بررسی روزنامههای صبح چهارشنبه تهران - ۲۹ مرداد
بسیاری از روزنامههای ایران در صفحه یک شماره چهارشنبه خود به مناسبت مرگ سیمین بهبهانی، عکس یا طرحی از چهره این شاعر سرشناس را در صفحه یک خود منتشر کردهاند.
روزنامههای اعتماد، شرق، آفتاب یزد، آرمان، مردمسالاری، ابتکار، بانی فیلم، جهان صنعت، شهروند، کارون، امتیاز و ایران از جمله روزنامههایی هستند که خبر درگذشت سیمین بهبهانی در نخستین ساعات بامداد سهشنبه را در صفحه یک شماره چهارشنبه چاپ کردهاند.
روزنامه کیهان که تحت نظر نماینده علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی منتشر میشود یک روز پس از درگذشت سیمین بهبهانی در صفحه سوم خود وی را «از جمله شاعران مورد حمایت دربار و از عوامل جریانهای ضد دینی و حامی فتنه سال ۸۸» معرفی کرده و نوشته است: سیمین بهبهانی «به خاطر سرودههای موردپسند محافل غربی مورد توجه دولتهای غربی قرار گرفته بود».
روزنامه شرق در شماره چهارشنبه خود انتشار فهرستی به عنوان فهرست بورسیههای غیرقانونی را «پروژه تخریب وزارت علوم» توصیف کرده و نوشته است که این پروژه «افشا» شده است.
روزنامه وطن امروز به صاحب امتیازی مهرداد بذرپاش نماینده نزدیک به جبهه پایداری اما در تیتر یک شماره چهارشنبه خود با اشاره به این که «افشای نقش وزارت علوم در انتشار غیرقانونی لیست بورسیهها، خشم جامعه دانشگاهی را به دنبال داشت»، بر «محاکمه پس از استیضاح» تاکید کرده و نوشته است: «اقدامات غیرقانونی صورت گرفته در انتشار لیست بورسیهها و تهمت غیرقانونی بودن آنها به تعداد قابل توجهی از دانشجویان، به لحاظ حقوقی نیز قابل پیگیری است، و دانشجویان خواهان محاکمه وزیر علوم و مجتبی صدیقی، رئیس سازمان دانشجویان هستند».
روزنامه کیهان نیز در سرمقاله شماره چهارشنبه خود از رضا فرجی دانا، وزیر علوم، به عنوان «مهره مسلوبالاختیار سازمان فتنه» نام برده و نوشته است: «استیضاح وزیر علوم پایان مسئولیت مجلس نیست چرا که آثار خیانتهای یک سال گذشته در وزارت علوم صرفا با عزل عامل آن زدوده نمیشود و باید با تدبیر و حوصله از وزارت علوم و دانشگاه سمزدایی کرد.»
روزنامه آرمان گزارش داده است که «پنج روز پس از درگذشت علی چراغی، کارگری که از سوی ماموران سد معبر منطقه ۴ شهرداری تهران مورد ضرب و شتم قرار گرفت، روز سهشنبه شورای شهر تهران صحنه واکنشهای متعدد به این ماجرا بود»، و از جمله احمد مسجدجامعی، رئیس شورای شهر تهران، گفت که «شهرداری در قتل این کارگر دخیل است».
روزنامه شهروند از «گزارش تکاندهنده وزیر کشور از وضع اعتیاد در جمع مجلسیها و ائمه جمعه» خبر داده و نوشته است بنا بر گفته عبدالرضا رحمانی فضلی ۱ میلیون و ۴۰۰ هزار کودک ایرانی در معرض اعتیاد قرار دارند.
بازتاب درگذشت سیمین بهبهانی؛ تجلیل روزنامههای غیرحکومتی، توهین روزنامه منتسب به رهبری
بسیاری از روزنامههای ایران در صفحه یک شماره چهارشنبه خود به مناسبت مرگ سیمین بهبهانی، عکس یا طرحی از چهره این شاعر سرشناس را در صفحه یک خود منتشر کردهاند.
روزنامههای اعتماد، شرق، آفتاب یزد، آرمان، مردمسالاری، ابتکار، بانی فیلم، جهان صنعت، شهروند، کارون، امتیاز و ایران از جمله روزنامههایی هستند که خبر درگذشت سیمین بهبهانی در نخستین ساعات بامداد سهشنبه را در صفحه یک شماره چهارشنبه چاپ کردهاند.
