چرا گردشگر خارجی به ایران سفر نمی کند؟!
به گزارش پارسینه، چندی پیش حسن روحانی، در گفتگوی زنده تلویزیونی خود به یکی از خلاء های جدی در راه توسعه کشور اشاره کرد و گفت: رشد و رونق یکی از مهمترین آثارش اشتغال است در این رابطه باید بگویم با توجه به رونق گردشگری در این حوزه اشتغال بالارفته است و ما به دنبال جذب صاحب نظران این حوزه هستیم به طور مثال در هتلداری نیاز به نیرو داریم اما به اندازه کافی نیرو در اختیار نداریم یا در گردشگری نیاز ما به کسانی که ابنیه تاریخی را معرفی کنند بیش از این است.
وی همچنین تاکید کرد: در سه ماهه اول سال 93 تحرک خوبی در بخش‌های اقتصادی دیدیم؛ مثلاً در بخش گردشگری رشد فوقالعاده داشتیم و 2برابر فصل اول سال گذشته رشد در این بخش مشاهده کردیم.
به گزارش پارسینه، کشور ما با تنوع بالای زیست محیطی و همچنین پتانسیل بالای تاریخی و مذهبی خود به یک مقصد مناسب برای جذب توریست می‌باشد که متاسفانه به دلیل کمبود منابع انسانی در این بخش در جذب گردشگر با مشکلات عدیده‌های مواجه می‌باشد. منابع انسانی باید به نیازهای یک مقصد گردشگری که معمولا بسیار متنوع است، پاسخ دهند اما با وجود نقش پررنگی که این موضوع در تسهیل توسعه توریسم دارد، اهمیت آن نادیده یا دست کم گرفته شده است. متاسفانه در حوزه گردشگری این تصور غلط وجود دارد که استخدام در بخش خدماتی نیاز به مهارت‌های اندکی دارد و عرضه نیروی انسانی مناسب چاره حل مشکلات پیشروی توسعه این صنعت نیست.
درست است که گردشگری یک نوع فعالیت خدماتی است اما تردیدی نیست که کارکنانی این خدمات را ارائه می‌دهند و کارآزموده بودن این کارکنان یکی از رمزهای اصلی تضمین کننده صنعت گردشگری می‌باشد و طبیعتا نمی‌توان اهمیت منابع انسانی را در صنعت گردشگری نادیده گرفت. تخصص، مهارت‌های اثربخش، کارایی و رعایت احترام به هنگام ارائه خدمت از جمله مهارت‌هایی است که در نتیجه سرمایه‌گذاری در زمینه آموزش و پرورش در افراد ایجاد می‌شود و آنان را به نیرویی خبره برای جذب هر چه بیشتر گردشگر تبدیل می‌کند.
به اعتقاد کارشناسان، آموزش گردشگری در ایران طی این سالها با چالش‌هایی همراه شده است:
1. فقدان برنامه‌ریزی جامع و کلان در بخش گردشگری کشور
2. عدم آشنایی به اهمیت و ضرورت آموزش گردشگری
3. کمبود سرمایه‌گذاری در بخش آموزش گردشگری
4. فقدان دانش فنی و نیروی انسانی متخصص در برنامه‌ریزی آموزش گردشگری
5. فقدان مربیان و مدرسین واجد شرایط
6. کمبود موسسات استاندارد آموزشی و عدم ایجاد تسهیلات لازم و حمایت‌های مالی برای ایجاد آن
7. عدم هماهنگی بخش‌های مرتبط با بخش‌های خصوصی، دولتی، اتحادیه‌های صنفی و ...
8. کمبود منابع آموزشی
9. عدم ارتباط مراکز آموزشی با بازار کار
10. عدم انجام تمام مراحل چرخه آموزش از مرحله نیاز سنجی تا ارزیابی
11. وجود موانع قانونی و عدم وجود قوانین و مقررات مناسب
12. کمبود نیروی کار متخصص و واجد شرایط در صنعت گردشگری (بالا بودن سن، کمی سواد و کمی انگیزه )
عضو کمیسیون برنامه و بودجه: در تمام دولتها نیرویی که در سایر وزارتخانه‌ها رای نمی‌آورد به بخش گردشگری می‌فرستاند
جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار پارسینه به بیان دلایل ضعف صنعت گردشگری در ایران پرداخت و گفت: یک بحث آن برمی‌گردد به نبود زیرساخت‌ها. گردشگری که می‌خواهد وارد کشور شود احتیاج به خطوط ریلی مطمئن، خطوط هوایی مطمئن و جاده‌های ایمن دارد که ما متاسفانه وضعیت مناسبی در این زمینه‌ها نداشته و نداریم. وقتی خطوط ریلی پرسرعتی نداریم و هواپیما عمر مفیدشان طولانی شده است همه اینها ایجاد مشکل می‌کند.
