بررسی روزنامههای صبح سه شنبه تهران - ۲۱ مرداد
روزنامه ایران در تیتر یک خود از «هشدار شدید حسن روحانی به جبهه مخالفان تعامل هستهای» گزارش داده و از قول رئیس جمهوری ایران نوشته است: «شهامت را جایگزین هراس از مذاکره کردیم.»
همزمان روزنامه آفتاب یزد طی یادداشتی با عنوان «رمز گشایی از سخنان متفاوت رئیس جمهور» با تاکید بر اینکه «دولت روحانی ملزم به تحکیم موفقیت در سیاست خارجی است»، نوشته است که به همین دلیل سخنان روز دوشنبه حسن روحانی «دفاع محکمی از مهمترین وزارتخانه خود صورت داد و تلاش کرد تا اعتماد به نفس این مجموعه را در شرایط دشوار کنونی افزایش دهد.»
داوود محمدی، سردبیر روزنامه شرق، در سرمقاله این روزنامه با تیتر «سخنان استثنایی روحانی» نوشته است: «حسن روحانی از جمله کسانی است که هم میتواند منتقدانش را غافلگیر کند و هم دوستانش را.»
سرمقالهنویس شرق با اشاره به اینکه «هجمه بیمحابا و مانعتراشیهای تندروهای منتقد دولت، میتواند فشار طاقتفرسایی به هر فعال سیاسی وارد کند و آرامش و تمرکز را از آنان سلب کند»، نوشته است: «این احساس به وجود آمده که روحانی هم مسئولیت راهبری کابینه و هم دفاع از سیاستهای دولت را یک تنه، بر دوش میکشد.»
فصلالله یاری در سرمقاله ابتکار به رئیس دولت یازدهم پیشنهاد کرده است با عذرخواهی از سخنان روز دوشنبه خود «یک بار دیگر شجاعت خود را در قبول اشتباه و عذرخواهی از مردم، حتی مخالفان سیاسی» خود نشان دهد، و «سعی کند همان حسن روحانی باشد، زیرا همان یک محمود احمدینژاد برای ما کافی است.»
محمد ایمانی نیز در سرمقاله شماره سهشنبه روزنامه کیهان با عنوان «از کجا به بعد نمیشود گفت به جهنم؟!»، سخنان روز دوشنبه حسن روحانی را «پمپاژ خشم و خشونت کلامی» و «فرار به جلو» توصیف کرده و نوشته است: «آقای روحانی را باید فهمید. هم از آن جهت که بار سنگینی بر دوش دولت اوست و نیاز به یاری دارد؛ و هم از آن رو که برخی محاسبات استراتژیک وی در نسبت با گرگهای جهان درست از آب درنیامده است.»
روزنامه شهروند از سوختن ۳۰۰ هکتار دیگر از جنگلهای پارک ملی گلستان گزارش داده و نوشته است: «قلب گلستان در آتش سوخت. آتش برای ششمین بار در دو ماه گذشته، به جان جنگل گلستان افتاد و درختان این پارک ملی را به خاکستر تبدیل کرد.»
این روزنامه نوشته است که تنها یک بالگرد هلال احمر به منطقه آتشسوزی اعزام شده است و به دلیل عدم اعزام بالگردی که توانایی اطفای حریق داشته باید، محیطبانان و نیروهای مردمی برای خاموش مهار این آتش سوزی از «بیل» و «دبه آب» استفاده میکنند.
روزنامه جوان در شماره سه شنبه خود از قول یکی از نجاتیافتگان سانحه سقوط هواپیمای ایران-۱۴۰ نوشته است: از ابتدا «هواپیما شبیه تابوت مرگ بود.»
روزنامه فرهیختگان نیز خبر داده است که «از ۹ مجروح حادثه سقوط هواپیمای آنتونوف ایران ۱۴۰، حال هفت نفر آنها تقریبا مساعد است، اما (زهره شکاری و مصطفی مزرعتی) زن و شوهر مستندساز با سوختگی بالای ۸۰ درصد با مرگ دست و پنجه نرم میکنند.»
روزنامه خراسان در یادداشتی با عنوان «پرواز مرگبار آنتونف ۱۴۰ و چند نکته»، خواهان معرفی و محاکمه و «اشد مجازات» برای همه مقصران و متهمانی شده است که «در مراحل ساخت» تا «تست پرواز، رعایت استانداردهای بینالمللی و دادن اجازه پرواز» به هواپیمای ایران -۱۴۰ نقش داشتهاند. این روزنامه همچنین خواهان پیگرد قضایی شرکت اوکراینی آنتونف-۱۴۰ شده است.
