بررسی روزنامه های دو شنبه تهران - ۲۰ مرداد
روزنامه اعتماد در صفحه یک شماره دوشنبه خود ضمن چاپ عکس بزرگ یک تکه از هواپیمای شرکت هواپیمایی سپاهان، در گزارشی با تیتر «سقوط در آزادی» نوشته است: بر اساس آخرین آمار در سانحه سقوط پرواز تهران-طبس هواپیمایی سپاهان «۳۹ تن کشته و ۹ نفر دیگر مصدوم شدند و پزشکان وضعیت تعدادی از مصدومان را وخیم اعلام کرده‌اند.»
این روزنامه با تاکید براینکه هواپیمای ایران-۱۴۰ یا همان آنتونف ۱۴۰ پیشتردر ایران «تابوت حدود ۵۰ نفر دیگرهم شده بود»، نوشته است: «برای آن صد‌ها نفری که جانشان را بر کف گرفتند و با آن پریدند، شاید از سر اضطرار، شاید هم بی‌خبری، دیگر اهمیتی هم ندارد، آنها رفتند و بازگشتی هم ندارند. اما انگار جان آنها لازم بود تا عاقبت رئیس‌جمهوری کشور دستور اکید دهد که «دیگر از این هواپیما‌ها استفاده نکنید»، کاش این تدبیر قبل از سقوط بود.»
احمد خرم، وزیر اسبق راه در گفت‌وگو با روزنامه آرمان ضمن تاکید براینکه «هواپیمای ایران- ۱۴۰ اجازه پرواز نداشت»، گفته است: «به ایرلاین‌ها هم ابلاغ شده که از این هواپیما استفاده نکنند»، گفته است: «حال چه اتفاقی افتاده که این هواپیما پرواز کرده است. سوال اینجاست که مسئولان چگونه اجازه دادند که این هواپیما پرواز کند آن هم پرواز مسافری؛ اگر پرواز نظامی رخ داد مسلما قضیه دیگری است و ریسک آن را نهادهای نظامی باید بپذیرند اما هواپیمایی کشوری، استانداردهای جهانی خود را دارد؛ بنابر این استانداردهای جهانی برای یک پرواز باید شرایطی محقق شود.»
روزنامه شرق ضمن اختصاص نیمتای نخست خود به عکسی از سقوط روز یکشنبه، در گزارشی با تیتر «پرواز مرگ بر فراز مهرآباد»، نوشته است: «فهرست سوانح هوایی ایران دیروز با مرگ ۳۹ مسافری که قصد داشتند از تهران عازم طبس شوند طولانی‌تر شد.»
روزنامه فرهیختگان ضمن انتشار گزارشی درباره «روند تولید و به کارگیری هواپیمایی که روز یکشنبه سقوط کرد»، یادآوری کرده است که «حمید بهبهانی وزیر راه دولت احمدی‌نژاد» در زمان وزارتش گفته بود: «کتبا می‌نویسم هواپیمای ایران ۱۴۰ از فوکر بهتر است.»
این روزنامه همچنین از قول مهرداد لاهوتی، نماینده مجیس نهم، نوشته است: «پیشتر درباره به کارگیری این هواپیما در خطوط هوایی کشور هشدار داده شده بود.»
روزنامه ایران در تیتر یک خود گزارشی درباره «کشاکش برسر استیضاح وزیر علوم»، نوشته است: «اقلیت جبهه پایداری خواستار اعلام وصول استیضاح وزیر علوم شد نمایندگان جبهه پایداری که در مجلس گروه اقلیت به شمار می آیند، در جلسه درون گروهی دیروز خود اعلام کردند از اقدامات یک ماهه اخیر وزارت علوم قانع نشده و در نتیجه اعلام وصول استیضاح وزیر علوم را در جلسه علنی فردای مجلس پیگیری میکنند.»
معاون پارلمانی رضا فرجی دانا، وزیر علوم، نیز همزمان به روزنامه ایران گفته است: «وزارت علوم در برخورد با متخلفان بورسیه به هیچ وجه کوتاه نمی‌آید و در صورت مشخص شدن نتیجه کمیته بررسی‌کننده و محرز شدن تخلفات جلوی ادامه تحصیل متخلفان گرفته خواهد شد. حتی اگر کسانی به عضویت هیأت علمی درآمده باشند، عضویت آنها تعلیق خواهد شد.»
