بررسی روزنامه های صبح تهران؛ شنبه ۶ مهر
روزنامه شرق در چاپ دوم شماره شنبه خبر «تلفن دقیقه ۹۰ ﺍوباما به روحانی» را منتشر کرده و نوشته است: «روسای جمهور ﺍیرﺍن و ﺁمریکا در مذﺍکره تلفنی، وزرﺍی خارجه رﺍ مامور کردند تا هر چه زودتر زمینه همکاری ﻻزم رﺍ فرﺍهم ﺁورند.»
روزنامه اعتماد هم تیتر و عکس یک شماره شنبه را به حسن روحانی و باراک اوباما و «تماس تاریخی» عصر شنبه رئیس جمهوری آمریکا با رئیس جمهوری اسلامی اختصاص داده است.
روزنامه ایران نیز در تیتر یک شماره ششم مهرماه، گزارشی درباره «تماس بیسابقه و تاریخی رئیس جمهوری آمریکا با همتای ایرانیاش» منتشر کرده است و آن را «پایان خوش» سفر روحانی به نیویورک توصیف کرده است.
روزنامه آرمان در گزارشی با تیتر «تماسی که رسانههای جهان رﺍ شوکه کرد» نوشته است که «بنا بر شواهد همه چیز به آینده موکول شده بود و امکان گفتوگو میان دو رئیس جمهور هر چند بسیار قریب و نزدیک شد، اما در این بازه زمانی موضوع منتفی شده بود»، اما با «جسارت دیپلماتیک اوباما» یک اتفاق غیرمنتظره و تاریخی رخ داد، چرا که اوباما نمیخواست این فرصت تاریخی از ملتهای ایران و آمریکا دریغ شود.
روزنامه فرهیختگان طی سرمقالهای با تیتر «فاصله دیپلماسی مدبرانه با دیپلماسی عوامفریبانه» نوشته است نتیجه سفر حسن روحانی نشان میدهد که «فرق دیپلماسی مدبرانه و دیپلماسی عوامفریبانه تا چه حد است».
سلمان صفوی برادر یحیی رحیم صفوی فرمانده سابق سپاه پاسداران طی یادداشتی در روزنامه بهار نوشته است: «با پیروزی اصلاحطلبان در انتخابات ریاست جمهوری ایران هیچ کس پیشبینی نمیکرد لحن پیامهای دیپلماتیک ایران و غرب با این سرعت بار مثبت و سازنده بیابد».
صادق زیباکلام نیز طی یادداشتی در روزنامه شرق با تیتر «اعتمادسازی دوجانبه» نوشته است: «کلیدی که روحانی از تهران با خودش به نیویورک برده، به قفل زنگزده مذاکرات هستهای خورده و روحانی و ظریف دارند قفل هستهای را شوخیشوخی باز میکنند.»
روزنامههای کیهان، رسالت و جوان سه روزنامه نزدیک به طیفهای مختلف اصولگرایان هیچ یک خبر تماس تلفنی روسای جمهور ایران و آمریکا را منتشر نکردهاند. روزنامه کیهان که تحت نظر رهبر جمهوری اسلامی منتشر میشود در تیتر یک شماره شنبه نوشته است که «پاسخ آمریکا به حسن نیت ایران» این است: «لحن امیدوارکننده کافی نیست».
کیهان در سرمقاله شنبه با تیتر «میخواهید یا نمیتوانید» که به نظر میرسد پیش از انتشار خبر گفتوگوی تلفنی اوباما و روحانی نوشته شده است مواضع حسن روحانی را «مواضع اصولی نظام» توصیف کرده و نوشته است: «در داخل و خارج، آنها که باج دادن ایران را در پوشش تنشزدایی آرزو میکردند از صراحت و قاطعیت دکتر روحانی خرسند نشدند. خصوصاً آنها که برای یک دیدار اتفاقی مدتها برنامهریزی میکردند.»
تماس تاریخی اوباما و روحانی، ۳۴ سال بعد از دیدار بازرگان- برژینسکی
روزنامه شرق در چاپ دوم شماره شنبه خبر «تلفن دقیقه ۹۰ ﺍوباما به روحانی» را منتشر کرده و نوشته است: «روسای جمهور ﺍیرﺍن و ﺁمریکا در مذﺍکره تلفنی، وزرﺍی خارجه رﺍ مامور کردند تا هر چه زودتر زمینه همکاری ﻻزم رﺍ فرﺍهم ﺁورند.»
این روزنامه با اشاره به این که «باراک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، در تماس تلفنی با حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران با وی گفت وگو کرد» نوشته است: «در حالی که رئیس جمهوری اسلامی ایران در حال حرکت از محل اقامت خود به سمت فرودگاه برای خروج از نیویورک بود، این تماس برقرار شد و طرفین پیرامون مسائل مختلف با یکدیگر گفتوگو کردند».
