ایران در رسانه های جهان : از تحصیل اتباع آمریکای لاتین در مدارس دینی تا معافیت نظامی همجنسگرایان

رسانه‌های جهان در دو روز اخیر موضوعات مختلفی را در ارتباط با ایران مورد بررسی و تحلیل قرار داده‌اند. «به کارگیری اتباع آمریکای لاتین» توسط ایران و تحصیل آنها در مدارس دینی و «معافیت همجنسگرایان ایران از خدمت در ارتش» از جمله محورهایی است که این روزها در رسانه‌های جهان بازتاب داشته است.

روزنامه «واشینگتن پست» در مقاله‌ای به قلم «جابی واریک» با عنوان «ایران با طعمه مدارس دینی، آمریکای لاتینی‌ها را به خدمت می‌گیرد»، داستان یک جوان ۱۹ ساله مکزیکی به نام «کارلوس» را بازگو می‌کند که در سال ۲۰۱۰ به دنبال تحقیق بیشتر درباره اسلام بود و از این طریق با محمد قدیری ابیانه، سفیر ایران در مکزیک، آشنا و توسط وی دعوت می‌شود که در یکی از جلسات سفارت ایران در مکزیکوسیتی حاضر شود.

قدیری ابیانه در این جلسه به کارلوس پیشنهاد می‌کند که اگر علاقمند باشد می‌تواند برای ترم بعدی به مدرسه‌ مخصوص دانشجویان آمریکای لاتین در ایران برود و آنجا درباره اسلام تحصیل کند. سفیر ایران می‌گوید که تمام هزینه‌های سفر و تحصیل وی بر عهده ایران خواهد بود. چند ماه بعد، کارلوس بلیط هواپیما و بورسیه‌ای دریافت می‌کند برای تحصیل در مدرسه‌ای مرموز؛ «موسسه فرهنگی اندیشه شرقی» در قم.

وی در فرودگاه تهران مورد استقبال یک محافظ اسپانیایی زبان و راننده قرار می‌گیرد که او را به شهر قم، مرکز تحصیل طلاب شیعی، می‌برد و آنجاست که با سایر دانشجویان نیمکره غربی زمین آشنا می‌شود.

کارلوس به واشینگتن پست می‌گوید هنگامی که وارد این مدرسه گردید، برای بار دوم غافلگیر شد: «۲۵ تا ۳۵ دانشجو از اتباع آمریکای لاتین آنجا تحصیل می‌کردند. من افرادی از کلمبیا، ونزوئلا و آرژانتین را دیدم. بسیاری از آنها اسلام آورده بودند». درس‌های ارائه شده در این مدرسه به زبان اسپانیایی و محور آنها نیز به گفته کارلوس، «اسلام و مباحث ضد آمریکایی» بود.

«دروس ارائه شده عمدتا مذهبی بودند ولی اساتید همواره سیاست را قاطی دروس می‌کردند. مثلا اگر بحث درباره اقتصاد بود، پیام ارائه شده این بود که ایالات متحده آمریکا اقتصاد جهان را به نفع خود مصادره کرده است».

کارلوس به مدت یکسال در موسسه فرهنگی اندیشه شرقی تحصیل می‌کند ولی آن‌گونه که خودش می‌گوید کارکنان موسسه به او ظنین شده و در مارس ۲۰۱۱، دوربین‌های عکاسی و فیلمبرداریش را که از مکزیک آورده بود، ضبط و به جاسوسی متهم می‌شود. وی برای فرار از این وضعیت، به سفارت مکزیک در تهران می‌رود و در آنجا تحت حفاظت قرار می‌گیرد.

کارلوس سرانجام اجازه می‌یابد که خاک ایران را ترک کند ولی به واشینگتن پست گفته که مقام‌های ایرانی همان زمان و همچنین در ماه‌های بعد تاکید کردند که کارشان هنوز با او تمام نشده است. قدیری ابیانه نیز در گفت‌وگو با یک شبکه خبری اسپانیایی زبان گفته بود که دولت ایران رد این جوان مکزیکی را پیدا کرده است.

بر اساس گزارش واشینگتن پست، کارلوس به رغم ابراز اطمینان مقام‌های مکزیکی مبنی بر اینکه هیچ چیزی وی را در خاک مکزیک تهدید نمی‌کند، در سال ۲۰۱۲ به آمریکا می‌رود و از این کشور درخواست پناهندگی می‌کند. وی هم اکنون در جایی در شرق آمریکا به سر می‌برد. کارلوس که پیش از عزیمت به ایران در رشته حقوق تحصیل می‌کرد، می‌گوید: «من در مکزیک آینده درخشانی داشتم، ولی حالا باید دوباره از صفر شروع کنم. هیچ چیزی ندارم. از زمانی که بازگشته ام وضعیت دیگر مثل سابق نیست».

آن‌گونه که واشینگتن پست گزارش داده است مرد پشت پرده «به کارگیری اتباع آمریکای لاتین» توسط ایران و سازماندهی آنها در یک شبکه، فردی به نام محسن ربانی از روحانیون و مقام‌های ایرانی است که برنامه‌های مختلفی را در این زمینه هدایت می‌کند. آقای ربانی قبلا رایزن فرهنگی ایران در آرژانتین بوده و از سوی مقام‌های قضایی این کشور متهم به دست داشتن در انفجار مرکز همیاری یهودیان، آمیا، در سال ۱۹۹۴ شده است.