روزنامه جهان صنعت از وعده تازه مقام‌های اقتصادی در دولت حسن روحانی برای «کاهش تورم تا ۲۰ درصد» خبر داده است.
به نوشته این روزنامه، ولی‌الله سیف رئیس کل بانک مرکزی با تاکید بر کاهش نرخ تورم و تحقق هدفگذاری بانک مرکزی برای این متغیر گفته است: «روند نرخ تورم نوید کاهش آن را تا سطح ۲۰درصد می‌دهد اما با توجه به اجرای سیاست‌های ضدرکودی در سال جاری پیش‌بینی می‌کنیم نرخ تورم حداکثر به سطح ۲۵ درصد برسد.»
سقوط در آزادی؛ آمارهای متفاوت از مصدومان و کشته‌شدگان
روزنامه اعتماد در صفحه یک شماره دوشنبه خود ضمن چاپ عکس بزرگی از بخشی از لاشه هواپیمای شرکت هواپیمایی سپاهان، در گزارشی با تیتر «سقوط در آزادی» نوشته است: «صبح دیروز یک فروند هواپیمای ایران- ۱۴۰ در حوالی فرودگاه مهرآباد با دیوار بتنی برخورد کرد، و بر اساس آخرین آمار در این سانحه ۳۹ تن کشته و ۹ نفر دیگر مصدوم شدند. پزشکان وضعیت تعدادی از مصدومان را وخیم اعلام کرده‌اند.»
این روزنامه با تاکید براینکه «قابل‌پیش‌بینی بود. ۴ بار دیگر هم سقوط کرده بود»، نوشته است که هواپیمای ایران-۱۴۰ یا همان آنتونف ۱۴۰ پیشتر در ایران «تابوت حدود ۵۰ نفر دیگرهم شده بود»، و اصلا پیش از «سقوط‌هایش در آسمان ایران و اوکراین، همان موقع درآزمایش پس از تولید و مونتاژ هم نمره قبولی نگرفته بود.»
این روزنامه با تاکید براینکه «آنتونف اوکراینی اما دو دهه مصرانه در ناوگان هوایی ایران جاگیر شد تا لقب قاتل خاموش آسمان ایران را به خود اختصاص دهد»، نوشته است: «برای آن صد‌ها نفری که جانشان را بر کف گرفتند و با آن پریدند، شاید از سر اضطرار، شاید هم بی‌خبری، دیگر اهمیتی هم ندارد، آنها رفتند و بازگشتی هم ندارند. اما انگار جان آنها لازم بود تا عاقبت رئیس‌جمهوری کشور دستور اکید دهد که «دیگر از این هواپیما‌ها استفاده نکنید. کاش این تدبیر قبل از سقوط بود.»
محمد غمخوار خبرنگار روزنامه اعتماد نیز در گزارشی از چگونگی سقوط پرواز تهران-طبس با اشاره به اینکه «یکی از موتورهای این هواپیما دقایقی بعد از پرواز آتش گرفت و تلاش خلبان ایزد‌پناهی برای بازگشت به فرودگاه مهرآباد بی‌نتیجه ماند»، نوشته است: «ساعت ۹:۱۵ یکشنبه ۱۹ مرداد ۹۳ خلبان پرواز ۵۹۱۵ هواپیمایی سپاهان ایر از برج مراقبت درخواست اجازه پرواز کرد. عقربه‌های ساعت ۹:۱۸ را نشان می‌داد که هواپیمای ایران- ۱۴۰ مهرآباد را با ۴۰ مسافر و هشت نفر کادر پروازی به مقصد طبس ترک کرد. هواپیما در حال اوج گرفتن بود که یکی از موتور‌هایش دچار نقص فنی شد و آتش گرفت. خلبان بلافاصله موضوع نقص فنی را اعلام کرد و با تغییر مسیر به سمت فرودگاه مهرآباد بازگشت.»
