مرور روزنامه‌های صبح تهران؛ یکشنبه ۲۳ شهریور
روزنامه تعادل در تیتر یک شماره بیست و سوم شهریور ماه خود به استناد آمارهای بانک مرکزی از «کوچکتر شدن سفره ایرانیان» خبر داده و نوشته‌است: «آمار ارایه شده توسط بانک مرکزی در هزینه‌های مصرفی خانوارهای ایرانی در سال ۹۰ تا ۹۲ از «کوچک شدن ۲۵ درصدی سفره مردم» حکایت دارد.
روزنامه‌های حمایت و شرق واکنش مقام‌های جمهوری اسلامی به گزارش سالانه دبیرکل سازمان ملل درباره نقض حقوق بشر در ایران را مورد توجه قرار داده‌اند.
روزنامه حمایت، وابسته به سازمان زندان‌های قوه قضائیه، دبیرکل سازمان ملل را به خاطر ارائه گزارش سالانه درباره نقض حقوق بشر در ایران مورد حمله قرار داده و از بان گی‌مون به عنوان «مهره غرب» نام برده و گزارش سالانه نقض حقوق بشر در ایران را «سراسر دروغ» توصیف کرده‌است.
روزنامه جوان از «چرخش دیپلماسی دولت یازدهم به سوی شرق» گزارش داده و نوشته‌است: «مرور خبرهایی که این روزها پیرامون دیپلماسی ایران منتشر می‌شود، حکایت از تغییر سیاست دولت در موضوعات دیپلماتیک به ویژه در حوزه هسته‌ای و بازگشت از سیاست تلویحی تقابل با شرق و نزدیکی به غرب یکی از همین تغییرات است.»
روزنامه اعتماد در تیتر یک خود از قول محمدحسن ابوترابی فرد، عضو عالی هیات حل اختلاف قوا، خبر داده‌است که «اختیارات رئیس جمهور» از سوی این هیات «در دست بررسی» است.
این روزنامه با اشاره به اینکه «هنوز از زمانی که تاکید حسن روحانی بر وظیفه رئیس‌جمهوری برای اجرای قانون اساسی موجی از اظهارنظرهای موافق و مخالف را به دنبال داشت، یک ماه هم نمی‌گذرد»، نوشته‌است: «حالا هیات حل اختلاف قوا می‌خواهد پیشدستی کند تا قبل از ایجاد چالش بر سر موضوعاتی این‌چنینی تکلیف قضیه مشخص شود.»
روزنامه‌های شرق، آرمان و ابتکار اظهارات اکبر ترکان، مشاور ارشد حسن روحانی، درباره شکایت از مقام‌های دولت پیشین را در تیترهای اصلی شماره یکشنبه خود منتشر کرده‌اند.
روزنامه آرمان از قول اکبر ترکان نوشته‌است: «همچنان خودروها، اموال و ساختمان‌ها که اعلام شده بود توسط برخی مسئولان دولت گذشته مورد استفاده قرار می‌گیرد، با گذشت بیش از یک‌سال از آغاز به کار دولت یازدهم، هنوز در اختیار این افراد قرار دارد و به دولت بازگردانده نشده‌است.»
روزنامه ابتکار خبر داده‌است که علی لاریجانی، رئیس مجلس نهم، روز شنبه طی سخنانی در مراسم اختتامیه جشنواره کتاب سال رضوی، با تاکید براینکه «نگران رفتارهای غلط در امر به معروفیم»، گفته‌است: «رفتارهای تندروها به عنوان امر به معروف و نهی از منکر را به عینه می‌بینیم؛ نگرانی ما از این رفتارهای غلط است.»
روزنامه شهروند گزارشی درباره مشکلات معلولان به ویژه معلولان نیازمند به استفاده از ویلچر در شهرهای مختلف ایران منتشر کرده و نوشته‌است: «سازمان بهزیستی نمی‌تواند به وعده‌اش عمل کند. قرار بود هر چهار سال یک بار ویلچر جدیدی به معلولان دهد.»
به نوشته این روزنامه، «یحیی سخنگوی» معاون توانبخشی سازمان بهزیستی روز شنبه درحالی از از خرید ۸۰۰ دستگاه ویلچر برقی برای ارائه به «معلولان» خبر داد که شمار «معلولان قطع نخایی در ایران ۱۶ هزار نفر است.»
روزنامه شهروند همچنین از قول رحیم میدانی معاون امور آب و آبفای وزارت نیرو از «اجرای طرح باروری ابرها» در ۱۲ شهر ایران طی مهرماه سالجاری خبر داده‌است. این روزنامه تاکید کرده‌است که «تشدید بحران آبی مبارزه با خشکسالی را به طرحی متعلق به دهه ۵۰ رسانده‌است.»