همزمان روزنامه شرق از قول حامد قادرمرزی سخنگوی کمیسیون عمرمان مجلس نهم از « احتمال احضار احمدینژاد و بهبهانی به مجلس بابت سقوط هواپیما» به مجلس خبر داده است.
صدرا محقق خبرنگار روزنامه شرق نیز در شماره سهشنبه این روزنامه در گزارشی میدانی از «بازسازی به روایت زلزلهزدگان»، نوشته است که با گذشت «دوسال از زلزله۶.۴ ریشتری که مردادماه سال ۱۳۹۱ تعدادی از شهرها و روستاهای استان آذربایجان شرقی»، نوشته است: «هنوز در گوشهوکنار روستاهای شهرستان اهر، هریس و ورزقان، روستاهایی را میتوان دید که بخشی از اهالی در کانکسهای فلزی کوچک روزگار میگذرانند.»
فرماندار کنونی شهرستان ورزقان نیز در گفتوگو با شرق، خانههای ساخته شده را کوچک، قوطیکبریتی و ناهماهنگ با فرهنگ سنتی مردم منطقه میداند، علاوه بر این «اهالی نیز بهدلیل کمبودهای خانههای بازسازیشده گله میکنند؛ خانههایی با آشپزخانههای اپن اما بدون سرویس بهداشتی و حمام؛ خانههایی که بهزودی موعد بازپرداخت قسط وامهای ۱۸ تا ۲۰میلیون تومانی آنها شروع میشود اما ساکنانشان چندان دل خوشی از متراژ و معماری و کیفیت ساختشان ندارند.»
محمود واعظی وزیر ارتباطات دولت یازدهم در گفتوگویی با روزنامه ایران درباره «وعده دولت تدبیر و امید رفع فیلتر از شبکههای اجتماعی» گفته است: «این دولت و اکثر افراد جامعه روی یک مسئله اتفاق نظر دارند که آنچه عفت عمومی را خدشهدار میکند مثل سایتهای ضد اخلاق و مستهجن و سایتهای ضد دین باید فیلتر شوند» و «از این جنبه هیچ اختلاف نظری بین مراجع، علما، متدینین، خانوادهها و دولت وجود ندارد ولی آن چیزی که باعث اختلاف نظر میشود برخی اعمال سلیقههای شخصی است. مثلاً در یک شبکه اجتماعی کسی یک عکسی میگذارد که ممکن است آن عکس در شأن یک جوان ایرانی نباشد همین مسئله باعث میشود کل شبکه فیلتر شود که از نظر ما این رفتار درست نیست.»
وزیر ارتباطات همچنین با تاکید براینکه «فیلترینگ فعلی کارآمد نیست»، به مینو مومنی خبرنگار روزنامه ایران گفته است: «این فیلترینگی که در حال حاضر اجرا میشود فیلترینگی است که در گذشته از آن استفاده میشد و اصلاً از نظر ما راضیکننده هم نبوده واز روزی که این دولت آغاز به فعالیت کرده است ما پروژههای مختلفی را به دانشگاههای مختلف داخل کشور سپردیم که فیلترینگ هوشمند را طراحی کنند.»
رمز گشایی از سخنان متفاوت حسن روحانی
روزنامه ایران در تیتر یک خود از «هشدار شدید حسن روحانی به جبهه مخالفان تعامل هستهای» گزارش داده و از قول رئیس جمهور ایران نوشته است: «شهامت را جایگزین هراس از مذاکره کردیم.»
روزنامه ایران نوشته است: «نخستین گردهمایی سالانه سفرا و نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور در دولت تدبیر و امید به فرصتی تبدیل شد تا رئیس جمهوری این بار صریحتر از گذشته رویکردهای دیپلماسی تعاملی دولت اعتدال را تشریح کند.»
به گزارش این روزنامه «در همایش سالانه سفرا و نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران که روز دوشنبه در دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت خارجه برگزار شد، رئیس جمهوری مخالفان داخلی و خارجی این رویکرد را مخاطب سخنانش قرار داد و همچنین گفت که « یک عده به ظاهر شعار میدهند، ولی بزدل سیاسیاند، هر وقت میخواهد مذاکره شود، میگویند ما داریم می لرزیم. خب به جهنم! بروید برای خودتان یک جای گرم پیدا کنید.»
روزنامه ایران همچنین نوشته است که حسن روحانی «از معانی رأی مردم در انتخابات ریاست جمهوری یعنی روی آوردن به اعتدال و دوری از افراط گفت و اینکه تعامل با جهان خواست ملت است» و در عین حال از «اسلامهراسی» و «ایران هراسی» کشورهای خارجی و «تعاملهراسی» برخی جریانهای داخلی، انتقاد کرد.
