انتخابات ایران در رسانه‌های خارجی: «اقتصاد مال خر نیست»

بلومبرگ: گرچه روزگاری آیت‌الله خمینی گفت اقتصاد مال خر است، اما نامزدهای این دوره انتخابات روی مسائل اقتصادی تمرکز کرده‌اند.

رسانه های خارجی در روزهای اخیر گزارش‌ها و تحلیل‌های فراوانی را درباره انتخابات یازدهم ریاست جمهوری منتشر کرده اند و محور کارزار انتخاباتی شش نامزد باقیمانده در صحنه را «اقتصاد» دانسته‌اند.

خبرگزاری اقتصادی بلومبرگ در گزارشی درباره یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران نوشته است که «رییس دولت آینده ایران به این نتیجه خواهد رسید که اقتصاد به‌هیچ وجه مال خر نیست».

این گزارش که روز پنج‌شنبه، ۲۳ خرداد، منتشر شده است با یادآوری سخنان آیت‌الله خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی که اقتصاد را «مال خر» می‌دانست، می‌گوید احیای اقتصاد ایران که ظرف ۲۰ سال گذشته هیچ‌گاه به این بدی نبوده است، در راس مطالبات ایرانیانی قرار دارد که روز جمعه پای صندوق‌های رای می‌روند.

بلومبرگ به یکی از نظرسنجی‌هایی اشاره می‌کند که خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، انجام داده است و نشان می‌دهد تا چه حد ایرانیان نگران وضعیت اقتصادی کشور هستند.

این گزارش سپس به توصیف وضعیت اقتصاد ایران می‌پردازد که از تحریم‌های ایالات متحده و اتحادیه اروپا آسیب دیده است، به‌طوری که نرخ تورم از سال ۱۹۹۵ به بالاترین حد خود رسیده و تولید ناخالص ملی نیز برای دومین سال پیاپی کاهش شدیدی یافته است.

گزارش‌گر بلومبرگ نوشته است، اگرچه روزگاری آیت‌الله خمینی گفت اقتصاد برای خرهاست و به ایرانیان خاطرنشان کرد که انقلاب برای قیمت هندوانه نبوده، اما نامزدهای این دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران روی مسائل اقتصادی تمرکز کرده‌اند و به رای‌دهندگان وعده احیای اقتصاد و ثبات قیمت‌ها را می‌دهند.

واشینگتن پست: روحانی اجازه پیروزی ندارد

اما روزنامه آمریکایی «واشینگتن پست» از زاویه دیگری انتخابات ریاست جمهوری ایران را مورد تحلیل قرار داده و تلاش کرده است رویکرد نامزدهای این انتخابات در رابطه با سیاست خارجی را بررسی کند.

این نشریه نخست به توصیف آرایش انتخاباتی ایران می‌پردازد و می‌گوید که آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی اطمینان یافته است تنها چهره‌های وفادار به حکومت اجازه ورود به دور نخست انتخابات ریاست جمهوری یازدهم را پیدا کرده‌اند.

واشینگتن پست علی‌رغم این مسئله احتمال می‌دهد که نامزد مورد نظر آقای خامنه‌ای کسی جز سعید جلیلی نباشد، «یکی از پیروان متعصب او که مذاکرات هسته‌ای ایران را برعهده دارد و به انعطاف‌ناپذیری خود افتخار می‌کند».

گزارش‌گر این روزنامه می‌نویسد که پنج نامزد دیگر اگرچه تاحدی مستقل‌تر از سعید جلیلی هستند، اما همه آنها در عین حال تاکید کرده‌اند که موضوع سیاست خارجی ایران در حوزه اختیارات آیت‌الله خامنه‌ای است.

این گزارش سپس به محمدباقر قالیباف، دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری می‌پردازد و سعی می‌کند توضیح دهد که اگر قالیباف در انتخابات پیروز شود، سیاست خارجی ایران چگونه خواهد بود.

