بررسی روزنامه های صبح شنبه تهران - ۲۸ دی
روزنامه اعتماد در تیتر یک شماره شنبه خود از «آغاز کاهش تحریم‌ها» گزارش داده و نوشته است: «در صورتی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تایید کند که ایران طبق توافق ژنو، اقدام به محدود کردن برخی از ابعاد برنامه هسته‌ای خود کرده، توافق منعقده بین ایران و شش قدرت جهانی از روز دوشنبه اجرایی خواهد شد.»
محمدصادق جنان صفت در تیتر یک اعتماد نوشته است: «دولت یازدهم نیروها و نهادهای قدرت سیاسی در ایران را متقاعد کرده است که ادامه تحریم‌های اقتصادی دشواری‌های غیرقابل پیش‌بینی برای شهروندان ایجاد می‌کند و باید کاهش یابد.»
روزنامه ایران از قول حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی نوشته است: «برخی به نام مقابله با تحریم، منافع ملت را دور زدند.»
همزمان احمد شیرزاد کارشناس مسائل هسته‌ای و از چهره‌های اصلاح‌طلب طی یادداشتی در روزنامه آرمان تاکید کرده است که «اورانیوم ۲۰ درصد تنها مصرف سیاسی» داشته و ارتباطی با تولید «انرژی هسته‌ای» نداشت.
روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران، با انتشار یادداشتی در شماره شنبه ۲۸ دی‌ماه خود از احتمال باز شدن «پرونده موشکی و تسلیحاتی» جمهوری اسلامی در جریان اجرای توافق ژنو ابراز نگرانی کرده و آن را «خط قرمز غیرقابل مذاکره» توصیف کرده است.
روزنامه شرق از «لغو سخنرانی معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست در نماز جمعه تهران» خبر داده و نوشته است: «برخی مخالفت‌ها نسبت به حضور معاون رئیس جمهوری در نماز جمعه تهران موجب لغو سخنرانی او شده است.»
روزنامه کیهان ضمن انتشار خبری درباره «سیاست جدید دولت در کارگروه فیلترینگ»، از قول محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، نوشته است: «در نشست اخیر کارگروه فیلترینگ رویکرد و سیاست دولت جدید، به اطلاع اعضای کارگروه رسید و توافق شد که تنها سایت‌های غیر اخلاقی محدود شود و سایت‌هایی که مورد نیاز مردم برای افزایش آگاهی است دچار مشکل نشوند.»
روزنامه ابتکار گزارش داده است که محمود احمدی‌نژاد به رغم پایان دوره ریاستش بر دولت «همچنان «پاراف» می‌کند و «نامه‌های مردمی را به نیروهای وفادار به خود در ادارات ارجاع می‌دهد».
روزهای شهروند و شرق خبر داده‌اند که محمدهادی حیدرزاده مدیرکل حفاظت محیط زیست تهران طی سخنانی در نماز جمعه تهران با اشاره به مرگ سالانه ۲ هزار و ۷۰۰ تن بر اثر آلودگی هوا در پایتخت، گفته است: «جرم آلوده‌کنندگان هوا، معاونت در قتل است.»
روزنامه شهروند همچنین از قول حمیدرضا تشیعی نظارت بر بهره‌برداری شرکت مهندسی آب و فاضلاب خبر داده است: «در حال حاضر ۵۱۷ شهر ایران در معرض تنش آبی قرار دارند.»
اجرای گام اول توافق ژنو و «آغاز کاهش تحریم‌ها»
روزنامه اعتماد در تیتر یک شماره شنبه خود از «آغاز کاهش تحریم‌ها» گزارش داده و نوشته است: «در صورتی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تایید کند که ایران طبق توافق ژنو، اقدام به محدود کردن برخی از ابعاد برنامه هسته‌ای خود کرده، توافق منعقده بین ایران و شش قدرت جهانی از روز دوشنبه اجرایی خواهد شد.»
این روزنامه با اشاره به این که «آزاد شدن ارائه خدمات بیمه‌ای برای ارسال محموله‌های نفتی ایران و ۱۰ برابر شدن سقف انتقال پول به ایران از این جمله است»، گزارش داده که کاهش تحریم‌های اتحادیه اروپا «گروه کوچکی از صنایع اروپایی از جمله صنعت بیمه و صنعت فلزات گرانبها را تحت تاثیر قرار خواهد داد».