کوچکتر شدن ۲۵ درصدی سفره ایرانیان طی دو سال
روزنامه تعادل به استناد آمارهای بانک مرکزی از «کوچکتر شدن سفره ایرانیان» خبر داده و نوشته‌است: «آمار ارایه شده توسط بانک مرکزی در هزینه‌های مصرفی خانوارهای ایرانی در سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲ از «کوچک شدن ۲۵ درصدی سفره مردم» حکایت دارد.
به نوشته این روزنامه «آمارهای ارایه شده از طرف بانک مرکزی از هزینه‌های مصرفی خانوارها نشان می‌دهد، در حالی که هر خانواده ایرانی در سال ۱۳۹۰ رقمی معادل ۴۳ میلیون ریال برای خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها هزینه داشته‌است، این رقم در سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ به ترتیب ۳۹ میلیون ریال و ۳۷ میلیون ریال شده‌است.»
روزنامه تعادل کاهش هزینه خانواده‌های ایرانی برای خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها نشان کوچکتر شدن سفر خانواده‌ها و حذف برخی اقلام خوراکی و آشامیدنی از سفره ایرانیان ارزیابی کرده و نوشته‌است: «یک محاسبه ساده انجام شده نشان می‌دهد هر خانواده ایرانی در سال ۱۳۹۱ رقمی نزدیک به ۹ درصد و در سال ۱۳۹۲ رقمی معادل ۶٫۶ درصد نسبت به سال پیش از آن کمتر خوراک خریده‌اند. اگر هر خانوار ایرانی را به طور متوسط ۴نفر فرض کنیم هر نفر ایرانی در سال ۱۳۹۲ حدود ۹۰۰ هزار تومان یعنی کمتر از ۸۰ هزار تومان در هر ماه برای خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها هزینه کرده‌است.»
به گزارش این روزنامه «با توجه به اینکه این رقم در سال ۱۳۹۰ معادل ۴۴ میلیون ریال برای هر خانواده و ۱۱۰ هزار تومان برای هر نفر بوده‌است، می‌توان محاسبه کرد که هر نفر ایرانی در سال ۱۳۹۲ رقمی معادل ۲۳درصد کمتر از سال ۹۰ برای خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها هزینه کرده‌است.»
روزنامه تعادل همچنین نوشته‌است: «کوچک شدن ۲۵ درصدی سفره مردم در این سال‌ها در خرید پوشاک و کفش، بهداشت و درمان و خرید اثاث، لوازم و خدمات مورد استفاده در خانه نیز رسیده‌است، به طوری که خانواده‌های ایرانی در سال ۱۳۹۲ رقمی معادل ۲۶ درصد نسبت به ۱۳۹۱ کمتر پوشاک خریده‌اند و ۱۹ درصد نیز کمتر به خرید اثاث خانه اختصاص داده‌اند.»
واکنش به گزارش نقض حقوق بشر در ایران؛ حمله روزنامه قوه قضائیه به دبیرکل سازمان ملل
روزنامه‌های حمایت و شرق واکنش مقام‌های جمهوری اسلامی به گزارش سالانه دبیرکل سازمان ملل درباره نقض حقوق بشر در ایران را مورد توجه قرار داده‌اند.
روزنامه حمایت، وابسته به سازمان زندان‌های قوه قضائیه در شماره یک شنبه خود بان کی مون دبیرکل سازمان ملل را به خاطر ارائه گزارش سالانه درباره نقض حقوق بشر در ایران مورد حمله قرار داده و نوشته‌است: «در آستانه نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل و در ادامه فضاسازی‌های غرب برای تاثیرگذاری بر مذاکرات ایران و ۱+۵، بان‌کی مون دبیرکل سازمان ملل، بازهم از سیاستی که دیگر نخ نما شده و بیش از آنکه گزارش رسمی باشد، به یک رویه تمسخرآمیز تبدیل شده، استفاده کرد و ادعاهای خود را در قالب گزارش حقوق بشری به سازمان ملل فرستاد.»
این روزنامه نزدیک به قوه قضائیه گزارش دبیرکل سازمان ملل درباره نقض حقوق بشر در ایران را «سراسر دروغ» توصیف کرده و بان کی مون را «مهره غرب در سازمان ملل» توصیف کرده و نوشته‌است: «دبیر کل سازمان ملل متحد در گزارشی جدید به مجمع عمومی این سازمان ادعا کرد «وعده‌های آزادی‌های بیشتر حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران به ایجاد پیشرفت‌های اساسی در حقوق بشر این کشور منجر نشده‌است» و «نرخ اعدام در ایران اخیراً افزایش یافته‌است.»
