بررسی روزنامه‌های صبح تهران؛ دوشنبه ۲۹ دی
روزنامه های امروز صبح تهران از آلودگی هوای شهرهای بزرگ نوشته اند و با اشاره به ادامه مذاکرات هسته ای در ژنو، در مقالاتی خواستار شتاب در رسیدن به توافق شده اند، همزمان رسانه های تندرو هم بر مخالفت خود با این مذاکرات افزوده اند.
این روزنامه ها بدون اشاره ای به توقیف روزنامه مردم امروز که برای دومین روز روی میز روزنامه فروش ها نیست در مقالات خود نسبت به کمبود بودجه حاصل از کاهش درآمد نفت ابراز نگرانی کرده اند.
به روسیه و چین اعتمادی نیست
تیتر و عکس صفحه اول شهروند
علی خرم در مقاله ای در شرق نوشته: جریان تندرو در ایالات متحده و ایران به دنبال ورود به یک جنگ سرد تازه هستند؛ مثلا در ایالات متحده، رسیدن صادرات نفت ایران به صفر را در دستور کار قرار داده‌اند. تندروهای ایران با وجود عملکرد سوال‌برانگیز چین و روسیه در ادوار مختلف، نیم‌نگاهی به ارتقای ارتباط با این دو کشور دارند اما فراموش کرده‌اند که امضای آنها پای همه قطعنامه‌های تحریم قرار دارد و بستن «واگن» ایران به «لوکوموتیو» روسیه، حتما تامین‌کننده منافع ملی ما نیست چه اینکه کرملین نیز این روزها، وضعیت مساعدی ندارد.
این استاد دانشگاه اظهار عقیده کرده: هر دو دولت در تلاش برای نزدیک‌شدن مواضع به یکدیگر هستند اما واقعیت‌های صحنه، شرایط دیگری را دیکته می‌کند. به هر حال، هر چه مذاکرات به درازا کشیده شود متغیرهای جدید به صورت روزانه و هفتگی، خود را نشان خواهند داد.
و خلاصه مقاله شرق این که: تیم‌های مذاکره‌کننده که مسیر دشواری را پشت‌سر گذاشته‌اند نباید اجازه دهند تا سرنوشت مذاکرات به دست بدخواهان ایران رقم زده شود. در ایالات متحده علاوه بر جمهوریخواهان، لابی اسراییل و اعراب هم در حال کار شبانه‌روزی است. اگر تصور شود شرایط پرونده هسته‌ای ایران، «استاتیک» است، اشتباه راهبردی رخ داده است.
اتفاقا وضعیت کاملا «دینامیک» و وابسته به متغیرهای لحظه‌ای است. انعطاف حداکثری برای رسیدن به توافق اولیه در اسفندماه جاری و نگارش متن جامع تا تیرماه، باید مدنظر همه طرفین باشد.
مهدی خسروی در سرمقاله مردم سالاری نوشته: از آموزه‌هایی همچون مذاکرات هسته‌ای باید جهت بهره‌برداری از آنها استفاده کرد. ماهیت سیاست‌های پنهان و آشکار اکثر قدرت‌های جهانی در این مذاکرات به خوبی مشخص شده است. چنان که بیانه وزارت خارجه روسیه که چندی پیش صادر شد بیشتر از آن که برای غربی‌ها پیامی داشته باشد حامل پیام برای ایران است و در عین حال نمایانگر دیدگاه و خط فکری یکی از همین دست کشورها که حاضرند هر نوع پیمان و هر کشوری را جهت منافع خود قربانی سازند.
نویسنده اظهار عقیده کرده که: بالا گرفتن تنش روابط سیاسی روسیه و غرب بر سر اوکراین و اعمال تحریم‌های سیاسی و اقتصادی غرب علیه روسیه که خسارت‌های زیادی را متوجه این کشور کرده است، روس‌ها را جهت مقابله با غربی‌ها بر آن داشته از هر ابزاری که در اختیار دارند، بهره‌برداری کنند. قطعا یکی از کارت‌های بازی روس‌ها حضور آنها در مذاکرات هسته‌ای و تاثیر‌گذاری بر روند این مذاکرات است. روسیه در تاریخ ایران هیچگاه کشوری خوش‌چهره و خوش‌سابقه نبوده است. هر چند در دولت سابق خوش‌بینی‌های ساده‌انگارانه‌ای نسبت به رفتار روس‌ها ایجاد شد اما رفتار روس‌ها در همان زمان هم نسبت به ایران از روابط آنها با غرب نشات می‌گرفت.