به نوشته این روزنامه، درحالی که «لحظات برای کادر پروازی به تندی می‌گذشت و هر لحظه آتش‌سوزی موتور هواپیما بیشتر می‌شد، خلبان سعی داشت هواپیما را سالم بر روی باند مهرآباد فرود بیاورد اما قبل از رسیدن به باند با دیوار بتونی کارخانه شیشه مینا برخورد کرد و شعله‌های آتش تمام هواپیما را فرا گرفت. صدای انفجار و دود شدید فضای بلوار شیشه مینا در شهرک آزادی را فرا گرفت. اهالی به تصور تصادف یا حادثه‌‌ای در کارخانه خود را به بلوار رساندند. هواپیمایی در میان شعله‌های آتش می‌سوخت و شدت آتش‌سوزی به حدی بود که هیچ یک قدرت نزدیک شدن به آن را نداشتند.»
روزنامه اعتماد با اشاره به اینکه «در اطراف محل حادثه تعدادی از مسافران بر روی زمین پرت شده بودند. زن، مرد و کودک. مجروحان دچار سوختگی شدید شده بودند و با ناله درخواست کمک داشتند. یک آمبولانس هایس در حال عبور از محل بود. یکی از اهالی خود را به آن رساند و سد راهش شد. مرد جوان از راننده آمبولانس خواست برای انتقال مجروحان کمک کند. اهالی هشت مجروح را در محل پیدا کرده و سوار آمبولانس کردند. برخی از شاهدان نیز با اورژانس و آتش‌نشانی تماس گرفتند. دو دقیقه بعد صدای آژیر نیروهای امدادی سکوت محله‌های اطراف را شکست و به بلوار شیشه مینا رسید.»
به نوشته این روزنامه، اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی گفته است: «در هنگام سقوط دوربین‌های ترافیکی آن منطقه تصاویر را ضبط کرده و این در حالی بوده که یکی از موتورهای هواپیما آتش گرفته بود.»
این روزنامه با اشاره به اینکه پس از سقوط هواپیما «بال عقب هواپیما جدا شده بود و قسمت جلوی آن در آتش می‌سوخت. آتش خاموش شد. سه نفر دیگر از مسافران هنوز زنده بودند. بالگرد اورژانس در محل فرود آمد و سه مصدوم دیگر را به بیمارستان امام خمینی منتقل کرد.»
جلال ملکی، سخنگوی آتش‌نشانی که همراه نیروهای امدادی در محل سانحه حاضر شده بود به محمد غمخوار خبرنگار روزنامه اعتماد گفته است: «هواپیما مانند کوهی از آتش بود و آتش‌نشانان بلافاصله از چند جهت عملیات مهار را آغاز کرده و با برش قطعات هواپیما به نیروهای امدادی برای خارج کردن اجساد کمک کردند، و با پایان عملیات آتش‌نشانان با جرثقیل اقدام به انتقال قطعات هواپیما به محلی دیگر کردند.»
رضا دهقانپور، رئیس اورژانس تهران درباره وضعیت امدادرسانی به مصدومان سانحه سقوط هواپیمای ایران-۱۴۰ به اعتماد گفته است: «ساعت ۹:۲۲ یکشنبه این سانحه از طریق تماس مردمی به اورژانس کشور اطلاع داده شد. بلافاصله دو دستگاه اتوبوس آمبولانس و ۶ دستگاه آمبولانس راهی محل حادثه شدند.»
رئیس اورژانس تهران همچنین گفته است: «در این سانحه ۳ نفر مصدوم شدند که از طریق امداد هوایی به بیمارستان امام خمینی انتقال یافتند. این افراد دچار سوختگی شدید و تروما شدند. بر اساس اظهارات شاهدان این سه نفر از مسافران هواپیما بودند که در هنگام برخورد هواپیما با زمین به بیرون پرت شده بودند. هواپیما در بخش انتهایی باند فرودگاه با دیواره کارخانه شیشه مینا برخورد کرده و خوشبختانه به اهالی منطقه آسیبی وارد نشده است.»
حسن عباسی، مدیر روابط عمومی اورژانس تهران نیز به این روزنامه گفته است: «بر اساس گفته شاهدان قبل از حضور امدادگران اورژانس، یک ون آمبولانس که در محل حضور داشت هشت نفر از مصدومان را به بیمارستان پیامبران انتقال داده بود که یکی از مصدومان بر اثر شدت جراحات در همان لحظات اولیه جان خود را از دست داد.»
