بررسی روزنامه های صبح شنبه تهران - ۲۴ خرداد
در سالگرد «انتخابات ریاست جمهوری ۲۴ خرداد»، برخی از روزنامه‌ها از جمله روزنامه‌های اعتماد، دنیای اقتصاد، ایران، آفتاب یزد، آرمان، ابتکار و جهان صنعت عکس یک خود را به حسن روحانی اخصاص داده‌اند.
روزنامه آفتاب یزد ضمن انتشار گزارشی از جشن سالگرد پیروزی حسن روحانی در انتخابات که با عنوان «جشن انتظار و امید» برگزار شد، پاسخ رئیس جمهوری اسلامی به برخی از منتقدانش را مورد توجه قرار داده و نوشته است: «برخی هنوز در عصر حجر زندگی می‌کنند.»
روزنامه اعتماد در سالگرد انتخابات ریاست جمهوری ۲۴ خرداد ضمن انتشار چند یادداشت و گزارش در ارزیابی عملکرد حسن روحانی و دولت یازدهم از قول کاظم موسوی بجنوردی نوشته است: دولت یازدهم طی یک سال «تورم بحران‌آفرین و خطرناک را مهار کند»، «از وحشت مردم بکاهد و به آنان امید بهبودی بدهد و امید به زندگی را بیشتر کند»، و در مذاکرات با غرب «با حفظ عزت اسلامی و عزت ملی و در چارچوب حفظ منافع ملی، اعتماد جهانی را به ایران جلب و ملت ایران را به آینده امیدوار کرده است».
محمدرضا تابش نماینده مجلس شورای اسلامی نیز طی یادداشتی در روزنامه اعتماد تاکید کرده است که حسن روحانی و دولت او باید «در عرصه داخلی شعارهایی که شخص رئیس جمهور مبنی بر رفع کامل نگاه‌های امنیتی از جامعه، واگذاری قدرت به مردم، رفع محدودیت انجمن‌ها، مطبوعات و رسانه‌ها برای بیان آزاد مطالب و مسائل در عین حفظ امنیت و آرامش» را مورد توجه قرار دهد.
نماینده اردکان در مجلس نهم همچنین بر لزوم پاسخ‌گویی به «مطالبات جوانان» اشاره کرده و نوشته است که در سه سال آینده دولت حسن روحانی باید فضایی فراهم کند که «دانشگاهیان و فرهیختگان، دانشمندان، کارگران و اصناف بتوانند مطالبات‌شان را بدون لکنت زبان عنوان کنند».
سعید حجاریان از چهره‌های اصلاح‌طلب در گفت‌وگویی به مناسبت سالگرد انتخابات ریاست جمهوری با شماره شنبه روزنامه شرق تاکید کرده است که دفاع اصلاح‌طلبان می‌تواند «به ضرر» حسن روحانی و دولت یازدهم تمام شود.
شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس جمهوری اسلامی در امور زنان و خانواده، به روزنامه آرمان گفته است: «رویکرد عدالت‌محور دولت یازدهم در حوزه زنان نیز نمود پیدا کرده است اگرچه، در حوزه عمل همچنان موفقیتی حاصل نشده است.»
روزنامه ایران ضمیمه‌ای با عنوان «انتخاب امید» در چهار صفحه منتشر کرده است. رمضان شریف، سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در گفت‌وگو با این روزنامه ضمن تاکید بر این که «دولت روحانی شروع خوبی داشت»، گفته است که در انتخابات ۲۴ خرداد سال ۹۲ «ما [سپاه] برخلاف آن چیزی که القا می‌شود دنبال پیروزی فرد خاصی به عنوان رئیس جمهوری نبودیم. ممکن است دیدگاه‌های مختلفی داشته باشیم که طبیعی هم هست اما در نگاه کلی، ما قرار نبود فرد خاصی را به ریاست جمهوری برسانیم».
