می گفت هیچ کجا به اندازه استرالیا خدمات نمی دهد
رادیو فردا : اعتصاب غذای پناهجویان ایرانی جزیره کریسمس همچنان ادامه دارد، اعتصابی که در اعتراض به تصمیم دولت استرالیا برای انتقال این پناهجویان به جزایر پاپوا گینه‌نو و نائورو صورت گرفته است. رادیو فردا در چند قسمت داستان این پناهجویان را از زبان خانواده شان روایت می کند؛ اینکه در زادگاه خود ایران چه می کردند و چرا در پی «رویای استرالیایی» رفتند و بر آنها چه می گذرد.
به گفته پدر یکی از پناهجویانی که «سه روز است» که در کمپ «بلو وان» جزیره کریسمس در اعتصاب غذا به سر می‌برد، شمار اعتصاب کنندگان به «۱۵۰ نفر» می‌رسد.
مسیر رسیدن به استرالیا مسیر دشوار و پرهزینه‌ای است که پناهجویان ایرانی با اهداف متفاوتی قدم در آن می‌گذارند و برخی از آنها هیچگاه به استرالیا نمی‌رسند. در سالهای گذشته ده‌ها ایرانی که سوار بر قایق‌های فرسوده قاچاقچیان عازم جزایر کریسمس بوده‌اند، در دریا غرق شده‌اند.
حال اما جزایر کریسمس نیز، که متعلق به استرالیا است، پذیرای این پناهجویان نیست. دولت استرالیا اواخر تیرماه سال جاری اعلام کرد که از این پس هیچ پناهجویی نمی‌پذیرد و پناهجویانی که خود را به اراضی استرالیا برسانند، به پاپوآ گینه‌نو و نائورو، جزایری در اقیانوس آرام، منتقل می‌شوند.
همین امر اعتراض پناهجویان ایرانی را به همراه داشته است و شماری از این پناهجویان حاضر در جزایر کریسمس در واکنش به این تصمیم دست به اعتصاب غذا زده‌اند.
«علی می‌گفت هیچ کجا به اندازه استرالیا به پناهجویان خدمات نمی‌دهد»
پدر علی، جوان ۲۳ سالهای که سومین روز از اعتصاب غذای خود را در کمپ «بلو وان» جزیره کریسمس می‌گذراند، می‌گوید پسرش به دلیل اعتقادات مذهبی خود از ایران خارج شد.
علی ساکن اهواز بود. او رشته کامپیوتر را تا مقطع کاردانی ادامه داده است و در ایران شغل ثابتی نداشت.
به گفته پدرش سوم تیرماه سال جاری ایران را به مقصد نهایی استرالیا ترک کرد. ابتدا با هواپیما به کوالالامپور، پایتخت مالزی رفت و از آنجا به جاکارتا، پایتخت اندونزی پرواز کرد. حدود یکماه در اندونزی بود و پس از آن به قصد استرالیا سوار بر قایق شد.
«این یک‌ماهی که در اندونزی بود، قاچاقبرها موبایل و پاسپورتش را گرفته بودند. بعدا که به ما (از اندونزی) زنگ زد، گفت که در جایی مانند روستا در حالت قرنطینه نگهداری می‌شوند تا لو نروند. بعد (قاچاقبرها) آنها را سوار قایق‌هایی کردند و سه، چهار روز با قایق‌های خیلی فرسوده و خطرناک روی اقیانوس بودند و علی می‌گفت "ما مرگ را به چشم خودمان دیدیم".»
می‌پرسم چرا علی اصلا استرالیا را به عنوان مقصد انتخاب کرد؟
«می‌گفت هیچ‌جای دنیا اندازه استرالیا به پناهجوها خدمات نمی‌دهد و راحت اقامت نمی‌دهد. می‌گفت در اروپا، سوئد و سایر کشورها چون وضع اقتصادی خوبی ندارند، پناهجوها را رد می‌کنند... اطلاعاتی که داشت در همین حد بود که استرالیا را انتخاب کرد ولی تا به آنجا رسید، اولین تلفنی که زد گفت تورا به خدا هرکسی را که میبینی بگو اصلا طرف استرالیا نیاید، ما مرگ را به چشممان دیدیم.»
این سفر تا حال برای علی ۲۸ میلیون تومان هزینه بر جای گذاشته است. اکنون حدود ۲۰ روز است که علی به جزایر کریسمس رسیده است و نحوه استقبال از آنها چیزی نبود که انتظارش را داشتند.