دادستان آرژانتین در ماه می امسال اعلام کرد که شواهدی از «شبکه‌های امنیتی محلی مخفی» در کشورهای آمریکای لاتین را پیدا کرده است که توسط ایران سازماندهی شده‌اند.

یکی از بازوهای مشورتی کنگره آمریکا نیز گزارش داده که از سال ۲۰۰۷ تاکنون، ایران بیش از یک هزار نفر از اتباع آمریکا را مورد آموزش قرار داده است که عمده این افراد توسط محسن ربانی به خدمت گرفته شده‌اند.

معافیت همجنسگرایان ایران از خدمت در ارتش

سایت «المانیتور» مقاله‌ای دارد به قلم «مهرناز صمیمی» درباره مردان همجنسگرا در ایران که به دنبال از معافیت از خدمت در نیروهای مسلح هستند.

نویسنده در مقاله خود می‌نویسد که حضور علنی همجنسگرایان در عرصه‌های مختلف می‌تواند پیامدهای شدیدی برای آنها به همراه داشته باشد چرا که «همجنسگرایی از بزرگترین تابوها در ایران هم در عرصه جامعه و هم در حوزه‌ قانونی است». با این حال، وقتی بحث به خدمت نظام وظیفه می رسد وضعیت متناقضی بروز می‌کند.

در این مقاله با اشاره به طول دو ساله خدمت نظام وظیفه، نگرانی خانواده‌ها از خدمت رفتن فرزندان‌شان در دوران جنگ هشت ساله ایران و عراق و نقش کارت معافیت یا پایان خدمت در استخدام افراد و گرفتن گذرنامه، آمده است: «همجنسگرایانی که خواهان معافیت هستند باید پیش از آغاز خدمت نظام تحت آزمایش‌های پزشکی و روانی قرار گیرند. افسر ممتحن یا پزشکان باید به شواهدی دست یابند مبنی بر «همجنس بازی» فرد مشمول، به همین دلیل وی را برای انجام بررسی‌های بیشتر نزد مسوولان امر می‌فرستند».

اگر مسوول مربوطه تشخیص دهد که مشمول یاد شده دارای تمایلات «همجنسگرایانه» است، برای وی کارت معافیت خدمت صادر می‌شود.

نویسنده این مقاله در گزارش خود با سه همجنسگرای ایرانی مصاحبه کرده و از آنها درباره آزمایش‌ها و بررسی‌ها برای صدور کارت معافیت از خدمت پرسیده است. افشین که این کارت را دریافت کرده، تجربه‌اش در این زمینه را «تحقیرآمیز» و «اضطراب‌آمیز» توصیف کرده است.

وی گفته که گاهی اوقات آرایش می‌کند ولی در روز انجام آزمایش‌های روانی این کار را نکرده است. با این حال مقام مسوول به ابروی وی گیر داده است، در حالی که بسیاری از مردان ایرانی الان این کار را انجام می‌دهند.

«برخی از دوستان همجنسگرای من برای تسریع روند معافیت خود آرایش سنگین انجام داده و لباس‌های زنانه پوشیدند، ولی مسوولان متقاعد نشده و از آنها آزمایش‌های بیشتر به عمل آوردند».

هادی، دیگر همجنسگرای ایرانی، می‌گوید که به رغم دریافت کارت معافیت از خدمت، برای پیدا کردن کار دچار مشکل است.

کوروش نیز در این زمینه به سایت «المانیتور» گفته که خواهان معافیت از خدمت نظام وظیفه است ولی از پیگیری این موضوع «خجالت» می‌کشد چون هیچ یک از اعضای خانواده‌اش از همجنسگرایی وی خبر ندارند و نمی‌خواهد آنها را ناراحت کند.

یکی از مسائل دشوار برای افرادی چون کوروش این است که سرنوشت نهایی آنها در دستان مسوولان و روانشناسانی قرار دارد که گاهی اوقات نظر و دیدگاه خانواده‌های آنها را جویا می‌شوند. بسیاری از مردان همجنسگرا مایل نیستند تا خانواده های‌شان بویژه پدران‌شان از نوع رابطه جنسی آنها با خبر شوند.

المانیتور می‌نویسد بسیاری از کارفرمایان مایل نیستند که در اداره خود افراد همجنسگرا استخدام کنند به همین دلیل پیدا کردن شغل توسط این افراد کار شاقی به نظر می‌رسد.

آماری از تعداد همجنسگرایانی که از خدمت نظام وظیفه معاف شده‌اند وجود ندارد چرا که مقام‌های مسوول حاضر به اظهار نظر در این زمینه نیستند. المانیتور در پایان می‌نویسد که در گذشته، کارت صادر شده برای همجنسگرایان قرمز رنگ بود ولی اکنون رنگ تمام کارت‌ها یک‌دست شده و دلایل معافیت نیز روی آن درج شده است.

در قانون خدمت نظام وظیفه ایران از همجنسگرایی به عنوان «اختلال روانی» یاد شده ولی تفسیر رسمی از آن، «انحراف جنسی» است. تمایلات همجنسگرایانه در اسلام یک «گناه»، در جامعه ایران یک «تابو» و در قانون ایران یک «جرم» تلقی می‌شود.