هیچ گاه به جنگ رو در رو نمی‌انجامد ولی همواره ترس و تلاش برای یارگیری و افزایش قدرت نظامی را در پی دارد. بازی ای که باب میل دو ابرقدرت روسیه و آمریکاست چرا که در پی این طناب کشی سیاسی بنابر امکانات دو قطب نوعی تعادل و ثبات در منطقه حاکم می‌شود.

 

سرمقاله ابتکار معتقد است که باید ایران مسیر صلح را در پیش بگیرد و به لحاظ روانی و سیاسی نیز وارد این بازی دو قطبی نشود. در این راستا گسترش همکاری و مناسبات منطقه ای در سطوح مختلف با کشورهای همسایه در راستای جلوگیری از دو قطبی شدن برای ایران ضروری است. این تحرک دیپلماتیک باید کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله امارات متحده عربی، کویت و قطر را نیز شامل شود چرا که آنها در سالهای اخیر نشان داده اند همچون گذشته پدرخواندگی سعودیها را قبول ندارند و خواهان ثبات منطقه هستند.
اداره فرا ملی سرزمین‌های مقدس
کارتون علیرضا پاکدل، اعتمادمحمود اشرفی در مقاله ای در شهروند نوشته: منطقه در دهه‌های گذشته شاهد لشکرکشی عراق به ایران و یورش عراق به کویت بوده و درحال حاضر شاهد تهاجم عربستان به یمن است. ایران با وجود قدرتمندی فراوان بر کنار از تمامی سیاست‌های جنگ طلبانه است. قدرت و توان نظامی ایران و ویژگی‌های ژئو استراتژیک آن به تنهایی ایران را به نقطه تعادل استراتژیک منطقه تبدیل نکرد. بلکه در این میان سیاست خارجی اصولی و پرهیز از تنش، بیش از هر عاملی در این امر موثر بوده است.

 

به نوشته این روزنامه نگار: اکنون در افق سیاسی منطقه، قدرتمندی ایران دیده می‌شود و در کرانه‌های‌های نه چندان دور دگرگونی سیاسی ژرف عربستان سعودی به چشم می‌‌آید. دگرگونی عربستان ‌سعودی محور و اساس تحولات در تمامی کشور‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس خواهد بود. تزلزل سیاسی در عربستان به کاهش چیرگی این کشور بر بحرین خواهد انجامید.

 

مقاله شهروند به یادآوری خاطره اختلافات ارضی سعودی با قطر و بحرین پرداخته و احتمال داده که بزودی تحول مهمی در منطقه رخ خواهد داد که از آن جمله اداره اماکن مقدس واقع در شبه جزیره عربستان توسط یک نهاد و تشکیلات بین‌المللی اسلامی خواهد بود. دولت شهرها در مکه مکرمه و مدینه منوره تشکیل و به صورت بین‌الدول اسلامی و فراملی اداره خواهد شد. امواج پیش روی تضعیف و دگرگونی سیاسی سعودی‌ها راه را برای شکل‌گیری این نهاد فراملی اداره‌کننده سرزمین‌های مقدس هموار خواهد کرد.
انتقاد به خاطره گویی های هاشمی

حسین شریعتمداری در یادداشت روز کیهان با اشاره به همایش بزرگداشت همسر آیت الله خمینی که در آن حسن روحانی رییس جمهور و هاشمی رفسنجانی سخنانی گفته اند که چند روزنامه آن را تیترهای اول خود قرار داده اند ابتدا از رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام پرسیده که چرا وی در نقل خاطرات و مسائل گذشته به درگذشتگان استناد می‌کنند که پی بردن به صحت و سقم آن نیازمند دسترسی به آنان است و این دسترسی امکان‌پذیر نیست؟

 

مدیر این روزنامه در بخشی از یادداشت روز خود به بخشی پرداخته که هاشمی رفسنجانی با نقل جمله ای از همسر بنیادگذار جمهوری اسلامی و نوشته سخن مورد اشاره آقای هاشمی در متن و محتوای خود این مضمون را نیز القاء می‌کند که اگرچه پذیرش قطعنامه برای امام راحل به منزله نوشیدن جام زهر بوده است ولی تلاش آقای هاشمی در زمینه‌سازی برای پذیرش آن- بخوانید جام زهر- از دوراندیشی و درایت بیشتر ایشان نسبت به حضرت امام(ره) حکایت می‌کند! و حاکی از آن است که حضرت امام چند ماه بعد از نوشیدن جام زهر به درایت آقای هاشمی پی برده و - به قول ایشان- متوجه شیرینی و حلاوت آن شده‌اند!