روزنامه شهروند در صفحه یک شماره شنبه خود ضمن انتشار کارتونی از هادی حیدری که به همزمانی آغاز جام جهانی فوتبال در برزیل و اوج گرفتن جنگ داخلی در عراق اشاره دارد، از «ضیافت در برزیل، جنایت در عراق» به عنوان «دوگانه‌ای» کرده است که «جهان را تحت تاثیر قرار داده است».
این روزنامه همچنین از قول «مقام‌های ایران» که به اسم و سمت آنها اشاره‌ای نکرده نوشته است: «ایران برای کمک به دولت نوری‌المالکی، نخست وزیر عراق، به کشور همسایه خود مشاوران امنیتی و تسلیحات نظامی ارسال خواهد کرد، گرچه صحبتی از ارسال نیروی نظامی به عراق نیست.»
روزنامه آرمان از «تشنج در سخنرانی عارف در شیراز» خبر داده و نوشته است: «چند تن از افراد حاضر در سالن فجر دانشگاه شیراز عصر روز پنج‌شنبه هنگام ورود محمدرضا عارف رئیس بنیاد امید ایرانیان برای انجام سخنرانی در جمع دانشجویان، با فریاد به طرف وی حمله‌ور شدند.»
روزنامه رسالت خبر داده است که صادق لاریجانی، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی، طی سخنانی در همایش دکترین مهدویت گفته است: «این که نباید با زور افراد را به بهشت ببریم، ناشی از تفکر لیبرالی و مدرنیته است.»
همزمان اما روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله شماره شنبه خود بدون نام بردن از صادق لاریجانی، به شدت از این اظهارات انتقاد کرده و نوشته است: «بعضی از صاحبان مناصبی که تلاش برای تنش‌زدائی در جامعه از وظایف ذاتی آنهاست» بار دیگر «مبحث پشت سر گذاشته شده بهشت و جهنم را پیش کشیدند و یک واقعیت روشن علمی و عقلی را به مباحث سیاسی پیوند زدند و آن را با نخ‌های کهنه مدرنیته به قبای نخ‌نما شده لیبرالیسم غربی وصله کردند».
روزنامه‌های آفتاب یزد و جام جم در تیترهای اصلی خود خبر داده‌اند که «آیت‌الله سیستانی علیه داعش اعلام جهاد کرده است».
ارزیابی وعده‌ها و دستاوردهای روحانی در سالگرد انتخابات ۲۴ خرداد
کاظم موسوی بجنورد طی یادداشتی در روزنامه اعتماد دستاوردهای یک سال دولت حسن روحانی را برشمرده و نوشته است که دولت یازدهم توانست «تورم بحران‌آفرین و خطرناک را مهار کند»، «از وحشت مردم بکاهد و به آنان امید بهبودی بدهد و امید به زندگی را بیشتر کند»، و در مذاکرات با غرب «با این که بسیار پیچیده و در لابه‌لای کلاف‌های سردرگم گذشته بوده است با حفظ عزت اسلامی و عزت ملی و در چارچوب حفظ منافع ملی، اعتماد جهانی را به ایران جلب و ملت ایران را به آینده امیدوار کرده است».
«کاهش تنش‌های داخلی»، جلوگیری از «افزایش بی‌مهار قیمت دلار»، و «بازگرداندن نظم مالی» به نوشته کاظم موسوی بجنوردی از دیگر دستاوردهای دولت حسن روحانی است، ضمن این که دولت یازدهم «در عرصه فرهنگ در همین یک سال عمر خود موفقیت‌های زیادی به دست آورده و تقریبا همه بخش‌های فرهنگی کشور را که در دولت نهم و دهم سخت آسیب‌دیده بودند مجددا زنده کرده» است.
به نوشته کاظم موسوی بجنوردی، یکی از دستاوردهای دولت یازدهم «تبدیل سیاست ایجاد تضاد طبقاتی به مودت و همکاری ملی» است، و «از غارت و دزدی و سوءاستفاده» نیز جلوگیری کرده است.
کاظم موسوی بجنوردی در این یادداشت یادآوری کرده است که همچنان «مشکلات زیاد است»، اما نوشته است که «مردم واقع‌بین هستند و در هر حال می‌دانند که دشمنان از این موفقیت‌ها ناراحتند».