واشینگتن‌ پست با اشاره به سابقه آقای قالیباف به عنوان یکی از فرماندهان سپاه می‌نویسد که او از «برنامه تهاجمی سپاه» به‌شدت جانبداری می‌کند، از جمله «مداخله در جنگ داخلی سوریه و انجام حملات تروریستی در پایتخت‌های خارجی».

در ادامه گزارش به انتقادات اخیر حسن روحانی و علی‌اکبر ولایتی از سیاست هسته‌ای سعید جلیلی اشاره شده که در جریان مناظره تلویزیونی نامزدهای انتخابات مطرح شد.

این گزارش می‌گوید به‌نظر می‌رسید تمام انتقاد آنها از عملکرد جلیلی این بود که می‌شد با سیاست‌ورزی بهتر از تحریم‌ها اجتناب کرد، نه این که موضوع بمب هسته‌ای حل و فصل شود.

واشینگتن پست در نهایت نوشته است که «آقای روحانی، نامزد مورد اجماع اصلاح‌طلبان، اجازه نخواهد یافت که پیروز شود».

فارین پالیسی: بازنده نهایی مردم ایران هستند

نشریه فارین پالیسی اما در مقاله‌ای که روز چهارشنبه، ۲۲ خرداد منتشر شد، تلاش کرده است توصیفی از وضعیت سیاست داخلی ایران ارائه دهد.

این مقاله با اشاره به نخستین مناظره تلویزیونی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم آغاز می‌شود که به‌واسطه سئوالات چهارگزینه‌ای و شیوه نامتعارفی که داشت برای چندین روز « در رسانه‌های اجتماعی به موضوع طنز و هجو تبدیل شده بود».

فارین پالیسی می‌گوید شاید به خاطر آن مناظره بود که نامزدهای انتخابات امکان آن را یافتند تا در مناظره آخر به شکلی جدی‌تر به نقد یکدیگر بپردازند، اما در مجموع، مشاهده آن مناظره‌های «کم رمق» نشان می‌دهد که نخبگان حاکم در ایران در چه مخمصه‌ای گرفتار شده‌اند.

تحلیل‌گر این نشریه با اشاره به رویدادهای سال ۱۳۸۸ و اعتراضات گسترده به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آن سال می‌نویسد که آیت‌الله خامنه‌ای و زیردستان او آشکارا نمی‌خواهند بار دیگر شاهد چنین اعتراضاتی باشند و از این رو ماه گذشته دست به یک اقدام دراماتیک زدند که آن ردصلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی، یکی از بنیانگذاران انقلاب سال ۱۳۵۷ بود که برای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم ثبت نام کرده بود.

فارین پالیسی می‌گوید، حکومت ایران با این اقدام قدرت ایدئولوژیک خود را که تاکنون به عنوان محافظ آن عمل می‌کرد، از دست داد و به همین خاطر خامنه‌ای دیگر میان روحانیون ارشد ایران مشروعیتی ندارد. اکنون او به‌طور کامل به سپاه پاسداران تکیه کرده است.

تحلیل‌گر فارین پالیسی سپس به یکی دیگر از چالش‌هایی که آقای خامنه‌ای با آن مواجه است، می‌پردازد و آن نامزدی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری است.

او با اشاره به حمایت محمد خاتمی و اکبر هاشمی رفسنجانی از آقای روحانی می‌نویسد که این حمایت‌ها می‌تواند آرای حامیان اصلاحات را متوجه او کند، اما به‌نظر می‌رسد نهادهای قدرت چندان تمایلی ندارند که به آقای روحانی فرصت دهند تا نفوذ آنها را به چالش بکشد، چنان‌چه به تازگی نیروهای حکومتی با حمله به یکی از گردهمایی‌های حامیان حسن روحانی در تهران برخی از روسای ستادهای انتخاباتی او را دستگیر کردند.

این مقاله در نهایت می‌گوید که هنوز مشخص نیست کدام چهره پیروز انتخابات می‌شود، اما آن‌چه واضح می‌نماید این است که در نهایت مردم معمولی ایران بازنده نهایی خواهند بود.