به نوشته روزنامه شرق، «در این گفت وگوی تلفنی، دو طرف بر اراده سیاسی برای حل سریع مسئله هستهای تاکید کرده و زمینه را برای حل موضوعات دیگر و همکاری در مسائل منطقهای مورد توجه قرار دادند».
این روزنامه همچنین نوشته است: «انجام این گفتوگوی تلفنی که با تماس اوباما شکل گرفت، ساعاتی بعد در توییتر دو رئیس جمهور تایید شد، و همچنین در پایان مکالمه روحانی با گفتن " Have a nice day" و اوباما با بیان واژه "خداحافظ" با یکدیگر وداع کردند».
روزنامه اعتماد هم تیتر و عکس یک شماره شنبه را به حسن روحانی و باراک اوباما و «تماس تاریخی» عصر شنبه رئیس جمهوری آمریکا با رئیس جمهوری اسلامی اختصاص داده است.
این روزنامه نوشته است که سی و چهار سال پس از آن روزی که مهدی بازرگان نخست وزیر دولت موقت ایران به همراه مصطفی چمران و ابراهیم یزدی در الجزیره رودروی زبیگنیو برژینسکی مشاور امنیت ملی جیمی کارتر نشستند تا درباره آینده روابط تهران-واشینگتن پس از پیروزی انقلاب ایران مذاکره کنند، بار دیگر «تاریخ ورق خورد و باراک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، در تماس تلفنی با حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران، با وی گفت وگو کرد».
به نوشته اعتماد، رئیس جمهور آمریکا بلافاصله بعد از این تماس تلفنی، در یک نشست خبری گفت: «همین الان با روحانی گفتوگو کردم و معتقدم میتوان با ایران به توافق هستهای دست یافت، زیرا فرصتی بینظیر در اختیار داریم تا با رئیس جمهور جدید ایران پیش برویم و راه دیپلماسی را ادامه دهیم».
این روزنامه همچنین از قول باراک اوباما نوشته است: «این اولین گفتوگوی یک رئیس جمهور ایرانی و آمریکایی از سال ۱۹۷۹ بدین سو بوده است.»
روزنامه ایران، ارگان مطبوعاتی دولت، نیز در تیتر یک شماره ششم مهرماه، گزارشی درباره «تماس بیسابقه و تاریخی رئیس جمهوری آمریکا با همتای ایرانیاش» منتشر کرده است.
این روزنامه تماس تفلنی روسای جمهور آمریکا و ایران را «پایان خوش» برای ضیافت نیویورک تفسیر کرده و نوشته است: «با این اقدام اوباما، تیم دیپلماسی ایران با دستی پر و ارمغانی بزرگ» به ایران بازمیگردد.
روزنامه ایران همچنین از قول «یکی از کارشناسان مسائل ایران و آمریکا» نوشته است: «حسن روحانی در اولین مصاحبه مطبوعاتی گفته بود که آمریکاییها قبل از هر چیز باید به انتخاب جدید ملت ایران و پیام اعتدال و صلحخواهی آنها پاسخ مثبت دهند» و اکنون «باراک اوباما با این تماس تلفنی به این دعوت رئیس جمهور ایران پاسخ مثبت» داده است.
روزنامه ایران از قول همین کارشناس بدون نام نوشته است: «تیم دیپلماسی ایران به صورت گام به گام دشمن دیرین خویش را به سمت پذیرش موقعیت نوین در عرصه جهانی سوق داد و بعد از مذاکرات مثبت و موفق اجلاس ۵+۱ اوباما راهی جز نشان دادن آخرین چراغ سبز به طرف ایرانی نداشت.»
«اوباما فرصت تاریخی را از دو ملت دریغ نکرد»
روزنامه آرمان در گزارشی با تیتر «تماسی که رسانههای جهان رﺍ شوکه کرد» نوشته است «بنا بر شواهد همه چیز به آینده موکول شده بود و امکان گفتوگو میان دو رئیس جمهور هر چند بسیار قریب و نزدیک شد، اما در این بازه زمانی موضوع منتفی شده بود»، اما با «جسارت دیپلماتیک اوباما» یک اتفاق غیرمنتظره و تاریخی رخ داد.
این روزنامه از تماس تلفنی رئیس جمهوری آمریکا با حسن روحانی به عنوان «یک اتفاق غیرمنتظره و شگرف» نام برده و تاکید کرده است که بارک اوباما رئیس جمهور آمریکا در دقایق پایانی حسن روحانی در نیویورک «نخواست که این فرصت تاریخی از خودش و ملتهای دو طرف دریغ شود و در یک جسارت دیپلماتیک و در حالی که هنوز روحانی ایالات متحده را ترک نکرده و در مسیر فرودگاه قرار داشت دست به تلفن برد و شماره رئیس جمهور ایران را گرفت و اتفاق بزرگ محقق شد».
روزنامه آرمان همچنین گفتوگوی تلفنی باراک اوباما و حسن روحانی را «تماس تاریخی هنگام ترک نیویورک» و «تماس ﺁمریکایی با رئیس جمهور ﺍیرﺍنی» توصیف کرده است.