اعتماد با اشاره به اعلام آمارهای متفاوت درباره قربانیان این سانجه هوایی نوشته است: روابط عمومی سازمان پزشکی قانونی نیز عصر یکشنبه اعلام کرد که «اجساد ۳۷ کشته این حادثه که در منطقه سقوط هواپیما یافت شد در حال انتقال به پزشکی قانونی است. یکی از مصدومان حادثه نیز در بیمارستان جان سپرد. اجساد منتقل شده به پزشکی قانونی «شامل ۲۲ مرد، ۱۰ زن، دو پسر بچه و یک دختر نوجوان، یک دختر بچه و یک نوزاد دختر شیرخوار است. همچنین جسد فوت شده در بیمارستان نیز متعلق به یک مرد است»، اما «احمد مجیدی، معاون وزیر راه تعداد کشته‌شدگان را ۳۹ نفر اعلام کرده است.»
این روزنامه همچنین نوشته است: «در حالی که اخبار متناقضی درباره تلفات این سانحه اعلام شده است، معاون سازمان امداد و نجات هلال احمر گفت: ۱۱ نفر در این سانحه مجروح شدند که تا ساعت ۱۹ یکشنبه هفت نفر از آنها زنده مانده‌اند و دو نفر از این هفت نفر به هوش آمده‌اند. با این وجود تعداد قربانیان به ۴۱ نفر افزایش یافته که این موضوع از سوی دیگر مراجع تایید نشده است.»
احمد خرم، وزیر اسبق راه و ترابری: هواپیمای ایران- ۱۴۰ اجازه پرواز نداشت
احمد خرم، وزیر اسبق راه در گفت‌وگو با روزنامه آرمان درباره دلایل سقوط پرواز تهران-طبس با اشاره به اینکه این هواپیما «آنتونوف۱۴۰ یا همان ایران ۱۴۰» بوده، گفته است: «این هواپیما تنها هواپیمای مسافری است که ما توان تولید آن را به کمک اوکراین داریم. تولید این هواپیما مقرون به صرفه و اقتصادی نبوده و هواپیمایی کشوری پرواز این هواپیما را تایید نکرده است.»
وزیر اسبق راه و ترابری با تاکید براینکه «به ایرلاین‌ها هم ابلاغ شده که از این هواپیما استفاده نکنند»، گفته است: «حال چه اتفاقی افتاده که این هواپیما پرواز کرده است. سوال اینجاست که مسئولان چگونه اجازه دادند که این هواپیما پرواز کند آن هم پرواز مسافری؛ اگر پرواز نظامی رخ داد مسلما قضیه دیگری است و ریسک آن را نهادهای نظامی باید بپذیرند اما هواپیمایی کشوری، استانداردهای جهانی خود را دارد؛ بنابر این استانداردهای جهانی برای یک پرواز باید شرایطی محقق شود.»
روزنامه آرمان همچنین از قول احمد خرم نوشته است: اگر هواپیمای که روز یکشنبه سقوط کرد «بر خلاف این استاندارد‌ها پرواز کرده بنابراین مسئولان باید تخطی از قانون را مورد بررسی قرار دهند.»
احمد خرم همچنین گفته است: «نوسازی ناوگان حمل‌و‌نقل حمایت جدی و اراده دولت را می‌خواهد. ناوگان فعلی حمل‌و‌نقل کشور ناوگانی نیست که بشود در شرایط فعلی مسافر را با آنجابه‌جا کرد. راه به‌روزسازی صنعت حمل‌و‌نقل کشور برداشتن پول از صندوق توسعه است باید منابع مالی جدیدی به صنعت حمل‌و‌نقل تزریق شود بنابراین هیچ‌کس نمی‌تواند تمام مشکل را در تحریم‌ها ببیند. البته هیچ‌کس منکر نقش تحریم‌ها نیست.»
