بررسی روزنامه های صبح سه شنبه تهران - ۲۳ مهر
روزنامههای آرمان، اعتماد و بهار ضمن انتشار گزارشها و تحلیلهایی درباره آغاز مذاکرات هستهای در «میان بیم و امید» به ارزیابی نتایج احتمالی آن پرداختهاند. روزنامه شرق نوشته است که چشم میلیونها ایرانی و سرنوشت بسیاری از تغییرات در ایران به ژنو دوخته شده است.
روزنامههای کیهان و تهران امروز که به دو طیف متفاوت از اصولگرایان نزدیکند در شماره سهشنبه بر دشوار بودن رسیدن به توافق هستهای تاکید کردهاند.
روزنامه شرق در تیتر یک شماره سهشنبه خبر داده است که «پرداخت یارانه مهرماه به تعویق افتاد.» به نوشته این روزنامه، «اخبار یارانه نقدی اکنون به داغترین بحث اقتصادی کشور تبدیل شده است و روز یکشنبه محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت، از احتمال توقف پرداخت یارانه نقدی خبر داد و روز دوشنبه نیز اسحاق جهانگیری از تعویق پرداخت یارانه مهرماه سخن گفت».
روزنامه جام جم خبر داده است که «مرد ﺍعدﺍمی در بجنورد پس ﺍز ۲۴ ساعت زنده شد، اما مقامهای قضایی میگویند چون دادگاه انقلاب او را به «مرگ» محکوم کرده است و نه فقط «اعدام»، این متهم بار دیگر اعدام خواهد شد».
روزنامه جوان، نزدیک به سپاه پاسداران، در شماره بیست و سوم مهرماه مقامهای دولت حسن روحانی را به «سیاهنمایی اقتصادی» متهم کرده است.
همزمان روزنامه مردمسالاری از قول حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی نوشته است: «دولت را با خزانه خالی و بدهی انبوه تحویل گرفتم.» روزنامه ایران نیز در تیتر یک قول حسن روحانی نوشته است: «فشار محفلی بر دانشگاهها را نمیپذیریم.»
روزنامه اعتماد خبر داده است که «غلامحسین محسنی اژهای سخنگوی قوه قضائیه در آستانه عید قربان شایعات موجود درباره آزادی زندانیان سیاسی و امنیتی را تکذیب کرد»، و درباره حصر میرحسین موسوی، مهدی کروبی و زهرا رهنورد هم گفت: «سران فتنه تا توبه نکنند، آزاد نمیشوند.»
روزنامه آرمان گزارشی از سفر و سخنرانی اکبر هاشمی رفسنجانی در کرمانشاه منتشر کرده و نوشته است: «تلاش خودسرها برای اخلال در سخنرانی هاشمی رفسنجانی ناکام ماند.»
میلیونها ایرانی و سرنوشت تغییر در انتظار نتیجه مذاکرات هستهای
روزنامههای آرمان، اعتماد و بهار ضمن انتشار گزارشها و تحلیلهایی درباره آغاز مذاکرات هستهای در «میان بیم و امید» به ارزیابی نتایج احتمالی آن پرداختهاند. روزنامه شرق نوشته است که چشم میلیونها ایرانی و سرنوشت بسیاری از تغییرات در ایران به ژنو دوخته شده است.
صادق زیباکلام در یادداشتی در روزنامه شرق با تیتر «لبخند روی کدﺍم لبها؟» نوشته است: «شاید کمتر مذاکره و رویدادی را ظرف ۳۴سال عمر جمهوری اسلامی بتوان به یاد آورد که از نظر هیجان و انتظاری که درخصوص آن به وجود آمده، به پای مذاکرات امروز در ژنو برسد.»