روزنامه حمایت تاکید دبیرکل سازمان ملل بر «افزایش شمار اعدام‌ها در ایران» را «حمایت از قاچاقچیان» توصیف کرده اما به طور ضمنی افزایش اعدام‌ها در ایران را تائید کرده و آن را «اعدام قاچاقچیان مواد مخدر و مجازات افراد مرتکب اقدامات جنایات‌کارانه» عنوان کرده و نوشته‌است: «در سال‌های گذشته نیز پس از اقدام قوه قضائیه در اعدام تعدادی از قاچاقچیان مواد مخدر و اشرار سازمان‌های به اصطلاح حقوق بشری موجی سیاسی-رسانه‌ای علیه ایران به راه انداختند.»
روزنامه وابسته به سازمان زندان‌های قوه قضائیه همچنین اشاره دبیرکل سازمان ملل در گزارش سالانه به نقض حقوق اقلیت‌های دینی و مذهبی در ایران را حاصل فعالیت احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل عنوان کرده و از آئین بهایی به عنوان «فرقه ضاله» یاد کرده و نوشته‌است: «در این بخش بدون اشاره به وجود ادیان و مذاهب مختلف ابراهیمی در ایران تنها مسئله مربوط به فرقه ضاله بهاییت توجه شده‌است.»
روزنامه حمایت همچنین اظهارات برخی از مقام‌های حکومتی و نیز نمایندگان مجلس به گزارش سالانه نقض حقوق بشر در ایران از سوی دبیرکل سازمان ملل منتشر کرده و از جمله از قول محمدصالح جوکار عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نوشته‌است: «گزارش ارائه شده از سوی دبیر کل سازمان ملل متحد هیچ گونه ارزش حقوقی ندارد، این گزارش یک طرفه و یک سویه تدوین شده و یک سویه بودن این گزارش درباره اعدام قاچاقچیان مواد مخدر کاملا مشخص است.»
سیامک مره‌صدق نماینده اقلیت کلیمیان در مجلس نهم نیز به روزنامه حمایت گفته‌است: «در چارچوب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حقوق ما رعایت شده و مشکل خاصی در این رابطه نداشته‌ایم، و اگر هم مسائل کوچکی وجود داشته باشد در چارچوب نظام جمهوری اسلامی ایران و با رهنمودهای مقام معظم رهبری به راحتی قابل حل است.»
روزنامه شرق نیز ضمن اشاره به «انتقاد ایران از گزارش حقوق‌بشری بان گی‌مون»، نوشته‌است: دبیرکل سازمان ملل «در گزارش سالانه خود به مجمع عمومی، شعارهای انتخاباتی رئیس‌جمهوری ایران درمورد آزادی بیان و امنیت اصحاب رسانه را یادآور و با اشاره به شرایط خبرنگاران و دیگر اصحاب رسانه مدعی شد که هنوز این وعده عملی نشده‌است.»
به نوشته این روزنامه «در گزارش دبیرکل سازمان‌ملل همچنین ادعا شده‌است که تبعیض علیه اقلیت‌های مذهبی و نژادی در ایران، هم در قانون و هم در عمل به چشم می‌خورد»، و همچنین «وعده‌های]حسن[ روحانی درمورد شبکه اینترنت نیز ازجمله مواردی است که چگونگی اجرای آن در این گزارش مورد نقد قرار گرفته‌است»، و علاوه براین «دبیرکل سازمان‌ملل درمورد شمار اعدام‌ها در طول یک سال گذشته در ایران ابراز نگرانی کرده‌است.»
روزنامه شرق درعین حال خبر داده‌است که مجید تخت روانچی، معاون اروپا و آمریکای وزیر خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به گزارش دبیرکل سازمان ملل، این گزارش را «مغرضانه» توصیف کرده و گفته‌است: «اینکه نگاه سیاسی به موضوع انسانی حقوق‌بشر وجود داشته باشد و براساس آن تصمیم‌گیری شود، از نظر ما مردود است.»
«چرخش دیپلماسی دولت یازدهم به سوی شرق» به روایت روزنامه جوان
روزنامه جوان از «چرخش دیپلماسی دولت یازدهم به سوی شرق» گزارش داده و نوشته‌است: «مرور خبرهایی که این روزها پیرامون دیپلماسی ایران منتشر می‌شود، حکایت از تغییر سیاست دولت در موضوعات دیپلماتیک به ویژه در حوزه هسته‌ای و بازگشت از سیاست تلویحی تقابل با شرق و نزدیکی به غرب یکی از همین تغییرات است.»