 

یادداشت روز کیهان این گفته را از آن جا این روزها نگران کننده می داند که این روزها یک جریان سیاسی نه چندان ناشناخته، اصرار دارد و به دهها زبان و بیان، برای مردم و نظام اسلامی در تقابل با آمریکا نسخه تسلیم می‌پیچد و این توهم را در شیپور فریب می‌دمد که برخورداری از آینده روشن و از جمله گشایش اقتصادی فقط در گرو تن دادن به خواسته‌های آمریکا و متحدانش است! آیا این توهم در ذهن مخاطبان شکل نمی‌گیرد که آقای هاشمی -خدای نخواسته- قصد دارد نتیجه کوتاه آمدن در مقابل دشمن را «شیرین» معرفی کند؟

 

نماینده ولی فقیه در روزنامه کیهان در نهایت با اشاره به جمله ای از هاشمی رفسنجانی که از زندان ها، ظلم هایی که به مردم می شود و سرکوب ها و حق هایی که ضایع می شود اعتراض کرده نوشته: و بالاخره یاد آن روزها به خیر که مواضع و عملکرد انقلابی آقای هاشمی‌رفسنجانی و حضور پرشور ایشان در جبهه‌ها خشم دشمنان ایران اسلامی و رضایت توده‌های مردم پاکباخته را در پی داشت. امید آن که اردوگاه پیشین خود را ترک نکند.
منتقدان بی تابلو
کارتون محسن ظریفیان، فرهیختگانحمید قاسمی فیض آباد در سرمقاله ایران روزنامه دولت به گروه هایی اشاره کرده که فعالیت جناحی و حزبی دارند اما از گرفتن شناسنامه- بخوانید پذیرش موازین قانونی- امتناع می‌کنند. این نوع فعالیت فراقانونی باعث می‌شود که آنها در هر دوره‌ای خیلی راحت و آسان تابلو و نام جدید برای خود برگزینند و در قبال این چرخش و تغییر مواضع به هیچ کس پاسخگو نباشند.

 

نویسنده مقاله با این مقدمه به این جا رسیده که: این آفت‌ها در قضایای مربوط به مذاکرات هسته‌ای بیش از هر زمان خودنمایی کرده است. برخی افراد و رسانه‌ها قریب هشت سال حامی و بلکه شریک دولت سابق در عرصه‌های مختلف بودند؛ در عرصه سیاست خارجی حاصل این همراهی و کار تیمی آنها نیز همان چیزی بود که به تقابل همه‌جانبه ایران و غرب انجامید و شش قطعنامه تحریم را علیه ملت ایران رقم زد. بعد از اعمال این تحریم‌های ظالمانه و زیانبار نیز آنها نه تنها تلاشی برای گشایش در وضع معیشت و اقتصاد مردم انجام ندادند بلکه دائماً در اظهارات خویش از بی‌اثر ماندن تحریم‌ها سخن می‌گفتند.

 

در ادامه مقاله روزنامه دولت آمده: بسیاری از مشوقان و مؤلفان آن سیاست‌های تند و افراطی نه تنها مسئولیت دیکته‌های دیروز خود را به عهده نگرفتند بلکه اکنون در جایگاه مدعی و وکیل مدافع منافع ملی ظاهر شده‌اند و چندان جای تعجب ندارد که برای تیم دیپلمات‌ها و مذاکره کنندگان امروز رهنمود اصلاحی ارائه می‌کنند.
«فکت شیت» توافق با کی روش

پیمان مقدم در ستون طنز روزنامه ایران نوشته: داستان سرمربی پرتغالی تیم ملی را که در جریانش هستید. یک سور به قصه هزار و یک شب زده است. جناب کارلوس خان شبیه گل قهر کن شده است. تا می‌گویند خب آقا کارلوس تیم ملی... فوراً کلید می‌کند که می‌خواهم بروم. بعدش هم کارلوس می‌رود توی یک جلسه طولانی و فشرده که خروجی آن جلسه در نهایت ماندن ایشان و صدور یک بیانیه است. کارلوس هم خیلی شیک و مجلسی می‌آید بیرون و به خبرنگارها از محتویات جلسه نم پس نمی‌دهد و همه را به فکت شیت فدراسیون ارجاع می‌فرماید.

 

در ادامه این طنز نوشته آمده: حالا هم عموجان دلواپس ما کلید کرده‌اند که: «شما که زیر بار انتشار فکت شیت مذاکرات به هزار و یک دلیل نمی‌روید و بهانه‌های افلاطونی ساطع می‌کنید، حداقل فکت شیت مذاکرات با کی روش را منتشر کنید. ملت حق دارند بدانند این ترکمنچایی که با جناب شان منعقد کرده‌اید چیست که دم به ساعت فیل شان هوای قطع همکاری به سرش می‌زند!»
تبِ سفر

مصطفی عابدی در مقاله ای در شهروند نوشته: نسبت مرگ‌ومیر جاده‌ای در ایران در مقایسه با جهان بالاست و در طول‌ سال نیز روزهای تعطیل ازجمله عید نوروز آمار مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات رانندگی بیشتر از سایر روزها است. کمتر فردی در ایران هست که حداقل یکی از اقوام درجه یک یا دو او جان خود را در حوادث رانندگی از دست نداده باشد. تعطیلات امسال نیز از این قاعده مستثنا نبود، ولی دردآورترین صحنه‌ای که در این خصوص دیده شد، تصویری است که از پشت یک کامیون (ظاهراً ٥ یا ١٠ تن) انداخته شده بود و در گوشه کامیون ٥ جسد سوخته و در هم رفته دیده می‌شد.