به نوشته اعتماد، «شرکت‌های اروپایی اکنون اجازه خواهند داشت خدمات حمل و نقل و بیمه‌ای برای محموله‌های نفتی ایران به مقصد ۶ کشور مشتری نفت این کشور یعنی هند، چین، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه و تایوان ارائه کنند»، چرا که «بر اساس توافق ژنو، این کشورها اجازه یافته‌اند میزان خرید نفت خود از ایران را در همین سطح فعلی حفظ کنند».
علاوه بر این، توافق موقت فعلی به شرکت‌های اروپایی اجازه می‌دهد، «محموله‌های پتروشیمی از ایران بخرند، وارد و بیمه کنند و انتقال دهند» و «تحریم تجارت طلا و فلزات گرانبها علیه ایران نیز به حالت تعلیق در خواهد آمد»، و همچنین در ژاپن نیز «خریداران نفت خام ایران در این کشور آماده شده‌اند با رفع یا تسهیل این تحریم‌ها، بار دیگر از خدمات شرکت‌های بیمه خصوصی برای بیمه کشتی‌های حامل نفت ایران استفاده کنند».
محمدصادق جنان صفت در تیتر یک روزنامه اعتماد نوشته است: «دولت یازدهم نیروها و نهادهای قدرت سیاسی در ایران را متقاعد کرده است که ادامه تحریم‌های اقتصادی دشواری‌های غیرقابل پیش‌بینی برای شهروندان ایجاد می‌کند و باید کاهش یابد» و «این اراده دولت یازدهم که با ارقام و اطلاعات دقیق همراه شد سرانجام راه آشتی در پرونده هسته‌ای را گشود».
نویسنده روزنامه اعتماد با اشاره به این که تا پیش از توافق هسته‌ای ژنو «رشد منفی ۵٫۶ درصدی ایران در سال ۱۳۹۱ و رسیدن نرخ تورم به ۴۰ درصد که با بیکاری گسترده جوانان همراه شد، تصویری ترسناک از کسب و کار ایرانیان را برای آینده ترسیم کرده بود»، تاکید کرده است که «تداوم روش و اهداف دولت قبلی در دولت یازدهم می‌توانست فاجعه باشد».
روزنامه اعتماد همچنین نوشته است: «بخشی از رویدادهای دهشتناک در حوزه اقتصاد کلان در دو سال ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ بدون تردید از تشدید تحریم‌ها سرچشمه می‌گرفت که البته با بی‌تفاوتی و پنهان‌کاری دولت دهم مواجه شده بود»، اما روزی که حسن روحانی «کلید ساختمان ریاست جمهوری را از محمود احمدی‌نژاد گرفت و واقعیت‌های کسب و کار را با دقت بیشتری دید، تصمیم خود مبنی بر کاهش تحریم‌ها را اتخاذ کرد».
این روزنامه در عین حال تاکید کرده است که «کاهش بیشتر تحریم‌ها منوط به اجرای کامل توافق ژنو است که می‌تواند شعارهای حضور در بازار ایران را به عمل تبدیل کند».
احمد شیرزاد: غنی‌سازی ۲۰ درصدی ارتباطی با «انرژی هسته‌ای» نداشت
احمد شیرزاد، استاد دانشگاه، کارشناس مسائل هسته‌ای و از چهره‌های اصلاح‌طلب، طی یادداشتی در روزنامه آرمان با اشاره به انتشار «جزئیات توافق ژنو» نوشته است: «بر اساس آن قرار است ایران تمامی فعالیت‌های خود در ارتباط با غنی‌سازی ۲۰ درصدی را متوقف کرده و همزمان عملیات "رقیق‌سازی" نیمی از ذخیره اورانیوم ۲۰ درصدی خود را آغاز کند تا جایی که این مواد دیگر قابلیت غنی‌سازی مجدد را نداشته باشند.»
یادداشت‌نویس روزنامه آرمان ضمن اشاره به این که «انتشار جزئیات توافق ژنو موجب شد تا به بعضی دوستان بربخورد و نسبت به این توافق واکنش نشان دهند» نوشته است: «واقعیت اما این است همان زمان که بحث غنی‌سازی ۲۰ درصد مطرح شد، بسیاری از کارشناسان هشدار دادند که این میزان غنی‌سازی ارتباطی با فرآیند تبدیل اورانیوم به انرژی هسته‌ای ندارد.»
