آهوهایی که مرزبندی دوران جنگ سرد را نادیده نمیگیرند
آهوهای منطقه هنوز هم نگران عبور از خط نامرئی مرزی هستند
آهوهای مرزی جمهوری چک و آلمان هنوز هم دشمنی شرق و غرب در سالهای جنگ سرد را فراموش نکردهاند.
تحقیقاتی که در مورد آهوهای منطقه مرزی بین جمهوری چک و آلمان صورت گرفته نشان میدهد که این جانوران از عبور از مرز دو کشور میهراسند هر چند حصار مرزی در این منطقه حدود بیست و پنج سال پیش از میان برداشته شده است.
پس ار تسلط کمونیستهای طرفدار شوروی بر چکوسلواکی در سال ۱۹۴۸، دولت این کشور به منظور جلوگیری از فرار مردم به آلمان، علاوه بر استقرار پاسداران مرزی مسلح در طول خط مرزی، حصاری شامل سه ردیف نرده فلزی برقدار را در مرز دو کشور نصب کرد.
تا زمان سقوط کمونیسم و برچیده شدن حصار مرزی، حدود پانصد تن از شهروندان چکوسلواکی سابق هنگام فرار به آلمان در اثر برق گرفتگی یا تیراندازی پاسداران مرزی جان خود را از دست دادند.
علاوه بر شهروندان چکسلواکی، آهوها نیز از قربانیان اصلی حصار مرزی مرگبار بودند و تعداد نامعلومی از آنها در اثر تماس با این حصار، به خاطر برق گرفتگی کشته شدند.
مطالعهای که طی هفت سال گذشته در زیستگاه آهوها در پارک ملی سوماوا در منطقه مرزی جمهوری چک با آلمان انجام شده نشان میدهد که هنوز هم گونهای از آهوهای منطقه، یعنی آهوهای سرخ، از نزدیک شدن به محل نصب حصار مرزی سابق و عبور از مرز هراس دارند.
مشاهدات پژوهشگران در آن سوی مرز در آلمان نیز به نتیجه مشابهی رسیده است.
نکته مهم در این پژوهش این است که عمر متوسط آهوهای سرخ حدود پانزده سال است و با گذشت حدود بیست و پنج سال از زمان برچیده شدن حصار مرگ آور دوران جنگ سرد، میتوان با اطمینان گفت که هیچ آهویی باقی نمانده که شاهد کشته شدن هم نوع خود در مرز بوده باشد.
با اینهمه، هنوز هم مرز دو کشور به صورت یک خط نامرئی جداساز بین زیستگاههای آهوهای سرخ در آلمان و جمهوری چک عمل میکند.
به گفته یکی از دست اندرکاران پژوهش اخیر، بچه آهو یک سال اول زندگی خود را در کنار مادرش میگذراند و نحوه رفتار مناسب، از جمله محلهای امن و ناامن را از مادر میآموزد. به این ترتیب، تجربه مرگ هنگام عبور از خط مرزی آلمان و چک در زمان جنگ سرد نسل بعد از نسل به آهوهای سرخ دو سوی مرز منتقل شده است.
در ادبیات فارسی، آهو جانوری "گریزپا" توصیف میشود ظاهرا به این دلیل که به خاطر حساس بودن نسبت به خطرات محیطی، به سرعت نسبت به هر تهدیدی واکنش نشان میدهد و پا به فرار میگذارد.
باتروس لودک، استاد دانشگاه پراگ در جمهوری چک، صفت دیگری را نیز برای آهوهای سرخ منطقه به کار برده است. وی در مورد نتیجه تحقیقات اخیر گفته است که "این حیوانات واقعا روحیهای محافظهکارانه دارند."