محمدرضا تابش نماینده مجلس شورای اسلامی نیز طی یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشته است: «برای ارزیابی عملکرد دولت در یک سال گذشته باید فضایی که دولت در آن وارد شد و تغییر و تحولاتی که در این مدت ایجاد کرده را در نظر بگیریم».
این نماینده مجلس نهم در عین حال تاکید کرده است که «دولت موظف است که وضعیت کنونی خود را در سه سال پیش رو ارتقا دهد. در عرصه داخلی شعارهایی که شخص رئیس جمهور مبنی بر رفع کامل نگاه‌های امنیتی از جامعه، واگذاری قدرت به مردم، رفع محدودیت انجمن‌ها، مطبوعات و رسانه‌ها برای بیان آزاد مطالب و مسائل در عین حفظ امنیت و آرامش، این که دانشگاهیان و فرهیختگان، دانشمندان، کارگران و اصناف بتوانند مطالبات‌شان را بدون لکنت زبان عنوان کنند، و به مطالبات جوانان پاسخ داده شود قاعدتا دولت می‌تواند در ادامه راه موفق ظاهر شود».
محمدرضا تابش همچنین نوشته است: «دولت باید فرصت‌های اقتصادی را به صورت یکسان توزیع کند یا سیستم بازتوزیع درآمدها به نحوی باشد که یک عده در اوج ثروت قرار نگیرند و یک عده در شدت فقر و بدبختی باشند چون طبقاتی شدن جامعه بحران‌زا و تنش‌آفرین است».
سعید لیلاز، فعال اقتصادی اصلاح‌طلب، نیز طی یادداشتی در روزنامه اعتماد با اشاره به این که «ظرف ۳۶ سال گذشته یا حتی کمی عقب‌تر در تمام نیم‌قرن اخیر جامعه در معرض شدیدترین تلاطم‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی بوده که این تلاطم‌ها به خصوص در دو دهه اخیر به صورت رادیکالیزم حاد بروز و ظهور پیدا کرده است»، اما «پیروزی آقای روحانی در انتخابات ریاست جمهوری و غلبه گفتمان اعتدال به مفهوم شکست این گفتمان رادیکال‌گرایانه و تندروی درساختار سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است».
یادداشت‌نویس روزنامه اعتماد همچنین نوشته است: «محمود احمدی‌نژاد آخرین تلاش برای یک حرکت رادیکال‌گرایانه در جهت حل و فصل مشکلات اقتصادی، اجتماعی ایران بود که به شکست کامل منجر شد، اما پس از آن بار دیگرحاکمیت و مردم ایران یقین پیدا کردند که هیچ راه حلی برای حل مشکلات متعدد ایران در حوزه‌های مختلف جز در یک محیط معتدل و آرام به لحاظ سیاسی و اجتماعی ممکن و متصور نیست. به همین دلیل شاهدیم که گفتمان اعتدال با پیروزی حسن روحانی به عنوان روبنا و بازتاب آن به عنوان تغییر گرایش اساسی در ساختار سیاسی، اجتماعی ایران مطرح شده است.»
سعید حجاریان: دفاع اصلاح‌طلبان از روحانی به ضررش تمام می‌شود
سعید حجاریان از چهره‌های اصلاح‌طلب در گفت‌وگویی به مناسبت سالگرد انتخابات ریاست جمهوری با شماره شنبه روزنامه شرق تاکید کرده است که دفاع اصلاح‌طلبان می‌تواند «به ضرر» حسن روحانی و دولت یازدهم تمام شود.
سعید حجاریان در پاسخ به این سوال روزنامه شرق که چرا «اصلاح‌طلبان به دفاع از روحانی نمی‌پردازند»، گفته است: «ممکن است دفاع اصلاح‌طلبان راست‌ها را بترساند و به ضرر دولت تمام شود. چون آن‌موقع راست‌ها می‌گویند چه شده که مثلا سعید حجاریان از روحانی دفاع کرده است و تبلیغات به این سمت می‌رود که هر شب روحانی با من فالوده می‌خورد.»
