تغییر مسیر هواپیمای رئیسجمهور بولیوی به ظن حضور اسنودن
آمریکا گذرنامه ادوارد اسنودن را باطل کرده؛ او خود میگوید این اقدام بدون "حکم قضایی" بوده است
وزیر خارجه بولیوی میگوید فرانسه و پرتغال با این تصور که ادوارد اسنودن سوار هواپیمای رئیسجمهوری بولیوی است، اجازه ندادهاند این هواپیما از آسمان این کشورها عبور کند و وادار شده تغییر مسیر دهد.
آقای مورالس از سفر مسکو به کشور خود باز میگشت و در پی این برخورد فرانسه و پرتغال، به توقف برنامهریزینشده در اتریش ناچار شده است.
دیوید چوکوهوانکا، وزیر خارجه بولیوی، این ادعا که آقای اسنودن سوار این هواپیما بوده را یک "دروغ بزرگ" خوانده و رفتار این کشورهای اروپایی را محکوم کرده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، یکی از مقامات وزارت خارجه اتریش هم گفته است که ادوارد اسنودن، افشاگر برنامههای تجسسی و شنود اطلاعاتی آمریکا، سوار هواپیمای رئیسجمهوری بولیوی نبوده است.
اتریش پیشتر درخواست پناهندگی آقای اسنودن را رد کرده بود.
وزیر دفاع بولیوی که در این هواپیما بوده، گفت: "این یک اقدام خصمانه از وزارت خارجه ایالات متحده است که از دولتهای اروپایی متعددی برای هدف خود استفاده کرده است."
دولت آمریکا پیشتر و در زمانی که ادوارد اسنودن تازه از هنگکنگ به مسکو رفته بود، از کشورهای نیمکره غربی خواسته بود به هواپیمای حامل این افشاگر اطلاعاتی اجازه ندهند از آسمانشان عبور کند.
آقای مورالس که به مسکو سفر کرده بود، آنجا به تلویزیون روسیه گفت که هنوز درخواست پناهندگی از ادوارد اسنودن دریافت نکرده اما اگر چنین درخواستی مطرح شود، بررسی میشود.
او گفت: "بولیوی آماده پذیرفتن افرادی است که از جاسوسی پرده بر میدارند."
درخواست پناهندگی به '۲۱ کشور'
اقامت اسنودن در فرودگاه مسکو، توجه را به این مکان جلب کرده است
ادوارد اسنودن به ۲۱ کشور درخواست پناهندگی داده است اما این کشورها یکییکی این درخواست افشاگر اطلاعاتی آمریکا را رد میکنند. او همچنین درخواستش از روسیه را پس گرفته است.
گروه ویکیلیکس میگوید اغلب درخواستهای پناهندگی آقای اسنودن که در حال حاضر در هتلی در فرودگاه مسکو اقامت دارد، در ساعات پایانی روز یکشنبه ۳۰ ژوئن به کنسول دولت روسیه در فرودگاه مسکو تحویل داده شد تا آنها را
به سفارتخانههای مربوطه در مسکو برساند.
از بین کشورهایی که آقای اسنودن به آنها درخواست پناهندگی داده، تاکنون اتریش، فنلاند، ایرلند، لهستان، اسپانیا و سوییس گفتهاند که این درخواست نامعتبر است چون در داخل خاک این کشورها صورت نگرفته است.
برزیل، هند و نروژ این درخواست را رد کردهاند. فرانسه و ونزوئلا تایید نکردهاند که چنین درخواستی دریافت کردهاند.
کشورهای بولیوی، چین، کوبا، اکوادور، آلمان، ایسلند، ایتالیا، هلند و نیکاراگوئه هنوز به این درخواست پاسخی ندادهاند.
ابطال گذرنامه 'بدون اجازه قضایی'
ادوارد اسنودن، پیمانکار سابق سازمان امنیت ملی آمریکا و تحلیلگر سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا)، به اتهام افشای جزئیاتی درباره برنامههای تجسس و شنود اطلاعاتی آمریکا تحت پیگرد این کشور است.
آمریکا گذرنامه ادوارد اسنودن را باطل کرده و به شکل رسمی، او نمیتواند از منطقه ترانزیت فرودگاه مسکو خارج شود مگر آن که با درخواست پناهندگیاش از طرف یک کشور ثالث موافقت شود.
