سوال دولت ایران از مردم: به چه کسی یارانه بدهیم؟

آقای جهانگیری می گوید که تاکنون ۱۳۷هزار میلیارد تومان پول به صورت یارانه نقدی بین مردم توزیع شده است

اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور ایران با اعلام این که تاکنون دولت ۱۳۷ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت کرده است از مردم خواسته به این سئوال پاسخ دهند که به نظرشان به چه کسانی و با چه درآمدی باید یارانه پرداخت شود.

آقای جهانگیری در آستانه شروع مرحله دوم برنامه حذف یارانه ها، در صفحه فیس بوک خود جزئیاتی در باره میزان یارانه نقدی ارائه کرده است و خبرگزاری های داخلی نیز آن را بازتاب داده‌اند.

به گفته معاون اول حسن روحانی، یکی از "اشکالات مرحله اول عدم تعادل در منابع و مصارف بود. بودجه ای که می توانست صرف اشتغال و توسعه و آبادانی کشور شود، بدون هیچ برنامه سودمندی بین ۷۷ میلیون نفر توزیع شد."

میزان پول نقدی که دولت از زمان شروع برنامه حذف یارانه ها در زمستان سال ۱۳۸۹ تاکنون توزیع کرده ۱۳۷ هزار میلیارد تومان بوده است در حالی که دولت از محل افزایش قیمت کالاها و مواد سوختی تنها ۹۲ هزار میلیارد تومان درآمد داشته است.

به گفته آقای جهانگیری، کل درآمد دولت از محل اصلاح قیمت حامل‌های انرژی ۹۲ هزار میلیارد تومان بوده و "کسری این مبلغ یعنی ۴۵ هزار میلیارد تومان از خزانه دولت و بانک مرکزی برداشت شده است."

این در حالی است که بر اساس قانون برنامه حذف یارانه ها، دولت باید نصف درآمد حاصل از افزایش قیمت ها را به صورت نقدی توزیع می کرد و نصف دیگر را صرف کمک به بخش تولید و اجرای پروژه های عمرانی و بهداشتی می کرد.

دولت محمود احمدی نژاد بدون در نظرگرفتن قانون برنامه حذف یارانه ها، هدف خود را بر توزیع پول نقد به عنوان یارانه نقدی متمرکز کرد و اکنون دولت حسن روحانی با کسری بودجه برای اجرای این برنامه رو به رو شده است.

برای همین هم دولت تصمیم دارد تا با توزیع فرم هایی از مردم بخواهد که در صورتی که متقاضی دریافت یارانه هستند آن را پر کنند. هدف هم این است که توزیع یارانه همگانی به شیوه فعلی متوقف شود و تنها کسانی که درخواست دریافت یارانه بدهند، یارانه دریافت خواهند کرد.

آقای جهانگیری می گوید که برای شناسایی متقاضیان دریافت یارانه دولت باید برای آنها سقف درآمدی بگذارد.

به گفته معاون اول رئیس جمهور، برخی کارشناسان درآمد ماهی یک میلیون تومان و برخی نیز درآمد ماهی دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان را به عنوان سقف درآمد هر خانوار برای دریافت یارانه نقدی پیشنهاد کرده اند و برخی هم رقم هایی بین این دو رقم را پیشنهاد داده اند.

آقای جهانگیری از مردم پرسیده: پیشنهاد شما برای سقف درآمدی یارانه بگیران چقدر است و چه سقف درآمدی از خانوارها، باید از دریافت یارانه صرف نظر کنند؟

مرحله اول برنامه حذف یارانه ها در شرایطی در سال ۱۳۸۹ به اجرا درآمد که به گفته آقای علی طیب نیا وزیر اقتصاد ایران، رشد "اقتصادی ۵.۸ درصد و نرخ تورم ۱۲.۴ درصد بود و در شرایط کاملا مناسبی این اقدام انجام شد."

اما بعد از آن، اجرای مرحله دوم این برنامه متوقف شد و با بحرانی شدن وضعیت اقتصادی مزیت اقتصادی حذف یارانه ها به کلی از دست رفت و دولت تازه حسن روحانی اکنون به دنبال اصلاح برنامه حذف یارانه هاست.

تورم ۴۰ درصدی و رشد منفی ۵.۸ درصدی اقتصاد کشور از یک سو و تحریم های گسترده بین المللی از سوی دیگر باعث شد که دولت نتواند به دلیل احتمال بروز پیامدهای اقتصادی و اجتماعی مرحله دوم این برنامه را اجرا کند.