بررسی روزنامه‌های صبح تهران؛ سه شنبه ۱۶ دی
روزنامه آفتاب یزد در شماره سه‌شنبه خود ضمن انتشار گزارشی درباره «زمان بروز اثرات کاهش درآمدهای نفتی»، از قول قائم‌مقام بانک مرکزی نوشته است: «اثر واقعی کاهش درآمدهای نفتی در ماههای پایانی سال بروز خواهد کرد.»
به نوشته این روزنامه، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور، هم طی سخنانی در اختتامیه اولین کنفرانس اقتصاد ایران گفته است: «مردم باید بدانند که بالارفتن و پایین رفتن قیمت نفت چه آثاری در زندگیشان خواهد داشت.»
روزنامه اعتماد در تیتر یک شماره سه‌شنبه خود از «واکنش قوه قضاییه به نامه علی مطهری» خبر داده و نوشته «علی مطهری به واسطه اظهاراتش حالا از نگاه قوه قضاییه دیگر "قابل تعقیب" است.»
روزنامه ایران هم خبر داده که سخنگوی قوه قضاییه علاوه آنکه بخشی از نامه علی مطهری را «کذب محض و قابل تعقیب قضایی» توصیف کرده، از احتمال صدور کیفرخواست و برگزاری دادگاه برای میرحسین موسوی و مهدی کروبی خبر داده است.
روزنامه آرمان خبر داده است که طرح «تقسیم‌بندی انتخاباتی کلانشهر به چند منطقه» در مجمع تشخیص مصلحت نظام مورد بحث قرار گرفته اما به گفته محمد هاشمی هنوز به «تصویب» نرسیده است.
روزنامه قانون از «واکنش نایب رئیس اول مجلس نهم به سخنان حسن روحانی» خبر داده است. به نوشته روزنامه در حالی که رئیس دولت یازدهم چندی پیش گفت: وقتی «انواع تسلیحات و ادوات نظامی را داشته باشیم اما برای تأمین مایحتاج‌مان دستمان را جلوی دیگران دراز کردیم، امنیت و اقتدار ایجاد نمی‌شود»، حالا محمدحسن ابوترابی‌فرد به سخنان روحانی واکنش نشان داده و گفته است: «برخی اقتدار ملت ایران را درک نمی‌کنند.»
روزنامه آرمان عکس یک خود را به اکبر هاشمی رفسنجانی اختصاص داده و با اشاره به آنچه «درخواست روحانیون از هاشمی برای مذاکره با عربستان» توصیف کرده، نوشته حالا «چشم‌ها به تصمیم آیت‌الله است.»
روزنامه کیهان اما در تیتر یک خود نوشته است: «پس از مرگ ملک عبدالله نفت به ۲۰۰ دلار می‌رسد.»
روزنامه وطن امروز نیز ضمن انتشار عکسی از پادشاه عربستان به طور ضمنی برای وی آروزی مرگ کرده و نوشته است: «در پی وخامت حال پادشاه سعودی ملت‌های منطقه، کشورهای صادرکننده نفت و شاهزادگان تشنه قدرت پایان زندگی عبدالله بن عبدالعزیز را به انتظار نشسته‌اند.»
روزنامه اعتماد نیز ضمن انتشار گزارشی با تیتر «حکومت پسران» ضمن نگاهی به «تغییر ثقل قدرت در عربستان و تاثیر آن بر روابط با ایران»، نوشته است که «سلمان بن عزیز احتمالا جانشین ملک عبدالله خواهد بود.»
روزنامه شرق تیتر یک خود را به احکام رئیس قوه قضاییه برای «محمدجواد حشمتی، معاون نظارت و بازرسی امور تولید و توسعه سازمان بازرسی کل‌کشور و نادر خاوندگار، معاون حقوقی و نظارت همگانی سازمان بازرسی کل کشور به عنوان قاضی عضو هیات تجدید نظر تخلفات اداری نهاد ریاست‌جمهوری» اختصاص داده و نوشته است: «نزدیک به ۱۷ ماه از رفتن محمود احمدی‌نژاد می‌گذرد و هرچه از دوران ریاست او بر دولت فاصله می‌گیریم بازار بررسی تخلفات گسترده در دولت گذشته، داغ و داغ‌تر می‌شود.»
