چه کسانی از «سکس» چیز زیادی نمی‌دانند؟

ایران وایر , حسین نوش آذر :آیا نویسندگان از «سکس» سر درمی‌آورند؟ یک منتقد آلمانی به نام راینر موریتس با بررسی رمان‌های معروف در دو دهه گذشته به این نتیجه رسیده که نویسندگان از سکس چیز زیادی نمی‌دانند و با این‌حال آن‌ها ظاهراً بیشتر از دیگران به ماجراهای رختخوابی، و توصیف کشش تن علاقه دارند.

هم‌زمان با برگزاری نمایشگاه کتاب لایپزیک که بعد از نمایشگاه کتاب فرانکفورت از مهم‌ترین نمایشگاه‌های کتاب جهان به شمار می‌آید، کار‌شناسان اعلام کرده‌اند که انتظار می‌رود در سال ۲۰۱۵ فقط در آلمان ۱۵ هزار عنوان رمان عشقی با سویه‌های اروتیک و حتی پورنوگرافی منتشر شود.

 

برای مطالعه این پدیده، راینر موریتس شناخته‌شده‌ترین رمان‌های عشقی را بررسی کرده و حاصل این پژوهش ادبی را در کتابی به نام «چه کسی بدترین سکس را دارد» منتشر کرده است.

 

نتیجه این پژوهش درباره حد و حدود آشنایی نویسندگان با سکس بسیار قابل تأمل است. موریتس می‌نویسد: «نویسندگانی هستند که می‌دانیم کوهستان‌ها و سواحل دریا را به زیبایی وصف می‌کنند. اما وقتی بحث بر سر رختخواب است، قلم‌شان به زحمت می‌افتد و سراغ استعاره‌های ورزشی، تشبیه‌سازی‌هایی با حیوانات و وصف‌های دور از ذهن می‌روند.»

اندیشه‌ای که این کتاب بر آن استوار است تازگی ندارد. نشریه Literary Review که در بریتانیا منتشر می‌شود هر سال با اهدای جایزه ادبی «سکس بد» توجه منتقدان را به وصف‌های نخ‌نما و دور از ذهن از رابطه جنسی در رمان‌های مدرن و اغلب پرفروش جلب می‌کند.

 سال گذشته هیأت داوران این جایزه ادبی، بن اوکری، نویسنده نیجریایی و برنده جایزه ادبی بوکر در سال ۱۹۹۱ را به خاطر توصیفات دور از ذهن از ماجراهای رختخوابی شایسته دریافت جایزه «سکس بد» دانست.

 

در صحنه‌ای از رمان «عصر جادو» نوشته بن اوکری، نویسنده در توصیف عشقبازی قهرمان داستان با دوست‌دخترش می‌نویسد: «او می‌دانست که زیر سقف آسمان ایستاده و می‌دانست که حالا در این لحظه در بدن او فرورفته است.»

 

حتی جان آپدایک هم که با چهارگانه «فرار کن خرگوش» خود را به عنوان نویسنده‌ای توانا شناساند، از جایزه ادبی «سکس بد» محروم نماند. او در سال ۲۰۰۸ به خاطر توصیفی که از یکی از صحنه‌های هم‌خوابی در رمان « جادوگران ایست‌ویک» به دست داده بود، شایسته دریافت جایزه «سکس بد» شناخته شد. آپدایک می‌نویسد: «گوشت نرم و گرم‌اش مرا دیوانه کرده بود. داغ بود مثل آب جوش در دستگاه تقطیر.»

 

با هشتگ «سکس بد» (#BadSex) می‌توان در توئیتر با نظر مردم درباره چنین نویسندگانی آشنا شد. قابل تأمل است که نویسندگان زن معمولاً به افتخار دریافت جایزه «سکس بد» نائل نمی‌شوند و به این ترتیب این جایزه، مردانه است.

در ادبیات معاصر ایران، رمان «طوطی» نوشته زکریا هاشمی نخستین رمان اروتیک به شمار می‌آید. در این رمان از دریچه چشم مردی سرکش و بزن بهادر به نام هاشم با دنیای تن‌فروشان شهرنوی تهران آشنا می‌شویم. طوطی لقب یکی از همین تن‌فروشان است که به هاشم دل می‌بازد و او را به نجیب‌خانه‌اش راه می‌دهد. وصف کتک‌کاری‌ها، عرق‌خوری‌ها، سرکشی‌ها و ولگردی‌ها و کافه‌گردی‌های هاشم بر این رمان سایه انداخته و هرچند در دنیایی سرشار از  ماجراهای رختخوابی اتفاق می‌افتد، اما از وصف صریح این ماجراها نشانی نمی‌توان یافت. همین‌قدر می‌دانیم که همه زن‌ها به دلیلی نامعلوم، احتمالاً به خاطر لوطی‌گری هاشم کشته و مرده او هستند.

 

به این ترتیب صحنه هم‌خوابی یک ساواکی با همسرش «ایران» در رمان «شب هول» نوشته هرمز شهدادی که در آستانه انقلاب منتشر شد، مهم‌ترین نمونه شناخته‌شده و موفق وصف ماجراهای رختخوابی در رمان فارسی‌ست.

 

پس از انقلاب اصولاً همه وصف‌های جنسی از رمان‌های ترجمه‌شده حذف و سانسور می‌شود. در رمان‌هایی که نویسندگان ایرانی می‌نویسند، رختخواب کلاً از زندگی بشر حذف شده است. معلوم نیست که در این میان افزایش روزافزون جمعیت ایران چگونه اتفاق می‌افتد.

 

در ادبیات کهن ایران اما هزلیات شاعران سرشار از وصف‌ آلت تناسلی مرد است. (برای مثال در اشعار سوزنی سمرقندی). در رستم‌التواریخ، نوشته محمدهاشم آصف از مورخین دوره زندیه و اوایل قاجار هفت حکایت پورنوگرافی وجود دارد. در این داستان‌ها رابطه جنسی به جنگ با سپر و خدنگ تشبیه شده و اوج آن در صحرا اتفاق می‌افتد: زنان حرمسرای شاه سلطان حسین به صحرا رفته‌اند وجفت‌گیری خران را تماشا می‌کنند و به سر و سینه خود می‌کوبند.

در ادبیات عرفانی ما، شاعر نظرباز به اندام زن توجه دارد و آن را معمولاً با انواع میوه‌ها مقایسه می‌کند. جلال خالقی مطلق در یکی از مقالات پژوهشی‌اش نشان داده است که این تشبیهات تا چه حد به تصوری که ما در طول تاریخ از زیبایی زنانه داشتیم، بستگی دارد. با آمدن مغول، «انار» را فراموش کردیم وبه فکر «سیب» افتادیم.