به گزارش این روزنامه، حسن روحانی همچنین گفت که در انتخابات ۲۴ خرداد ۹۲ «مردم به ما گفتند از افراطگریزان هستیم و به اعتدال پناه آوردیم. مردم به ما گفتند تقابل را نمیپذیریم و در پی تعامل سازنده با جهان هستیم. مردم به ما گفتند اختلافات بیجهت و بیپایه و واهی داخلی را نمیپذیریم و در پی آشتی ملی و انسجام ملی هستیم»، ضمن اینکه «قانون اساسی، قوانین موضوعه، رهنمودهای رهبر معظم انقلاب پیش روی ما است اما باید بدانیم قدرت همه ما از مردم است و اگر قدرت داخلی و انسجام داخلی نباشد، هیچ دولتی قادر نیست در سیاست خارجی و در برابر بیگانگان از موضع قدرت سخن بگوید.»
روزنامه ایران نوشته است که «حسن روحانی نخستین اصل در دولت را توجه به خواست و آرای ملت به عنوان پایه و اساس مشروعیت سیاسی جامعه دانست» و گفت: «مردم از ما خواستهاند که در سیاست خارجی تعامل سازنده و مفاهمه با جهان و روابطی که منافع ملی ما را بهتر و کم هزینهتر تأمین و تضمین کند، انتخاب کنیم.»
روزنامه آفتاب یزد نیز در تیتر یک شماره سهشنبه خود با عنوان «بزدلان سیاسی»، سخنان روز دوشنبه رئیس جمهوری ایران را « نطق آتشین روحانی علیه مخالفان مذاکرات هستهای» توصیف کرده و نوشته است: «بزدالان سیاسی! این تعبیری است که رئیس جمهور در همایش روسای نمایندگیهای ایران در خارج از کشور برای مخالفان مذاکرات هستهای به کار برد و به عقیده غالب ناظران نطق دیروز رئیس جمهور با ادبیاتی متفاوت بیان شد و فیالواقع آتشین و تند بود.»
محسن شریعتینیا، کارشناس روابط بینالملل، طی یادداشتی در روزنامه آفتاب یزد با عنوان «رمزگشایی از سخنان متفاوت رئیس جمهور» نوشته است: «موفقیت در سیاست خارجی شرط لازم موفقیت دولت حسن روحانی است» و این درحالی است که «سیاست خارجی پیچیدهترین حوزه کنش دولتهاست و در ایران به دلایلی چون پیچیدگی روند تصمیمسازی، تحریمهای پیچیده و بحرانزدگی روزافزون محیط همسایگی کشور، کنش در این حوزه پیچیدهتر از کشورهای دیگر است»، و به همین دلیل «موفقیت دولت روحانی از یکی از پیچیدهترین مسیر های موفقیت یک دولت میگذرد.»
یادداشتنویس روزنامه آفتاب یزد با اشاره به اینکه «در شرایط کنونی همه چشمها به وزارت امور خارجه دوخته شده»، یادآوری کرده است که «وزارت امورخارجه برای پیشبرد وظیفه دشوار کنش موفقیتآمیز در سیاست خارجی به شدت نیازمند حمایت صریح و مداوم مقامات عالی است تا از سویی در برابر مخالفتورزیهای داخلی دچار تردید نگردد و از دیگر سو طرفهای مقابل در میز مذاکره، دیپلماتهای آن را جدی بگیرند»، ضمن اینکه «بحرانهای محیط امنیتی ایران به گونه ای تصاعدی در حال رشدند. حتی اگر توافق ژنو به سرانجامی برسد، وزارت خارجه در پروندههای متعدد دیگری همچنان درگیر خواهد بود و همچنان نیازمند حمایت صریح» است.
محسن شریعتینیا در یادداشت روزنامه آفتاب یزد با اشاره به اینکه «سمینار سالانه سفرا مهمترین امکان برای انتقال دغدغهها و اولویتهای استراتژیک کشور از سوی مقامات عالی به نمایندگان ایران در ورای مرزهاست»، تاکید کرده است که «دولت روحانی ملزم به تحکیم موفقیت در سیاست خارجی است. از همین روست که رئیس جمهور دفاع محکمی از مهمترین وزارتخانه خود صورت داد و تلاش کرد تا اعتماد به نفس این مجموعه را در شرایط دشوار کنونی افزایش دهد.»