 

این روزنامه نگار با نقل خبری درباره روشن کردن اجاق گاز گردشگری برای طبخ غذا در پشت کامیونی در حال حرکت، که باعث آتش سوزی شد و ۷ نفر را به کام مرگ کشاند و ۸ نفر دچار سوختگی شدید شدند نوشته استفاده غیرمجاز از وسایل باری برای حمل انسان قبلاً هم دیده شده است و در همین روزها در نیکشهر بلوچستان ١٥ دختر دانش‌آموز به دلیل واژگونی یک وانت‌بار مجروح شده‌اند.

 

بعد از ذکر مثال های دیگر مقاله شهروند به این جا رسیده که شاید توجیه آوریم که از زندگی شهری خسته شده‌اند و می‌خواهند هر طور شده به سفر بروند. اگر آنان به کوه و بیابان بروند، تا حدی این علت قابل فهم است، ولی وقتی شهر خود را ترک می‌کنند و به یک شهر دیگر (که معمولاً در عید شلوغ‌تر هم هست) می‌روند، چگونه می‌توان این توجیه را پذیرفت؟ به نظر می‌رسد که اگر به سفر نروند، یک جای کارشان اشکال داشته است و جالب اینکه سرعت افزایش تعداد سفرها نیز چشمگیر است.
مبارزه مدنی روی مبل
کارتون احسان گنجی، بی قانونسوشیانس شجاعی‌فرد در ستون طنز شهروند با عنوان مبارزه مدنی روی مبل چند نمونه از پست های فیس بوکی را به نقد کشید: فوری.. فوری... عربستان اعلام کرده که همینیه که هست، باز هم از این کارها می‌کنیم. بیایید امروز ساعت ٩ شب تا ده دقیقه از فرستادن هرگونه جوک، عکس‌های +١٨، فحش علیه دکترها، مطلب علیه حکومت، مطلب درباره لامپ‌های ٨٥ وات به بالا خودداری و فقط شعار مرگ بر سعودی‌ها را منتشر کنید. کپی اجباریه. یک نفر کپی نکرد، رفت آن‌جا که عرب می‌انداخت!

 

پست دوم چنین است: فوری فوری... امارات اعلام کرده به‌زودی سه جزیره ایرانی رو تا آخر فردا شب به خاک خودش ملحق میکنه. پادشاه امارات گفته اگر ایرانی‌ها توی اینستاگرام این پیغام رو لایک کنند و عضو گروه «اصن یه وضعی» بشوند از تصمیم خودش منصرف میشه و جزایر رو برای همیشه به ایران میبخشه. هموطن، پای ایران در میونه. هرچه سریع‌تر عضو گروه اصن یه وضعی بشو و لایکش کن!

در نهایت طنزنویس شهروند افزوده: هموطن خبر رسیده که شش ماه است که حجازیان به مرزهای ما در میانرودان حمله کرده و پیشروی‌هایی به سوی پایتخت زمستانی ما یعنی تیسفون داشته‌اند. ما ایرانی‌ها را چه می‌شود؟! لطفا این خبر را به اشتراک بگذار تا بلکه به گوش دولتمردان و موبدان و ارتشداران برسد. وظیفه من و تو هم این است که درباره حمله اعراب جوک بسازیم و به این طریق روحیه آنها را ضعیف کنیم. یادمان باشد که در ماجرای حمله اسکندر یونانی، پدران ما با ساختن جوک، توانستند بر فرهنگ یونانی غلبه کنند و خون آریایی را حفظ کنند. آریایی نیستی اگر برای دیگران نفرستی. یک نفر جدی نگرفت و نفرستاد، الان اسمش شده ابو رامتین!

 

آیدین سیار سریع در سرمقاله بی قانون نوشته: در راستای ضرورت بازتعریف بعضی از ضرب المثل‌های فارسی امروز به تفسیر چند مورد از آنها پرداخته‌ایم، امیدواریم بعد از تنویر افکار عمومی پیرامون این ضرب المثل‌ها، روزی برسد که دیگر مجبور نباشیم از آنها استفاده کنیم.

نویسنده سپس به تحلیل مثل «آب که سر بالا می‌رود قورباغه ابوعطا می‌خواند» پرداخته و نوشته: درواقع فقط ابوعطا نیست، در بسیاری از موارد دیده شده که آب سربالا رفته و قورباغه مذکور استعداد و ذوق موسیقی خود را در انواع سبک‌های پاپ، رپ، هارد راک، اوپرا، اوپرا مینی، گوگل کروم و ... هم آزمایش کرده، اصولا این آب وقتی سربالا می‌رود اعتماد به نفس خاصی در انسان ایجاد می‌شود به طوری که الان ما در کشور بالغ بر ۲۵ میلیون گرافیست، ۳۶ میلیون عکاس، ۱۲ میلیون فعال سیاسی که از طریق وبلاگ نویسی فعالیت سیاسی می‌کنند، ۱۴ میلیون فعال سیاسی که از طریق تغییر عکس پروفایل فعالیت سیاسی می‌کنند.خیلی هم عالی.