سرمقاله مردم سالاری اظهار نظر کرده که: زمان آن رسیده است حتی به اندازه ترساندن آنها که هم شده مذاکراتی با طرف اروپایی انجام شود که پیام‌های کافی به طرف روسی ارسال دارد. البته لازمه این کار بر طرف شدن این نگاه خوش بینانه به روس‌هاست که میراث دولت قبل است.
حمله با سلاح شارلی ابدو
آفرین چیت ساز اوّل در مقاله ای در روزنامه ایران به یاد آورده که چندی پیش حسن روحانی این گرای سیاسی را داد که هنوز عده‌ای که منافعشان در ادامه تحریم هاست در داخل چوب لای چرخ مذاکرات هسته‌ای می‌نهند و اضافه کرده: این سخن هشدار گونه را رئیس جمهوری در بزنگاه هر نشست و توافقی به زبان آورده است.
به نوشته این مقاله: نقطه چین‌های سخن روحانی درباره محفل یا شبکه مخالفان مذاکره بی گمان روزی با شواهدی از تاریخ پر خواهد شد اما آنچه تا به امروز روشن شده این است که هر گامی که تیم دیپلماسی ایران به جلو بر می‌دارد و با هر نشانه مثبتی که از اتاق‌های مذاکره ایران و گروه ۵ +۱ نمایان می‌شود شبکه مخالفان مذاکره، طرح و ترفند تازه‌ای را برای مخالفت و چالش با تیم مذاکره می‌چینند.
مقاله ایران با این تاکید که بعد از مذاکره اخیر محمد جواد ظریف و جان کری در ژنو و پاریس انتظار می‌رفت که شبکه مخالفان و حلقه تندروها عملیات روانی تازه‌ای را تدارک ببینند نوشته: اما نکته قابل توجه در سناریویی است که این بار برای اعتراض به تیم مذاکره طراحی شده است. در دوره‌های قبلی، مخالفان دولت اغلب ماهیت مذاکره یا متن و محورهای مذاکره را دستمایه اعتراض قرار می‌دادند اما این بار حوادث بعد از حمله تروریستی به مجله شارلی ابدو را بهانه حمله قرار داده اند.
اشاره مقاله کیهان به یادداشت روز یکشنبه کیهان است که اعتراض کرده بود چرا وزیر خارجه در حالی که مسلمانان جهان علیه دولت فرانسه به خاطر شارلی ابدو برخاسته اند، به آن کشور سفر کرده است.
بی اعتمادی به رسانه های خودی
کارتون احسان گنجی، قانون
صادق زیباکلام در مقاله ای در اعتماد از کسانی ایراد گرفته که سخنانی می گویند که فقط بی اعتمادی می آورد. رادیو و تلویزیون را به عنوان جدی‌ترین و بزرگ‌ترین رسانه کشور در نظر بگیریم و به مدت یک هفته تمام اخبار داخلی و خارجی این رسانه را رصد بکنیم می‌بینیم تمام شبکه‌ها هر اتفاقی را که در عرصه بین‌المللی اتفاق می‌افتد بر اساس باورها و موضع‌گیری‌های خودشان انعکاس می‌دهند و این موضوع برای مخاطبانی که به صورت خیلی جدی به دنبال کسب اخبار هستند تا ببینند در دنیا و در کشور خودشان چه می‌گذرد قابل پذیرفتن نیست و در دنیای گسترده امروز آنها را متاسفابه سمت رسانه‌های برون مرزی می‌برد.
نویسنده مقاله یادآور شده که اصولگرایان خود در مناظره هایشان مرا متهم می کنند که حرف های بی بی سی را تکرار کرده ای که این نشان می دهد اصولگرایان ما هم به رسانه‌های خارج از کشور گوش می‌دهند و به زبان دیگر خیلی از آنها هم وقتی می‌خواهند ببینند چه اتفاقی افتاده، متاسفانه به جای اخبار ٢٠:٣٠ شبکه‌های خارجی را نگاه می‌کنند و این فاجعه است که مخاطبان را از هر طیفی به این گونه از دست داده باشیم.