روزنامه آفتاب یزد همچنین نوشته است: هر سال و در سمینار سالانه سفرا «پیامی که رئیس جمهور به مدیران اجرایی دیپلماسی کشور ارائه میکند در واقع نقشه راه یک سال آینده را در حوزه دیپلماسی مشخص میکند» و در عین حال «دفاع و حمایت» حسن روحانی از وزارت خارجه نشاندهنده انتظارات بالایی است که رئیس دولت از این وزارتخانه دارد، چرا که «وزارت خارجه در یکی از حساسترین مقاطع خود در سه دهه گذشته قرار گرفته است. پس از یک دهه حاشیهنشینی در دولت گذشته، حالا این نهاد در کانون سیاست ایران قرار گرفته و باید با جهانی که پیوسته در حال دگرگونی است و به گونهای روزافزون خطرناک هم میشود تعامل موفقیتآمیزی صورت دهد.»
انتقاد حامیان از سخنان استثنایی رئیس دولت اعتدال؛ حلول روح احمدینژاد در روحانی
داوود محمدی، سردبیر روزنامه شرق، در سرمقاله این روزنامه با تیتر «سخنان استثنایی روحانی» نوشته است: «حسن روحانی از جمله کسانی است که هم میتواند منتقدانش را غافلگیر کند و هم دوستانش را. رئیسجمهور روز دوشنبه در همایش روسای نمایندگیهای ایران در خارج از کشور، سخنانی درباره مذاکره هستهای و مسایل سیاسی و چالشهای اقتصادی کشور بیان کرد که مطابق اغلب موارد، حاوی نکات مهم و منطقی بود اما ادبیات بخشی از سخنرانی وی که منتقدان هستهای را مخاطب قرار داد، از جنسی بود که به تیتر رسانههای منتقد تبدیل شد و شگفتی حامیان رییس دولت تدبیر و امید را برانگیخت.»
سرمقالهنویس روزنامه شرق با تاکید بر اینکه «حامیان روحانی ارزیابی واقعبینانهای از فضای سیاسی کشور دارند»، نوشته است: «انتظار هواداران دولت تدبیر و امید، پافشاری عملی رئیسجمهور بر تحقق مطالبات اکثریت ملت است و صراحت کلام او در این حوزه را میستایند و توقع دارند روحانی که سخنور توانایی است و همواره، واژگان و جملات را با وسواس خاصی انتخاب میکند؛ بر همین منوال ادامه مسیر دهد و از بروز استثناها پیشگیری کند.»
داوود محمدی با اشاره به اینکه «هجمه بیمحابا و مانعتراشیهای تندروهای منتقد دولت، میتواند فشار طاقتفرسایی به هر فعال سیاسی وارد کند و آرامش و تمرکز را از آنان سلب کند»، از ادبیات سخنرانی روز دوشنبه حسن روحانی انتقاد کرده اما نوشته است: «این نقد نیز بر برخی اعضای کابینه، مشاوران و تیم رسانهای روحانی وارد است که با وجود سپری شدن یک سال از حیات دولت، هنوز در تبیین مواضع دولت و بهویژه پاسخگویی به انتقادهای تندروها، تحرک کافی ندارند و این احساس به وجود آمده که روحانی هم مسوولیت راهبری کابینه و هم دفاع از سیاستهای دولت را یک تنه، بر دوش میکشد.»
روزنامه ابتکار در تیتر یک خود سخنان روز دوشنبه رئیس جمهوری ایران را «اتمام حجت روحانی» توصیف کرده اما همزمان فضلالله یاری نیز در سرمقاله این روزنامه با انتقاد از ادبیات رئیس دولت یازدهم، خطاب به حسن روحانی نوشته است: «آقای روحانی همان یک احمدی نژاد برایمان کافی است.»
سرمقاله نویس روزنامه ابتکار با تاکید براینکه «اگر کسی نداند که گوینده این سخنان یک روحانی متین و منطقی به نام حسن روحانی است، بدون تردید به اشتباه میافتد و فکر میکند محمود احمدینژاد این سخنان را بر زبان آورده است؛ به خصوص که در حافظه اش تصاویری دارد که در آنها رئیس جمهور سابق در حال گفتن جملاتی مانند: "آب را بریز آنجایی که میسوزد"، "آن قدر قطعنامه صادر کنید که قطعنامه دانتان پاره شود"، "یقه شان را میگیریم و سرشان را به سقف میکوبیم" و دهها جمله دیگر از این دست است.»
روزنامه ابتکار درعین حال نوشته است که «از نگاه یک هوادار دولت شاید بتوان توجیه کرد که این سخنان نشان از فشارهای گسترده مخالفانِ پرنفوذِ دولت بر وی و دولت تحت امرش دارد، اما از منظر کسی که میکوشد انصاف را رعایت کند و بارها با سخنان این چنینی احمدینژاد مخالفت کرده، به هیچ وجه قابل قبول نیست.»