وی افزود: همچنین در بحث نقل و انتقالات پولی تحریم‌هایی متوجه کشور است که مشکلاتی در پرداخت‌ها و تبدیل ارز بین‌المللی به ریال به وجود می‌آورد و به همین شکل در دسترسی به اینترنت و مشکلات این چنینی مباحثی است که در زیرساخت‌ها ایجاد مشکل می‌کند.
نماینده مردم شیراز در خانه ملت ادامه داد: موضوع دیگری که وجود دارد این است که تبلیغات مناسبی در سطح بین‌المللی در مورد ایران انجام نمی‌شود. در حالی که تبلیغات منفی زیادی علیه کشورمان وجود دارد. ما نتوانسته‌ایم تبلیغاتی در جهت خنثی سازی این تبلیغات و یا انعکاس مثبت رویدادها و حوادث کشورمان خیلی فعال برخورد نکرده‌ایم.
وی مهترین معضل را مدیریت گردشگری دانست و اظهار داشت: گردشگری یک علم و دانش است و اکثر نیروهایی که در بخش گردشگری مشغول به فعالیت هستند نیروهای تخصصی و مربوط به حوزه گردشگری نیستند.
ما در همه دولتها با این مشکل مواجه بوده و هستیم. در تمام دولتها نیرویی که در سایر وزارتخانه‌ها رای نمی‌آورد به بخش گردشگری می‌فرستاند در نتیجه بازخورد خیلی گره‌گشا نبوده است، در صورتی که اگر نیروهای باانگیزه‌ای در این بخش‌ها قرار می‌گرفتند از ظرفیت‌های این بخش استفاده بهتری میشد. در حال حاضر علی‌رقم پتانسیلی که در بخش گذدشگری داریم نتوانسته‌ایم از ظرفیت‌های موجود استفاده کنیم و در جذب گردشگر با مشکلات جدی مواجهیم.
قادری در پایان خاطرنشان کرد: نکته دیگری که باید به آن اشاره کنیم این است که توانمندی‌ها و ظرفیت‌های بخش‌های مختلف این صنعت کاملا برجسته نشده است. هر کدام از حوزه‌ها همانند خیابان‌گردی، کوه‌نوردی، استفاده از مناظر طبیعی کشورمان، تنوع فرهنگی و طبیعی، مکان‌های مذهبی و غیره می‌تواند یک سوژه برای جذب توریست باشد که کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس: لزوم توجه به آموزش و به کارگیری نیروهای متخصص و کارا در حوزه گردشگری و هتلداری
ناصر عاشوری قلعه رودخانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز جایگاه کشورمان را در حوزه گردشگری، جایگاهی مهم دانست و به خبرنگار پارسینه گفت: کشورمان هم به لحاظ میراث فرهنگی و هم طبیعت گردشگری جایگاه بسیار مهمی دارد و یونسکو ما را در حوزه ظرفیت‌های گردشگری و میراث فرهنگی جزو 10 کشور برتر دنیا می‌داند، اما با این وجود استفاده از این ظرفیت‌ها ناخوشایند بوده و در جایگاه پائینی میان دیگر ملل قرار داریم.
وی افزود: توجه به مسئله رونق اقتصادی از مسیر گردشگری به ویژه معماری مسئله‌ای مهم به شمار می‌رود چرا که ورود گردشگران به ویژه گردشگران خارجی سبب آشنایی آنان با فرهنگ و قدمت تاریخی کشورمان شده و از سویی در تمامی بخش‌های حمل و نقل، اسکان و خرید ارزآوری و سودآوری فراوان دارند.
این نماینده مجلس تاکید کرد: آموزش و به کار گیری نیروهای متخصص و کارا در حوزه گردشگری و همچنین هتلداری علاوه بر ایجاد اشتغال، جذب موثر گردشگر و در نهایت توسعه این بخش را به همراه خواهد داشت که لازم است مسئولیت این بخش توجه بیشتری به این مهم شود.