این چهره اصلاح‌طلب گفته است که برای دفاع از حسن روحانی «باید وزرای ایشان به صحنه بیایند و حرف بزنند و موضع او را تقویت کنند»، چرا که «روحانی فاقد مکانیزمی برای پاسخ‌گویی و ارتباطات اجتماعی است بنابراین خودش روابط عمومی خودش است، اما خاتمی برآمده از جنبشی بود که قبلا کلی روی آن کار شده بود. ماده اولیه آن به خوبی پی‌ریزی شده بود پس خیلی‌ها بودند که از او و سیاست‌هایش دفاع می‌کردند. اما روحانی ناگهان پیروز شد و چون خاستگاه حزبی جدی هم نداشت و خود او هم نخبه‌گراست، کمی در این بخش مشکل دارد».
این روزنامه همچنین از قول سعید حجاریان نوشته است: «حسن روحانی معتدل است به این معنا که رویکرد ایشان به گونه‌ای است که کم‌وبیش می‌تواند آونگی عمل نکند و باید بتواند شاقول باشد. یعنی حرکت پاندولی نداشته باشد و چون شاقول ثابت باشد. آقای روحانی دامنه حرکت‌هایش خیلی زیاد نیست که مثلا امروز چپ باشد و فردا بکشد به راست تا الان یکنواخت بوده است. همان حرف‌هایی که قبلا می‌زد را الان هم می‌زند».
سعید حجاریان در این گفت‌وگو از «حوزه مسائل داخلی و اقتصادی» و «البته سیاست داخلی» به عنوان «پرچالش‌ترین» حوزه‌های پیشروی حسن روحانی و دولت یازدهم نام برده و گفته است: «اصلاح‌طلبان خیلی به روحانی فشار نمی‌آورند و می‌گویند اگر فعلا روی سیاست داخلی تمرکز نداشته باشید نیز اشکالی ندارد. درباره موضوعاتی چون آزادی زندانیان سیاسی و رفع حصر خیلی به روحانی فشار نمی‌آورند. چون می‌دانند روحانی چه مشکلاتی دارد.»
به نوشته این روزنامه، سعید حجاریان تاکید کرده است که «روحانی نباید مردم را از دست بدهد و باید تمام کوشش خود را انجام دهد تا پایگاه رای‌اش را حفظ کند».
این چهره اصلاح‌طلب «نقطه ضعف» دولت حسن روحانی را نیز ترکیب کابینه دولت یازدهم معرفی کرده و به روزنامه شرق گفته است که رئیس دولت یازدهم «می‌توانست کابینه بهتری داشته باشد. الان ناهماهنگی در ستاد او زیاد است».
«ضیافت در برزیل، جنایت در عراق»
روزنامه شهروند در صفحه یک شماره شنبه خود ضمن انتشار کارتونی از هادی حیدری که به همزمانی آغاز جام جهانی فوتبال در برزیل و اوج گرفتن جنگ داخلی در عراق اشاره دارد، از «ضیافت در برزیل، جنایت در عراق» به عنوان «دوگانه‌ای» کرده است که «جهان را تحت تاثیر قرار داده است».
این روزنامه نوشته است: «شبه‌نظامیان داعش با پیشروی شبانه مناطق دیگری از عراق را به تصرف خود درآوردند. در حالی که برخی از منابع از پیشروی داعش به ۲ شهر از استان شرقی "دیاله" خبر می‌دهند، باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا نیز در حال بررسی حمله نظامی به عراق برای متوقف کردن پیشروی داعش به سوی عراق است».
روزنامه شهروند همچنین خبر داده است که حسن روحانی عصر پنج‌شنبه ضمن گفت‌وگوی تلفنی با نوری‌المالکی نخست وزیر عراق درباره آخرین وضع تحولات شمال عراق، بر «ضرورت مبارزه با تروریسم و خشونت و ضمن محکوم کردن جنایات فجیع تروریست‌ها و کشتار مردم بیگناه آن کشور» تاکید کرده است.
