سرانگشتان ظریف و گرههای اقتصادی
تیتر و عکس های صفحه اول تعادلروزنامه اقتصادی تعادل در عنوان اصلی خود از نامه ۲۱ اقتصاددان برجسته کشور خبر داده که اصلی ترین چالش های اقتصاد ایران را مشخص کرده و این حاصل کار نخستین کنفرانس اقتصاد ایران با با حضور رییسجمهوری، جمع کثیری از اقتصاددانان ایرانی و تنی چند از مقامات ارشد کشور برگزار شد.
محمد صادق جنان صفت در سرمقاله همین روزنامه با اشاره به این که با وجود تلاشهای کامیاب دولت برای حل معضلات اساسی بهویژه مهار تورم که یک نقطه عطف سیاستهای چند سال اخیر است، اما گرههای کسبوکار مردم هنوز باز نشده نوشته درست یا غلط ایرانیان معتقدند باید مسایل بینالمللی ایران از وضع فعلی دور شود.
به نوشته سردبیر تعادل: نخبگان ایرانی به رفتار، گفتار و تصمیمهای ظریف خیره شده و آن را رصد میکنند اما نگرشهای متضاد و متناقض درباره وزیر امور خارجه ایران نکات ظریفی را در دل خود نهان کرده و البته یک پرسش بنیادین پیش روی نخبگان قرار داده است: عاقبت کار ظریف چه خواهد شد؟ آیا او همانند یک قهرمان و شخصیت ممتاز ایرانی از دل این همه فشار مذاکرات بیرون میآید و یک خاطره خوش نزد ایرانیها میگذارد؟
مقاله در نهایت به این جا رسیده که: سرنوشت ظریف بسته به پایان مذاکرات دارد که ایران دستاورد قابل توجهی از گفتوگوها به دست آورد. و حالا کار ظریفی که محمدجواد باید کند این است که نوعی از بندبازی سیاسی را برای ایجاد تعادل در درون جناحهای سیاسی ایران فراهم کند و معدلی از آرزوها و امیدهای ایران و غرب.
آیا قطع وابستگی به نفت عملی است؟
اعتماد در سرمقاله خود با نقل سخنان تازه رهبر جمهوری اسلامی درباره لزوم قطع وابستگی به نفت در بودجه کشور نوشته: در این سالها، هشدارهای زیادی داده شده و تلاشهای بسیاری هم انجام شده است اما نه آن هشدارها کافی است و نه آن تلاشهای مسوولان... اگر اقدامات لازم و تلاشهای جدیتر را در عرصه اقتصادی انجام ندهیم، نتیجه همان میشود که اکنون دشمن برای موضوع هستهای ما شرط و شروط میگذارد و بعد هم میگوید: اگر قبول نکنید، تحریم میکنم!
به نوشته این مقاله: اکنون که ایران در تحریم است و صادرات نفت آن نسبت به سالهای گذشته کاهش داشته و حتی دسترسی به همین درآمدها نیز ساده نیست و از سوی دیگر قیمت نفت بهشدت کاهش یافته، وضعیت وابستگی بودجه و اقتصاد ایران به نفت در حال کاهش است و این خارج از اراده و انتخاب ما است. بهطور طبیعی دولت نیز بودجه خود را متناسب با این شرایط تنظیم کرده است. حال فرض کنیم که به دلایلی پیشبینی نشده، یا حتی محتمل، امکان این فراهم شود که در مدت اندکی حجم صادرات نفتی ایران حداقل ٥٠ درصد بیشتر شود و قیمت نفت نیز به جای سابق برگردد. در این صورت درآمدهای نفتی ایران بیش از ٥/٢ برابر خواهد شد.
اعتماد با این فرض پیش بینی کرده: تزریق درآمدهای جدید نفت به بودجه کشور آغاز خواهد شد. حتی اگر این تزریق به سرعت و شدت تزریق پولهای نفتی در دولت پیشین اصولگرایان نباشد، باز هم شاهد افزایش تزریق درآمدهای نفتی به بودجه خواهیم بود. چرا؟ یک دلیل روشن آن این است که هر دولتی در کوتاهمدت میل به بقا دارد و نمایندگان نیز در پی انتخاب مجدد خود هستند، در نتیجه هرکدام میکوشند که از سفره رانت نفت، بیشترین بهره را برای حل مشکلات فوری و کوتاهمدت خود ببرند. لذا فوری متممهای بودجه و طرحهای هزینهدار در دستور قرار میگیرد و این به جز مواردی است که پول نفت خارج از چارچوبهای مرسوم هزینه میشود. سیاستمداران به سرعت خواهند گفت که پول هست بگذاریم مردم بخورند!