در ادامه مقاله اعتماد این استاد دانشگاه نوشته: در کشورهای همردیف ما مثل ترکیه، هند، برزیل و پاکستان و... اقبال و استقبالی که مردم‌شان از رسانه‌های خارجی می‌کنند به اندازه استقبال مردم ما از این رسانه‌ها باشد. دلیل هم واضح است چون در این کشورها درصد بیشتری از مردم به رسانه‌های داخلی خودشان اعتماد و فکر می‌کنند اخبار بدون موضع‌گیری است اما در کشور ما و در میان مردم این نگاه وجود ندارد و رسانه‌های دولتی ما مدت‌هاست که با این نحو اطلاع‌رسانی مخاطبان خودشان را از دست داده‌اند.
موضع‌گیر
مونا زارع در ستون طنز شهروند نوشته: از آنجایی‌که طبق آمار دشمنان و بدخواهان درحال حاضر هر خانواده یک بیکار دارد و رسانه‌های بیگانه و وابستگان داخلی آنها دور هم می‌نشینند و درباره آمار بیکاری ما آن‌قدر ژاژ می‌خایند تا همین یک ذره ژاژ هم که در مملکت داشتیم تمام شود و مجبور شویم وارد کنیم، بهتر دیدیم چند تایی از شغل‌هایی را که ما می‌بینیم و آن انگلیسی‌ها با چشم‌های چپشان نمی‌بینند به شما معرفی کنیم!
تحلیلگر متحرک سیاسی اجتماعی اقتصادی و مشاور سیار پوست و مو: این شغل معمولا با عنوان عوام‌فریب راننده تاکسی در جامعه شناخته می‌شود. ولی زهی خیال باطل، اینها تحلیلگرانی هستند در لباس میش که نه! یک بلوز شلوار ساده! در هر حال برای وارد شدن به این شغل اول از همه باید در تحلیل تمامی مسائل روز یک سر و گردن از صادق زیبا کلام بالاتر باشید. سپس دستگیره‌های ماشین خود را از جا در بیاورید که نفس همه بند بیاید و فضا فیلسوفانه‌تر شود. در این شغل رسالت اصلی، تحلیل اجتماع است بعدش رانندگی.
یقه‌بند: این شغل دارای ظرافت‌ها و تخصص‌های خاصی است که هر کسی برای آن ساخته نشده. یکی از شاغلان این شغل می‌گفت بعد از کار در معدن رتبه ۲ فشار روحی را به خودش اختصاص داده و بعد از مدتی دست خودش نیست هر چه می‌بیند می‌خواهد ببندد و این آخری‌ها مدام به زیرپوش پدر‌زنش هم حمله‌ور می‌شد و گیر می‌داده یقه‌اش زیادی باز است و کار به قطع رابطه کشیده! اما خب با این شغل همیشه خوبیتان بر سر زبان‌هاست و همه از پدرتان و خواهر پدرتان یاد می‌کنند!
موضع‌گیر: این شغل که کلاس اجتماعی بالایی هم دارد شرایط سختی ندارد. یک اینترنت مثلا پرسرعت، یک عدد کامپیوتر، یک مغز خالی نخود هر آش!
سیاست‌زدگی در مسایل اصلی
تصویر علیرضا پاکدل، اعتماد
مصطفی عابدی در مقاله ای در شهروند جامعه ایرانی را سیاست زده خوانده و نوشته حتی کسانی که معتقدند سیاست‌زدگی یک ویژگی منفی در جامعه ایران است ناخواسته خود نیز گرفتار این تله می‌شوند. منظور از سیاست‌زدگی چیست؟ سیاست امر مهمی است اما در یک جامعه سالم، سایر امور به سیاست تقلیل داده نمی‌شوند. اقتصاد، فرهنگ، اجتماع، دین، هنر، ادبیات و سایر وجوه زندگی اجتماعی در عین حال که متاثر از سیاست هستند، ولی به نوبه خود بر سیاست نیز تأثیرگذار هستند.
با این مقدمه نویسنده مقاله یاد آور شده که از سخنرانی مهم رییس دولت در همایش اقتصاد فقط وجه سیاسی اش مورد نظر قرار گرفت در حالی که همان جا آقای روحانی به‌وضوح به مسأله سیاست‌زدگی اشاره کرده بود، و گفته شد که در کشور ما سال‌ها و دهه‌ها است که اقتصاد به سیاست یارانه می‌دهد بیایید یک دهه هم امتحان کرده و از سیاست داخلی و خارجی به اقتصاد یارانه بدهیم تا ببینیم، وضعیت زندگی، معیشت و اشتغال جوانان چگونه خواهد شد؟
به نوشته شهروند: البته تعبیر فوق درخصوص یارانه دادن محترمانه بود، باید گفته می‌شد که سیاست برای چند دهه است که اقتصاد را در چنبره خود گرفته و شیره آن را می‌مکد، چه اشکالی دارد چند صباحی اجازه دهیم که اقتصاد از این فشار خارج شود و سیاست به کارکرد اصلی خود بپردازد.