سرمقالهنویس روزنامه ابتکار در عین حال نوشته است: «اگر فشار مخالفان بسیار است که میدانم بسیار است، اما مردم ایران نیز از میان نامزدهای متعدد انتخابات ۲۴ خرداد ۹۲ کسی را برگزیدند که آن روزها هیچ گاه از جاده انصاف خارج نشد و عنان اختیار در برابر نامهربانیها از دست نداد. آنها به روحانی معتدلی رای دادند که آرامش و منطق در کلامش موج میزد و سعی میکرد پایان روش های غیرمنطقی، تصمیمات خلق الساعه و اظهارنظرهای غیرمعقول در صحنه سیاست داخلی و خارجی را اعلام کند.»
روزنامه ابتکار با تاکید براینکه «گویی در لحظاتی روح احمدی نژاد در وی (حسن روحانی)حلول کرده بود»، نوشته است: «تردیدی نیست مسائل و مشکلاتِ برجای مانده از هشت سال ریاست جمهوری احمدینژاد، که هر روز گوشه تازه ای از آن نمایان میشود، آن قدر زیاد است که هر مقام مسؤل متعهدی را نگران میکند و مهمتر از آن میتوان مخالفانی را دید که پس از هشت سال حمایتِ بی دریغ از عملکرد نامطلوب احمدی نژاد و سکوت در برابر بی تدبیریها اینک مدعی حفظ منافع ملی شده اند»، اما «هیچ کدام دلیلی موجه به شمار نمیرود که در میان مواضع مستدل، منطقی و اصولی دکتر حسن روحانی کلماتی از جنس ادبیات احمدی نژاد وجود داشته باشد.»
فصلالله یاری در سرمقاله ابتکار خطاب به حسن روحانی نوشته است: «همین امروز و فردا و تا چند ماه آینده بدون تردید مخالفان شما از این سخنان پرچمی خواهند ساخت و در سایه آن حملات گستردهای را به سمت شما و دولتتان ساماندهی خواهند کرد» و به همین دلیل به رئیس دولت یازدهم پیشنهاد کرده است تا «یک بار دیگر شجاعت خود را در قبول اشتباه و عذر خواهی از مردم، حتی مخالفان سیاسی» خود نشان دهد.
سرمقالهنویس این روزنامه به حسن روحانی نوشته است: «مطمئن باشید که نقشه آنان را خنثی خواهد کرد و موضوعی که میرود تا در کارنامهتان نمرهای منفی شود با یک عذرخواهی به امتیازی مثبت تبدیل خواهد شد. آقای رئیس جمهور راه ناهموار و درازی در پیش رو دارید؛ سعی کنید همان حسن روحانی باشید، زیرا همان یک محمود احمدینژاد برای ما کافی است.»
کیهان: محاسبات استراتژیک روحانی درست از آب درنیامد
محمد ایمانی نیز در سرمقاله شماره سهشنبه روزنامه کیهان با عنوان «از کجا به بعد نمیشود گفت به جهنم؟!»، سخنان روز دوشنبه حسن روحانی را «پمپاژ خشم و خشونت کلامی» توصیف کرده و نوشته است: «پس از یک سال و نیم گفتن و گفتن و گفتن، سرمان را بگیریم عقب و فرار به جلو داشته باشیم و منتقدان سکوت اختیار کرده را تحریک کنیم که اینها مذاکرههراس و بزدل یا بیشناسنامه و افراطی و بیخبر از دنیا هستند و به جهنم که نگرانند؟! آیا امروز صورت مسئله بعد از مذاکرات زنجیرهای، خود مذاکره و مذاکرههراسی است؟ اگر قرار باشد افکار عمومی و صاحبان فکر و نقد نگاه لقمانی و ادبآموزی به ادبیات برخی مسئولان ارشد دولتی نداشته باشند، آیا باید اخلاق و ادب و اعتدال را از این پمپاژ خشم و خشونت کلامی و عصبانیت استدلالی بیاموزند؟»
کیهان با اشاره به اینکه «از اثرات منفی این ادبیات تند در ایجاد رادیکالیسم مذموم سیاسی و اجتماعی که بگذریم، باید راز این پرخاش را فهمید و راهی به تأویل این ادبیات جستم، نوشته است: «برخی محاسبات استراتژیک وی (حسن روحانی) در نسبت با گرگهای جهان درست از آب درنیامده است.»