دفاع تاریکخانه از تمرکززدایی از پایتخت
شهرام شهیدی در ستون طنز روزنامه اعتماد طرح امکان سنجی برای انتقال پایتخت از تهران اشاره کرده که رییس جمهور خبر آن را داد و به بررسی محاسن این انتقال پرداخته و چند تای از محاسن را برشمرده:
- با این طرح یکهو و به سرعت آب خوردن سرانه هر شهروند تهرانی از محیطهای آموزشی، فضای سبز، اماکن هنری، سینماها و موزهها و سالنهای ورزشی و... چند برابر میشود و دیگر لازم نیست دولت در این بخشها سرمایهگذاری کند. درحالی که تاثیر منفی هم در آمار شهرستانها ندارد. چون وقتی سرانه شهرستانها از این امور نزدیک به صفر باشد طبق یکی از اصول ریاضی صفر ضربدر هر عددی باز صفر شده و منفی نمیشود.
- در روزهای پایانی سال پایانهها خلوت است و دیگر مردم برای گرفتن بلیت قطار و اتوبوس توی سر و کول هم نمیزنند چون دیگر لازم نیست عید بروند شهرهای دیگر بلکه از اول سال توی شهرشان بودهاند. همین باعث کاهش قیمت بلیت در بخش حمل و نقل و کاهش دزدی و جیب بریهای شب عید در پایانهها میشود.
طنزنویس اعتماد در نهایت نوشته: - خروج این همه شهروند باعث کاهش تعداد سفر و در نتیجه کاهش مرگ و میر ناشی از سفر در نوروز میشود بدون اینکه شما ریالی بابت اصلاح جادهها و خودروها بپردازید . چون پس از اجرای طرح این شهرستانیها هستند که باید عید به عید دست زن و بچه را بگیرند، بیایند تهران برای گشت و گذار و ما نان را دو برابر قیمت بهشان بفروشیم که انتقام چندسالهمان را گرفته باشیم.
پایان نزدیک است کارتون کیوان زرگری، شهروندابوالقاسم قاسم زاده در روزنامه اطلاعات با اشاره به پایان دور تازه از مذاکرات ایران و پنج به اضافه یک نوشته وزیران خارجه ایران و آمریکا، همگونی گفتار از نتیجه آن داشتند و گفتند، این دور از مذاکره خوب و دارای پیشرفت بود اما همچنان مشکلات و اختلافهایی باقی مانده است که نیازمند ادامه گفتگوها است. وزیر خارجه آمریکا هم گفت تا تاریخ ۱۰ فروردین باید به توافق کلی دست پیدا کنیم، اگر نمیخواهیم مذاکرات به بنبست بخورد.
به نوشته این مقاله: بر این اساس در پایان این دوره از گفتگوها و تلاش برای اعلام نتیجه تا ۱۰ فروردین ماه آینده، زمان کوتاه و مسیر طولانی، نشان از پیچیدگی و حساسیت مرحله نهایی در مذاکرات را دارد. اگر تمامی گزارشهای خبری و سیاسی را در پایان و اعلام ادامه گفتگوها در هفتههای آینده رصد کنید، دور نمای امید به حصول توافق بسیار بیشتر از شکست مذاکرات است.
سرمقاله اطلاعات به این جا رسیده که: همه محافل سیاسی در غرب گفتهاند، اراده سیاسی برای دستیابی به نتیجه از سوی هر دو طرف، آن هم در سطح مسئولین ارشد دولتها دیده میشود و گام به گام مذاکرات ایران با گروه ۱+۵ که امروز محور و مرکزیت اصلی آن گفتگوهای ایران و آمریکا شده است، به پایان نزدیک میگردد و هیچکدام از دو طرف به بازگشت به نقطه صفر نمیاندیشند.