روزنامه اعتماد علاوه بر چاپ طرحی از چهره سیمین بهبهانی اثر جمال رحماتی در صفحه یک، در گزارشی با تیتر «سیمین شعر غزل مرگ را سرود» نوشته است: «چهره ماندگار ادبیات ایران با زندگی بدرود گفت.»
اعتماد همچنین بخشهایی از صفحات میانی خود را به انتشار مقالات و یادداشتهایی در تجلیل از زندگی و شعر سیمین بهبهانی اختصاص داده است.
روزنامه شرق نیز ضمن انتشار طرحی از چهره سیمین بهبهانی اثر «شهاب جعفرنژاد» در صفحه یک، در گزارشی با تیتر «غزل؛ در سوگ سیمین» نوشته است: «سیمین بهبهانی در ۸۷ سالگی درگذشت.»
پوریا سوری در روزنامه شرق نوشته است: «کسانی که از ۱۵ مرداد اخبار بیماری، بستری شدن و به کما رفتن بانوی غزل، سیمین بهبهانی را دنبال میکردند، یکی، دو روز گذشته را با روحیهای بهتر سر کردند، اخباری که از «آیسییو» بیرون میآمد میگفت؛ شمع وجود سیمین زبانه کشیده، چشمهای سرمهسایش نیمهجانی گرفته و احیانا دست کسی را که بر بالینش حاضر است فشاری امیدبخش داده، اما شعرِ زندگی همیشه غافلگیرت میکند، درست همانجایی که میخواند و در شهادت یک شمع راز منوری است که آن را آن آخرین و آن کشیدهترین شعله خوب میداند.»
چهار صفحه از دیگر صفحات خود را به انتشار یادداشتهایی از «علیاشرف درویشیان، محمود دولتآبادی، امیرحسن چهلتن، داریوش شایگان، کیخسرو پورناظری، تهمورس پورناظری، احمد پوری، گلی ترقی، شاهرخ تویسرکانی، امیرحسن چهلتن، سروش حبیبی، بهاءالدین خرمشاهی، ایران درودی، علی دهباشی، جلال ستاری، خسرو سینایی، داریوش شایگان، پوران فرخزاد بهمن فرمانآرا، علیرضا قربانی، ناهید کبیری، رضا کیانیان، مسعود کیمیایی، اکبر گلپایگانی، جواد مجابی، و سهیل محمودی» در تجلیل از سیمین بهبهانی اختصاص داده است.
علیاشرف درویشیان طی یادداشتی در روزنامه شرق، از سیمین بهبهانی به عنوان «شاعر وطن» نام برده و نوشته است: «بهبهانی شاعر وطن بود و به ایران عشق میورزید. او یک بانوی شجاع بود و به خاطر تمام این خصوصیات در تاریخ ادبیات ایران بینظیر است. سیمین بهبهانی جزء شاعرانی بود که با درگذشت او دیگر کسی جایگزینش در ادبیات ما نخواهد آمد. متاسفم که او را از دست دادیم. درگذشت او یک فاجعه بزرگ برای همه ماست.»
امیرحسن چهلتن نیز در یادداشتی با عنوان «سیمین بیجایگزین» در روزنامه شرق نوشته است: «سیمین عاشق، سیمین مادر، سیمین شاعر، سیمین رفاقت و دوستی را از دست دادیم، سیمین بی جایگزین را. آرزو میکنم همه ما دوستان و دوستدارانش بتوانیم دوری او را تحمل کنیم. دلخوشی ما البته به میراث بزرگی است که او برای فارسیزبانان و دوستداران این فرهنگ و این سرزمین به جا گذاشته» است.
روزنامه آفتاب یزد نیز علاوه بر اختصاص عکس یک خود به سیمین بهبهانی، پیام تسلیم محمود دولتآبادی را نیز چاپ کرده و از قول این نویسنده سرشناس نوشته است: «سیمین بهبهانی شاعری بود که در همه حال به این کشور میاندیشید و به آرزوهای خودش، و امیدوارم که زندگی پربار او به عنوان امانتی نزد دوستدارانش زنده بماند و میماند.»