وزیر اسبق راه و ترابری با تشریح مشکلات صنعت حمل‌و‌نقل ایران به روزنامه آرمان گفته است: «ما باید به نوسازی صنعت حمل‌و‌نقل کشور می‌پرداختیم. متاسفانه در سال‌های گذشته به توسعه صنعت حمل‌و‌نقل کشور نپرداختیم. بهانه این بود که تحریم‌ها مانع نوسازی است اما می‌شد تحریم‌ها را دور زد یا حتی می‌توانستیم به توان داخلی تکیه کنیم. مهم‌ترین مساله ما این است که مسئولین تصمیماتشان را سریع نمی‌گیرند، یعنی توان تصمیم‌گیری برخی‌شان ضعیف است.»
به گفته احمد خرم یکی دیگر از مشکلات «بی‌توجهی دولت‌ها به ناوگان حمل‌و‌نقل کشور است» و یکی از مسائلی که «باعث کهنه شدن و فرسوده شدن ناوگان شده، آزادنشدن قیمت بلیت‌های هواپیماست. همیشه دولت دست روی قیمت بلیت‌ها گذاشته و نگذاشته است که قیمت آنها آزاد شود.»
عضو تیم دیپلماسی هسته‌ای: برای مذاکره دستورالعمل کتبی می‌گیریم
روزنامه ابتکار در تیتر یک شماره دوشنبه خود از قول مجید تخت روانچی، معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه ایران، نوشته است: «برای مذاکره دستورالعمل کتبی می‌گیریم.»
به نوشته این روزنامه، مجید تخت روانچی از اعضای ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران روز یک شنبه گفته است: «هر دفعه‌ای که بخواهیم برویم مذاکره دستورالعمل می‌گیریم؛ جاهایی که لازم باشد دستورالعمل کتبی می‌گیریم و جاهایی که لازم نباشد دستورالعمل شفاهی. در طول مذاکرات به صورت منظم مطالبمان را به تهران گزارش می‌دهیم. هر جایی لازم باشد دستورالعمل در طول مذاکرات می‌آید.»
مجید تخت روانچی همچنین گفته است: «وقتی هم برمی گردیم باز همینطور بصورت کتبی و شفاهی گزارش می‌دهیم و نظرات مقامات عالیه نظام را می‌گیریم و کارمان را ادامه می‌دهیم.»
معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با تاکید براینکه «ما چیزی را نمی‌خواهیم از ملت پنهان کنیم»، گفته است: «ولی نفس کار مذاکره این است که در چارچوب قواعدش، پشت میز بنشینی و مذاکره کنی و این را به رسانه‌ها نکشانیم اما ریز مطالب را هم به صورت کتبی و هم شفاهی در اختیار مقامات عالیه نظام قرار می‌دهیم.»
معاون محمدجواد ظریف در عین حال گفته است که «نمایندگان مجلس هم در جریان کار‌ها هستند و بالاخره یک مجموعه‌ای از نظام هستند که دارند این کار را هدایت میکنند.»
به نوشته روزنامه ابتکار، مجید تخت روانچی همچنین بر حمایت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی از تیم مذاکره کننده هسته‌ای تاکید کرده و گفته است: «واقعا پشتیبانی که هم مقام رهبری فرمودند و هم خود جناب آقای روحانی فرمودند و هم مجموعه مجلس داشته‌اند، قوت قلبی برای ما است.»
روزنامه ابتکار با اشاره به اینکه «دیپلمات‌ها، مجید تخت روانچی را به سکوت و کم حرفی می‌شناسند»، از وی به عنوان دیپلماتی «جدی، سازش‌ناپذیر و فکور و مورد اعتماد برخی وزیران خارجه سابق همچون ولایتی، خرازی و متکی» نامبرده و از قول صادق خرازی معاون سابق وزیر خارجه نوشته است: «در دوران وزارت کمال خرازی، او( مچید تخت روانچی) نزدیک‌ترین فرد به وزیر بود و در حل مسائل نقش کلیدی داشت.»
به نوشته این روزنامه «مجید تخت روانچی که انگلیسی و آلمانی را به خوبی تکلم می‌کند، در دوران دولت سابق بازنشسته شد ولی هنگامی که محمدجواد ظریف بر کرسی وزارت خارجه تکیه زد، او را به کار دعوت کرد تا با کمک او رابطه پرتلاطم ایران و غرب را به آرامش برساند.»