یک کارشناس صنعت توریسم: صنعت گردشگری در دستان افراد غیرمتخصص قرار دارد
آی تک نصیریان، کارشناس صنعت گردشگری و توریسم در گفتگو با خبرنگار پارسینه به بیان خصوصیات صنعت گردشگری و انواع آن پرداخت و گفت: صنعت تورسیم صنعتی خاص است و همانند صنایع دیگر نیست که فقط یک شاخه داشته باشد و چرا که یک صنعت کاملا مردم گرا می‌باشد.
وی افزود: به اعتقاد من به تعداد آدم‌ها می‌توان صنعت تعریف شود که در این میان می‌توان از گردشگری تفریحی، مذهبی، دریایی، ماجراجویانه، آرام‌بخش، سلامت، پزشکی و ... اشاره کرد اما در کل بالای 60 شاخه مختلف در صنعت گردشگری وجود دارد.
نصیریان در ادامه به صنعت گردشگری در ایران اشاره کرد و اظهار داشت: در کشور ما بیشرین شاخه‌ای که می‌توان بر روی آن برنامه‌ریزی کرد به نوعی گردشگری تفریحی، مذهبی و سلامت است.
وی در پاسخ به این سوال که وضعیت صنعت گردشگری در ایران را چگونه می‌بینید، گفت: اگر بخواهم صادقانه صحبت کنم وضعیت اسفناکی در این حوزه داریم. کشور ما در نگاه سازمان جهانی جهانگردی یا UNWTO با توجه به پتانسیل‌هایی موجود و تعداد جاذبه‌های گردشگری، رتبه دهم جهان را داراست اما از نظر جذب گردشگر چه داخلی و چه خارجی اصلا در رنکینگ حضور جدی نداریم و شاید رتبه‌ای بالای 100 داشته باشیم.
این کارشناس صنعت گردشگری در ادامه اضافه کرد: پتانسیل ما فوقالعاده است، چه بسا اگر بخواهیم بررسی کنیم پتانسیل جذب گردشگر ما تقریبا هم تراز کشور فرانسه می‌باشد. چه از نظر مساحت کشورمان و چه از نظر تعداد جاذبه‌های گردشگری. اما وضعیت حاکم را که می‌بینیم بسیار پایین بوده و عملا صنعت حرفی برای گفتن ندارد.
وی در توضیح دلایل مغفول ماندن صنعت گردشگری ایران تصریح کرد: اگر بخواهیم دقیق این موضوع را بررسی کنیم خیلی گسترده و زمان‌بر است، اما مهمترین دلیلی که من می‌بینم این است که اولا صنعت در دست کسانی قرار دارد که تخصص کافی برای اینکار را ندارند و دوم اینکه آن‌هایی که در راس قرار دارند علاوه بر نداشتن سواد و تخصص، برنامه‌ریزی صحیح هم نمی‌تواند انجام دهند.
نصیریان در پایان پیشنهاداتی برای رشد صنعت گردشگری در ایران ارائه کرد. وی گفت: زمانی بود که در ایران تحصیل‌کرده گردشگری نداشتیم، آن موقع منطقی بود که کار در دست کسانی باشد که گردشگری نمی‌دانند. اما در حال حاضر تعداد قابل ملاحظه‌ای از دانشجویان و فارق‌التحصیلان گردشگری در کشور آماده به کار هستند اما بستر برایشان آماده نیست. شاید بالای 50 درصد فارق‌التحصیلان این رشته به دلیل نبود بازار کار به سراغ کارهای دیگر می‌روند در حالی که غیرمتخصصانی که در راس صنعت قرار دارند نمی‌دانند این کارشان چه لطمه‌ای به بدنه گردشگری می‌زند.
وی افزود: لازم است افراد متخصص‌تر وارد این صنعت شوند، برنامه‌ریزی پایه‌ای‌تر و بنیادی‌تر باشد و در هر لحظه با عوض شدن مدیران برنامه‌ها مسکوت نماند و مدیر دیگری بیاید و بخواهد برنامه‌های خود را اجرا کند. ما همیشه داستان عدم برنامه‌ریزی‌مان به کشور آسیب زده است.
حال با توجه به این اوصاف یک سوال باقیست، چرا یک گردشگر خارجی باید به ایران سفر کند؟