«در جزیره کریسمس چند روز در قرنطینه بودند. از آن روزی که از قرنطینه بیرون آمدند تا الان اصلا پرونده او را نگاه نکرده‌اند. تنها یک سری فرم «بازداشت» پر کرده‌‌اند که یعنی در بازداشت استرالیا هستند. اصلا به پرونده او رسیدگی نشده است. اصلا از او نپرسیده‌اند که برای چه آمده؟ به چه دلیل جانش را به خطر انداخته و تا استرالیا آمده؟... اصلا به وضعشان رسیدگی نکرده‌اند. برخورد خوبی با آنها نداشتند. الان هم می‌گویند شما چون بعد از ۱۹ ژوئیه (۲۸ تیر) وارد شدید ما شما را نمی‌پذیریم و می‌فرستیم گینه نو.»
تصمیم استرالیا برای اعزام پناهجویان حاضر در استرالیا به جزایر پاپوآ گینه نو و نائورو ۲۸ تیر اجرایی شده است و علی چهار مردادماه، یک هفته پس از اجرایی شدن این تصمیم، وارد خاک استرالیا شده است.
پاپوآ گینه‌نو و نائورو در اقیانوس آرام قرار دارند. کشور نائورو با ۹۴۰۰ نفر جمعیت و ۲۱ کیلومتر مربع مساحت، کوچکترین جمهوری جهان به شمار می‌رود و پاپوا گینه‌نو که در فاصله ۱۶۰ کیلومتری شمال استرالیا قرار دارد، جمعیتی هفت میلیون نفری دارد.
به گفته پدر علی، او و همراهانش از این تصمیم استرالیا بی‌خبر بودند.
«علی می‌گوید این همه سال استرالیا پذیرش می‌کرد. یک دفعه یک قانونی گذاشتید که ما از آن بی‌اطلاع بودیم و این قانون را نمی‌دانستیم. حداقل باید اطلاع رسانی می‌کردید که این قانون از ماه اینده، دو ماه آینده اجرا می‌شود.»
پدر علی می‌گوید شماره تماسی ندارد که بتواند با پسرش تماس بگیرد:
«فقط آنها می‌توانند به ما زنگ بزنند، ما نمی‌تونیم... علی می‌گوید در کمپشان چهارتا تلفن هست و سهمیه کارت تلفن دارند. با کارت تلفن هر یکی دو روزی یکبار زنگ می‌زند و یکی دو دقیقه صحبت می‌کنیم.»
در یکی از این تماس‌ها، سه روز پیش، علی به پدرش گفت که در اعتراض به تصمیم دولت استرالیا برای انتقالشان به پاپوآ گینه نو، تصمیم به اعتصاب غذا گرفته است، به همراه «حدود ۱۵۰ نفر دیگر». علی روز پنجشنبه، ۲۴ مردادماه نیز با پدرش تماس گرفته است:
«گفت امروز روز سوم اعتصاب غذاست. حالم زیاد بد نیست. اینجا همه با هم هستیم و همه باهم اعتصاب غذا کردیم. گفت به هیچ وجه نمی‌توانم برگردم ایران. گینه نو هم نمی‌خواهم بروم. اگر قرار به مرگ باشد، ما قسم خورده‌ایم همه‌مان همینجا بمیریم.»
و درخواستشان چیست؟
«می‌گویند ما بی‌اطلاع بودیم. ما قربانی‌ایم. دولت استرالیا اگر می‌خواهد جلوی ورود پناهجوها را بگیرد چرا ما را مجازات می‌کند؟ ما از ایران ضربه خوردیم. آمدیم در اندونزی از قاچاقبرها ضربه خوردیم... اصلا اطلاعی نداشتیم که این قانون جدید وضع شده. اگر قرار بود قانونی بگذارید و اجرا بکنید اطلاع رسانی بکنید. چرا پناهجو باید قربانی شود؟»
«در ایران کاری می‌کنند که این بچه ها اصلا دیگر نتوانند اینجا بمانند. می‌گویند برویم آنجا به امید زندگی بهتر، جایی که بتوانیم حرفمان را بزنیم. راحت عقایدمان را بگوییم. وقتی هم میایند آنجا، اینطور برخورد می‌کنند... در کل دنیا من همین یک بچه‌را دارم که دارند با او اینگونه برخورد می‌کنند. دنیا برایم به آخر رسیده است.»
استرالیا، مقصد بسیاری از پناهجویان ایرانی است. روزنامه بریتانیایی گاردین اواخر تیرماه سال جاری گزارش کرد که «یک سوم» افرادی که از طریق قایق خود را به استرالیا می‌رسانند، ایرانی هستند. به گفته این روزنامه، از ابتدای سال ۲۰۱۳ تا اواخر تیرماه (حدود هفت ماه) «حدود ۱۵ هزار و ۶۰۰ پناهجو» وارد استرالیا شده‌اند که «بیش از پنج هزار و پانصد تن» آنان ایرانی بوده‌اند.