جمع‌آوری اطلاعات عظیم شهروندان در آمریکا و بریتانیا

اعتراض‌های بین المللی نسبت به جمع‌آوری اطلاعاتی عظیم از شهروندان کشورهای گوناگون جهان همچنان ادامه دارد. پاسخ آمریکا مبنی بر ضرورت این اقدام برای مبارزه با تروریسم جهانی هنوز بسیاری را قانع نکرده است.

آمریکا و بریتانیا با استفاده از نرم‌افزار جاسوسی پیشرفته‌ی خود (پریسم) اطلاعاتی عظیم از شهروندان کشورهای گوناگون را جمع‌آوری کرده‌اند. با افزایش اعتراض‌های بین‌المللی مسئولان این کشورها اعلام کرده‌اند که این سازمان‌های اطلاعاتی با اقدام خود تنها در پی یافتن ردپایی از سازمان‌های تروریستی و هدف‌های آنها بوده‌اند.

در چنین شرایطی اطلاعات خصوصی تعداد زیادی از شهروندان عادی نیز به دست سازمان‌های اطلاعاتی افتاده است که به خاطر ظرفیت یزرگ سخت افزارهای جدید می‌توانند تا مدت‌ها نگهداری شوند. همین نکته اعتراض بسیاری از کشورها را نسبت به جمع‌آوری اطلاعات از آمریکا و بریتانیا افزایش داده است.

واکنش اوباما به اعتراض‌های جهانی

از فاش شدن نرم‌افزار جاسوسی پیشرفته‌ی آمریکا یک هفته گذشته بود که باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، سعی کرد در مصاحبه‌ای تلویزیونی از بار منفی این شنودهای همه‌جانبه بکاهد. او در این باره گفت: «در آژانس امنیتی آمریکا (NSA) افرادی حرفه‌ای کار می‌کنند که هدف‌شان تامین امنیت آمریکاست.»

اما اطلاعاتی که توسط کارمندان حرفه‌ای آژانس امنیتی آمریکا که مورد حمایت رئیس جمهوری این کشور هستند جمع‌آوری می‌شوند، تنها در باره تروریست‌ها نیستند.

اسرار بسیاری از شهروندان عادی نیز به دست سازمان‌های امنیتی افتاده است. مارکوس بکدال، کارشناس آلمانی امور اینترنت در این باره می‌گوید یک حدس کوچک در بررسی‌های کارمندان آژانس امنیتی آمریکا می‌تواند فردی عادی که در همسایگی ما زندگی می‌کند را نیز مظنون به شرکت در عملیات تروریستی کرده و او را به دام ماموران امنیتی اندازد.

مارکوس بکدال، در مثالی می‌گوید: «شباهت‌های کاری بین شما و یک تروریست می‌تواند به مظنون شدن شما بیانجامد؛ مثلا وقتی شما به طور اتفاقی از راه اینترنت همان کتابی را سفارش داده باشید که یک تروریست سفارش داده است و یا وقتی شما از سایتی اینترنتی دیدن کرده باشید که یک تروریست از آن دیدن کرده است.»

این کارشناس در ادامه نمونه دیگری نیز به دست می‌دهد و می‌گوید در صورتی که کارشناسان امنیتی متوجه شوند که تلفن همراه شما در نزدیکی محلی که یک تروریست مخفی است فعال بوده، شما به طور خودکار مظنون به شرکت در اقدامات تروریستی می‌شوید.


تغییر در شیوه فعالیت سازمان‌های اطلاعاتی

پس از رخداد تروریستی یازدهم سپتامبر سال ۲۰۰۱ بسیاری از محققان جهان که به خاطر فعالیت علمی‌شان به طور منظم در اینترنت به دنبال رویدادهای کشورهای عربی بودند، زیر نظر سازمان‌های امنیتی قرار گرفتند.

اما از آن زمان تا کنون تغییرات بسیاری در روش جست‌و‌جوی سازمان‌های امنیتی انجام شده است. ولفگانگ کریگر، کارشناس امور امنیتی دلیل این تغییرات را چنین توضیح می‌دهد: «کسانی که اقدامات تروریستی را برنامه‌ریزی می‌کنند در پیام‌های اینترنتی خود نه نام کسی را می‌برند، نه مکان خود یا نام سازمانی که به آن تعلق دارند را فاش می‌کنند.»

ولفگانگ کریگر در ادامه تاکید می‌کند که به همین خاطر اکنون سازمان‌های اطلاعاتی دیگر به این نکته توجه چندانی ندارند که فرد A به فرد B چه می‌گوید، بلکه به این نکته می‌پردازند که این دو از چه شیوه‌ای برای بیان نظر خود استفاده می‌کنند.

این کارشناس امور امنیتی وجود شبکه روابط میان افراد، مشخص شدن ارسال پول به اشخاصی معین و ارتباط از راه تلفن‌های همراه را از مشخصه‌های برجسته کنونی برای شناسایی افراد مظنون به عملیات تروریستی می‌داند.

به این ترتیب است که آژانس امنیتی آمریکا (NSA)و سازمان اطلاعات بریتانیا (GCHQ) موفق شده‌اند اطلاعات عظیم ِ اکسابایتی ِ به دست آمده را بررسی کنند. گفتنی ست که یک اکسابایت برابر است با یک میلیارد گیگابایت.

مارکوس بکدال، کارشناس امور اینترنت، بر این نظر است که به خاطر ظرفیت‌های عظیم سخت‌افزارها می‌توان اطلاعات به دست آمده را برای مدتی طولانی نگهداری کرد و این نکته سازمان‌های اطلاعاتی جهان را امیدوار کرده است که در صورت ظن همکاری شهروندان عادی با تروریست‌ها، آنها را به راحتی زیر نظر گیرند.