آیا با 'شکست' بهار عربی لندن دوباره 'لندنستان' می‌شود؟
فرانک گاردنر
خبرنگار امور امنیتی بی‌بی‌سی
شکست بهارعربی در برقراری دمکراسی در خاورمیانه، لندن را با مشکل فعالیت ناراضیان رژیم‌های سرکوب‌گر جهان عرب مواجه کرده است.
در حال حاضر این پرسش مطرح است که آیا سرکوب مخالفان توسط بعضی از دول عربی مانند سرکوب اخوان المسلمین، بار دیگر لندن را به صورت پناهگاهی امن برای ناراضیان عرب مانند دهه ۱۹۹۰ در آورده است؟
در دهه ۱۹۹۰ ماموران سازمان اطلاعات و جاسوسی فرانسه، لندن را با تمسخر "لندنستان" می‌خواندند.
به گفته یک ناراضی الجزایری لندن فصای خوبی است برای بیان عقاید و باورهای سیاسی ناراضیان بدون آن که از سوی دیکتاتورهای کشورشان تحت فشار قرار بگیرند.
گرچه بسیاری از این ناراضیان افرادی هستند که با روش‌های صلح‌آمیز به مبارزه و ابراز مخالفت‌های خود می‌پرداختند ولی شماری هم به گروه‌های افراطی خارجی وابستگی داشتند.
حتی اسامه بن لادن هم دفتری بنام "کمیته مشورتی و اصلاحاتی" تحت نظر یک نماینده اهل عربستان سعودی در لندن داشت که بعدا به مقامات آمریکایی تحویل داده شد.
سال ها وزارت کشور، پلیس و سازمان های امنیتی بریتانیا چشم خود را به روی فعالیت ناراضیان عرب می‌بستند، عمدتا به این دلیل که شاید با دادن پناه به آنها بریتانیا از حملات تروریستی در امان بماند. اما بمبگذاری‌های لندن خلاف آن را ثابت کرد.
در حال حاضر بعضی از مقامات دولت بریتانیا در مورد فعالیت ناراضیان عرب در خاک این کشور ابراز شک و تردید می‌کنند.
اوایل ماه جاری دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا، دستور داد در مورد فعالیت اخوان المسلمین تحقیق شود زیرا بعضی از گزارش‌های تایید نشده حاکی از احتمال دست داشتن بعضی از رهبران این گروه در حملات تروریستی مصر بود.
به گفته یک کارشناس امور امنیتی بریتانیا، درحال حاضر مردم این کشور نسبت به فعالیت این گروه‌ها با دیده شک و تردید می‌نگرند.
اما با توجه به 'نبودن دمکراسی' در جهان عرب آیا بریتانیا با دادن اجازه فعالیت صلح‌جویانه به ناراضیان رژیم‌های خودکامه، برای خود اعتبار کسب نمی‌کند؟ و آیا در صورت جلوگیری از این گونه فعالیت‌ها، ناراضیان به فعالیت‌های زیرزمینی روی نخواهند آورد و به دام گروه‌های افراط‌گرا نخواهند افتاد؟
در پاسخ به این پرسش‌ها دیوید اندرسن، کارشناس مستقلی که قوانین مربوط به تروریسم دولت بریتانیا را بررسی می‌کند گفت گروه‌های تروریستی گروه‌هایی هستند که با توسل به اعمال خشونت‌بار مبارزه می‌کنند اما چنین تعریفی بسیار گسترده است و وزیر کشور بریتانیا برای تنگ‌تر کردن حلقه‌ای که گروه‌های تروریستی را در بر می‌گیرد عوامل دیگری را هم در نظر می‌گیرد، فعالیت ناراضیان را به محک آزمایش می‌گذارد و در صورتی که آنها را خطرناک تشخیص دهد مانع از فعالیت و حضورشان در بریتانیاخواهد شد.
اما مشکل اینجاست که بریتانیا بارها در مورد ناراضیانی که برای جامعه خطرناک محسوب می‌شوند با متحدان عرب خود اختلاف نظر داشته است و در این باره مرتکب اشتباه شده است.
سالها دولت‌های یمن و مصر از بابت فعالیت ابوحمزه المصری، یک روحانی تندرو و امام جماعت سابق مسجد فینسبری‌پارک در شمال لندن، به بریتانیا شکایت می‌کردند اما تا سال ۲۰۰۴ بریتانیا در صدد بازداشت او برنیامد.
ابوحمزه سرانجام در سال ۲۰۰۶ به جرم ترغیب به کشتار و ایجاد نفرت نژادی مذهبی به زندان افتاد، در سال ۲۰۱۲به آمریکا تحویل داده شد و حال به اتهام دست داشتن در حملات تروریستی یازده سپتامبر در این کشور تحت محاکمه قراردارد.
دیوید کامرون نخست وزیر بریتانیا دستور رسیدگی به فعالیت‌های اخوان المسلمین را که بسیاری از اعضایش در لندن زندگی می‌کنند صادر کرده است
بعد از بهار عربی بسیاری از رهبران عرب این گروه را خطری برای حکومت خود به شمارمی‌آورند واز بابت فعالیت ناراضیان این گروه در بریتانیا شکایت دارند.
به گفته دیوید اندرسن سازمان‌های بسیار دیگری هم هستند که در کشورهای خود غیرقانونی اعلام شده‌اند اما نمی‌شود صرفا بر پایه و اساس ادعای این کشورهای مانع از فعالیت آنها شد. دولت بریتانیا با معیارهای تعیین شده خود این سازمان‌ها را تحت بررسی قرارخواهد داد.
اما هم چنان این پرسش مطرح است که آیا بریتانیا می‌داند چه زمانی باید از فعالیت کسانی که نفرت و خشونت را ترغیب می‌کنند جلوگیری کند و هم چنین بر چه اساسی می‌تواند اجازه آزادی بیان را برغم مخالفت بعضی از دولت‌های عربی به ناراضیان آنها بدهد؟
دولت بریتانیا در بیانیه‌ای که برای بی‌بی‌سی فرستاده است نوشته می‌خواهد نحوه برخورد با تروریسم و افراط گرایی را بهبود بخشد از جمله در صورت اثبات خطرناک بودن ناراضیانی که در بریتانیا فعالیت دارند آنها را از داشتن حق شهروندی محروم و از بریتانیا اخراجشان کند.
این بیانیه افزوده: " آمدن و زندگی کردن در بریتانیا امتیازی است که ما به کسانی که به ارزش‌های ما احترام نمی‌گذارند و جامعه مارا به خطر می‌اندازند آن را نخواهیم بخشید."