سالیان درازیست که بوسه بعنوان نشانهای از عشق متقابل افراد به یکدیگر شناخته میشود اما موضوع مناقشه برانگیز درباره بوسه این است که آیا عمل بوسیدن تنها در جوامع انسانی وجود دارد یا این که انسانها بوسیدن را از نیاکان تکامل نیافتهتر خود در میان جانوران فراگرفتهاند. پژوهشگران دو دانشگاه نوادا و ایندیانا در گزارشی که در نشریه امریکایی انسانشناسی منتشر کردهاند میگویند بوسه عاشقانه یک موضوع انسانیست و در میان جوامع حیوانی دیده نمیشود. علاوه بر این، هر چقدر فرهنگ یک جامعه انسانی متنوعتر و مختلط تر باشد بوسه عاشقانه در آن فرهنگ شایعتر است.
انسانشناسان امریکایی در گزارش خود نشان دادهاند که از مجموع 168 فرهنگی که در سراسر جهان مطالعه کردهاند تنها 46 درصد آنها یعنی تنها در 77 فرهنگ بوسه عاشقانه پذیرفته شده است. آنچه در این گزارش مورد تفکیک قرار گرفته این است که بوسه عاشقانه را نمیتوان با بوسیدن فرزندان توسط والدین آنها مشابه دانست.
پیش از این پژوهشگران دانشگاه آکسفورد در گزارشی نشان داده بودند که آثار نوشتاری باستانی که میتوانند نشانههای چیزی شبیه به بوسه امروزی در آنها باشد در منابع 3500 ساله سانسکریت یافت میشوند. اما آنچه این بوسه را از بوسه عاشقانه مجزا میکند این است که آنچه در منابع سانسکریست توصیف شده نزدیکی دو فرد به یکدیگر برای تبادل دم و بازدم بوده نه تماس جسمی میان لبهای آنها.
در میان جانوران نزدیک به انسان، شامپانزههای رفتاری شبیه به بوسه دارند اما آنچنان که پژوهشگران دانشگاه هاروارد با مطالعه این جانوران گزارش دادهاند بوسه در میان شامپانزهها رفتاریست که در زمان آشتی انجام میشود و چنین رفتاری در میان شامپانزههای نر شایع است. بنابراین از این جنبه میتوان گفت بوسه در میان شامپانزهها به منظور ایجاد رابطه جنسی برای تولید مثل و تکامل گونهای نیست.
مطالعات پژوهشگران دانشگاه ویسکانسین نشان میدهد در میان جانوران نزدیک به انسان بابونها نیز رفتاری شبیه به نزدیک کردن لبها به یکدیگر دارند اما بابونها از لبهایشان برای تماس استفاده نمیکنند بلکه این زبانهایشان است که با یکدیگر تماس برقرار میکنند. بنابراین آنچه بعنوان بوسه عاشقانه در انسان شناخته میشود در حیواناتی که از نظر تکاملی به انسان نزدیک هستند دیده نمیشود.
از جنبه تکامل و تولید مثل، رفتاری که به عنوان بوسه عاشقانه در انسان شناخته میشود رفتاریست که در آن همزمان تماس و انتقال مواد شیمیایی رخ میدهد.
تبادل مواد شیمایی در طبیعت به منظور جذب جنس مخالف رخ میدهد و بطور عمومی در بین گروه بزرگی از جانوران دیده میشود. پژوهشگران دانشگاه کورنل در یک مطالعه که در نشریه مغز، رفتار و تکامل منتشر شده نشان داده بودند که گرازهای نر بدون تماس با مادهها با انتشار محرکهای شیمیایی باعث جذب آنها میشوند. پژوهشگران مرکز احساسات شیمیایی مونل در فیلادلفیا نیز در مطالعهای مشابه همین رفتار جاذب جنسی بدون تماس و توسط محرکهای شیمیایی را در پستانداران دیگر گزارش داده بودند.
گرچه حساسیت شامه انسانها نسبت به انواع محرکهای شیمیایی و بوها در مقایسه با حساسیت جانوران به محرکهای شیمیایی کمتر است اما گزارش پژوهشگران سوئیسی و مطالعهای که در دانشگاه لوون بلژیک انجام شده نشان میدهد در انسان همچون سایر پستانداران مواد شیمیایی نقش جاذبه جنسی دارند و محرکهایی نظیر بوی بدن میتواند باعث جذب جنسهای مخالف به یکدیگر شود. بنابراین بوسه عاشقانه در انسانها گرچه از نظر فرهنگی در همه جوامع پذیرفته نشده اما از جنبه طبیعی روشیست برای تبادل محرکهای شیمیایی از طریق تماس نزدیک که زمینه تولید مثل و تکامل گونهای را فراهم میکند.