جراحی پیشگیری از بارداری ممنوع شد
روزنامه شهروند گزارش داده است که روز یکشنبه در جریان بررسی طرح یک فوریتی افزایش نرخ باروری و پیشگیری از کاهش رشد جمعیت «۱۴۳ نماینده از بین ۲۳۱ نماینده مجلس شورای اسلامی در صحن علنی مجلس حاضر شدند و رأی موافق به ممنوعیت انجام جراحی‌های پیشگیری از بارداری دادند.»
به نوشته این روزنامه «طرح یک‌فوریتی افزایش نرخ باروری و پیشگیری از کاهش رشد جمعیت که اوایل تیرماه برای بازنگری به کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بازگردانده شد، پس از گذشت ٣٠ روز در صحن علنی مجلس به تصویب رسید» و به رغم انتقاداتی که به این طرح وارد شده بود «تنها اتفاقی که در این یک ماه افتاد، حذف مجازات ٢ تا ۵ سال حبس برای انجام وازکتومی و توبکتومی بود، در حالی که کلیت مجازات پزشکان متخلف همچنان به قوت خود باقی ماند» و همچنین «قوه‌قضائیه موظف شد تا برای پزشکان متخلف، مجازات تعیین کند.»
زهرا جعفرزاده گزارش‌نویس روزنامه شهروند با اشاره به اینکه روز یکشنبه با تصویب مجلس «محدودیت‌هایی هم برای رسانه‌ها تعیین شد»، نوشته است: «براساس ماده دوم این طرح، هرگونه تبلیغ در ارتباط با پیشگیری از بارداری و کاهش فرزندآوری در تمام رسانه‌ها ممنوع شد. اتفاقی که تاکنون در تصویب قوانین کم‌سابقه بوده است.»
روزنامه شهروند با اشاره به تصویب «ممنوعیت انجام جراحی‌های پیشگیری از بارداری»، نوشته است: براساس طرح تصویب شده در مجلس «رعایت نکردن این حکم از سوی شاغلان حرف پزشکی تخلف به شمار می‌رود و متخلفان متناسب با عمل ارتکابی و تکرار آن به مجازات‌های مندرج در تبصره یک ماده ٢٨ قانون سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۶ آبان ۱۳۸۳ محکوم می‌شوند» و براساس تبصره یک این ماده نیز تنها «موارد استثنا به دلیل تهدید سلامت تنها با مجوز وزارت بهداشت» خواهد بود.
رسول خضری، عضو کمیسیون بهداشت مجلس، تصویب طرح افزایش جمعیت را شتاب‌زده توصیف کرده و به روزنامه شهروند گفته است: «تصویب این طرح با شتاب و بدون بررسی کار‌شناسی انجام شد چراکه اینگونه طرح‌ها نیاز به کار کار‌شناسی دارد و نباید به این زودی و در قالب یک فوریت تصویب می‌شد.»
این نماینده مجلس با تاکید براینکه «باید سیاست تشویقی در ارتباط با افزایش جمعیت وجود داشته باشد نه سیاست تهدیدی، اینگونه طرح‌ها باید پشتوانه اجرایی داشته باشند»، گفته است: روز یکشنبه موادی از طرح افزایش نرخ باروری و پیشگیری از کاهش رشد جمعیت توصیب شدند از جمله «ماده اول این طرح، ممنوعیت انجام جراحی‌های پیشگیری از بارداری و عقیم‌سازی بود با این توضیح که وزارت بهداشت برای موارد استثنا می‌تواند مجوز صادر کند، و براساس ماده دوم هم هرگونه تبلیغ برای کنترل جمعیت و پیشگیری از بارداری با همکاری وزارت دادگستری و ارشاد در رسانه‌ها ممنوع اعلام شد.»
روزنامه شهروند از قول رسول خضری نوشته است: «براساس ماده دوم این طرح هرگونه تبلیغ نه تنها در رسانه‌ها که حتی در داروخانه‌ها و مطب‌های پزشک هم ممنوع است. یعنی هیچ‌کس نمی‌تواند برای کاهش جمعیت تبلیغ کند. ماده سوم و چهارم هم تمام دستگاه‌ها را موظف کرده تا در راستای این طرح گام بردارند.»