احمد شیرزاد تاکید کرده است که «اورانیوم ۲۰ درصد تنها مصرف سیاسی در جریان مذاکرات ایران دارد و اگر قرار باشد با هزینه فراوان در محلی سرمایه‌گذاری شود اما در زمان درست از آن سرمایه استفاده نشود، ضرر بزرگی است».
یادداشت‌نویس روزنامه آرمان یادآوری کرده است که «اورانیوم ۲۰ درصد از نظر علمی و صنعتی ارزش آن‌چنانی ندارد اما از نظر سیاسی می‌تواند برگ برنده ایران در مذاکرات باشد».
احمد شیرزاد در یادداشت روزنامه آرمان نوشته است: کسانی که «به توافق ژنو ایراد می‌گیرند اگر معتقد باشند ایران در ازای توقف اورانیوم ۲۰ درصد و با استفاده بهتر از این اهرم قدرت می‌توانست امتیازات بیشتری از غرب بگیرد، این ادعای‌شان قابل بحث و بررسی است اما اگر بخواهند اورانیوم ۲۰ درصد را در محلی قرار دهند و هیچ استفاده‌ای از آن نکنند، در واقع کشور را دچار هزینه‌ای کرده‌اند که هیچ سودی برایش نداشته و ندارد.»
نویسنده روزنامه آرمان با اشاره به این که «توقف فعالیت غنی‌سازی ۲۰ درصد اصلا به این معنا نیست که ایران دیگر انرژی هسته‌ای نخواهد داشت و حالا نگران ذخیره غنی‌سازی باشد» نوشته است: «باید دانست ایران به آن مقداری اورانیوم ۲۰ درصد که برای رآکتور تهران نیازمند است، به صورت اکسید شده دسترسی خواهد داشت و مطمئنا توقف غنی‌سازی ۲۰ درصد تاثیری در فرایند تبدیل اورانیوم به انرژی نخواهد داشت.»
احمدشیرزاد در یادداشت روزنامه آرمان تاکید کرده است: «افرادی که امروز در رسانه‌های تندروی داخل و خارج کشور ادعا می‌کنند دستاوردهای هسته‌ای کشور از بین رفته است، باید بدانند اتفاقا این توافق بر اساس استفاده درست از آن دستاوردها بوده و تنها وقتی می‌توان توقف غنی‌سازی ۲۰ درصد را یک شکست در فرایند فعالیت‌های هسته‌ای به شمار آورد که قرار باشد از انرژی هسته‌ای به عنوان بهانه‌ای برای ستیز با قدرت‌ها استفاده شود.»
نگرانی روزنامه سپاه از باز شدن «پرونده موشکی» در گام دوم توافق ژنو
روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران، با انتشار یادداشتی در شماره شنبه ۲۸ دی‌ماه خود از احتمال باز شدن «پرونده موشکی و تسلیحاتی» جمهوری اسلامی در جریان اجرای توافق ژنو ابراز نگرانی کرده و آن را «خط قرمز غیرقابل مذاکره» توصیف کرده است.
نادر ساعد طی یادداشتی در این روزنامه با طرح این پرسش که آیا «پرونده موشکی ایران در "گام میانی" باز می‌شود؟» نوشته است: «با تدوین آئین نامه اجرایی گام اول توافق ژنو، توجه‌ها اغلب معطوف به همین مرحله مانده و "گام میانی" از نظر دور مانده است، و این امر حتی در اشارات اعضای ارشد تیم هسته‌ای نیز مشهود است، زیرا قبل از آن که به گام‌های میانی اشاره‌ای بشود، از گام آخر و مذاکرات راجع به آن سخن می‌گویند.»
این روزنامه وابسته به سپاه پاسداران با اشاره به این که «همان گونه که مقدمه توافق ۲۴ نوامبر تصریح دارد، در فاصله گام اول و آخر، گام میانی هم هست» تاکید کرده است که «گام میانی» توافق هسته‌ای ژنو «می‌تواند محتوایی خاص داشته و متفاوت از گام اول باشد»، چرا که «تنها مصداق صریح در مورد این گام، "پرداختن به قطعنامه‌های شورای امنیت" است».
روزنامه جوان نوشته است: «طرف آمریکایی در مرحله گام دوم، باز شدن پرونده موشکی و نظامی ایران در فضای مذاکره دوجانبه بلکه در کمیسیون مشترک را مطرح خواهد کرد».
