تجارت میلیاردی «اولیای دم» در برابر «بخشش» محکومان به اعدام
تقاطع: یک وکیل دادگستری سرشناس در تهران می‌گوید که بیشتر “اولیای دم” مقتولان، تنها در برابر دریافت “مبالغ میلیاردی” و “رسانه‌ای نشدن” این موضوع حاضر به بخشش محکومان به “قصاص” می‌شوند.
عبدالصمد خرم‌شاهی در میزگردی با موضوع “رضایت اولیای دم با شرایط خاص” که توسط وب‌سایت “خبرآنلاین” برگزار شد، با بیان این‌که امروزه “بخشش محکومان” به نوعی “معامله” تبدیل شده، گفت که “بخش بزرگی” از مصالحه‌ها در جریان اجرای احکام “قصاص”، تنها در برابر پرداخت «مبالغ کلانی» از سوی خانواده‌های متهمان صورت می‌گیرد و این مبالغ، گاه حتی به ارقام میلیاردی نیز می‌رسد.
وی با تاکید بر این‌که در این شرایط، دیگر «حرف زدن از گذشت و ایثار بی‌معناست»، تصریح کرد: «متاسفانه در چند پرونده‌ای که بنده وکالت آن را بر عهده دارم، اولیای دم مبالغ هنگفتی را مطالبه کرده‌اند که تهیه آن برای خانواده قاتل بسیار دشوار است.»
آقای خرم‌شاهی با اشاره به این‌که در قانون، چیزی به نام «رضایت مشروط وجود ندارد»، خواسته‌های برخی خانواده‌های “اولیای دم” را خواسته‌ای “ناشدنی” و به معنای «عدم رضایت» توصیف کرد و گفت: «مثلا ۴ میلیارد تومان برای رضایت می‌خواهد که این نشان می‌دهد قصد همکاری و رضایت دادن ندارد.»
این وکیل دادگستری خاطرنشان کرد که هرچند از لحاظ قانونی، «اولیای دم می‌توانند هر مبلغی را برای مصالحه طلب کنند» اما به این ترتیب «آن فرهنگ دیرینه مقابل به مثل، چندان تغییری نیافته است» بلکه تنها “اخلاق بخشش و گذشت” به “سوداگری” و “تجارت” تبدیل شده است.
به گفته‌ی او، خانواده برخی مقتولان حتی هنگام طلب پول شرط می‌کنند که «به هیچ وجه این خواسته‌ی آن‌ها در رسانه‌ها مطرح نشود».
وی با تاکید بر این‌که کمتر خانواده‌ای بوده که هیچ پولی را در مقابل بخشش محکومان، مطالبه نکند، افزود: «آن‌چه در برخی رسانه‌ها مطرح می‌شود، با واقعیت، زمین تا آسمان فاصله دارد.»
اظهارات این وکیل برجسته‌ی دادگستری در پرونده‌های “قتل” در خصوص دریافت مبالغ کلان خانواده‌های “اولیای دم” برای اعلام رضایت در حالی است که در هفته‌های اخیر از موج بخشش محکومان به اعدام از سوی خانواده‌‌ی مقتولان در شهرهای مختلف ایران خبر داده‌اند.
در یکی از پرسروصداترین این موارد که تصاویر آن بازتابی جهانی یافت، در آخرین روزهای فروردین‌ماه امسال قاتل جوان فرزند یک خانواده در شهرستان “نور” در استان مازندران، در حالی‌که تنها لحظاتی با مرگ فاصله داشت، توسط پدر و مادر مقتول که جوانی ۱۷ ساله بود، بخشیده شد.
به دنبال آن، روزنامه‌ی “شرق” چاپ تهران در شماره روز ۱۷ اردیبشهت ماه خود از بخشش ۶ محکوم به “قصاص” پای چوبه‌ی دار در شهرهای اهواز و بندرعباس طی یک هفته خبر داد.
وب‌سایت “کلمه” نیز در همین روز گزارش داد دو متهم به قتل که بیش از ۳ سال را در زندان مرکزی همدان به سر برده بودند، با اخذ رضایت از اولیای‌دم از اعدام نجات یافتند.
در همین ارتباط، غلام‌حسین محسنی اژه‌ای، “دادستان کل کشور” روز ۱۶ اردیبهشت ماه امسال از اعلام رضایت ۳۷۵ “اولیای دم” در سال گذشته خبر داد و آن را یک “دستاورد بزرگ” خواند.
با این وجود، ایران هم‌چنان دارای بالاترین میزان اجرای حکم اعدام در جهان نسبت به جمعیت است به طوری‌که بر اساس اعلام “مرکز اسناد حقوق بشر در ایران”، در سال گذشته‌ی خورشیدی ۷۶۳ نفر زندانی در ایران اعدام شدند که از این تعداد ۳۴۱ مورد به تایید مقامات رسمی جمهوری اسلامی رسیده است.