هوای پاک می خواهیم
در روزی که برخی روزنامه های تهران در صفحات اول خود با چاپ عکس هایی از دیروز تهران خبر داده اند که «هوای آلوده بده، ما هوای پاک می‌خوایم.» این شعار دانش‌آموزان تهرانی به مناسبت روز هوای پاک بوده است.
به نوشته این روزنامه ها دانش‌آموز ان دیروز به پارک المهدی آمده بودند تا در آستانه ٢٩ دی، روز هوای پاک، بیزاری شان را از آلودگی هوا فریاد بزنند، شاید بیشتر از خیلی‌ها حرف برای گفتن داشتند؛ با راهپیمایی و شرکت در اولین کارناوال دانش‌آموزی برای روز هوای پاک، آدم‌بزرگ‌ها را به تلاش برای داشتن هوایی پاک دعوت کردند.
در همین حال محمدرضا عزیزی در مقاله ای در ایران روزنامه دولت نوشته: شهرهای بزرگ ما اکنون با تصاویر مشترکی شناخته می‌شوند. مجتمع‌ها و شهرک‌های صنعتی کوچک و بزرگ حاشیه شهر، خیابان‌های شلوغ و پر ترافیک و ابر خاکستری دود که بالای سر شهرها و روی سقف برج‌ها و آسمانخراش‌های سر به آسمان کشیده نشسته است. همه این تصاویر بیش از همه فرجام توسعه ناموزون را پیش چشم ما می‌کشاند. توسعه‌ای که با نقشی خیال انگیز و افقی رؤیایی که سلامت و ثروت و رفاه را به ارمغان می‌آورد، سازش از دهه‌های ۳۰ و ۴۰ شمسی در تهران و چندین شهر دیگر کوک شد و روند گسترش و زایش لحظه به لحظه شهرهای صنعتی ایران آغاز شد.
نامه یک افراطی داعشی
"قیچی، سنگ روزنامه" کارتون محمد طحانی، آرمان
آیدین سیارسریع در صفحات بی قانون روزنامه قانون نامه ای به عنوان یک افراطی داعشی خطاب به دبیرکل سازمان ملل، یعنی جناب آقای بان‌کی‌مون! برادر ارزشمند و متاسفانه کره‌ای و بی دین و ایمان! نوشته که در آن آمده: امروز جهان غرق در خشونت و افراطی‌گری شده است و متاسفانه برخی این باور را در میان ملت‌ها ایجاد کرده‌اند که ما خشونت‌طلب هستیم. در حالی که این‌طور نیست و دوستان به درستی ترجمه نمی‌کنند.
طنز نویس با تاکید بر این که ما امروز لزوم بازنگری در بعضی معانی را به شدت احساس می‌کنیم چند لغت را برای دبیرکل معنا کرده اول از همه خشونت: بارها پیش آمده وقتی ما برادر یا خواهر عزیزی را به دلیل اختلاف عقیده مورد ضرب و شتم قرار می‌دهیم او در کمال تعجب از این کار ناراحت می‌شود. خب تا اینجای کار ما مشکلی نداریم. می‌گوییم غافلند و صلاح خودشان را نمی‌دانند. ولی بعضی‌ها درمقابل این اقدام حق‌طلبانه و شرافتمندانه ضمن مقاومت، به مقابله‌به‌مثل می‌پردازند که این نامش خشونت است.
تروریسم: چنانچه کسی با مقاصد سیاسی اقدام به نابودی نیروهای ما کند نام این کار تروریسم است. لازم به ذکر است اگر ما با مقاصد سیاسی اقدام به نابودی کسی یا گروهی کنیم این کار تروریسم نام ندارد چون ما مقاصد سیاسی نداریم.
عدالت: یعنی همه به یک میزان بدبخت باشند.
آزادی: یعنی یک فرد مختار باشد هرکاری بخواهد بکند، هرجایی بخواهد برود، هر حرفی بخواهد بزند، از طرفی ما هم مختار باشیم هرطور خواستیم ایشان را نابود کنیم.