صادق خرازی در مقاله ای در شرق نوشته: تحولات چند هفته گذشته درباره موضوع مهم هستهای کشورمان نشان داد صدای ضربان قلب مذاکرات ایران و پنج عضو دایم شورای امنیت بهاضافه آلمان، بلندتر و تکاپوی دو طرف، عینیتر و جدیتر شده است. دراینمیان، طرفین با ادبیات خاص خود به بیان تهدیدها و تحلیلهایی میپردازند اما تلاش عینی در رساندن این مقطع حساس به توافق مثبت، کاملا مشهود است.
معاون پیشین وزارت خارجه در پاسخ این سوال که غرب چه نیازی به توافق با ایران دارد نوشته: ایران دارای موقعیت ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکنومیک است و هیچ موضوعی در خاورمیانه، آسیایمرکزی و خلیجفارس بدون حضور ایران و کمربند امنیتی آن، به نتیجه نمیرسد. امروز تهدیدات، چالشها و فرصتهای طرفین به هم شبیه است. اشتباهات غرب و اعراب در حمایت از داعش، موقعیت آنها را شکننده کرده و تنها کشوری که میتواند این روند را سامان دهد، ایران است.
مقاله شرق حتی آژانس انرژی اتمی را ناکام در حلوفصل مسایل کشورهایی چون کرهشمالی، لیبی، کوبا و عراق خوانده و شورایامنیت سازمانملل را نیز نهادی توصیف کرده که گام مثبتی برای حلوفصل صلحآمیز مسایل جهانی برنداشته و بهجای بازدارندگی، بهصورت منفی عمل کرده و نتیجه گرفته خاورمیانه، تابوتحمل جنگ جدیدی را ندارد. دولت اوباما نیز در تلاش است به تراژدی چهاردهه قطع مناسبات ایران و آمریکا پایان دهد و این دستاورد بسیار بزرگ را برای دولت دموکرات واشنگتن به ارمغان آورد.
نامه به رییس جمهور چه بود؟ کارتون امین منتظری، بی قانونسه روز بعد از اعلام این که نامه ای با امضای صد نماینده مجلس خطاب به رییس جمهور نوشته شده، ایران روزنامه دولت با کنکاش در میان نمایندگان مجلس به این نتیجه رسیده که این نامه واقعی نیست
ابراهیم بهشتی در گزارش اصلی روزنامه ایران نوشته: در آستانه سفر رئیس جمهوری به استان قم، دو خبرگزاری نزدیک به اصولگرایان، متن نامهای حاوی انتقاد از ادبیات رئیس جمهوری و شیوه مواجهه وی با منتقدان منتشر کردند و مدعی شدند این نامه که به امضای ۱۰۰ نماینده رسیده، «حدود یک ماه پیش تهیه شده و قرار است به هیأت رئیسه تقدیم گردد.» این دو رسانه منتقد دولت، برخلاف رویه معمول مطبوعاتی، تنها به انتشار نامه اکتفا کرده بودند و نه تنها ۱۰۰ نام، بلکه حتی اسم یک امضاکننده را نیز منتشر نکردهاند.
به گزارش روزنامه دولت: جبار کوچکینژاد نماینده رشت، که یک ماه پیش را زمان «تهیه» نامه اعلام کرده بود از تعداد امضاکنندگان نامه ابراز بی اطلاعی می کند. سی نمایندهای که روز گذشته در حاشیه جلسه علنی مجلس مورد سؤال خبرنگار روزنامه ایران قرار گرفتهاند، اساساً از وجود چنین نامهای اظهار بیاطلاعی کردند. محمدحسین فرهنگی و بهروز نعمتی اعضای هیأت رئیسه مجلس هم در میان این نمایندگان قرار داشتند. نعمتی، سخنگوی هیأت رئیسه هم گفته چنین نامهای به هیأت رئیسه مجلس نرسیده و او نیز اصلاً آن را ندیده است.
در ادامه گزارش روزنامه ایران نام عده زیادی از نمایندگان مخالف دولت ذکر شده که از این نامه اظهار بی اطلاعی کرده اند و فقط امیرحسین قاضیزاده نماینده مشهد و سخنگوی جبهه پایداری با بیان اینکه یادم نمیآید کدام نامه را میگویید، گفته یکی از همکاران داشت امضا جمع میکرد. وی در پاسخ به این سؤال که آیا خود شما این نامه را امضا کردهاید هم گفت: اگر لازم بود جواب بدهم، جواب میدادم.
