ایران قطعنامه «منع ازدواج کودکان» کمیته حقوق بشر سازمان ملل را رد کرد
روزنامه اعتماد : سازمان ملل، قطعنامه‌یی را برای منع ازدواج کودکان یا به عبارتی افراد زیر ١٨ سال تصویب کرده است، قطعنامه‌یی که در کمیته حقوق بشر سازمان تصویب شد و خبر از این می‌داد که بیشتر کشورها به آن پیوسته‌اند و اندک کشورهایی هم هستند که به آن نپیوسته‌اند یا مشروط پیوسته‌اند. ایران یکی از این کشورهاست که زیربار منع ازدواج افراد زیر ١٨ سال نرفته است و به طور مشروط به کنوانسیون حقوق کودک پیوسته است. البته موارد دیگری هم در کنوانسیون دیده میشود که ایران با پذیرش آنها مشکل داشته و در مغایرت با موازین اسلامی می‌دیده است. ٢١ نوامبر، سازمان ملل با تصویب این قطعنامه، همه کشورهای عضو را متعهد کرد که ازدواج کودکان را ممنوع و قوانین لازم برای پیشگیری و مجازات متخلف را تصویب و اجرا کنند. سازمان ملل متحد می‌گوید دیگر توجیه فرهنگی و عرفی برای ازدواج هیچ کودک زیر ١٨ سالی قابل پذیرش نیست قطعنامه برای تصویب نهایی به مجمع عمومی خواهد رفت.
ایران در این مخالفت تنها نیست و سودان هم ظاهرا زیربار منع ازدواج کودکان نرفته است. به گزارش سازمان ملل، در حال حاضر بیش از ٧٠٠ میلیون زن در سراسر جهان زیر سن ١٨ سال ازدواج کرده‌اند که از این تعداد ٢٥٠ میلیون نفر زمان ازدواج زیر ١٥ سال سن داشتند. سازمان ملل متحد در گزارش‌های رسمی خود اعلام کرده که این گروه از زنان بیش از دیگر زنان در معرض خشونت خانگی قرار دارند بسیاری از آنها از حق تحصیل برای همیشه محروم شدند و فقر در میان این زنان جدی‌تر است. اما عضو کمیسیون قضایی مجلس، از مغایرت این ماده با شرع اسلامی سخن می‌گوید. محمدعلی اسفنانی، در گفت‌وگو با «اعتماد» از الزاماتی می‌گوید که در ایران برای پیوستن مشروط به کنوانسیون قانع‌کننده است. او در این خصوص اعلام کرد: «هر کشوری یک‌سری الزامات برای خودش دارد، نمی‌شود که به همه پروتکل‌های دنیا به شکل غیرمشروط بپیوندیم. همین که در این مصوبه، ازدواج زیر ١٨ سال را منع میکنند، خودش مشکل دارد.»او در خصوص ایجاد الزام برای افراد زیر ١٨ سال به آموزش و پرهیز از ایجاد امکان برای ازدواج آنان گفت: «آن مواردی که خود خانم‌ها و آقایان تمایل دارند، حتی اگر زیر ١٨ سال باشد را چه کنیم؟ اگر جلوی این اتفاق را بگیریم، روابط نامشروع زیاد میشود، باید از بروز روابط نامشروع جلوگیری کنیم. وقتی شرع اجازه می‌دهد که خانم یا آقای ١٧ ساله ازدواج کند و رابطه شرعی و حلال داشته باشد، ما نمی‌توانیم منع‌شان بکنیم. با اینکار به روابط نامشروع دامن زده‌ایم. در اینکه شکی نیست که نمی‌شود غرایز جنسی را مهار کرد.»
منع ازدواج تا ١٦ سال داریم
او به ممنوعیت ازدواج در افراد زیر ١٦ سال در ایران اشاره می‌کند و می‌گوید: «در کشور ما هم سن قانونی برای ازدواج داریم، ما برای ازدواج افراد زیر ١٦ سال ممنوعیت قایل شده‌ایم، اما همه این موارد به کمتر از ٣ درصد کل ازدواج‌ها برمی‌گردد. اما با مرور تجربیات تاریخی می‌بینیم که ایجاد ممنوعیت برای این موارد نتیجه عکس می‌دهد. زمانی در ترکیه شبیه این کار کردند و به تاسی از الگوهای غربی، ثبت ازدواج را اجباری و اعلام کردند اگر ازدواج ثبت نشود مجازات حبس دارد. تا قبل از این قانون، ازدواجهای عادی با قباله‌های معمولی صورت می‌گرفت، اتفاقی هم نمی‌افتاد. بعدها از ترس اینکه اگر ازدواج کردند و نتوانستند ثبت بکنند، باعث افزایش فساد و روابط نامشروع شد. خیلی از افراد به خاطر نبود زیرساخت‌ها و زندگی در مناطق صعب‌العبور نمی‌توانستند ازدواج خود را ثبت کنند.
گاهی اوقات پیوستن به هر پروتکلی الزاما خوب نیست.»اسفنانی معتقد است: «پیوستن به پروتکل‌های اینچنینی منعی ندارد، نظر شخصی من این است اما آثار و تبعاتش را باید ببینیم. من یک نفر تصمیم‌گیرنده نیستم، باید دوسوم مجلس رای بدهند تا تصویب شود.»آمار اعلام شده از سوی ثبت احوال ایران نشان می‌دهد که تعداد زنان زیر ١٥ سالی که در سال گذشته در ایران ازدواج کرده‌اند، بیش از ٤١ هزار نفر است، این در حالی است که این ازدواج‌ها، ازدواجهای ثبت شده‌اند و با اضافه کردن ازدواجهای غیر ثبتی در این مورد عددی بیش از آنچه اعلام شده خواهد شد. اما با در نظر گرفتن کل ازدواجهای انجام شده در سال ٩٢، که ٧٧٤ هزار و ٥١٣ مورد بوده، می‌توان دریافت که ٣/٥درصد از کل ازدواج‌ها به ازدواج زنان زیر ١٥ سال برمی‌گردد، این در حالی است که ازدواج زنان بین ١٥ تا ١٩ سال هم سهم قابل توجهی از کل را دارد؛ ٣٠ درصد.
در تعریف سن کودکی با دنیا تعارض داریم
درهم آمیختن مباحث شرعی با اصول روانشناسی و حقوقی کودکان، مساله‌یی ست که باید توسط روانشناسان و حقوقدانان و البته علما و فقهای دینی مورد بررسی قرار گیرد، به توافق نرسیدن بر سر تعریف کودک یکی از این موارد است، محور قرار گرفتن سن بلوغ شرعی در ایران، مساله‌یی است که از تعریف کودک و سن کودکی بوده است. کمیته حقوق کودک اذعان کرده که تفاوت قانونی موجود میان سن کودک در مورد پسران و دختران با اصل منع تبعیض، در تعارض است، تعارضی که در ایران سن قانونی و شرعی اتمام دوران کودکی را برای دختران ٩ سال قمری و برای پسران ١٥ سال قمری می‌داند و در سطح جهانی این عدد برای هر دو جنس، ١٨ سال است.