بیسبال، اسکواش یا ورزشی که با تاریخ ایرانیان گره خورده
ورزش کشتی قدمتی بیش از 2700 سال دارد
روز یکشنبه نشست کمیته بینالمللی المپیک در آرژانتین، به انتخاب یک رشته ورزشی برای تکمیل فهرست جدول بازیهای المپیک ۲۰۲۰ اختصاص دارد: کشتی، بیسبال یا اسکواش.
بخت کدامیک از این رشتهها بیشتر است. آرای قطعیشان را از کدام کشورها میگیرند. نقاط ضعف و قوتشان از منظر رای دهندگان چیست و هرکدام چه اندازه شانس برای حضور در جدول المپیک ۲۰۲۰ دارند؟ اگر حذف شوند چقدر آسیب میبینند؟ در ادامه به این پرسشها پاسخ داده شده.
کشتی خبرسازترین رشته برای راهیابی به المپیک ۲۰۲۰ بود، زیرا این کشتی بود که از جدول بازیها کنار گذاشته شد تا رشته دیگری جایگزین شود. اما شدت اعتراضات چنان گسترده شد که کمیته بینالمللی المپیک تصمیم گرفت خود کشتی را هم به جدول رقابت برای قرار گرفتن در فهرست بازیها اضافه کند!
طی این مدت کوتاه، قوانین کشتی تغییر کرده و حال و هوای دهه ۸۰ میلادی به خود گرفته. قرار است یک وزن از کشتی آزاد و یک وزن از کشتی مردان کاسته شده و به کشتی زنان افزوده شود.
هیات رییسه فیلا نیز رافائل مارتینتی رییس سابق را به اتهام بی کفایتی برکنار کرده و نناد لالوویچ را جایگزین کرده. از مسابقه نمادین گرفته تا پس دادن مدالهای المپیک به نشانه اعتراض و حتی اعتصاب غذا و صدها برنامه تبلیغاتی، خانواده کشتی جهان هر ایدهای به ذهنش میرسیده انجام داده.
رای سرگئی بوبکا از اوکراین، دو رای روسیه، اشمیت از مجارستان، لامبیس نیکولو از یونان، کلودیا بوکل از آلمان، اشوینسکا از لهستان، گرهارد هایبرگ از نروژ، دو رای فرانسه، دو رای کوبا، دو رای فنلاند، همراه با آرای کره شمالی و کره جنوبی و لیندبرگ از سوئد و رای ترکیه به سبد کشتی واریز خواهد شد اما این کافی نیست. مهم این است که بخشی از آرای ممتنع نیز نصیب کشتی شود.
آرای ممتنع به کشورهایی اختصاص دارد که نه در بیسبال، نه اسکواش و نه کشتی حرفی برای گفتن ندارند مانند لیختن اشتاین، لوکزامبورگ، پاناما، زامبیا و کشورهای عربی. یا کشورهایی که در دو رشته صاحب موقعیت هستند، مانند آمریکا که سه رای دارد و هم در کشتی صاحب موقعیت ممتازی است و هم در بیسبال.
کشتی اگر از المپیک حذف شود رو به قهقهرا خواهد رفت. زیرا این ورزش هویت خود را از المپیک میگیرد. پولساز نیست و هیچوقت رابطه خوبی با تلویزیون نداشته. اما تمدید حیات در بازیهای المپیک، به منزله شکلگیری دوره نوینی از این ورزش با قدمت رسمی ۲۷۲۰ سالهاش خواهد بود.
بیسبال
بیسبال رشته تازهواردی نیست. از سال ۱۹۰۴ به صورت غیر رسمی و به تناوب در المپیک بوده و از ۱۹۹۲ بارسلون هم رسمی شده.
در المپیک لندن اما بیسبال حذف شد زیرا بریتانیاییها دو رشته دارند که شبیه ورزش آمریکاییهاست. آمریکاییها بیسبال و فوتبال خاص خود را بازی میکنند اما در انگلیس راگبی و کریکت رایج است که قدمت آن بیش از بیسبال است.
این دو رشته برای تثبیت، بارها در نهادهای بینالمللی در تضاد بودهاند. کشورهای نزدیک به بریتانیا در کریکت پیشرفت کردند و در طرف مقابل کشورهای همسو با ایالات متحده مانند ژاپن، کره جنوبی و فیلیپین در بیسبال صاحب موقعیت شدند.
در المپیک ۲۰۱۲ انگلیس بیسبال را از جدول بازیها خارج کرد و معتقد بود چون زمین بیسبال در لندن وجود ندارد، برای برگزاری تورنمنتی مثل المپیک لندن نیاز به ساختن استادیوم است و برای این کشور به صرفه نیست.
حالا برای رای گیری بوئنوس آیرس، فرمهایی به کشورهایی که فدراسیون بیسبال دارند داده شده که این رشته به المپیک باز گردانده شود و عجیب آنکه دو رشته مجزای سافتبال و بیسبال را با یکدیگر اقدام کردهند.
بیسبال در کوبا، استرالیا، ژاپن، آمریکا و کانادا بسیار محبوب است. نکته اینجاست که اگر المپیکی نشود هم لطمه نمیخورد، ورزشی پولساز است، ساز و کار حرفهای خود را دارد و روابط تنگاتنگی با برخی شبکههای تلویزیونی و حامیان مالی دارد.
استرالیا بی شک هر سه رای خود را به بیسبال خواهد داد اما ژاپن و کوبا که مدالهای فراوانی در کشتی میگیرند چطور؟ حتی کانادا هم در کشتی زنان دارای مدال طلاست. آمریکا نیز ممکن است سه رای خود را به نحوی بین کشتی و بیسبال تقسیم کند.
اسکواش
مهدی رستمپور
خبرنگار و مفسر ورزشی
کشتیدوستها امیدوارند که نبرد بیسبال و اسکواش و شکسته شدن آرای دو گروه، منجر به بقای این ورزش در المپیک شود. طبیعی است که رای بریتانیاییها به سبد اسکواش واریز شود.
تضاد بریتانیا با بیسبال فقط یک بخش قضیه است. اسکواش و مسابقاتش در انگلیس رسمیت پیدا کرد و اولین زمین اسکواش در آکسفورد ساخته شد.
بریتانیاییها قوانین اسکواش وابعاد زمین بازیاش را تدوین کردند. اسکواش برتریاش را بر کاراته، موج سواری، اسکیت و صخره نوردی در انتخابات پیشین نیز مرهون بریتانیاست.
آفریقای جنوبی، پاکستان و نیوزلند هم طبعاً گرایشی مشابه بریتانیا خواهند داشت. اما استرالیا با وجود موقعیت ممتازی که در اسکواش دارد، با توجه به برخورداری از همین موقعیت در بیسبال، مشخص نیست که انتخابش اسکواش خواهد بود یا بیسبال.
کورت شیشهای تاکنون بی آنکه در المپیک نصب شود، برپا کننده مسابقات جهانی و تورهای حرفهای منظم و پولساز متعددی بوده. اسکواش بیش از بیسال و کمتر از کشتی، نیازمند حضور به جدول بازیهای المپیک است.