به نوشته این روزنامه، حسن روحانی همچنین گفته است: «دولت جمهوری اسلامی ایران تمامی تلاش‌های خود در حوزه بین‌المللی و منطقه‌ای را برای مقابله با این امر به کار خواهد گرفت و اجازه نخواهد داد که حامیان تروریست‌ها با صدور تروریسم به عراق، امنیت و ثبات این کشور را برهم بزنند.»
روزنامه شهروند همزمان از قول «مقام‌های ایران» که به اسم و سمت آنها اشاره‌ای نکرده، نوشته است: «ایران برای کمک به دولت نوری‌المالکی، نخست وزیر عراق به کشور همسایه خود مشاوران امنیتی و تسلیحات نظامی ارسال خواهد کرد، گرچه صحبتی از ارسال نیروی نظامی به عراق نیست.»
این روزنامه همچنین از قول محمد حجازی، معاون آماد و پشتیبانی ستاد کل نیروهای مسلح ایران، نوشته است: «ایران در چارچوب مبارزه با تروریسم آماده کمک و مشاوره به عراقی‌هاست.»
روزنامه شهروند همچنین در یاداشتی با تیتر «سالگرد ۲۴ خرداد و پدیده داعش»، با اشاره به آن چه «بهت و تعجب تحلیل‌گران» از نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ و پیروزی حسن روحانی توصیف کرده نوشته است: «پیشروی این روزهای داعش در عراق نشان داد» که «مردم ایران از طریق شمّ تاریخی و منحصربه‌فرد خود دریافته بودند که راه عبور از سختی‌ها، گذر از افراطی‌گری است و باید از طریق صندوق‌های رأی عمل کرد».
این روزنامه همچنین هشدار داده است که هنوز «این مشکل وجود دارد که بعضی از افرادی که در گذشته نیز با تحلیل‌های نادرست خود کمکی به حرکت سیاسی مردم ایران نمی‌کردند، اکنون نیز بی‌توجه به مطالبات واقعی ملی می‌کوشند با طرح مطالبات خاص و درجه دوم، مطالباتی که می‌توانند در جای خود ارزشمند هم باشند، قطار ۲۴ خرداد را از مسیر سازنده و امیدبخش خود خارج کنند».
روزنامه شهروند همزمان در تیتر یک خود از قول «حجت‌الاسلام خزاعی، معاون وزیر اطلاعات» نوشته است: «۳۰ نفر از عناصر مرتبط با القاعده طی یک ماه گذشته توسط کارکنان این وزارتخانه در سطح کشور دستگیر شدند.»
انتقاد ضمنی روزنامه جمهوری اسلامی از سخنان رئیس قوه قضائیه؛ «این قطعاً راه بهشت نیست»
روزنامه رسالت از قول رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی نوشته است: «این که نباید با زور افراد را به بهشت ببریم، ناشی از تفکر لیبرالی و مدرنیته است»، همزمان اما روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله شماره شنبه خود بدون نام بردن از صادق لاریجانی، به شدت از این اظهارات انتقاد کرده و نوشته است: «این قطعاً راه بهشت نیست.»
به نوشته روزنامه رسالت، صادق لاریجانی رئیس قوه قضائیه، طی سخنانی در «همایش دکترین مهدودیت» گفته است: «تز بی‌طرفی حکومت‌ها نیز یکی از شاخه‌های این تفکر است و می‌گوید ما به عنوان دولت باید اقدامات حداقلی داشته باشیم. این که نباید با زور افراد را به بهشت ببریم، ناشی از تفکر لیبرالی و مدرنیته است. تز لیبرالی همین را می‌گوید. این تفکر می‌گوید ما کاری نداریم کسی کجا می‌رود و فقط باید کاری کنیم که هر کس راه خودش را برود. ادعای این که دولت بی‌طرف است ناشی از تز لیبرالی است و بنیاد لیبرالی دارد و صریح است. البته این تفکر جدای از قرآن و فقه، پاسخ فلسفی و اخلاقی دارد.»
