نتیجه یک پژوهش: زاغیها دزد نیستند
راجر هرابین
تحلیلگر حوزه محیط زیست
نتایج یک پژوهش جدید نشان داده است که زاغیها نه تنها خردهریز نمیدزدند، بلکه به طور مشخص، از اشیاء براق میترسند.
در بسیاری از داستانهای عامیانه، بهویژه در اروپا، زاغیها اغلب به عنوان شخصیتهایی دزد شناخته میشوند، ولی به نظر میرسد که با توجه به نتایج پژوهش جدید، باید در این داستانها و افسانهها بازبینی شود.
خیلیها بر این باور هستند که زاغیها علاقه زیادی به دزدیدن اشیاء براق دارند و آنها را در لانههایشان جمع میکنند. اما با مطالعهای که در دانشگاه اکستر انجام شد، پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که اشیاء براق، این پرندهها را عصبی و دستپاچه میکند، احتمالا به این دلیل که این اشیاء به نظرشان جدید و احتمالا خطرناک میرسد.
در این مطالعه دو دسته اشیاء به کار رفت؛ یک گروه اشیاء براق مثل پیچهای فلزی و مکعبها و حلقههای کوچکی که از ورقههای نازک آلومینیومی (فویل) درست شده بودند و گروه دیگری از اشیاء مشابه که با رنگ آبی مات پوشانده شده بودند.
زاغیهای دزد داستانها
-
در داستان جواهرات کاستافیوره از مجموعه کتابهای مصور ماجراهای تن تن و میلو، یک زاغ، دزد زمردی بزرگ و گرانقیمت معرفی میشود
- در یکی از اپراهای روسینی به نام زاغ دزد، یک زن خدمتکار به دلیل یک رشته دزدی نقرهجات به مرگ محکوم میشود، در حالی که دزدیها کار یک زاغی است
پژوهشگران در فاصله ۳۰ سانتیمتری هر دسته از این اشیاء انبوهی از آجیل مغزدار گذاشتند. در ۶۴ مورد آزمایش حین غذا خوردن، زاغیها فقط در دو مورد یکی از اجسام براق را برداشتند، هرچند بلافاصله آن را کنار گذاشتند.
در اصل، این پرندهها هر دو دسته اشیاء براق و آبیرنگ را ندیده میگرفتند و هر وقت این اشیاء در کنار خوراکیها قرار میگرفت، غذای کمتری میخوردند.
دکتر تونی شپرد که مسئول اصلی اجرای این پژوهش بود، گفت: "هیچ مدرکی برای اثبات علاقه بیقیدوشرط زاغیها به اشیاء براق پیدا نکردیم. بلکه واکنشها به تمام اشیاء نشانگر نئوفوبیا (ترس از اشیاء جدید) بود."
او به بیبیسی گفت: "برخی پرندهها مثل کورکور سیاه، بعد از جفتگیری، از اشیاء براق و چشمگیر برای لانهسازی استفاده میکنند و از آنها به عنوان ابزاری برای هشدار دادن به بقیه بهره میگیرند. ولی ما لانههای دهها زاغی را بررسی کردیم و هیچ جسم براقی در آنها نبود. در نتیجه میشود گفت که زاغیها از اشیاء برای هشدار دادن به بقیه استفاده نمیکنند."
اما نتایج این مطالعه را نمیتوان به طور قاطع به همه زاغیها نسبت داد، چون در این بررسی، محل غذا دادن زاغیها ثابت بود و به همین دلیل، بیشتر رفتار زاغیهایی مطالعه شد که جفت داشتند و در حوالی محل آزمایش زندگی میکردند. در واقع، رفتار زاغیهای بدون جفت، هنگام غذا خوردن چندان قابل پیشبینی نیست.
به این ترتیب، شاید، تنها شاید، بشود گفت که پرندههای بدون جفت و مجرد سعی دارند با (برداشتن) حلقههای نقره، عشق خود را به جفت آیندهشان ثابت کنند. حلقههایی که نام این پرندهها را لکهدار کرده است.