روزنامه تعادل گزارشی از «زورگویی چینی‌ها، این‌بار در برق» منتشر کرده و از قول علیرضا کلاهی رئیس هیات مدیره سندیکای صنعت برق نوشته است: «بحث فاینانس کردن پروژه‌های داخل ایران توسط چین در حالی مطرح شده است که ما باید بدانیم ماهیت این مساله فاینانس نیست بلکه پول خود ایران است که در چین بلوکه شده است و دولت چین در مقابل می‌گوید که پروژه‌های شما را فاینانس می‌کنم. چینی‌ها در این روند بهره‌‌ای را نیز از کشور می‌گیرند، شرط این فاینانس نیز این است که ۶۰درصد رقم کل پروژه کالا از چین تامین شود.»
روزنامه کسب و کار در گزارشی با عنوان «رمزگشایی از پرونده پدیده شانـدیز» اظهارنظر مسئولان استانی و کشوری در خصوص پرونده تخلف اخیر مالی این شرکت، ارزش سهام و دارایی‌های آن و نقش برخی از نهادهای حکومتی از جمله تبلیغات صدا و سیما در شکل‌گیری «پدیده شاندیز» را مورد بررسی قرار داده است.
این روزنامه نوشته است: «در سال‌های اخیر به مدد تبلیغات بی‌سابقه و گسترده، تحت عنوان پروژه عظیم پدیده شاندیز به عنوان بزرگ‌ترین مجتمع تفریحی- توریستی کشور بر سر زبان‌ها افتاده، از سوی یکی از سرمایه‌داران معروف مشهد در حال اجراست.»
این روزنامه در عین حال نوشته است: «این روز‌ها با صدور حکم توقف فروش سهام این شرکت سئوال‌های زیادی در اذهان عمومی بوجود آمده است که سخنان متناقض مسئولان استانی و کشوری بر پیچیدگی آن افزوده است» چرا که «پدیده شاندیز سال‌هاست مشغول فعالیت ساخت و ساز در شهرهای مشهد، کیش و... است و تبلیغات فراوانی برای این فعالیت‌ها داشته است.»
روزنامه شرق گزارش داده که «دادگاه بدوی» عامل حمله به زنان و دختران دانشجو در جهرم را به «اعدام و پرداخت دیه» محکوم کرده است. روزنامه شرق از این متهم نام نبرده و تنها از قول محمدرضا رضایی کوچی، نماینده جهرم در مجلس نهم، درباره اینکه آیا «ضارب انگیزه امر به معروف و نهی از منکر داشت»، نوشته است: «در بین افرادی که مورد سوءقصد قرار گرفتند، خانم‌هایی بودند که حجابشان به‌هیچ عنوان مشکلی نداشت و حتی چادر نیز به سر داشتند، لذا این ادعا که انگیزه ضارب مبارزه با بدحجابی و امر به معروف و نهی‌ازمنکر بوده است، به هیچ عنوان صحت ندارد.»
محمدرضا رضایی‌کوچی، نماینده جهرم در مجلس نهم، پیشتر اعلام کرده بود که متهم حمله به زنان در جهرم «فرزند سرهنگ پاسدار جلیل بهشتی‌فر» است.
روزنامه شهروند در تیتر یک خود از قول عبدارضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، نوشته است: «تهران در رتبه نخست بزهکاری و ناهنجاری» قرار دارد.
روزنامه ایران عکس یک خود را به «آتش‌سوزی در بازار مبل یافت آباد» اختصاص داده است.
زمان بروز اثرات کاهش درآمدهای نفتی؛ «ماههای پایانی سال جاری»
روزنامه آفتاب یزد در شماره سه‌شنبه خود ضمن انتشار گزارشی درباره «زمان بروز اثرات کاهش درآمدهای نفتی»، از قول قائم‌مقام بانک مرکزی نوشته است: «اثر واقعی کاهش درآمدهای نفتی در ماههای پایانی سال بروز خواهد کرد.»