یادداشتنویس روزنامه شرق با تاکید بر این که «بدون تردید میلیونها ایرانی بهویژه اقشار و لایههای تحصیلکردهتر و متمولتر جامعه منتظرند ببینند جهت مذاکرات امروز به کدام سمت پیش میرود» نوشته است: «آیا لبخندهای مصنوعی و عکسهای یادگاری مصنوعیتر دوران گذشته میان مذاکرهکنندگان بدون آن که دستاورد و نتایج واقعی به بار آمده باشد، تکرار خواهد شد یا آن که این بار لبخندها نه از سر تظاهر که از عمق دل طرفین روی لبانشان ظاهر میشود؟»
صادق زیباکلام همچنین نوشته است: «همه چیز بستگی به این مذاکرات پیدا کرده است. اگر طلسم بنبست مذاکرات هشت ساله میان ایران و ۵+۱ شکسته شود و دستکم طرفین به یک تفاهم، اعتماد و فهم زبان مشترک برسند، میتوان امیدواری پیدا کرد که مابقی مسائل هم ایضا به سمت توافق بروند، اما اگر طرفین به جایی نرسند در آن صورت خیلی بعید به نظر میرسد که تنشزدایی با آمریکا و مابقی غرب هم به جایی برسد.»
یادداشتنویس روزنامه شرق تاکید کرده است که «همه بحثها و بگومگوهای موافقان و مخالفان گفتن مرگ بر آمریکا، همه جدالها بر سر این که آیا آیتالله خمینی خواستار جمع شدن بساط مرگ بر آمریکا شده بود یا نه، عملا منتفی میشوند»، چرا که تداوم بنبست مذاکرات هستهای در عمل «به معنای متوقف ماندن و از بین رفتن هر احتمالی درخصوص تغییر رابطه ایران با اروپا و آمریکا خواهد بود؛ بماند افزایش تحریمها و فشارهای دیگر».
یوسف مولایی کارشناس حقوق بینالملل اما طی یادداشتی در روزنامه آرمان ضمن تاکید بر این که «مذاکره مسابقه نیست» نوشته است: «مذاکرات هستهای بین ایران و کشورهای ۱+۵ یا کلا هر مراوده بینالمللی دیپلماتیکی یک مسابقه ورزشی نیست که دو طرف برنده و بازنده داشته باشد و مدام به دنبال پیدا کردن پیروز و شکستخورده آن مسابقه باشیم.»
یادداشتنویس روزنامه آرمان با اشاره به این که «در حال حاضر هر دو طرف مذاکرهکننده بر مواضع سابق خود هستند و تغییری در سیاست خود بروز ندادهاند» نوشته است: «با این وضعیت باید تنها به زمینهسازی مناسب برای مذاکرات بعدی امیدوار باشیم و این مسئله را بپذیریم که صرف ادامه داشتن این مذاکرات مفید خواهد بود.»
روزنامه اعتماد در تیتر یک شماره سهشنبه دور تازه مذاکرات میان جمهوری اسلامی و کشورهای ۵ +۱ را «مذاکره هستهای در بیم و امید» توصیف کرده و نوشته است: «هر چند یکشنبه شب عراقچی از شبکه دوم سیما به صراحت اعلام کرد که اصل غنیسازی خط قرمز ایران است، اما روز دوشنبه سطح و میزان غنیسازی اورانیوم را با غرب قابل مذاکره دانست.»
این روزنامه در عین حال نوشته است: «هر دو طرف بنای سازگاری داشته و هر کدام هر آن چه در چنته داشتهاند به کار گرفتهاند تا نتیجهای متفاوت با مذاکرات گذشته را رقم زنند» و یکی از اهداف تیم مذاکرهکننده هستهای جمهوری اسلامی «خروج این پرونده از شورای امنیت سازمان ملل است».
خبرنگار روزنامه بهار که با تیم مذاکرهکننده هستهای ایران به ژنو سفر کرده است، گزارش داده است که محمدجواد ظریف در جمع خبرنگارانی که وی را در سفر به ژنو همراهی میکنند، تاکید کرد که «کوتاه کردن زمان مذاکرات یک هدف برای ماست».
به گزارش این روزنامه، وزیر خارجه جمهوری اسلامی همچنین گفت که «بسته پیشنهادی ما حاضر است و بر اساس آن چارچوبی مشخص برای راه حل مسئله هستهای ایران ارائه شده است. البته باید از سوی دو طرف مورد بررسی قرار گیرد».
