بازی چوگان به نام جمهوری آذربایجان ثبت جهانی شد
هشتمین اجلاس کمیته اجلاس میراث ناملموس یونسکو در نشست روز سه شنبه، ۱۲ آذرماه، خود بازی ورزشی چوگان را به نام جمهوری آذربایجان ثبت کرد.
جمهوری آذربایجان قبلا از کمیته میراث معنوی جهانی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) درخواست کرده بود که این ورزش را تحت عنوان «چوگان بازی سنتی با اسب در قره باغ» به اسم جمهوری آذربایجان و در فهرست میراث ناملموس و معنوی یونسکو ثبت کند.
هشتمین اجلاس کمیته اجلاس میراث ناملموس یونسکو که با حضور ۶۰۰ نماینده از ۹۵ کشور جهان روز گذشته، ۱۱ آذرماه، در باکو افتتاح شد. این کمیته روز سه شنبه با رای گیری از نمایندگان کشورهای شرکت کننده، چوگان را به نام آذربایجان به ثبت رساند.
یدالله پرمون، مدیر دفتر منطقهای مطالعات پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی به همراه مرتضی رضوانفر معاون پژوهشی پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی ایران در این جلسه شرکت داشتند.
پیش از این مقامات ایران نسبت به درخواست جمهوری آذربایجان درباره ثبت چوگان شدیدا اعتراض کرده بودند و خواهان ثبت این ورزش باستانی به عنوان «میراث مشارکت چند کشور» شده بودند.
قدمت این ورزش باستانی به قرن چهارم و پنجم قبل از میلاد بر می گردد، البته در سدههای اخیر این ورزش چندان مورد توجه قرار نگرفته بود. اما طی سالهای گذشته، این ورزش باستانی دوباره در سطح جهانی گسترش یافته و هم اکنون در بیش از ۷۰ کشور مسابقات چوگان برگزار میشود.
درباره خاستگاه این ورزش نیز به خاطر قدمت آن دیدگاههای مختلفی وجود دارد. این ورزش زمانی از چین تا هند، آسیای میانه، قفقاز، ایران و کشورهای عربی رواج داشته است. در اشعار فولکولوریک و کتبی این کشورها، خصوصا ایران نیز به دفعات کلمه «چوگان» با تعابیر و تشبیهات مختلف مورد استفاده قرار گرفته است.
رضا صالحی امیری سرپرست وقت وزارت ورزش و جوانان روز ۲۸ مهرماه در واکنش به درخواست آذربایجان گفته بود که در این رابطه «جلسه ای با مسئولان وزارت امور خارجه و سازمان میراث فرهنگی برای اقدام نادرست و نابجای جمهوری آذربایجان به منظور ثبت رسمی ورزش چوگان به نام این کشور برگزار خواهد شد و ایران نخواهد گذاشت که این بازی باستانی ایرانی» به نام آذربایجان ثبت شود.
اما جمهوری آذربایجان در متن درخواست ثبت این ورزش به یونسکو گفته است که «این ورزش از قره باغ کوهستانی آغاز و از این منطقه به سرزمینهای دیگر معرفی شده و به عنوان ورزش باستانی شایع شده است».
جمهوری آذربایجان قبلا نیز ساز «تار» را در یونسکو به اسم این کشور به ثبت رسانده بود که واکنش مقامات ایرانی را برانگیخت.
جمهوری آذربایجان می گوید که ایران نیز میتواند تار خود را (تار فارسی) در یونسکو به ثبت برساند.