روزنامه آفتاب یزد همچنین خبر داده که اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور، در مراسم اختتامیه اولین کنفرانس اقتصاد ایران گفته است: «ما هم‌اکنون فکر می‌کنیم که با همه دشواری‌ها راهکارهایی را پیدا کنیم که مشکلات کاهش بهای نفت را پشت سر بگذاریم» اما در این بین «مهم‌ترین مسئله این است که ما نتوانستیم بین مردم و اقتصاددانان و سیاستگذار‌ها در زمینه مسائل اقتصادی تفاهم به وجود بیاوریم و مسائل را به نوعی به مردم منتقل کنیم در حالی که مردم باید بدانند که بالا رفتن و پایین رفتن قیمت نفت چه آثاری در زندگیشان خواهد داشت؛ چرا که آگاهی و اعتماد مردم شرط موفقیت دولت برای عبور از چالش‌های پیش رو خواهد بود.»
علی اکبر سمیعی در گزارش روزنامه آفتاب یزد نوشته است: «قطعا کاهش درآمدهای نفتی، دولت را با تنگنای مالی مواجه خواهد کرد به گونه‌ای که قائم‌مقام بانک مرکزی اعلام کرده اثرات کاهش درآمدهای نفتی در ماههای پایانی سال بروز پیدا می‌کند اما به اعتقاد کار‌شناسان، دولت با برنامه‌ریزی و مدیریت درست می‌تواند از این چالش عبور کند.»
به گزارش این روزنامه، سخنان اسحاق جهانگیری در حالی بیان شده است که علی اکبر کمیجانی، قائم مقام بانک مرکزی، نیز طی سخنانی در همایش اقتصاد ایران درباره پیامدهای «کاهش درآمدهای نفتی» ایران، گفته است: «اثر واقعی آن در ماههای پایانی سال بروز خواهد کرد که از روی ناچاری اثر بیشتر آن در مورد بودجه‌های عمرانی است.»
موید حسینی صدر عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در واکنش به سخنان قائم مقام بانک مرکزی درباره اثرات کاهش درآمد نفتی در پایان سال، به این روزنامه گفته است: «به دلیل اینکه در سه چهار سال گذشته صادرات نفت ما کم شده، اثرات کاهش درآمد نفتی ناشی از افت قیمت جهانی نفت برای اقتصاد ما خیلی قابل توجه نیست و ما در حال حاضر کمتر از یک میلیون بشکه صادرات نفت خام داریم.»
این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نهم همچنین گفته است: «اگر شرایط به گونه‌ای بود که فرضا ما ۵ میلیون بشکه نفت خام صادرات داشتیم آن وقت، افت قیمت نفت خام اثرات نامطلوب و مخربی که بر اقتصاد کشور داشت، بسیار بیشتر بود و درآمدهای کشور خیلی کاهش می‌یافت.»
موید حسینی صدر خبر داده است که «در مجلس به دنبال این هستیم که وابستگی بودجه به نفت در سه سال آینده به صفر برسد و درآمد ناشی از صادرات نفت خام به صندوق توسعه ملی واریز شود» و «می‌توان تهدید ناشی از کاهش درآمدهای نفتی را با یک برنامه‌ریزی به فرصت تبدیل کرد.»
مرتضی افقه، عضو هیات علمی دانشگاه چمران اهواز، اما به روزنامه آفتاب یزد گفته است: «امروز بعد از ۳ دهه تلاش اقتصادی معیشت مردم به شدت به درآمدهای نفتی وابسته است، بنابراین هنوز چشم ما به تحولاتی که در بازار نفت رخ می‌دهد، دوخته شده است، و هر تحولی که در این بازار اتفاق بیفتد به فاصله کمی آثار آن از طریق افزایش یا کاهش درآمدهای نفتی ایران در اقتصاد و معیشت مردم نمایان می‌شود.»
این مدرس اقتصاد همچنین گفته است که «این تحولات مثل شوک‌های نفتی، محدودیت‌های فنی در استخراج و صدور نفت و تحریم‌ها هر کدام معیشت مردم را در کوتاه‌مدت تحت تأثیر قرار می‌دهد.»