روزنامه بهار همچنین از قول محمدجواد ظریف نوشته است: «مسئله هستهای موضوعی نیست که با یک جلسه پایان یابد، زیرا در پی سالها و در اثر بیاعتمادی متقابل ایجاد شده است»، اما در عین حال «مذاکرات طولانیمدت اعتماد ساز نیست، بلکه گفتوگوها باید مدت ظرف زمانی داشته باشند».
گره کار مذاکرات هستهای به دو روایت
روزنامههای کیهان و تهران امروز که به دو طیف متفاوت از اصولگرایان نزدیکند در شماره سهشنبه بر دشوار بودن رسیدن به توافق هستهای تاکید کردهاند.
روزنامه کیهان که تحت نظر نماینده علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی منتشر میشود از قول محمدجواد ظریف وزیر خارجه نوشته است: «راه دشوار و زمانبری در پیش است.»
این روزنامه همزمان در سرمقاله شماره سهشنبه، حسن روحانی و محمدجواد ظریف را به دلیل آغاز «تنشزدایی» با آمریکا و غرب مورد نکوهش قرار داده و نوشته است: «مروری بر ادبیات مقامات آمریکایی نشان میدهد لحن آنها به ادبیات ده سال پیش برگشته است.»
کیهان با ارائه تصویر مورد نظرش از موقعیت جمهوری اسلامی در دور قبل مذاکرات هستهای به سرپرستی سعید جلیلی نوشته است: «طرف غربی در آخرین دور مذاکرات، اصل غنیسازی در ایران را پذیرفته بود و بر سر چند و چون غنیسازی ۲۰ درصد در ایران حرف داشت، و همان زمان پیشنهاد لغو تحریمهای پتروشیمی و فلزات گرانبها را در ازای تعلیق غنیسازی ۲۰ درصد روی میز داشتند که طرف ایرانی دو کفه این معامله را هموزن ندانست.»
این روزنامه نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی نوشته است که اکنون «با وجود ملاقات محمدجواد ظریف با همتای آمریکایی خود در نیویورک و همچنین مکالمه تلفنی رئیس جمهور کشورمان با باراک اوباما، ادبیات مقامات آمریکایی طلبکارانهتر شده و اگر این ادبیات غیرمنطقی و زورگویانه به مذاکرات ژنو کشیده شود، نمیتوان به نتیجه آن امیدوار بود».
کیهان همچنین رسانهها و همچنین مقامهای ایرانی که خواهان تنشزدایی با آمریکا و اروپا هستند را «گل به خودی در آستانه مصاف ژنو» توصیف کرده و نوشته است: «شتابزدگی هیئت ایرانی در برخی مراودات و اظهارنظرها در این ماجرا بیتاثیر نبوده است.»
روزنامه تهران امروز نیز در گزارشی با تیتر «گره مذاکرات هستهای کجاست؟» ضمن انتشار اظهارات شماری از نمایندگان اصولگرای مجلس شورای اسلامی تاکید کرده که چون «سطح مذاکرات در حد معاونان وزارت خارجه است» احتمال رسیدن به توافق قطعی در آن کمتر شده است.
این روزنامه با اشاره به این که «این مذاکرات در دور اول در سطح معاونان برگزار میشود و پس از جلسه افتتاحیه امروز به ریاست ظریف و اشتون، ادامه مذاکرات برعهده معاونان خواهد بود» نوشته است: «عباس عراقچی به عنوان مسئول برگزاری مذاکرات در سطح معاونان، پیش از ترک تهران گفته بود تیم ایرانی تلاش میکند مذاکرات ژنو را به سطح وزرا ارتقا دهد».
تهران امروز تاکید کرده است که «پیشتر ایران درخواست ارتقاء مذاکرات به سطح وزرا را داده بود اما با موافقت کاترین اشتون مواجه نشد».
محمدحسن آصفری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم به تهران امروز گفته است: «از آنجا که وزرا در مذاکرات با اختیار تام وارد میشوند این موضوع باعث میشود چنان چه در روند مذاکره پیشنهاد فیالبداهه داده شود وزیران بتوانند درباره اعمال شدن پیشنهاد یا رد آن تصمیمگیری کنند.»
