طبق تحقیقات انجام شده هر فرد دارای چرخه زیستی متفاوتی است که بر عملکرد فیزیکی او اثر میگذارد. آیا شما با چرخه خود آشنا هستید؟
برای "عادات عجیب و غریب" انسانی، توضیحات علمی وجود دارند. عاداتی مانند بیرون پریدن از تخت هنگام طلوع خورشید و یا بیدار ماندن تا اولین ساعات بامداد.
وقتی به ورزش میرسیم، این عادات ممکن است اهمیت بیشتری پیدا کنند چون این رفتارها میتوانند بر عملکرد ما تاثیر بگذارند.
ساعت زیستی بدن یکی از عوامل تعیینکننده در تنظیم فعالیت هورمونهای بدن، دمای بدن و ضربان قلب است.
مجموعه این عوامل بر این که فرد در طول روز چقدر هوشیار و چقدر خواب آلود است تاثیر میگذارد.
لوئیس فرانکو بنفونته، دبیرکل فدراسیون بهداشت ورزشی اسپانیا به بیبیسی گفته است که میان نور، فصل و شخصیت هر فرد رابطه وجود دارد.
مطالعات متعددی انجام شده که نشان میدهد ورزش صبحگاهی بهتر از ورزش عصرگاهی است.
اما در مقابل مطالعات بسیاری هم وجود دارد که عکس این قضیه را نشان میدهند.
آقای بنفونته که پزشک است میگوید از نظر فیزیولوژی و سوخت و ساز، مثلا برای کنترل وزن بدن، توصیه شده که زمان ورزش با وقت غذا فاصله داشته باشد.
او میافزاید که بهترین زمان از این لحاظ، اولین ساعات روز است.
ورزش صبحگاهی همچنین، عادت ورزش کردن را ماندگار میکند که دلیلش انجام آن پیش از شروع روز و قبل از هر کار دیگری است.
دانیل سانچز از پرو به بیبیسی موندو - بخش آمریکای لاتین سرویس جهانی - گفته است: "من شخصا ترجیح میدهم اول صبح ورزش کنم. وقتی به عنوان اولین کار ورزش میکنی، جایی برای بهانه تراشی وجود ندارد."
مطالعات علمی نشان میدهند که فعالیت ورزشی صبحگاهی از چند جنبه مفید و سودمند است.
آقای بنفونته میگوید این فعالیتها و ترشح برخی هورمونها مانند اندروفین باعث میشود فرد حالش بهتر شود و حال و حوصله خوبی داشته باشد.
او میافزاید با فعالیت صبحگاهی، فرد روز را بهتر آغاز میکند، هم از لحاظ روحیه و بهداشت روانی هم از نظر سلامت جسمی.
نکته منفی ورزش صبحگاهی پایین بودن دمای بدن در این وقت روز است که میتواند خطر آسیب ورزشی را به دنبال داشته باشد یا روی عملکرد ورزشی فرد تاثیر منفی بگذارد.
این یکی از فواید دیرتر ورزش کردن است.
زمان دیرتر به معنای آن است که میزان هورمونها و دمای بدن به بالاترین میزان در روز رسیده که این وضعیتی ایدهآل برای ورزش کردن است.
نتایج تحقیقات دانشگاه شیکاگو نشان داده که دیرتر ورزش کردن، باعث استقامت بیشتر و عضلهسازی بیشتر میشود.
ساعات دیرتر ورزش همچنین خطر آسیبهای ورزشی را کاهش میدهد.
آقای بنفونته میگوید افرادی هستند که به طور طبیعی زود بیدار میشوند و راحت هم میخوابند. در مقابل، کسانی هم برای بیدار شدن مشکل دارند و شب هم چندان راحت و زود خوابشان نمیبرد و من هم از این دسته هستم و برای همین است که برای من ورزش کردن در صبح زود بسیار دشوار است.
همچنین برای بسیاری از مردم، ورزش کردن در شب، راهی برای آرامش پس از گذراندن روزی شلوغ و پرکار است.
اما آقای بنفونته می گوید ورزش در ساعات دیرهنگام شب میتواند خطرناک باشد.
او می گوید توصیه نمی شود که پس از ساعت ۹ یا ده شب، ورزش به خصوص ورزشهای سنگین انجام شود چون این فعالیتها می توانند بر خواب فرد تاثیر بگذارند و نیاز فرد به خواب را به تعویق بیندازند و این منجر به خستگی او در روز بعد خواهد شد.
ورزشکاران حرفهای فعالیت های ورزشی خود را برای کاهش خطر در طول روز تقسیم میکنند.
اما نتایج تحقیقاتی که توسط دانشگاه بیرمنگام بریتانیا انجام شده نشان میدهد که برای ورزشکاران مختلف، زمان بهترین عملکرد تفاوت زیادی دارد.
ساعت خواب در این تحقیق مهم بوده و نشان میدهد که بسته به آن که هر ورزشکار چه ساعتی از خواب بیدار شده، عملکرد او در طول روز تغییر کرده است.
نکته مشترک در این تحقیقات این است که ورزش و فعالیت بدنی، فارغ از این که در چه زمانی از روز انجام شود، بهتر از ورزش نکردن است.