معمای ویدیوهای اسرارآمیز در یوتیوب
استیون بکت
برنامه کلیک بی‌بی‌سی
روز ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۳ (اول مهر ۱۳۹۲) در ساعت ۱۴:۴۵ یک کاربر یوتیوب بنام وب‌درایور تورسو بدون سر و صدا ویدیویی را آپلود کرد.
این سکانس اسرارآمیز ۱۱ ثانیه‌ای از مستطیل‌های قرمز و آبی می‌توانست به‌راحتی در میان شمار عظیم ویدیوهای حاوی تصاویر بچه گربه و موسیقی یوتیوب گم شود و کسی متوجه آن نشده، یا توضیحی برای آن پیدا نکند. اما ۲۸ دقیقه بعد، وب‌درایور ویدیوی دیگری که تقریبا عین ویدیوی اول بود آپلود کرد. او یک ساعت بعد هم این کار را تکرار کرد و از آن پس به‌مدت هشت ماه به این کار ادامه داد.
ظاهرا شمار کلیپ‌ها به حدود ۸۰ هزار رسیده است. بعد از هشت ماه حالا ۲۳۶ ساعت از این ویدیوها در یوتیوب موجود است. همه آپلودها تقریبا از یک الگو پیروی می‌کنند؛ ۱۰ اسلاید که هریک حاوی یک مستطیل قرمز، یک مستطیل آبی و یک صدای کامپیوتری هستند. این اشکال تغییر اندازه می‌دهند و نت صداها هم عوض می‌شود. ظاهرا هریک از ویدیوها منحصر به‌فرد است، اما فورمت آنها یکی است.
این عکس‌ها که از چهار ویدئوی مختلف گرفته شده اند، نمونه‌های خوبی از اشکال و رنگ‌های موجود در این ویدئوها هستند
مجله وایرد (Wired) اولین بار در ماه فوریه در چارچوب مطلبی در مورد ویدیوهای اسرارآمیز موجود روی یوتیوب به این کلیپ‌ها پرداخت.
پیام‌های جاسوسی؟
از آن پس مردم به این فکر افتادند که معنای این ویدیوها چه می‌تواند باشد. وب‌درایور تورسو کیست؟ آنها از ما چه می‌خواهند؟
وبلاگ بوینگ بوینگ نوشت که شاید وب‌درایور از نسل بعدی پایگاه‌های عددی است. این پایگاه‌ها که تصور می‌شود از آنها برای انتقال مراسلات محرمانه به جاسوسان فعال در میادین عملیاتی استفاده می‌شود، فهرست‌هایی غیرقابل واکاوی از اعداد یا حروف هستند که با نوعی رمز تلگرافی روی رادیوهای موج کوتاه فرستاده می‌شوند. این داده‌ها برای افراد غیر از مخاطب اصلی قابل دسترسی، اما غیرقابل فهمند. مخاطب اصلی کلید رمزگشایی از آنها را در اختیار دارد. شاید هم معماهای بسیار پیچیده‌ای هستند توسط یک سازمان ناشناس تهیه شده اند. تصور می‌شود این سازمان بخشی از آزمایشی باشد که برای جذب استعدادهای کشف نشده در زمینه رمزگشایی راه‌اندازی شده است.
طبق بعضی گمانه‌زنی‌ها این کلیپ‌ها معادل مدرن رشته‌های عددی هستند که در رادیوهای موج کوتاه خوانده می‌شدند
شاید هم بخشی از یک نرم‌افزار اتوماسیون هستند که دچار اشکال شده است. یکی از توضیحاتی که در این مورد ارائه شد، از سوی نشریه گاردین بود. گاردین با ایسائول وارگاس، مهندس نرم‌افزار، مصاحبه کرده بود. آقای وارگاس گفت که ویدیویی با چنین طرح‌هایی را کنفرانسی دیده بود، و این ویدیو توسط شرکت یوویو (YouView) تهیه شده بود. اما وقتی بی‌بی‌سی با آقای وارگاس مصاحبه کرد، او پذیرفت که اشتباه کرده است و گفت: "من ویدیو را پیدا کردم و وقتی آن را دوباره تماشا کردم، فهمیدم که اینطور نیست و آزمون الگوی آن متفاوت است." اما او اضافه کرد که هنوز هم فکر می‌کند که این الگوها می‌توانند نتیجه نوعی آزمایش خودکار باشند.