روزنامه شهروند نیز در شماره چهارشنبه «گفتوگویی منتشر نشده با سیمین بهبهانی» را یک روز بعد از درگذشت این شاعر منتشر کرده است.
روزنامه بانی فیلم علاوه بر اختصاص عکس یک و بخشی از صفحات میانی خود به انتشار گزارشها و یادداشتهایی درباره درگذشت سیمین بهبهانی خبر داده است که این «شاعر شیرین سخن، جمعه روی دست مردم تا خانه ابدی بدرقه میشود».
روزنامههای رسالت، کیهان، جام جم، جوان و وطن امروز در صفحه یک خود اشارهای به درگذشت سیمین بهبهانی نکردهاند.
روزنامه کیهان که تحت نظر نماینده علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی منتشر میشود یک روز پس از درگذشت سیمین بهبهانی در صفحه سوم خود وی را «از جمله شاعران مورد حمایت دربار و از عوامل جریانهای ضد دینی و حامی فتنه سال ۸۸» معرفی کرده است.
کیهان ضمن وارد کردن اتهاماتی به سیمین بهبهانی یک روز بعد از درگذشت وی نوشته است: سیمین بهبهانی «به خاطر سرودههای موردپسند محافل غربی مورد توجه دولتهای غربی قرار گرفته بود».
رئیس شورای شهر تهران: شهرداری در قتل این کارگر دخیل است
روزنامه آرمان گزارش داده است که «پنج روز پس از درگذشت علی چراغی، کارگری که از سوی ماموران سد معبر منطقه ۴ شهرداری تهران مورد ضرب و شتم قرار گرفت، روز سهشنبه شورای شهر تهران صحنه واکنشهای متعدد به این ماجرا بود»، و از جمله احمد مسجدجامعی، رئیس شورای شهر تهران، گفت که «شهرداری در قتل این کارگر دخیل است».
به نوشته این روزنامه، محمدباقر قالیباف، شهردار تهران، در تازهترین واکنش خود به این حادثه با اعلام این مطلب که "سابقه بروز چنین درگیریهایی را داشتهایم" گفته است: «همیشه این مشکل بوده و در برخی موارد هم ماموران شهرداری در سالهای گذشته در این درگیریها نقص عضو شدهاند.»
محمدباقر قالیباف درباره «روند برخورد با مقصران این حادثه» نیز عنوان کرده است که «مراجع قضایی باید به این قضیه رسیدگی کنند و در صلاحیت آنهاست که بگویند چه کسی مقصر است، در عین حال هر کسی که مقصر باشد برخوردهای لازم با او انجام خواهد شد».
میمنت گلشنی خبرنگار روزنامه آرمان اما گزارش داده است که همزمان احمد مسجدجامعی، رئیس شورای شهر تهران، روز سهشنبه با تاکید بر این که «شهرداری مستقیم و غیرمستقیم در قتل این کارگر دخیل است» گفت: «با پرداختن به این موضوع باید از تکرار این گونه مسائل جلوگیری و اهمیت آن معلوم شود و شورای شهر تهران این موضوع را به جد ریشهیابی و دنبال خواهد کرد».
این روزنامه درباره «روایت مرگ این کارگر» از قول همسر وی نوشته است: علی چراغی مثل هر روز صبح زود از من و بچهها خداحافظی کرد و سرکار رفت. چند ساعت بعد، دقایقی قبل از حادثه هم تلفنی با نرگس فرزند سه سالهاش خوش و بش کرد. علی با وانت به اتفاق ابوالفضل پسر بزرگترم از تهرانپارس در حال بازگشت بودند که توسط مأموران بازیافت متوقف شده و به گفته ابوالفضل، پدر از او خواست که در ماشین بماند تا بازگردد اما، بعد از چند دقیقه جروبحث با ماموران، ابوالفضل میبیند پدر با تلفن همراهش در حال صحبت با پلیس است که چند موتوری نیز به مأموران اضافه شده و یکی از آنها که تنومندتر بود از پشت پدرش را محکم گرفته و دیگری با پنجهبوکس بر گردن علی ضربه وارد کرد و بلافاصله علی به زمین افتاد» و در حالی که «شاهدان زیادی در صحنه بودند اما جرأت مداخله نداشتند ولی با دیدن گریه ابوالفضل با پلیس ۱۱۰ و اورژانس تماس گرفته و علی را به بیمارستان امام حسین منتقل کردند».