این روزنامه از «تغییر سطح مذاکرات با آمریکا»، «عدم شرکت ایران در ائتلاف علیه داعش» و «ملاقات‌های سران ایران با رهبران شرقی» را به عنوان سه دلیل برای «چرخش» دیپلماسی دولت حسن روحانی به سوی «شرق» یاد کرده و نوشته‌است: «مهم‌ترین نشانه وقوع این تحولات را می‌توان تغییر سطح مذاکره‌کنندگان با طرف‌های آمریکایی عنوان کرد.
در حالی که در مذاکرات گذشته ایران همواره در سطح وزیر خارجه به گفت‌وگو با طرف‌های آمریکایی می‌پرداخت، حالا معاونان وزیر خارجه ایران به گفت‌وگو با مقامات آمریکایی می‌پردازند و در این سطح به دنبال یافتن راهی برای حل مسائل موجود هستند.»
روزنامه جوان همچنین نوشته‌است: «باید به پس زدن دعوت غربی‌ها برای حضور در ائتلاف علیه داعش توسط مقامات ایران نیز اشاره کرد که این نیز خود می‌تواند نشانه‌ای بزرگ در خصوص تغییر علاقه جدی مقامات داخلی به همکاری با ایالات‌متحده باشد.»
جعفر تکبیری گزارش‌نویس روزنامه جوان همچنین «ملاقات‌های سران ایران با رهبران شرقی» را به عنوان نشانه «چرخش دیپلماسی دولت یازدهم» ارزیابی کرده و نوشته‌است: «افزایش حجم ملاقات و دیدارهای مقامات ایرانی با دوستان شرقی جمهوری اسلامی ایران نیز خود حکایت تازه‌ای از تغییر گرایشات دیپلماتیک جمهوری اسلامی است» و از جمله «ملاقات محمدجواد ظریف با همتای روسی خود و درخواست از این کشور برای ایفای نقش جدی‌تر در مذاکرات هسته‌ای و همچنین ملاقات با وزیر امورخارجه چین در حاشیه اجلاس شانگهای را نیز می‌توان در راستای همین تغییر نگاه عنوان کرد اما شاخص‌ترین رویکرد در این ارتباط به حضور فعال جمهوری اسلامی در اجلاس شانگهای در عالی‌ترین سطح بازمی‌گردد و قطعاً ملاقات‌های مختلفی که رئیس‌جمهور در حاشیه این اجلاس با رهبران کشورهای شرقی نظیر روسیه و چین داشته خود می‌تواند گره‌گشای خوبی برای جمهوری اسلامی ایران در حوزه اقتصاد و تجارت باشد.»
«امضای تفاهم نامه ۷۰ میلیارد یورویی با روسیه» نیز در گزارش روزنامه جوان به عنوان «مهم‌ترین تحول» در چرخش دیپلماسی دولت یازدهم به سوی شرق است، تفاهم نامه‌ای که «حجم تبادلات تجاری ایران و روسیه را به ۷۰میلیارد یورو در سال می‌رساند» و به تاکید این روزنامه می‌تواند «ضربه سنگینی به پیکره تحریم‌ها» وارد کند.
این روزنامه چرخش دیپلماسی دولت یازدهم را «تحولی از سوی فرزندان دیپلماسی» ایران توصیف کرده و نوشته‌است: «پس از اثبات عناد دولت امریکا با جمهوری اسلامی ایران آغاز شد و فرزندان دیپلماسی کشورمان با درک این واقعیت کوشیدند رویکرد تازه نسبت به تحولات جهانی داشته باشند.»
روزنامه جوان با اشاره به اینکه «پیشتر برخی مشاورانی در داخل دولت حضور داشتند که معتقد بودند «مشکلات را باید با کدخدا حل کرد»، بر ضعیف شدن چنین تفکری در دولت یازدهم تاکید کرده و نوشته‌است که چرخش دیپلماسی دولت حسن روحانی طی روزهای اخیر «به سوی شرق» و به ویژه «پس زدن فرصت بی‌نظیر همکاری با امریکا در موضوع گروه تروریستی داعش می‌تواند دلیل شاخص دیگری باشد که اثبات‌کننده تضعیف این تفکر در داخل دولت است.»
