منشاء ایدز: 'در دهه ۱۹۲۰ از کینشاسا آمد'
کینشاسا در سال ۱۹۲۰
پژوهشگران می‌گویند که توانسته‌اند پیشینه و رد ایدز را تا دهه ۱۹۲۰ میلادی در شهر کینشاسا، در منطقه‌ای که هم‌اکنون در محدوده جمهوری دموکراتیک کنگو قرار دارد، دنبال کنند.
آنها گفته‌اند که رشد جمعیت، افزایش ارتباطات جنسی بین افراد و راه‌اندازی خط آهن در منطقه باعث شد که اچ‌آی‌وی با سرعت بیشتری منتقل شود.
نتایج بررسی این پژوهشگران در نشریه علمی ساینس منتشر شده است. آنها برای شناسایی منشاء ایدز، رشته فعالیت‌هایی در حوزه دیرین‌شناسی ویروس‌ها داشتند و با استفاده از نمونه‌هایی بایگانی‌شده از کدهای ژنتیکی اچ‌آی‌وی توانستند این ویروس را ردیابی کنند و به دهه ۱۹۲۰ میلادی در کینشاسا برسند.
در این گزارش آمده است که موج تجارت جنسی در منطقه، رشد فزاینده جمعیت و استفاده از سوزن‌های سرنگ استریل‌نشده در درمانگاه‌ها از دلایل احتمالی شیوع این ویروس بوده است.
از سوی دیگر، گفته می‌شود که ایجاد خط آهن باعث شده بود هر سال نزدیک به یک میلیون نفر از کینشاسا عبور کنند که زمینه‌ساز انتقال ویروس به مناطق مجاور بود.
ایدز در دهه ۱۹۸۰ میلادی مورد توجه جهانی قرار گرفت. این بیماری در آفریقا سابقه‌ای طولانی دارد، ولی منشاء آن همواره مورد بحث بوده است.
جهش
گروهی از پژوهشگران دانشگاه آکسفورد بریتانیا و دانشگاه لون بلژیک در پی آن بوده‌اند که "شجره‌نامه" اچ‌آی‌وی را بنویسند و دریابند که نخستین ویروس‌ها از این دست، اولین‌بار در کجا بوده‌اند.
این گروه از پژوهشگران، جهش‌ها در کد ژنتیکی اچ‌آی‌وی را هم بررسی کردند.
پروفسور اولیور فیبس، از دانشگاه آکسفورد به بی‌بی‌سی گفت: "می‌توانید رد پای تاریخ را در ژنوم امروزی ببینید. سابقه‌اش ثبت شده است، نشانه یک جهش در ژنوم اچ‌آی‌وی از بین رفتنی نیست."
این گروه پژوهشی، با بررسی چنین نشانه‌هایی، شجره‌نامه مورد نظر خود را طراحی کردند و به ریشه‌های آن رسیدند.
اچ‌آی‌وی شکلی جهش‌یافته از ویروسی است که شامپانزه‌ها را گرفتار می‌کند و ویروس نقص ایمنی میمونی نام دارد.
این ویروس چندین‌بار جهش پیدا کرده است و در نهایت، هم‌اکنون میلیون‌ها نفر در اغلب کشورهای دنیا ناقل آن هستند.
پاسخ این که چرا چنین اتفاقی افتاد، به دوره فیلم‌های سیاه و سفید و اواخر دوره حاکمیت اروپایی‌ها در آفریقا بازمی‌گردد.
در دهه ۱۹۲۰ میلادی کینشاسا (که تا سال ۱۹۶۶ میلادی، لئوپولدویل خوانده میشد) بخشی از کنگوی تحت حاکمیت بلژیک بود.
پروفسور اولیور فیبس می‌گوید: "این منطقه بسیار بزرگ و به سرعت در حال رشد بود و طبق سوابق پزشکی ثبت‌شده در دوره استعمار، آن زمان، موارد متعددی از ابتلای افراد به انواع بیماری‌های قابل انتقال از طریق روابط جنسی وجود داشت."
اچ‌آی‌وی سیستم دفاعی بدن را هدف قرار می‌دهد
سکس و خطوط آهن
در آن زمان، افزایش تعداد کارگران مرد در شهر کینشاسا باعث شده بود تعادل بین تعداد زنان و مردان به هم بخورد که در نهایت، زمینه‌ساز شکل گرفتن تجارت جنسی شد.
پروفسور فیبس گفت: "دو جنبه زیربنایی در این وضعیت تاثیر داشت، یکی تلاش برای درمان افراد مبتلا به بیماری‌های عفونی با تزریق، که به نظر می‌رسد دلیلی ریشه‌ای برای گسترش این ویروس بود و دومی، شبکه حمل‌ونقل که به افراد اجازه می‌داد به بخش‌های مختلف کشور سفر کنند."
در اواخر دهه ۱۹۴۰ میلادی حدود یک میلیون نفر از خط آهن کینشاسا استفاده می‌کردند.
دوره رونق کینشاسا تنها چند دهه ادامه داشت، ولی زمانی که به پایان رسید، اچ‌آی‌وی راه خود را به جهان باز کرده بود.