نان با طعم جوهر قند!

انتشار خبری در مورد وجود جوهر قند در نان، مورد توجه مردم و رسانه‌ها قرار گرفته است.

کارشناسان پیش از این تذکر داده بودند که احتمال تقلب در بسیاری از مواد غذایی هست و حالا انگار نوبت به نان رسیده است. بعد از اضافه شدن جوش شیرین، حالا ممکن است برخی نان‌ها جوهر قند هم داشته باشند. ‌

 

گفته می‌شود که جوهر قند یا سدیم دیتیونیت یا بلانچیت، پودری سفیدرنگ با ترکیب گوگردی و کاربرد صنعتی است که در صنایع رنگرزی برای از بین بردن رنگ و بازیافت کاغذ باطله و در موارد محدودی برای زیست‌شناسی، زمین‌شناسی و عکاسی ‌ استفاده شده و برای سلامت انسان بسیار مضر است. دکتر منصور رضایی، متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این‌باره به همشهری می‌گوید: چون مصرف سرانه نان در ایران بالاست و نان قوت غالب ما ایرانی‌هاست، استفاده از جوهر قند در نان مصرفی مردم، عوارض جبران‌ناپذیری را برای سلامت مردم درپی خواهد داشت.

 

او توضیح می‌دهد: نانوایی‌ها به‌دلیل آنکه استفاده از جوهرقند، سبب سریع ورآمدن و سرعت تخمیر نان می‌شود از آن استفاده می‌کنند. علاوه براین، جوهر قند رنگ نان را سفید می‌کند و چون مردم تصور می‌کنند که هر چه نان سفید‌تر باشد باکیفیت‌تر است، نانوایی‌ها دست به هر کاری می‌زنند تا نان سفید شود؛ البته این باور اشتباهی است.

 

این متخصص تغذیه می‌گوید: جوهرقند که ترکیبی است از اکسیژن، گوگرد و سدیم، محیط معده را قلیایی می‌کند و مانع جذب املاح مفید مثل آهن و روی می‌شود و روی ژن تأثیر نامطلوب می‌گذارد. علاوه بر این، چون نمک و سدیم‌ فشار خون را افزایش می‌دهد و باعث تغییر شرایط هضم و جذب غذا و مواد مغذی در درازمدت می‌شود، دریافت ریزمغذی‌ها را دچار مشکل می‌کند و از همه بدتر اینکه به‌طور غیرمستقیم سبب سرطان‌های گوارشی می‌شود. همچنین جوهر قند سبب از بین رفتن پرزهای روده و معده می‌شود و سوءتغذیه پنهان به همراه می‌آورد.

 

به گفته این استاد دانشگاه، جوهر قند برای خود نانواها هم مشکل ایجاد می‌کند و باعث مشکلات چشمی، تنفسی و بیماری‌های تنفسی و پوستی می‌شود.

 

دکتر رضایی تأکید می‌کند: از آنجا که به‌نظر می‌رسد برخی نانوایی‌ها از این ماده بیش از حد مجاز استفاده می‌کنند باید نظارت‌ها گسترش یابد. باید نانوایی‌ها تجمیع شوند و مردم را به مصرف نان‌های صنعتی ترغیب کنیم.

 

اما علی میلانی، استاد دانشگاه و متخصص سیاست‌های غذا و تغذیه در گفت‌وگو با جام‌جم آنلاین چنین می‌گوید: از لحظه استفاده و افزودن جوهر قند به نان، عوارض چشمی، گوارشی و پوستی‌اش در بدن نانوایی که آن را به نان می‌افزاید، آغاز می‌شود اما فاجعه اصلی وقتی ظاهر می‌شود که مردم نان آلوده به این ماده را می‌خورند.

 

به گفته او، سدیم دیتیونیت با از بین بردن پرزهای داخل روده مانع جذب مواد غذایی مفید در بدن می‌شود. برخی پژوهش‌ها ثابت کرده است که تنظیم انسولین را در بدن به هم می‌زند و باعث دیابت زودرس می‌شود و از همه مهم‌تر اینکه مانع عملکرد آنتی‌اکسیدان‌ها می‌شود. آنتی‌اکسیدان‌ها مواد غذایی مفیدی هستند که فعالیت رادیکال‌های آزاد به‌عنوان عناصر سرطان‌زا را در بدن خنثی می‌کنند و بنابراین در نبودشان، بدن در برابر عوامل سرطان‌زا بی‌دفاع می‌شود که همه اینها یعنی سدیم دیتیونیت احتمال ابتلا به سرطان به‌ویژه سرطان‌های دستگاه گوارش را به‌شدت بالا می‌برد. تنها خوراکی که جوهر قند به آن اضافه می‌شود نان نیست و این ماده برای سفید‌تر کردن رنگ کله قند و درست‌کردن آبنبات‌های سفید نیز به‌کار می‌رود و احتمالا نامش نیز از همین کاربرد گرفته شده است.

اما مسئولان وزارت بهداشت چه می‌گویند؟ مهندس محسن فرهادی، معاون فنی بهداشت محیط مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت ولی به مردم اطمینان خاطر می‌دهد که مردم نگران نباشند چراکه نظارت‌ها وجود دارد و با متخلفان به‌شدت برخورد می‌شود.

فرهادی به همشهری می‌گوید: از نظر وزارت بهداشت، استفاده از افزودنی‌های غیرمجاز در مواد غذایی ممنوع است، حالا این افزودنی غیرمجاز می‌خواهد جوش شیرین باشد و یا جوهر قند و یا هر چیز دیگر. درصورت مشاهده نه‌تنها با متخلفان برخورد می‌شود که حتی محل تخلف تعطیل خواهد شد.

 

به گفته او، حدود 70هزار واحد نانوایی سنتی تحت کنترل هستند. بازرسی‌ها و سرکشی‌های تصادفی در حال انجام است و مستمر و با شدت ادامه دارد. از خمیر نان‌ها نمونه‌گیری و برای بررسی به آزمایشگاه‌ها فرستاده می‌شود.