سرمقالهنویس کیهان همچنین نوشته است: «این درک و دریافت نیز باید در دولت پدید آید که شأن دولت پاسخگویی یا عذرآوری و اصلاح روند طی شده است نه خطابههای تبلیغاتی اهانتآمیز یا رجزخوانیهای پیش انتخاباتی.»
این روزنامه با اشاره به فهرستی از سئوالات درباره مذاکرات هستهای و برخی وعدههای اقتصادی دولت یازدهم، سخنان روز دوشنبه حسن روحانی را «فرار به جلو» ارزیابی کرده و نوشته است: «اگر متلک و طعنه و اهانت به منتقدان میتوانست موجب عمل به مثقالی از تعهدات دولتمردان شود، شاید این روش توجیهپذیربود اما اگر همین روش دولت را از وزانت و متانت بیاندازد و فقر استدلال را پیش بکشد، زیانبار است.»
روزنامه کیهان همچنین نوشته است: «بیانصافیهای انتخاباتی و تبلیغاتی هرچه بود گذشت. دادن آدرس اشتباه و رقابت انتخاباتی به شیوههای غیراخلاقی و بیانصافانه هرچه بود با پرونده انتخابات بایگانی شد. اما بیانصافی بزرگتر و زیانبارتر آن است که همان روش تزریق پندار و آدرس غلط به افکار عمومی را پیش ببریم و با واقعیتها لجاجت کنیم یا توپ را از زمین دشمن برداشته و به زمین خودی بیاندازیم؛ یا با حقایق کشتی بگیریم، که فرمودهاند هر کس با حق کشتی بگیرد، زمین میخورد.»
استفاده از «بیل» در غیاب «بالگرد» برای مهار آتش سوزی جنگل گلستان
روزنامه شهروند از سوختن ۳۰۰ هکتار دیگر از جنگل های پارک ملی گلستان گزارش داده و نوشته است: «قلب گلستان در آتش سوخت. آتش برای ششمین بار در دو ماه گذشته، به جان جنگل گلستان افتاد و درختان این پارک ملی را به خاکستر تبدیل کرد.»
این روزنامه با اشاره به اینکه آتشسوزی در جنگل گلستان تا شامگاه دوشنبه ادامه داشت، نوشته است: «پهن برگهای خزری و اُرس، یکی پس از دیگری ذغال میشوند و آتش پیش میرود. آتش مهار نشده، صحبت از خاکستر شدن بیش از ۲۰۰ هکتار از درختان پارک ملی گلستان است.»
به نوشته روزنامه شهروند از عصر یکشنبه و همزمان با آغاز آتشسوزی در جنگلهای گلستان «تلاشها برای مهار آتش و درخواستها برای امدادرسانی از پایتخت آغاز شده، اما هنوز از بالگردی که بتواند به خاموش شدن آتش کمک کند خبری نیست. تنها یک بالگرد از هلالاحمر به منطقه رسیده که کار امدادرسانی انجام میدهد و میتواند زمان رسیدن نیروها به آتش را کاهش دهد. زمان پیادهروی تا رسیدن به منطقه دیوارکجی که حریق از آنجا آغاز شده، بیش از سه ساعت است و بالگردی که هلالاحمر به منطقه ارسال کرده توانسته این زمان را کاهش دهد و نیروهایی که قرار است با دبه، بیل و شاخه درخت آتش را خاموش کنند، زودتر به دل آتش برساند.»
این روزنامه یادآوری کرده است که آتش از عصر یکشنبه در منطقهای از جنگل گلستان آغاز شده که ۱۵ کیلومتر با ورودی این پارک ملی فاصله دارد و به رغم اینکه «پوشش جنگلی رسیدن به منطقه آتش را با پای پیاده بسیار سخت میکند و زمان رسیدن را طولانی اما از عصر یکشنبه محیطبانان، نیروهای منابع طبیعی و نیروهای امداد مردمی استانهای گلستان و خراسان شمالی دست بهکار شدهاند و با پای پیاده خود را به آتش رساندهاند» و این در حالی است که «گرمای هوا، باد و ارتفاع منطقه، کار مهار را سخت کرده و به گسترده شدن آتش منجر شده است.»
به گفته محمد مجابی معاون توسعه مدیریت و حقوقی و امور مجلس سازمان محیط زیست، «بیش از ١٠٠ نفر در مناطق صعبالعبور جنگل گلستان درحال اطفای حریق هستند و از آنجایی که منطقه صعبالعبور است، محیطبانان برای اطفای حریق از اسب و موتورسیکلت استفاده میکنند.»