به نوشته روزنامه آفتاب یزد، مرتضی افقه با اشاره به اینکه «بهترین زمان برای کاهش این وابستگی وقتی بود که ما با وفور درآمدهای نفتی مواجه بودیم»، گفته است: «در دهه اول بعد از انقلاب با افزایش شدید قیمت نفت مواجه شدیم اما به دلیل جنگ تحمیلی به ناچار آن فرصت را از دست دادیم» و پس از آن هم «فرصت طلایی دیگری که از دست دادیم و اگر تدبیر می‌شد بهترین زمان برای کاهش وابستگی بود، در دوره ۸ ساله دولت پیشین بود که بالا‌ترین درآمدهای نفتی ایران در طول تاریخ رقم خورد و متاسفانه بخش وسیعی از این درآمد‌ها تلف شد.»
واکنش سخنگوی قوه قضاییه به نامه علی مطهری به صادق لاریجانی
روزنامه اعتماد در تیتر یک شماره سه‌شنبه خود از «واکنش قوه قضاییه به نامه علی مطهری» خبر داده و نوشته «علی مطهری به واسطه اظهاراتش حالا از نگاه قوه قضاییه دیگر "قابل تعقیب" است».
روزنامه ایران هم خبر داده که سخنگوی قوه قضاییه علاوه بر آنکه بخشی از نامه علی مطهری را «کذب محض و قابل تعقیب قضایی» توصیف کرده، از احتمال صدور کیفرخواست و برگزاری دادگاه برای میرحسین موسوی و مهدی کروبی خبر داده است.
روزنامه اعتماد با اشاره به نامه سرگشاده علی مطهری نماینده مجلس شورای اسلامی به صادق لاریجانی رئیس قوه قضاییه، نوشته است: «این شاید نخستین بار بود که پاسخ یکی از نامه‌های علی مطهری به این زودی داده شد. درست ۲۴ ساعت پس از انتشار نامه‌اش به قاضی‌القضات، سخنگوی قوه قضاییه واکنش مستقیم نشان داد» و غلامحسین محسنی اژهای در نشست رسانه‌ای روز دوشنبه خود حتی از «پاسخی» خبر داد که «قرار است در آینده به این نامه داده شود.»
به گزارش روزنامه اعتماد، غلامحسین محسنی اژهای، سخنگوی قوه قضاییه، روز دوشنبه گفت که «علی مطهری در جلسه شورای‌عالی حضور نداشته ولی برخی موارد را به صورت حدس بیان کرده است که این امر دور از شأن یک نماینده مجلس است. برخورد با قانون به عنوان ابزار سیاسی کار صحیحی نیست و این کار نخ‌نما شده است.»
سخنگوی قوه قضاییه همچنین گفته است: «اگر این افراد متخصص یا حقوقدان باشند بعضی حرف‌هایی که در آن نامه آمده است را نمی‌زدند.»
روزنامه اعتماد نوشته است: «حالا قوه قضاییه عزم تعقیب دارد و معلوم نیست گستره این تعقیب تا کجا باشد.»
روزنامه ایران هم خبر داده است که سخنگوی قوه قضاییه روز دوشنبه در کنفرانس مطبوعاتی خود از «احتمال تشکیل دادگاه انتخابات ۸۸» خبر داده و درباره «صدور کیفرخواست» برای میرحسین موسوی و مهدی کروبی گفته است: «مردم روشن هستند و نسبت به آنچه در جریان فتنه و جرایم آن رخ داده، آگاهی دارند. اگر روزی زمینه صدور کیفرخواست فراهم شد، این افراد محاکمه خواهند شد و مردم در جریان امور قرار خواهند گرفت.»
این روزنامه همچنین نوشته که غلامحسین محسنی اژهای به نامه اخیر علی مطهری خطاب به رئیس قوه قضاییه هم واکنش نشان داده و تاکید کرده است که «برخی مطالب نامه مطهری کذب محض و قابل تعقیب قضایی است.»