آقای اسنودن پیشتر در بیانیهای که وبسایت افشاگر ویکیلیکس منتشر کرده، گفته است دولت آمریکا "بدون اجازه قضایی" گذرنامه او را باطل کرده است.
او کاخ سفید را متهم کرده است که روی کشورهای هدف او برای پناهندگی، فشار میآورد تا با درخواست این افشاگر موافقت نکنند.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، پیشتر گفته بود آقای اسنودن به شرطی میتواند در این کشور بماند که ضربهزدن به "شرکای آمریکایی" روسیه از طریق افشاگریهایش را متوقف کند.
یک سخنگوی دولت روسیه گفته است ادوارد اسنودن پس از این سخنان آقای پوتین، درخواستش برای پناهندگی به روسیه را پس گرفت.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین، تایید کرده است که آقای اسنودن هنوز وارد خاک روسیه نشده و همچنان در منطقه ترانزیت فرودگاه مسکو است.
'یک نفر بدون دولت'
صندلی خالی ادوارد اسنودن در پروازی که ابتدا گمان میرفت در آن حضور دارد
ادوارد اسنودن پیش از این به اکوادور هم درخواست پناهندگی داده است. جولیان آسانژ، بنیانگذار ویکیلیکس، در سفارت اکوادور در لندن پناه گرفته است.
رافائل کورئا، رئیسجمهوری اکوادور، گفته است دولت این کشور درخواست پناهندگی آقای اسنودن را تنها در صورتی بررسی میکند که او بتواند خودش را به خاک اکوادور و یا یکی از سفارتخانههای این کشور برساند.
او به روزنامه گاردین که افشاگریهای ادوارد اسنودن ابتدا در آن منتشر شد، گفت که تصمیم کنسول اکوادور در لندن برای اعطای برگه سفر موقت به آقای اسنودن برای سفر از هنگکنگ به مسکو، "اشتباه" بوده است.
پیش از این مصاحبه رئیسجمهوری اکوادور با روزنامه گاردین، جزئیاتی از نامه ادوارد اسنودن خطاب به رئیس جمهوری اکوادور منتشر شده بود که از این کشور برای تضمین این که "حقوق" آقای اسنودن پس از ترک هنگکنگ رعایت شود، تشکر کرده بود.
آقای اسنودن در آن نامه خودش را "یک شخص بدون دولت" توصیف کرده و دولت آمریکا را متهم کرده که او را از پیگیری "حق اساسی درخواست پناهندگی" منع کرده است.
آمریکا او را به جاسوسی و سرقت و انتشار هزاران سند طبقهبندیشده اطلاعاتی این کشور متهم کرده است.
خشم در اروپا
حامیان افشاگر اطلاعاتی آمریکا در کشورهای مختلف برای او تجمع و تظاهرات کردهاند
پیشتر آمریکا خواهان استرداد "بدون تاخیر" آقای اسنودن شده بود. اما روسیه و آمریکا برای استرداد متهمان قراردادی ندارند و درخواست آمریکا برای استرداد او بارها از سوی مقامهای روس رد شده است.
مجله اشپیگل آلمان پیشتر با اشاره به یک سند سری مربوط به سال ۲۰۱۰ میلادی که ادوارد اسنودن به خبرنگاران این نشریه نشان داده، نوشت که سازمان امنیت ملی آمریکا شبکههای کامپیوتری داخلی اتحادیه اروپا در واشنگتن و دفتر نمایندگی این اتحادیه در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک را مورد تجسس قرار داده است.
در پی آن مقامات اتحادیه اروپا از دولت آمریکا خواستند که در این مورد توضیح دهد.
روزنامه گاردین روز دوشنبه ۱ ژوئیه مدارکی را افشا کرد که بر اساس آن کشورهای فرانسه، یونان و ایتالیا از جمله "اهداف" عملیات جاسوسی سازمان امنیت ملی آمریکا بودهاند.
باراک اوباما و جان کری، رئیسجمهوری و وزیر امور خارجه آمریکا، در پاسخ به این اعتراضها گفتهاند که در این باره با شرکای اروپاییشانصحبت خواهند کرد ولی در عین حال گفتهاند که چنین عملیاتی، عادی و رویه معمول اطلاعاتی است.
در این باره گوین هوویت، سردبیر اروپای بیبیسی، میگوید: "اروپاییها عصبانی هستند ولی نه آنقدر که بر سر منافع اقتصادی خود خطر کنند."