رمز کلیپ
من به‌عنوات یک آدم وسواسی که برای برنامه کلیک بی‌بی‌سی کار می‌کند، نمی‌توانستم این معما را حل نشده رها کنم.
حساب کاربری یوتیوب وب‌درایور از سه هفته پیش دیگر فعالیتی نداشته است
بسیاری از وب‌سایت‌ها نظیر یوتیوب به از طریق یک نرم‌افزار برنامه‌نویسی اپلیکیشن (API) به برنامه‌نویسان امکان دسترسی به داده‌های پشت وب‌سایتشان را می‌دهند. API سایت یوتیوب به شما اجازه می‌دهد بخش زیادی از داده‌های مرتبط با ویدیوهای سایت – از جمله نام، مدت و شرح کلیپ‌ها – را دانلود کنید. شما می‌توانید با ارائه درخواست برای صدها API خیلی سریع داده‌های هزاران ویدیو را دانلود کنید. من ظرف حدود یک ساعت داده‌های مربوط به همه ویدیوهایی که وب‌درایور از زمان ایجاد حساب کاربری‌اش به اشتراک گذاشته بود را بدست آوردم. با داشتن همه این اطلاعات در یک‌جا می‌توانستم آنها را تحلیل کنم و ببینم آیا الگوی مشترکی میان آنها وجود دارد یا نه.
کار خستگی‌ناپذیر
بعد از کشیدن چند نمودار به این نتیجه رسیدم که وب‌درایور موجود خستگی‌ناپذیری است. او در اوج کارش در دوران تعطیلات کریسمس بطور میانگین هر دو دقیقه یک‌بار، و لابد بین باز کردن هدیه‌هایش، یک ویدیو آپلود می‌کرد. وب‌درایور هیچوقت هم نمی‌خوابد و بیشتر روزها حدود ۴۰۰ ویدیو آپلود می‌کند؛ آنهم همه روزهای هفته. سپس به سراغ موارد غیرعادی احتمالی در میان داده‌ها رفتم و متوجه شدم که در میان ده‌ها هزار مورد از ویدیوی موجود روی آن کانال بجز دوتای آنها همگی یک اندازه طول دارند.
اولین ویدیویی که بیش از یک ماه قبل از اولین ویدیوی مستطیلی روی این کانال آپلود شده، جنبه کاملا متفاوتی از وب‌درایور را آشکار می‌کند. کلیپی از یک مجموعه کارتونی بنام آکوا تین هانگر فورس وجود دارد که در آن سه قلم خوراکی و تنقلات – که در این داستان زنده هستند و حرف می‌زنند – دیده می‌شوند. آنها در یک مسابقه معلومات عمومی بازنده می‌شوند. البته برای دیدن این کلیپ باید ۲ یورو پرداخت و ساکن فرانسه بود.
کلیپ عادی دیگری هم در کار است که سوالات بیشتری ایجاد می‌کند. در ویدیوی شماره ۱۱۸۲ با چیزی مواجه می‌شویم که شاید اولین برخورد ما با وب‌درایور باشد. در این ویدیو که از بالکن خانه‌ای در پاریس گرفته شده و ۶ ثانیه طول می‌کشد، در کنار چراغانی برج ایفل برای لحظه‌ای یک صورت دیده می‌شود. وب‌درایور زیر ویدیو در کامنتی که تنها ارتباط مکشوف او با جهان به‌شمار می‌آید، نوشته است: "ماتئی خیلی باهوش است."
این منظره از برج ایفل از همین حساب کاربری به اشتراک گذاشته شده است
تلاش‌ها برای برقراری ارتباط با صاحب حساب از طریق حساب کاربری‌اش در گوگل پلاس بی‌پاسخ ماند. اما شما چه فکر می‌کنید؟ یک نرم‌افزار اتوماسیون که خراب شده؟موجودات فرازمینی علاقمند به کارتون؟ یا نسل بعدی ارتباطات مخفیانه؟
نکته مسلم در این بین این است که این معما ارتباط زیادی با فرانسه دارد. برج ایفل، هزاران مستطیل به رنگ رنگ‌های پرچم فرانسه و یک سبد سیب‌زمینی سرخ کرده به سبک فرانسوی. اگر کار کار موجودات فرازمینی است، باید امیدوار بود که "بدون قصد و نیت خصومت آمیز " بیایند.