روزنامه شهروند همچنین از قول جواد سلیاری رئیس پارک ملی گلستان نوشته است: «اگر کمک بهزودی به منطقه نرسد، آتش همچنان پیش میرود و درختان همینطور میسوزند. آتش در مرکز پارک آغاز شده و هم پوشش جنگلی درحال سوختن است و هم مرتع. درخواستهایی برای کمک و ارسال بالگرد به منطقه دادهایم اما با گذشت ساعتها از شروع حریق هنوز بالگردی برای مهار آتش به منطقه اعزام نشده و یک فروند بالگرد از سوی هلالاحمر به منطقه آمده که آن هم امدادی است.»
این روزنامه با تاکید براینکه «همه ناراضیاند و گلهمند. میگویند توجهی به سوختن و خاکستر شدن درختان پارک نمیشود و از روز یکشنبه تلاش برای آمدن بالگرد به منطقه نتیجهای نداشته است»، از جمله اسماعیل مهاجر مدیرکل حفاظت محیطزیست گلستان، به روزنامه شهروند گفته است: «با ستاد دفاع غیرعامل تماس گرفته شده، چنانچه آنها وارد عمل شوند، احتمال موفقیت و مهار آتش وجود دارد اما هنوز آنها نیز اقدامی نکردهاند. ستاد مدیریت بحران کمکی نکرده و تنها نامهنگاری کردهاند. تنها بالگردی که به منطقه آمده، بالگرد هلالاحمر است که امکان حمل آب ندارد و تنها امدادرسانی انجام میدهد.»
روزنامه شهروند همچنین از قول الهه موسوی مشاور مدیرکل حفاظت محیطزیست استان گلستان نوشته است که دستکم « هکتار از اراضی منطقه دیوارکجی تاکنون طعمه حریق شده است و آتشسوزی همچنان ادامه دارد» و این در حالی است که «از عصر یکشنبه سازمان محیطزیست استان گلستان درخواست بالگرد برای اطفای حریق را به تهران داده و آنها موافقت کردند، اما چیزی که مشاهده میشود ایناست که تاکنون به جز بالگرد هلالاحمر که آن هم امدادی است، بالگرد دیگری در منطقه نیست. این حریق در منطقه دیوارکجی واقع در ارتفاعات آبشار آقسو تنگه گل اتفاق افتاده و اکنون برخی از اراضی جنگل آقسو را نیز درگیر کرده است.»
این روزنامه با اشاره به اینکه تا عصر دوشنبه و با گذشت ۲۴ ساعت از شروع آتش سوزی «صحبت از سوختن ۳۰۰ هکتار از اراضی جنگلی پارک ملی گلستان است»، نوشته: «درختان پارک ملی گلستان در حالی به خاکستر تبدیل شدهاند که در روزهای گذشته صحبت از اجرای طرح تنفس جنگلها و عدم بهرهبرداری از درختان جنگلی برای استراحت و احیای آنهاست، اما اکنون دهها هکتار از درختان این پارک زیر سایه کمتوجهی و امدادرسانی دیرهنگام به خاکستر تبدیل شدهاند که جدا از منافع اقتصادی را که میتوانست با خود داشته باشد، هزاران میلیارد ضرر را متوجه محیطزیست کشور خواهد کرد.»
هواپیما شبیه تابوت بود؛ در خواست اشد مجازات برای مقصران سقوط
روزنامه جوان در شماره سهشنبه خود از قول یکی از نجاتیافتگان سانحه سقوط هواپیمای ایران-۱۴۰ نوشته است: از ابتدا «هواپیما شبیه تابوت مرگ بود.»
این روزنامه همچنین از قول محمد شهریاری، نماینده دادستان تهران، خبر داده است که «مدیرعامل شرکت سپاهان ایر به دادسرای ویژه قتل احضار شده است و صبح سهشنبه مورد تحقیق قرار خواهد گرفت.»
روزنامه فرهیختگان نیز خبر داده است که «از ۹ مجروح حادثه سقوط هواپیمای آنتونوف ایران ۱۴۰، حال هفت نفر آنها تقریبا مساعد است، اما (زهره شکاری و مصطفی مزرعتی) زن و شوهر مستندساز با سوختگی بالای ۸۰ درصد با مرگ دست و پنجه نرم میکنند.»
این روزنامه با اشاره به اینکه عباس آخوندی، معاون وزیر راه و شهرسازی، معاونانش و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری نیز اظهارات مختلفی درباره حادثه بیان کردهاند، نوشته است: «به دنبال حادثه هواپیمای ایران ۱۴۰ شرکت هواپیمایی هسا، رئیس جمهور اعلام کرد از این پس این هواپیماها اجازه پرواز در آسمان ایران را نخواهند داشت» اما «با وجود تمام این مقدمات و ممنوعیتها به نظر میرسد دیگر آنتونوفی نمانده که بتواند پرواز کند.»