این نماینده مجلس در عین حال گفته است: «با برگزاری نشست در سطح معاونان در چنین موقعیتهایی معاونان اختیار لازم برای تصمیمگیری را نخواهند داشت» و این باعث میشود که «آنها برای انتقال پیشنهادها به سطوح عالیتر نیاز به زمان داشته باشند که چنین روندی باعث طولانیتر شدن روند مذاکرات و به تاخیر افتادن فرایند نتیجهگیری خواهد شد».
حسن بهشتیپور کارشناس امور بین الملل اما به روزنامه تهران امروز گفته است: «ایران باید تنها به منافع خود فکر کند نه به سطح مذاکرات.»
این کارشناس تاکید کرده است که «حضور کاترین اشتون و معاون او در مذاکرات نشان از این دارد که آنها به حل مسئله هستهای ایران فکر میکنند» و «ایران در بهترین نقطه در مقایسه با ۱۰ سال گذشته قرار گرفته است».
مرد ﺍعدﺍمی که در بجنورد زنده شد دوباره اعدام میشود
روزنامه جام جم خبر داده است که «مرد ﺍعدﺍمی در بجنورد پس ﺍز ۲۴ ساعت زنده شد»، اما مقامهای قضایی میگویند چون دادگاه انقلاب او را به «مرگ» محکوم کرده است و نه فقط «اعدام»، این متهم بار دیگر اعدام خواهد شد.
به گزارش این روزنامه، این مرد سی و هفت ساله که «علیرضا- م» نام دارد از سوی دادگاه انقلاب به اتهام قاچاق مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، و روز چهارشنبه در زندام مرکزی بجنورد اعدام شد، اما یک روز پس از اجرای حکم در زندان بجنورد و تحویل جسد به پزشکی قانونی، در میان ناباوری در سردخانه پزشکی قانونی زنده و به بیمارستان منتقل شد.
جام جم نوشته است که علیرضا پس از برگزاری مراسم اعدام در زندان مرکزی بجنورد ۱۲ دقیقه بالای دار ماند و «با پایین آوردن پیکر محکوم از طناب دار، پزشک مستقر در محل مرگ او را تائید کرد» و پس از آن «جسد به پزشکی قانونی منتقل شد تا صبح روز بعد تحویل بستگانش شود»، اما صبح پنجشنبه «یکی از کارگران سردخانه پزشکی قانونی در حال بیرون کشیدن اجساد و آماده کردن آنها برای تحویل به بستگانشان بوده که در یک لحظه با دیدن بخاری که مقابل بینی یکی از اجساد در زیر نایلون به وجود آمده بود، دچار وحشت شده و متوجه میشود، او همان مرد اعدامی است که هنوز نفس میکشد».
این روزنامه گزارش داده است که پس از اطلاع مقامهای پزشکی قانونی این مرد اعدامی بلافاصله به «بیمارستان امام علی بجنورد» منتقل شد و پزشکان اقدامات لازم برای نجات او را انجام دادند.
یکی از پرستاران بیمارستان امام علی بجنورد به روزنامه جام جم گفته است: «با انتقال مرد زندانی به بیمارستان، اقدامات درمانی آغاز شد و هر روز شرایط جسمی وی بهتر از روز قبل میشود» و هم اکنون در بخش مراقبتهای ویژه این بیمارستان بستری است.
اعضای خانواده مرد اعدامی نیز به روزنامه جام جم گفتهاند: «وقتی به ما اطلاع دادند علیرضا در زندان مجازات شده، خود را برای تحویل گرفتن جسد و برگزاری مراسم آماده میکردیم و وقتی برای تحویل گرفتن جسد به پزشکی قانونی رفتیم، باور نمیکردیم او بار دیگر زنده شده باشد و اکنون از این اتفاق بیش از همه دو دختر این فرد خوشحال هستند.»
محمد عرفان، قاضی دیوان عدالت اداری، اما به روزنامه جام جم گفته است که که چون «حکم صادر شده از سوی دادگاه انقلاب، "حکم مرگ" بوده و اصالت رای مشخص است و در چنین مواردی حکم بار دیگر با بهبود مرد محکوم، اجرا خواهد شد».