این روزنامه با اشاره به این که «گویی ۳۴ سال بود کسی با آن شماره با مقامات ایرانی تماس نگرفته بود» نوشته است: «به نظر میرسد گامهای علنی در مسیر ارتباط دو کشور پس از سالها برداشته شده است و از این پس شاید مقامات ایرانی شاهد شمارههای بیشتری با کد آمریکا باشند.»
روزنامه آرمان یادآوری کرده است هنگامی که حسن روحانی در ضیافت ناهار بان گی مون دبیرکل سازمان ملل حضور نیافت «بسیاری از کارشناسان این برداشت را داشتند که به دلیل مواجه شدن روحانی با اوباما بود که هیئت ایرانی حضور در این مراسم را نپذیرفت و برخی بدبینانه پیشبینی کردند که روابط دو کشور با این تصمیم هیئت ایرانی به وضعیت سابق باز خواهد گشت».
به نوشته این روزنامه، برخلاف این پیشبینیها «اما آن چه روحانی در زمان حضور در نیویورک گفت و پاسخهایی که به سوالات خبرنگاران درباره رابطه با آمریکا داد، این پیشبینی را باطل کرد».
روزنامه آرمان با اشاره به این که «دو رئیس جمهور پس از سی و پنج سال با یکدیگر سخن گفتند»، نوشته است که اکنون باید دید این گفتوگوی تلفنی «تا چه حد سرنوشت روابط سی و پنج ساله گذشته را دگرگون میکند».
فاصله دیپلماسی مدبرانه با دیپلماسی عوامفریبانه
روزنامه فرهیختگان طی سرمقالهای با تیتر «فاصله دیپلماسی مدبرانه با دیپلماسی عوامفریبانه» نوشته است که نتیجه سفر حسن روحانی «از رضایت نسبی همه حکایت دارد و نشان داد که فرق دیپلماسی مدبرانه و دیپلماسی عوامفریبانه تا چه حد است و تا چه اندازه میتواند در کسب منافع حداکثری برای ملت موثر و مفید باشد».
این روزنامه با اشاره به این که سفر روحانی به نیویورک «بار دیگر ایران و مقامات ایرانی را به صدر اخبار جهان برد، اما این بار برخلاف گذشته دلیل این صدرنشینی، اظهارنظرهای جنجالی و چالشبرانگیز نبود» نوشته است این بار «صدای عقلانیت، مدیریت و منافع ملی ایران در جایجای آن به گوش رسید».
سلمان صفوی طی یادداشتی در روزنامه بهار با تیتر «نرمش بوفالو» از پیروزی حسن روحانی در انتخابات ۲۴ خرداد به عنوان «پیروزی اصلاحطلبان» نام برده و نوشته است: «با پیروزی اصلاحطلبان در انتخابات ریاست جمهوری ایران هیچ کس پیشبینی نمیکرد لحن پیامهای دیپلماتیک ایران و غرب با این سرعت بار مثبت و سازنده بیابد».
نویسنده یادداشت روزنامه بهار که برادر یحیی رحیم صفوی فرمانده سابق سپاه و مشاور ارشد نظامی رهبر جمهوری اسلامی در حال حاضر است در این یادداشت از «نرمش آمریکا» به عنوان «نرمش بوفالو» نام برده و نوشته است: «به نظر میرسد بوفالو در مقابل موضع جدید و هوشمندانه ایران، قصد دارد پس از یک دوره فشار، سیاست نرمش را به آزمون بگذارد».
سلمان صفوی با اشاره به این که «حسن روحانی بلافاصله محمدجواد ظریف را مسئول مذاکرات معرفی کرد و جان کری نیز از جانب آمریکا معرفی شد» نوشته است: «آمریکاییها با استقبال از سیاست ایران در معرفی وزیر خارجه خود به عنوان مقام مسئول در مذاکرات هستهای و دیپلماتیک به جای اعزام مخفیانه افراد همچون دولت گذشته، آن را علامت جدیت ایران در حل و فصل مناقشات ارزیابی کردند».
صادق زیباکلام هم طی یادداشتی در روزنامه شرق با تیتر «اعتمادسازی دوجانبه» نوشته است: «میتوانیم اندکی امیدوار شویم "کلید"ی که روحانی از تهران با خودش به نیویورک برده، به قفل زنگزده مذاکرات هستهای خورده و روحانی و ظریف دارند قفل هستهای را شوخیشوخی باز میکنند».
یادداشتنویس روزنامه شرق با اشاره به این که در سه دهه گذشته «هر دو طرف در پشت میز مذاکره، بهشدت نسبت به یکدیگر بیاعتماد بودند» نوشته است: «به نظر میرسد ظریف و روحانی و در سطحی دیگر اوباما و سایرین، این معضل و شکاف را دریافتهاند و خیلی جدی، درصدد رفع و پرکردن آن برآمدهاند».