روزنامه آرمان اشاره میکند که علی چراغی یک هفته پس از ضرب و شتم از سوی «ماموران گشت سد معبر منسوب به ناحیه ۴ منطقه ۴ شهرداری تهران با پنجه بوکس»، سرانجام روز پنجشنبه ۲۳ مرداد در بیمارستان نور افشار تهران جان باخت.
علیرضا جاوید، شهردار منطقه ۴ تهران، نیز در نخستین واکنش خود «ضمن رد مسئولیت شهرداری در این اتفاق» گفته است: «این موضوع به شهرداری ارتباطی ندارد، اگر هم درگیری رخ داده بین عوامل پیمانکار بازیافت زبالهها و عواملی که زبالهها را استفاده میکنند بوده است. این موضوع را میشود از خود پیمانکار پیگیری کرد.»
به نوشته روزنامه آرمان، روز سهشنبه مجتبی عبداللهی، معاون خدمات شهری شهردار تهران، با حضور در جلسه شورای شهر تهران با اشاره به این که طی ۱۰ روز آینده «گزارش مبسوطی به شورا ارائه خواهم داد» گفته است که مرگ این کارگر طی «درگیری با سد معبر و مواردی از این دست اتفاق نیفتاده است و با توجه به این که تقریبا همه کارها در شهرداری توسط پیمانکارها صورت میگیرد، عوامل پیمانکار بازیافت و پیمانکار مواد خشک با ایشان درگیر شدهاند که علت موضوع مشخص نیست» اما «نباید از این جمله که گفته میشود احتمالا با پنجه بوکس به فرد ضربه زده شده، استفاده کنیم».
حسین احمدینیاز، وکیل و حقوقدان، در گفتوگو با روزنامه آرمان با تاکید بر «مسئولیت شهرداری تهران در مرگ علی چراغی» گفته است: «طبق اصل ۲۲ قانون اساسی جان، حیثیت، شغل و مسکن افراد مصون از تعرض است. ضمن این که طبق قانون مسئولیت مدنی، شهرداری تهران دارای مسئولیت عام است یعنی، پیمانکار، چه کارگر، چه ماموران شهرداری به طور مستقیم و غیرمستقیم در فعل و انفعال کاریشان زیرمجموعه شهرداری محسوب میشوند.»
این حقوقدان همچنین گفته است: «این حادثه قتل عمد بوده است و در این مورد باید دادستان تهران ورود پیدا کند، و در این مورد دادستان تشخیص میدهد که چه کسی مقصر است. در نتیجه اظهارات شهرداری نافی مسئولیت آنان نیست و شهرداری نمیتواند از این بار شانه خالی کند.»
حسین احمدینیاز با بیان این که احتمالاً وکالت خانواده علی چراغی را برعهده میگیرد گفته است: «درست است که فرد خاطی از نیروهای پیمانکار بوده است اما، شهرداری به دلیل نظارت بر پیمانکاران مسئولیت تام دارد و نمیتواند این مورد را نادیده بگیرد.»
علی صابری، عضو حقوقدان شورای شهر تهران، نیز به روزنامه آرمان گفته است: «مطمئنا تمامی مسئولیت این ماجرا به شهرداری برنمیگردد به این معنی که مسائل مربوط به تحمل مجازات و جبران خسارات این ماجرا نه به شهرداری و نه پیمانکار بلکه به شخص متخلف مربوط است»، اما «شهرداری در این زمینه از حیث مسئولیت اجتماعی که برعهده دارد باید پاسخگو باشد و مسئول است چرا که کنترل، نظارت، استخدام و نحوه فعالیت شرکتهای پیمانکار مربوط به شهرداری است».
شرق: افشای پروژه تخریب وزارت علوم
روزنامه شرق در شماره چهارشنبه خود انتشار فهرستی به عنوان فهرست بورسیههای غیرقانونی را «پروژه تخریب وزارت علوم» توصیف کرده و نوشته است که این پروژه «افشا» شده است.