به نوشته روزنامه ایران، سخنگوی قوه قضائیه درباره نامه علی مطهری به صادق لاریجانی گفته است: «ایشان [علی مطهری] در جلسه شورای عالی امنیت ملی حضور نداشته و مطالب را حدس زده‌اند» و «دون شأن کسی است که در جلسه‌ای حضور نداشته باشد اما مطالبی را بیان کرده و با حدس و گمان قضاوتی داشته باشد.»
خسرو مبشر در گزارش روزنامه ایران یادآوری کرده است که چند روز پیش «علی مطهری در پاسخ به اظهارات اخیر رئیس قوه قضاییه در دفاع از حصر آقایان موسوی و کروبی»، طی نامه‌ای به صادق لاریجانی نوشته بود که «استدلال رئیس قوه قضاییه برخلاف قانون است و اگر استدلال جنابعالی را بپذیریم، شورای عالی امنیت ملی می‌تواند هر متهمی را تحت عناوین مذکور بدون آنکه روند قضایی طی شود، به حبس و حتی اعدام محکوم کند.»
به نوشته روزنامه ایران، در حالی که رئیس قوه قضاییه گفته بود: «یکی از دلایل برگزار نشدن دادگاه عوامل فتنه این است که برخی از آنها گفته‌اند اصلاً نتیجه محاکمه برایشان مهم نیست و آنان تریبونی می‌خواهند که حرف‌های خود را بزنند»،
علی مطهری در نامه خود به صادق لاریجانی نوشته بود: «روشن است که این دلیل پذیرفته نیست زیرا طبیعی است که هر متهمی می‌خواهد حرف‌هایش را به گوش مردم برساند و این حق اوست، خصوصاً در مورد متهمان مورد نظر که در چند سال گذشته از اظهارنظر محروم بوده‌اند و در مقابل، اتهامات فراوانی از قبیل براندازی و ارتباط با دشمن خارجی به آنها وارد شده است.»
طرح «تقسیم‌بندی انتخاباتی کلانشهر به چند منطقه» در مجمع تشخیص
روزنامه آرمان خبر داده است که طرح «تقسیم‌بندی انتخاباتی کلانشهر به چند منطقه» در مجمع تشخیص مصلحت نظام مورد بحث قرار گرفته اما به گفته محمد هاشمی هنوز به «تصویب» نرسیده است.
این روزنامه از قول محمد هاشمی، رئیس دفتر اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت دربار ««تقسیم‌بندی انتخاباتی کلانشهر به چند حوزه انتخابیه کوچک» گزارش داده که در جلسه این مجمع برخی از اعضا پیشنهاد کرده‌اند تا «تهران را به هفت هشت منطقه تقسیم‌بندی کنیم و برای روش تقسیم‌بندی می‌گفتند دایره‌ای را فرض کنید و مرکز تهران را در نظر بگیرید و از مرکز تهران به سمت شمال، جنوب، شرق و غرب خطی بکشیم.»
رئیس دفتر اکبر هاشمی رفسنجانی اما تاکید کرده است که این طرح «هنوز تصویب نشده است» و آنچه در جلسه پیشین مجمع تشخیص درباره «قانون انتخابات» مطرح و تصویب شده «این است که منتخب انتخابات در دور اول انتخابات باید اکثریت مطلق، یعنی همان نصف به‌علاوه یک و در دور دوم اکثریت نسبی را کسب کند.»
محمد هاشمی همچنین امکان تصویب «یک مرحله‌ای شدن انتخابات» را رد کرده و اما درباره تقسیم‌بندی کلانشهر‌ها به حوزه‌های انتخابیه کوچک، گفته است: این طرح «فقط برای تهران نیست بلکه بحث در رابطه با تهران و شهرهای بزرگ است اما وقتی که کلیات قانون انتخابات مورد بحث و بررسی بود، در رابطه با تهران نیز بحث کردیم که تهران به چند منطقه تقسیم شود و برخی می‌گفتند تهران را به هفت هشت منطقه تقسیم‌بندی کنیم و برای روش تقسیم‌بندی می‌گفتند دایره‌ای را فرض کنید و مرکز تهران را در نظر بگیرید و از مرکز تهران به سمت شمال، جنوب، شرق و غرب خطی بکشیم. البته باید تعادلی در آرا هم وجود داشته باشد، اینطور نباشد که بالای شهر و پایین شهر شود، بلکه به‌صورت ترکیبی باشد.»
