سوغات فرنگ(۱۴): ماجرای پسر نخست وزیر و مسکن مهر فرانسوی

در روزنامه های امروز فرانسه (تاریخ را یادداشت نکرده ام ولی مربوط به سال 1374 است) خبرهایی از سوء استفاده پسر نخست وزیر از مسکن اجتماعی (شبیه مسکن مهر خودمان) که توسط شهرداری ها و دولت ساخته شده و به اقشار آسیب پذیر و کم در آمد با قیمت های بسیار نازل اجاره داده می شود منتشر شده است.

 

گفته می شود پسر نخست وزیر با اینکه در آمد خوبی دارد و جزو اقشار آسیب پذیر نیست نزدیک یک سال است که در یکی از این آپارتمان های با اجاره کم ساکن است و خبرنگاران با کنکاش مطلع شده اند که او قانونا حق استفاده از این امتیاز را نداشته و احتمالا با سوء استفاده از موقعیت شغلی پدرش و به اصطلاح با پارتی بازی در آن ساکن شده است.

 

اعتراضات رسانه ای به حدی بالا گرفت که برخی از اپوزیسیون حتی استیضاح دولت را مطرح و دولت تا مرز سقوط پیش رفت و نهایتا نخست وزیر عذر خواهی کرده و پسرش هم آن آپارتمان را تخلیه کرد و غائله ختم به خیرشد!

 

نقش رسانه ها در مبارزه با فساد و تخلفات نقش بسیار مهمی است و اتحادیه صنفی خبرنگاران هم از خبرنگارانی که به پرونده های حساس ورود پیدا می کنند به شدت حمایت می کند و لذا منابع قدرت نمی توانند به راحتی این دست خبرنگاران را تطمیع یا تهدید کنند؛ بنا بر این کار به جایی می رسد که نخست وزیر کشور برای یک تخلف کوچک پسرش مجبور به عذرخواهی علنی می شود و به عبارتی حساب کار دست او و هر مقام حکومتی دیگری می آید که اگر فساد کنند ممکن است آبرویشان برود.

 

اینجا البته هیچکس حساب تخلف هیچ مقام مسئول حتی رئیس جمهور را هم به حساب نظام سیاسی حاکم نمی گذارد بلکه فقط به حساب خود فرد متخلف می گذارند و از این جهت خیال مردم راحت است که اگر احیانا تخلفی هم توسط فردی از مقامات صورت گیرد تخلف فردی است و به پای حاکمیت نوشته نمی شود زیرا نظام سیاسی به هیچ وجه و به بهانه مقام سیاسی یا موقعیت اداری آن مقام، سعی در پوشاندن و ماله کشیدن بر تخلف آن فرد نمی کند بلکه با کمترین هزینه، مسؤول و پاسخگو دانستن فرد متخلف و تنبیه و مجازات او به جای تعمیم و سر شکن کردن هزینه تخلف فرد بر کل یا بخشی از نظام سیاسی- آنرا مدیریت می کند.

 

این فرهنگ عذرخواهی مسؤولین و مقامات از کوتاهی ها یا اشتباهاتشان فرهنگ بسیار پسندیده ای است که اعتماد ملی و اجتماعی را بیشتر نموده و تحمل ناملایمات را هم برای مردم آسان تر می کند.

 

چند سال پیش برای ماموریت چند روزه ای به کره جنوبی رفته بودم. شنیدم یکی از وزیران کابینه به خاطر اینکه منشی او یک زمانی یک سوء استفاده مالی کوچک انجام داده بود، به خاطر خدشه دار نشدن اعتماد عمومی به دولت، از سمت وزارت استعفا داده است. جالب اینکه این تخلف مالی را نه وزیر بلکه منشی او مرتکب شده وود و جالب تر اینکه نه در زمان وزارت آن وزیر بلکه مدتها قبل از اینکه این فرد وزیر و آن فرد منشی او شود اتفاق افتاده بود. با این حال به خاطر اینکه وزیر کسی را به عنوان منشی انتخاب کرده بود که در سوابقش یک مورد تخلف مالی داشته – با اینکه موقع به کار گیری وی کسی از آن تخلف مطلع نبوده – استعفا و خود را قربانی کرد تا نظام سیاسی حاکم و ساختار اداری، سالم بماند.