این روزنامه در گزارشی با تیتر «آزمون بزرگ بهارستان» نوشته است: «کرسینشینان بهارستان، روز چهارشنبه در اولین استیضاح یکی از وزیران دولت حسن روحانی، تصمیمی سرنوشتساز خواهند گرفت که مبنای تشخیص نوع رویکرد آنان به دولت تدبیر و امید خواهد بود.»
این روزنامه با اشاره به این که «اگرچه هیاهوی اقلیت مخالف دولت شدیدتر شده است؛ اما تحولات روز سهشنبه، نشانههایی از سنگینترشدن کفه میانهروهای مجلس را بروز میدهد» نوشته است: «استیضاحکنندگان که در روزهای اخیر با رصد اوضاع پارلمان و مشاهده روند روبهرشد مخالفان استیضاح؛ دست به اقدامات رادیکالی از قبیل توزیع شبنامه علیه رئیس جمهوری و ایراد نطقهای فرافکنانه زده بودند، روز سهشنبه با ورود به مشاجره لفظی با نمایندگان نزدیک به طیف لاریجانی، سعی در دو قطبیسازی فضای بهارستان داشتند اما خروجی این غایله نیز برخلاف محاسبات تندروها، به نفع آنان نبود.»
شرق همچنین از «افشای پروژه تخریب وزارت علوم در آستانه استیضاح» خبر داده و نوشته است که انتشار فهرستی تحت عنوان «فهرست بورسیههای غیرقانونی» از سوی علی غزالی، مدیر سابق یک سایت اینترنتی، «بهانهای شد برای فضاسازی جدید در پارلمان»، چرا که وی «در توضیح اقدام خود مدعی شده بود که این اسامی در زمان سرپرستی جعفر توفیقی و توسط یکی از معاونان ایشان برای انتشار، در اختیارش قرار گرفته و همین ادعا، بهانهای شد برای فضاسازی جدید در پارلمان».
این روزنامه نوشته است که «اما ظهر سهشنبه، بالاخره مشخص شد که این ماجرا نیز پروژهای برای تحریک احساسات نمایندگان بوده است، چرا که فواد صادقی از فعالان رسانهای و همکار سابق «ع-غ» [علی غزالی] با انتشار یادداشتی، پشت پرده انتشار اسامی را افشا کرد و نوشت که «آقای غزالی که سال گذشته با اینجانب ارتباط داشت، به بنده گفت که از طریق یکی از پرسنل یکی از نهادهای نظارتی، به فهرست مذکور و بسیاری از نامههای مربوط به بورسیه دست یافته است و بخشی از مدارک و اطلاعات مذکور را به اینجانب نشان داد. در روزهای ابتدایی سرپرستی آقای جعفر توفیقی، من در جلسهای که با ایشان داشتم به سرپرست وزارت علوم این موضوع را منتقل کردم و اظهار کردم چنین فهرستی در اختیار ماست که آقای توفیقی با تعجب از این که این فهرست در دست ماست، گفت به دلیل این که معاونان دوره احمدینژاد همچنان مسئولیت دارند، خود وی به این فهرست دسترسی نداشته است».
شرق تاکید کرده است که «به این ترتیب یکی دیگر از ابزارهای استیضاحکنندگان که با برپایی یک جنجال خبری طی روزهای اخیر و به منظور تخطئه رفتار وزیر علوم به کار گرفته شده بود، بیاثر شد».
روزنامه وطن امروز به صاحب امتیازی مهرداد بذرپاش نماینده نزدیک به جبهه پایداری اما در تیتر یک شماره چهارشنبه خود با اشاره به این که «افشای نقش وزارت علوم در انتشار غیرقانونی لیست بورسیهها، خشم جامعه دانشگاهی را به دنبال داشت»، بر «محاکمه پس از استیضاح» تاکید کرده است.
این روزنامه همچنین از آن چه «ماجرای القای دروغ بزرگ سه هزار بورسیه غیرقانونی و فرار به جلوی مجتبی صدیقی، معاون وزیر علوم» یاد کرده به عنوان «یک رسوایی بزرگ برای وزارت علوم» نام برده و نوشته است: «وزارتخانهای که باید پاسدار حقوق نخبگان جامعه باشد، با اتهامهای بیاساس به آنها و نشر اکاذیب عملا نخبگان کشور را منزوی کرده است.»