روزنامه آرمان با اشاره به اینکه مصطفی میرسلیم اولین بار خبر احتمال «منطقه‌ای‌شدن» انتخابات در کلانشهر‌ها را رسانه‌ای کرد، نوشته است که این عضو مجمع تشخیص گفته بود: «وقتی حوزه‌های بزرگی مانند تهران یا برخی از مراکز استان‌ها را بررسی می‌کنیم، متوجه می‌شویم که اغلب مردم در انتخاب تعداد مثلا ۳۰ نفر از میان فهرستی که معمولاً دربرگیرنده اسامی بیش از هزار نفر است، با مشکل مواجه می‌شوند.»
به نوشته این روزنامه، مصطفی میرسلیم گفته بود که «تجربه موفق جهانی در این است که ابعاد حوزه را به‌گونه‌ای تقلیل دهند که از هر حوزه یک نماینده برگزیده شود و آن نماینده هم بتواند پاسخگوی رأی‌دهندگان آن حوزه که طبیعتا محدود به تعدادی کمتر از ۳۰۰ هزار نفر می‌شود، باشد.»
واکنش نایب رئیس مجلس به سخنان روحانی: «برخی اقتدار ملت ایران را درک نمی‌کنند»
روزنامه قانون از «واکنش نایب رئیس اول مجلس نهم به سخنان حسن روحانی» خبر داده و از قول محمدحسن ابوترابی‌فرد نوشته است: «برخی اقتدار ملت ایران را درک نمی‌کنند»
این روزنامه یادآوری کرده است که رئیس جمهوری اسلامی ایران «چندی پیش با اشاره به اینکه ارتش، بسیج، سپاه و همه نیروهای مسلح تأمین کننده امنیت ملی و اقتدار هستند»، گفته بود: «اگر ما انواع تسلیحات و ادوات نظامی را داشته باشیم اما برای تأمین نیازهای غذایی خود نظیر گندم، جو و گوشت نیازمند دیگران باشیم و برای تأمین مایحتاج‌مان دستمان را جلوی دیگران دراز کردیم، امنیت و اقتدار ایجاد نمی‌شود.»
روزنامه قانون نوشته است: «این گفته مدبرانه حسن روحانی سبب شد تا محمدحسن ابوترابی‌فرد، نایب‌رئیس اول مجلس شورای اسلامی، در پاسخ به سخنان رئیس جمهور مدعی شود که برخی اقتدار ملت ایران را درک نمی‌کنند.»
به نوشته این روزنامه، محمدحسن ابوترابی فرد «در مراسم بیستمین سالگرد شهادت سرلشکر منصور ستاری و جمعی از فرماندهان نیروی هوایی ارتش» با تاکید بر اینکه «مدیران و مسئولان بدانند یکی از نقاط کلیدی اقتدار علمی در دنیا، داشتن ارتش قدرتمند و نیروهای مسلح بازدارنده است»، گفته است: «آنها که گاهی با نگاه خرد و حبس در جغرافیای ملی با اتحاد ایران با ملت‌های مسلمان مخالفند، اقتدار ملت ایران را درک نمی‌کنند. امروز ملت‌های لبنان، عراق، سوریه، پاکستان، افغانستان، یمن، بحرین، مصر و فلسطین نظام اسلامی را متعلق به خود و حامی منافع اسلامی می‌دانند.»
نایب رئیس اول مجلس شورای اسلامی در عین حال گفته است: «رفتار امروز اردوگاه استکبار و آمریکا با ایران نسبت به سال های ۸۸ تا ۹۱ متفاوت شده است، آنها که تا دیروز ما را تهدید به حمله نظامی می‌کردند، ماه‌هاست پای میز مذاکره نشسته‌اند، و اگر آخرین نامه اوباما به رهبری منتشر شود، این تغییر رفتار به دلیل اقتدار ایران مشخص خواهد بود.»