فرهیختگان از قول معاون وزیر راه و شهریازی نوشته است: « تا قبل از حادثه صبح یکشنبه از مدل آنتونوف ۱۴۰ پنج هواپیما در ایران وجود داشت که چهار فروند آن به دلیل مشکلات فنی و نداشتن قطعه لازم اجازه و امکان پرواز نداشتند. به همین دلیل تنها هواپیمای این مدل که میپرید هواپیمایی بود که روز یک شنبه سقوط کرد.»
همزمان روزنامه خراسان در یادداشتی با عنوان «پرواز مرگبار آنتونف ۱۴۰ و چند نکته»، نوشته است: «اگر مسئولان ذیربط در مراحل ساخت، تکمیل تمامی مراحل و جزئیات تست پرواز، رعایت استانداردهای بینالمللی و دادن اجازه پرواز به این نوع هواپیما تمامی مسئولیت خود را به بهترین شکل و در نهایت دقت ممکن انجام می دادند شاید هیچ وقت شاهد این حادثه تلخ نمیبودیم.»
کوروش شجاعی در یادداشت روزنامه روزنامه خراسان تاکید کرده است که «مردم منتظرند که علت بروز این حادثه تلخ و این پرواز مرگبار که اگر در یکی از نقاط مسکونی تهران یعنی کمی آن طرفتر از جایی که این هواپیما به زمین خورده سقوط میکرد فاجعهای تلختر میآفرید روشن شود و چنانچه خلبان مقصر این حادثه شناخته نشد تمام کسانی که نقش و سهمی در سقوط این هواپیما داشتهاند اولاً به مردم معرفی، ثانیاً بر اساس قانون به اشد مجازات محکوم شوند.»
روزنامه خراسان تاکید کرده است که «عقد قرارداد با کارخانه ساخت هواپیما، تشخیص مسائل دقیق فنی، موتوری و بدنه هواپیما، سازگاری با دما و فشار و شرایط اقلیمی منطقه پروازی، قابلیتها، استانداردهای بینالمللی، فناوریهای به کار رفته، توان و ظرفیت پروازی هواپیما، انجام کامل تمامی تستهای پروازی قبل از پیوستن به ناوگان و... نکاتی بس علمی، دقیق و متخصصانه است که باید با نهایت دقت مورد توجه مسئولان قرار داشته باشد و اگر چنانچه پس از روشن شدن علت سقوط آنتونف ۱۴۰ هر مسئولی در هر ردهای در انجام مسئولیت خود درباره ساخت، آمادهسازی و طی مراحل افزودن این هواپیما به ناوگان هوایی کشورمان قصوری کرده به اندازه تقصیر یا قصورش باید در مقابل کشتهشدگان و خسارتدیدگان این سانحه هوایی پاسخگو باشد و به مجازات قانونی برسد.»
روزنامه خراسان همچنین خواهان پیگرد قضایی «شرکت اوکراینی سازنده اصلی آنتونف ۱۴۰» شده و نوشته است: «شرکت اوکراینی سازنده اصلی آنتونف ۱۴۰ که با کشورمان در زمینه ساخت مشترک این هواپیما قرارداد بسته است نیز باید خود را در مقابل این حادثه تلخ سقوط آنتونف ۱۴۰ و کشته شدن ۳۹ نفر از هموطنان مان پاسخگو بداند و مسئولان کشورمان از همین حالا از طریق مذاکره و تعامل و اگر نشد از طریق طرح دعوای حقوقی پیگیر پاسخگویی شرکت اوکراینی باشند.»
همزمان روزنامه شرق از «احتمال احضار احمدینژاد و بهبهانی به مجلس بابت سقوط هواپیما» به مجلس خبر داده است.
به نوشته این روزنامه، حامد قادرمرزی سخنگوی کمیسیون عمران مجلس با تاکید براینکه «شخص محمود احمدینژاد و وزیر مربوطه دولت گذشته را مقصر اصلی مرگ شهروندان ایرانی» در جریان سقوط هواپیمای ایران-۱۴۰ می داند، گفته است: «در صورتی که نیاز باشد تمام مسوولان دوره قبل از جمله آقای بهبهانی و آقای احمدینژاد را به مجلس احضار میکنیم. با این حال فکر نمیکنم آقای احمدینژاد حضور پیدا کنند چرا که ایشان پاسخگو نیستند و حتی در دادگاه شخصی خود هم حضور پیدا نمیکنند.»