همزمان روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله شماره شنبه خود بدون نام بردن از صادق لاریجانی، نوشته است: «متأسفانه، بعضی از صاحبان مناصبی که تلاش برای تنش‌زدایی در جامعه از وظایف ذاتی آنهاست، نه تنها از فرصت موجود استفاده نکردند بلکه حتی در محفلی که فلسفه تشکیل آن، ایجاب می‌کرد از ضرورت وحدت سخن بگویند، بار دیگر مبحث پشت سر گذاشته شده بهشت و جهنم را پیش کشیدند و یک واقعیت روشن علمی و عقلی را به مباحث سیاسی پیوند زدند و آن را با نخ‌های کهنه مدرنیته به قبای نخ‌نما شده لیبرالیسم غربی وصله کردند.»
این روزنامه نوشته است: «هر چند اصل این که در این قبیل مقولات بحث کردن، فی‌نفسه مفید است و جامعه ما نیز همواره به آن نیاز دارد ولی شناخت مکان و موقعیت طرح این مباحث از خود بحث از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار است» و «مهم‌تر آن که وقتی در یک جمع غیرکارشناسی چنین مباحثی در حد اعلام نظر و بدون ارائه استدلال و مستندات مطرح می‌شود، غیر از فرصت دادن به دشمنان برای بهره‌برداری‌های مغرضانه نتیجه‌ای نصیب نخواهد شد».
روزنامه جمهوری اسلامی با نکوهش ضمنی رئیس قوه قضائیه نوشته است: «سخن ناصحانه ما این است که "هر سخن جایی و هر نکته مقامی دارد"، و با این شیوه که اکنون عده‌ای در پیش گرفته‌اند نمی‌توان مردم را به بهشت برد و این، قطعاً راه بهشت نیست.»
این روزنامه با اشاره به این که «آن چه در این مبحث باقی می‌ماند پاسخ دادن به این سؤال است که مردم را باید با زور و شلاق به بهشت برد یا با تبلیغ و تشویق» نوشته است: «سخن رئیس جمهور روحانی که گفته است مردم را نمی‌شود با زور و شلاق به بهشت برد، ناظر به همین نکته و پاسخ به همین سؤال است. این سخن، پاسخ درستی به سؤال مهمی است که در این مبحث وجود دارد و اینهم دقیقاً بر منطق قرآن کریم» است.
سرمقاله‌نویس روزنامه جمهوری اسلامی با تاکید بر این که «سرتاسر قرآن، احادیث و علم کلام اسلامی، که از قرآن و حدیث نشأت گرفته، همین واقعیت را گوشزد می‌کنند و مبحث جنجال‌برانگیز جبر و اختیار که در دوران بنی امیه و بنی عباس به‌شدت در محافل کلامی مطرح بود و خلفای اموی و عباسی از آن بهره‌برداری‌های سیاسی مطلوب خود را می‌کردند نیز با همین موضوع در ارتباط کامل است» نوشته است: «دولت اسلامی در عین حال که موظف است امکانات و زمینه‌های سوق داده شدن مردم به سوی بهشت و دور شدن آنها از جهنم را فراهم سازد، هرگز حق ندارد برای تأمین این هدف، به زور و شلاق متوسل شود.»
روزنامه جمهوری اسلامی نوشته است: «کسانی که بلندگوهای عمومی را وسیله‌ای برای مطرح کردن مطالبی علیه همدیگر قرار می‌دهند و مبحث روشنی مانند وظیفه دولت اسلامی در قبال سعادت و شقاوت مردم را به یک موضوع جنجالی تبدیل می‌کنند، تصور نکنند مردم متوجه چشم‌بندی‌های آنان نمی‌شوند»، چرا که «مردم کاملاً آگاهند و این واقعیت تلخ را درک می‌کنند که حضرات نه از روی دلسوزی و درد دین داشتن بلکه به دلیل رقابت‌های ناسالم بر سر قدرت و در چنبره بازی‌های سیاسی افتادن است که وارد این وادی می‌شوند و امکانات عمومی، وقت مردم و فرصت مهم تربیت جامعه را به هدر می‌دهند تا ماهی مقصود خود را از آب گل‌آلودی که خود درست می‌کنند صید نمایند.»