روزنامه وابسته به سپاه پاسداران با هشدار ضمنی به وزارت خارجه و دولت حسن روحانی نوشته است: «در این خصوص، دیپلماسی هسته‌ای باید ضمن ایجاد آمادگی ملی و کسب نظر بخش دفاعی کشور، در نظر داشته باشد که نه تنها امتیاز دادن یک‌جانبه بلکه روند توازن داده-ستانده نیز در این عرصه غیرقابل اعمال است و ایران نباید به هیچ قیمتی و به هیچ توجیهی از جمله اعتمادسازی بلندمدت و غیره، با محدودیت توسعه توانمندیهای نظامی و موشکی موافقت کند».
روزنامه جوان تاکید کرده است که فعالیت‌های موشکی و تسلیحاتی جمهوری اسلامی «در واقع مصداق بارز خطوط قرمز غیرقابل مذاکره و تعدیل نظام تلقی می‌شود».
مدیرکل محیط زیست تهران: جرم آلوده‌کنندگان هوا «معاونت در قتل» است
روزهای شهروند و شرق خبر داده‌اند که مدیرکل حفاظت محیط زیست تهران طی سخنانی در نماز جمعه تهران گفته است جرم آلوده‌کنندگان هوا «معاونت در قتل» است.
روزنامه شهروند از قول مدیرکل حفاظت محیط زیست تهران از «مرگ سالانه ۲۷۰۰ تن بر اثر آلودگی هوا» خبر داده و نوشته است: «محمدهادی حیدرزاده مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران که به مناسبت هفته هوای پاک در نماز جمعه سخنرانی می‌کرد، از علمای فقهی و حقوقی خواسته به مسئله آلودگی هوا ورود پیدا کنند».
به نوشته این روزنامه، محمدهادی حیدرزاده در نماز جمعه تهران گفت: «اگر مرگ بر اثر آلودگی هوا را بر اساس ادله فقهی و حقوقی بتوانیم نوعی قتل به حساب بیاوریم، کسانی که آلوده‌کننده هستند و به تکالیف دستگاهی خود عمل نمی‌کنند، جرمشان معاونت در قتل محسوب می‌شود و این مسئله برخورد جدی حقوقی و فقهی را می‌طلبد».
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران همچنین گفته است: «شهر تهران از نظر کودکان سرطانی جزء شهرهای اول دنیا محسوب می‌شود و این شهر، سال جاری فقط سه روز هوای پاک داشته است».
روزنامه شهروند با اشاره به این که «پیگیری فقهی آلودگی هوای تهران و شهرهای بزرگ و کسانی که به این دلیل می‌میرند، حالا سال‌هاست که مطرح می‌شود» از قول بهمن کشاورز وکیل دادگستری درباره «طرف اصلی دعوای مقتولان آلودگی هوا» نوشته است: «از دید کلان، مسئله آلودگی هوا و آثار آن در تحلیل نهایی درباره دولت و نظام است»، چرا که «اقدام جدی و موثر را صرفا از دولت می‌توان توقع داشت و از مردم کاری ساخته نیست».
بهمن کشاورز تاکید کرده است که درباره مطالبه خسارت و دیه از سوی قربانیان و آسیب‌دیدگان آلودگی هوا «در موارد نادری طرف دعوا ممکن است اشخاص حقوق خصوصی باشند و در اکثریت قریب به اتفاق موارد، طرف دعوا دولت است»، چرا که «دولت شخصیت حقوقی واحد است و افراد ذی‌نفع باید خسارات خود را اعم از ضرر و زیان یا دیه با طرح دعوا علیه دولت مطالبه و برای اثبات مدعای خود دلایلشان را ارائه کنند».
محسن رهامی، حقوقدان، نیز طی یادداشتی در روزنامه شهروند نوشته است: «قوه قضائیه مرجع اصلی پیگیری مرگ شهروندان در اثر آلودگی هوا» است.
این حقوقدان با اشاره به این که «در مباحث فقی مسئله‌ای به نام سببیت در قتل داریم، به این معنی کسی یا کسانی بدون این که مستقیما در کشتن دیگران دخالت داشته باشند بنا به تسبیب، سبب مرگ شخص دیگری شوند» نوشته است در این صورت «اگر احراز شود که سبب مرگ، همان غذای آلوده یا آب آلوده و مسموم بوده، کسی که آن را آلوده کرده، شرعا قاتل محسوب می‌شود».