روزنامه وطن امروز همچنین نوشته است: «اقدامات غیرقانونی صورت گرفته در انتشار لیست بورسیهها و تهمت غیرقانونی بودن آنها به تعداد قابل توجهی از دانشجویان، به لحاظ حقوقی نیز قابل پیگیری است، و دانشجویان خواهان محاکمه وزیر علوم و مجتبی صدیقی، رئیس سازمان دانشجویان هستند.»
وطن امروز همچنین نوشته است: «علی غزالی، فرد منتشرکننده لیست اسامی بورسیهها که با تسنیم گفتوگو کرده است، تاکید میکند مدیران فعلی رضا فرجی دانا لیست را در اختیار وی گذاشته و تاکید بر انتشار آن داشتهاند.»
کیهان: «استیضاح قدم اول است و نه قدم آخر، وزارت علوم نیاز به سمزدایی دارد»
روزنامه کیهان نیز در سرمقاله شماره چهارشنبه خود از رضا فرجی دانا، وزیر علوم، به عنوان «مهره مسلوبالاختیار سازمان فتنه» نام برده و نوشته است: «آنها که استیضاح مهره مسلوبالاختیار سازمان فتنه را دعوای موافق و مخالف دولت یا محل اختلاف دو فراکسیون مجلس جا میزنند، اصرار دارند در هر دو صورت برکناری یا ابقای وزیر فاقد صلاحیت، دو فراکسیون انقلابی مجلس و خود مجلس و حتی دولت را بازنده کنند.»
محمد ایمانی در سرمقاله کیهان نوشته است: «افراطیونی که صراحتا دولت را رحم اجارهای برای تجدید حیات رفتارهای طفیلی و ساختارشکنانه خود توصیف کردهاند، حتما به قابلههایی در وزارت علوم و ارشاد و برخی مراکز مشابه نیاز دارند و مطلقا نمیتوانند نگران کارآمدی و خدمترسانی دولت باشند» و به همین دلیل «حذف حاشیهسازان و حامیان ترویج افراطیگری از وزارت علوم کمک راهبردی به دولتی است که نمیخواهد سم تشنج و تنش به دانشگاه، سنگر پیشرفت علمی کشور، تزریق شود؛ همچنان که حساسیت نمایندگان متدین در این زمینه نشانه سلامت و سرزندگی و کفایت و استقلال مجلس است.»
کیهان البته به صراحت خواهان برکناری رضا فرجی دانا از وزارت علوم شده و نوشته است: «نمایندگان محترم مجلس نباید اجازه دهند دغلبازان سیاسی صیانت از اصول انقلاب و خط قرمزهای نظام را به دعواهای قبیلهای حیدری- نعمتی فرو بکاهند. اکنون نوبت آزمون مجلس به عنوان خط مقدم صیانت از نظام و کشور است هرچند که دغلبازان اصرار دارند با گشودن انواع جبهههای فرعی و انحرافی، نمایندگان را از عمل به مسئولیت شرعی و قانونی بازدارند» و «اگر کشور ثبات و آرامش میخواهد که قطعا میخواهد، چارهاش در کوتاه کردن دست دراز شده فتنهگران است».
سرمقالهنویس کیهان همچنین خواهان «سمزدایی» از دانشگاهها شده و نوشته است: «استیضاح وزیر علوم پایان مسئولیت مجلس نیست، چرا که آثار خیانتهای یک سال گذشته در وزارت علوم صرفا با عزل عامل آن زدوده نمیشود و باید با تدبیر و حوصله از وزارت علوم و دانشگاه سمزدایی کرد. آنها که سر اصل استیضاح جیغ میکشند بهتر از همه میدانند که عمر یک مهره انتحاری کوتاهمدت است. بنابراین هیاهو میکنند که پیگیری موضوع با برکناری مهره سوخته مختومه شود و ریلگذاریهای آمیخته به خرابکاری مسکوت بماند.»
کیهان همچنین به طور ضمنی علی لاریجانی را نیز تهدید کرده و نوشته است: «استیضاح قدم اول است و نه قدم آخر. نمایندگان و رئیس محترم مجلس، امروز اصلاح کجرفتاریها در وزارت علوم را آغاز میکنند؛ در غیر این صورت یکی از اصلیترین لطمهها متوجه استقلال و اقتدار مجلس در تراز نظام اسلامی خواهد شد.»