این روزنامه ضمن انتشار بخش‌هایی از سخنانی علی خامنه‌ای، مخالفت رهبر جمهوری اسلامی در خصوص برقراری رابطه با آمریکا را یکی از دلایل ضمنی چرخش دیپلماسی دولت یازدم از «غرب به شرق» توصیف کرده و البته نوشته‌است: «باید این نکته را پذیرفت که اگرچه حرارتی به یخ روابط میان ایران و آمریکا تابیده شده اما قطعاً این دیوار بی‌اعتمادی به این زودی‌ها فرو نخواهد ریخت و نیازمند گام‌هایی اساسی‌تر از جانب آمریکا برای رفع سوءظن داخلی به این کشور است.»
پیشدستی هیات حل اختلاف قوا برای بررسی «اختیارات رئیس جمهور»
روزنامه اعتماد در تیتر یک خود از قول محمدحسن ابوترابی فرد، عضو عالی هیات حل اختلاف قوا، خبر داده‌است که «اختیارات رئیس جمهور» از سوی این هیات «در دست بررسی» است.
این روزنامه نوشته‌است: «هنوز از زمانی که تاکید حسن روحانی بر وظیفه رئیس‌جمهوری برای اجرای قانون اساسی موجی از اظهارنظرهای موافق و مخالف را به دنبال داشت، یک ماه هم نمی‌گذرد. او تازه حرفش را زده، هیچ‌کس شکی ندارد اگر کار به عمل برسد حاشیه‌ها و چالش‌ها بر سر این موضوع دامنه بسیار وسیع‌تری را فرا خواهد گرفت»، اما «حالا هیات حل اختلاف قوا می‌خواهد پیشدستی کند تا قبل از ایجاد چالش بر سر موضوعاتی این‌چنینی تکلیف قضیه مشخص شود.»
به نوشته اعتماد، حسن روحانی پیشتر گفته بود «زمانی که خواستم انجام وظیفه مسئولیت اجرای قانون اساسی را شروع کنم، برای مردم توضیح خواهم داد چرا این کار دارد با تاخیر انجام می‌شود» و همین‌طور تاکید کرده بود که «اجرای این وظیفه از آن کارهای مهمی است که برای خیلی‌ها خوشایند نیست و ممکن است ناراحت و عصبانی شوند اما قانون اساسی کشور باید اجرا شود و هر کسی در این کشور با هر مسئولیتی باید بداند این دولت به حول و قوه الهی در ادامه راه، برای اجرای قانون اساسی مصمم خواهد بود.»
این روزنامه یادآوری کرده‌است که «اجرای قانون اساسی از شعارهای انتخاباتی حسن روحانی هم بود، او چند بار در سخنرانی‌های انتخاباتی خود بر اجرای اصول قانون اساسی تاکید کرده بود» و در هفته‌های اخیز نیز گفته‌است: «مردم رای ندادند که رئیس‌جمهوری فقط رییس دستگاه اجرایی باشد.»
روزنامه اعتماد با اشاره به اینکه «به نظر می‌رسد که تصمیم حسن روحانی در این خصوص کاملا جدی است»، نوشته‌است که موضوع اختیارات رئیس جمهوری «در دولت‌های پیش از او و در دوران محمد خاتمی و محمود احمدی‌نژاد هم مطرح شده بود، اما فرق آن با دولت یازدهم در این است که اکنون حسن روحانی در اوایل کار خود چنین موضعی را گرفته‌است» اما «احمدی‌نژاد و محمد خاتمی در سال‌ها و حتی روزهای پایانی حضورشان در دولت مواضعی جدی برای اجرای قانون اساسی و بحث اختیارات رییس‌جمهوری گرفته بودند که عمر دولتش کفاف عملی کردن آن را نمی‌داد.»
به نوشته این روزنامه «در چنین شرایطی سخنان روز شنبه محمدحسن ابوترابی‌فرد حکایت از آن دارد که هیات حل اختلاف قوا در پی یافتن راهی میانه است تا هم قسمتی از انتظارات رئیس‌جمهوری محقق شود و هم این کار در فضای رقابت سیاسی به یک حاشیه‌سازی و چالش جدید دامن نزند؛ راهی که به درستی مشخص نیست که آیا وجود خواهد داشت یا خیر.»
اعتماد از قول محمدحسن ابوترابی فرد نوشته‌است که موضوع اختیارات رئیس جمهور «یکی از مسائلی است که در دستور کار هیات بوده و روی آن کار انجام شده و نقشه راه و پیشنهادی برای اینکه این زمینه برداشت را اصلاح کنیم، داریم.»
محمدحسن ابوترابی‌فرد در مورد زمان بررسی این پیشنهاد در هیات عالی حل اختلاف قوا نیز گفته‌است: «اینها راهکاری دارد. روش‌هایی که ما به آنها رسیده‌ایم برای اصلاح حوزه‌هایی که می‌تواند زمینه‌ساز اختلاف باشد، روش‌های متفاوتی است.»