دولت چکار به این کارها دارد
مصطفی عابدی در سرمقاله شهروند با اشاره به مبارزه چهل ساله حکومت در ایران با قیمت سوخت و انرژی نوشته: ربط این کار با دولت معلوم نیست. دولت فقط باید جلوی انحصار را بگیرد و مقررات مناسب وضع کند و راهها و ارتباطات را امن کند تا کالا و خدمات به بهترین صورت و ارزانترین قیمت تولید و عرضه شوند. در چنین صورتی مردم خودشان کالا را تولید و وارد و صادر و عرضه میکنند. اگر در مواردی هم مشکلی در تولید یا واردات کالای خاصی پیش آید (مثل زمان جنگ) دولتها بهطور موقتی تعادل را برقرار میکنند.
نویسنده معتقد است: ولی به نظر میرسد که نهادهای حکومتی ایران ازجمله مجلس، قصد ندارند که این گونه امور را رها کنند و به کار اصلی خودشان بپردازند. نمونهاش اظهارنظر اخیر یکی از نمایندگان که گفته است مجلس باید به قیمت خودرو بیشتر نظارت کند. خودرویی که روزانه هزاران مورد آن در بازار خرید و فروش میشود، بدون اینکه دولت اطلاعی از قیمت آن داشته باشد. حال میخواهند بر قیمت کارخانه نظارت کنند. این نوع نظارتها زمینه را برای شکلگیری فساد هم فراهم میکند.
مقاله شهروند با اشاره به چند مصوبه دولت و مجلس در این روزها نوشته: این نوع کارها در ظاهر با هدف دفاع از مردم انجام میشود، ولی کیست که نداند این نوع قیمتگذاریها به ضرر تولید و درنهایت به ضرر مردم و اشتغال است. حتی در برخی از موارد تولیدکنندگان مجبور شدهاند که قیمتهای مصوب را نادیده گرفته و پایینتر از آن بفروشند، زیرا در رقابت شکست میخوردهاند. مخابرات و هزینههای اینترنت از این جمله است. در مورد خودرو هم همین قاعده است. سوخت و انرژی هم همینطور. لازم است یک بار برای همیشه، نهادهای گوناگون، دندان قیمتگذاری خود را بکشند
رقص ارشاد و گشت ارشاد
کارتون حمید صوفی، قانونمحمدرضا ستوده در ستون طنز جهان صنعت به نقل از مقامات وزارت ارشاد برگزاری جشنواره رقص محلی بانوان را تکذیب کرده و نوشته: سخنگوی وزارت ارشاد راست گفته است، جشنواره رقص محلی بانوان ربطی به وزارت ارشاد ندارد و متولی آن وزارت ورزش است. به طور کلی هرگونه تکان و تحرکی در کشور مربوط به وزارت ورزش است. به همین خاطر بود که در سالهای اخیر با افزایش تحرکات مردمی در کشور سازمان تربیت دیگر توان مدیریت آن را نداشت و بزرگان کشور تصمیم گرفتند وزارت ورزش را تاسیس کنند تا تحرکات اجتماعی و تکانهای مردمی هدفمند و مدیریت شوند!
به نوشته این طنزنویس: ایشان در ادامه باز هم راست گفتهاند و قطعا این مراسم با هماهنگی سایر نهادهای دولتی نیز نبوده است. بعضی از تکانهای مردمی هستند که مردم دیگر نمیتوانند آن را در خود نگه دارند. مثلا همین رقص محلی که نمیتوان تکانها را مدیریت و کنترل کنند. تازه شانس آوردهایم کشوری مانند تایلند و مکانی همچون دوبی وجود دارد و عده بسیاری از مردم با مراجعه به این اماکن متحرکه تکانهایهایشان را تخلیه میکنند وگرنه سنگ روی سنگ بند نمیشد.
ستون طنز جهان صنعت با این تاکید به پایان رسیده که: به هر حال ما هرگونه رقص محلی، شرکتی، هیپ هاپ، باباکرم یا بالهای را که امنیت ملی را به خطر بیندازد و باعث تخریب عزت کشور شود، با تمام قوا محکوم میکنیم. والسلام.