آیا گمرک کانادا 'شهرفرنگ' هنرمند ایرانی را تخریب میکند؟
صدف فروغی اثر خود را با حمایت شورای هنر کانادا خلق کرده است
بهمن کلباسی
بی بی سی، نیویورک
اثر یک هنرمند ایرانی که قرار بود در چند گالری و موزه در کانادا به نمایش در آید در گمرک فرودگاه شهر مونترئال توقیف شده است.
صدف فروغی فیلمساز ساکن مونترئال به بی بی سی فارسی گفت وقتی هشتم تیر برای تحویل گرفتن جعبه های حامل آخرین کار هنری خود به اداره گمرک مراجعه کرده با برخورد بسیار تند و توهین آمیز یکی از ماموران مواجه شده است.
اثر توقیف شده یک شهرفرنگ بزرگ است که در آن فیلم های کوتاه به نمایش درمی آید. او این سرگرمی کودکانه که نخستین پنجره مردم تهران قدیم به عکس های رنگی بود را بازسازی کرده است.
شهرفرنگ خانم فروغی با حمایت شورای هنر کانادا به سرانجام رسیده است. خانم فروغی پس از دو سال کار بر روی این اثر آن را از طریق پست هوایی (فریت) از ایران به کانادا فرستاد.
به گفته خانم فروغی، هنگامی که مامور گمرک گذرنامه اش را دید با لحنی بی ادبانه گفت: "تو ایرانی هستی. براساس تحریم ها حق نداری چنین وسیله ای را از ایران وارد کانادا کنی."
خانم فروغی در ادامه گفت: "سعی کردم به او توضیح بدهم که این ها قطعات یک کار هنری هستند و برای فروش هم نیست و من از آن پولی درنمی آورم. ولی او حتی به من اجازه حرف زدن را هم نمی داد."
صدف فروغی می گوید اراِئه مدارک مختلف از جمله نامه شورای هنر کانادا موثر واقع نشد و کارمند اداره گمرک گفت: "اگر تا صبح هم اینجا بمانی جواب من تغییر نمی کند. این جعبه ها به مدت ۳۰ روز در انبار ما می ماند و سپس نابود و دور ریخته می شود."
اثر توقیف شده یک شهر فرنگ بزرگ برای نمایش فیلمهای کوتاه است
دامنیک مکنیلی، یک سخنگوی اداره خدمات مرزی کانادا که مسولیت ترخیص کالا در گمرک این کشور را برعهده دارد در پاسخ به بی بی سی فارسی گفت اجازه ندارد در مورد جزئیات آنچه گذشته صحبت کند.
او همچنین به این که آیا "شهرفرنگ" خانم فروغی ترخیص می شود یا آن طور که یکی از همکارانش گفته که پس از ۳۰ روز نابود خواهد شد پاسخ نداد.
آقای مکنیلی گفت: "قانون به ما اجازه نمی دهد در مورد آنچه توقیف شده صحبت کنیم."
صدف فروغی می گوید مامور اداره گمرگ گفته فقط در صورتی که شخص وزیر خارجه کانادا اثر هنری او را از قوانین تحریم مستثنا کند، آن را ترخیص خواهند کرد.
وزارت خارجه کانادا هم پس از آنکه یکی از روزنامه های اصلی این کشور خبر توقیف شهرفرنگ را منتشر کرد، در بیانیه ای ضمن دفاع از تحریم ها علیه ایران نوشت افراد می توانند از وزیر تقاضا کنند به طور موردی پرونده ای را بررسی و دستورترخیص کالا را صادر کند.
دستور ویژه ای که ونسان والای وکیل خانم فروغی می گوید بی معنیست چون توقیف یک اثر هنری توسط اداره خدمات مرزی نقض صریح قانون موجود برای تحریم ایران است.
به گفته او، "بند ۴ قوانین تحریم دولت کانادا پیشاپیش وارد کردن اجناس شخصی و هنری را که ارزش تجاری ندارند، مجاز دانسته است و نیازی نیست که وزیر دستور خاصی بدهد."
این وکیل ساکن شهر مونترئال گفت امیدوار است این مساله پیش از ضرب العجل ۳۰ روزه حل شود، در غیر این صورت ممکن است از این اداره دولت کانادا در دادگاه شکایت کند.
ونسان والای گفت: "این رفتار نتیجه اصرار یک مامور گمرک برای اجرا کردن دقیق قانون نیست بلکه سوء برداشت از قانون است. این خانم دو سال از عمرش را صرف ساخت یک اثر هنری کرده که شورای هنر کانادا سفارشش را داده و حالا نه تنها اثر را بر خلاف قوانین توقیف کرده اند بلکه به او می گویند بعد از سی روز آن را نابود خواهند کرد و تازه می خواهند روزی ۱۰۰ دلار هزینه انبار جعبه های شهرفرنگ را هم از موکل من بگیرند."
صدف فروغی که هنوز از بهت این برخورد و توقیف اثر هنری خود خارج نشده می گوید امیدش برای تصحیح رفتار اداره گمرک کانادا و ترخیص شهرفرنگش را از دست نداده است.