حفظ حریم خصوصی در اینترنت «تقریبا ناممکن است»
با توجه به جمع‌آوری و ذخیره جزئیات هر چه بیشتر از اطلاعات خصوصی کاربران توسط شبکه‌های اجتماعی و سایر خدمات اینترنتی به نظر می‌رسد که حفاظت از حریم خصوصی افراد در دنیای مجازی امروزه دیگر معنایی ندارد.
دینا کیوکا از رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی در همین زمینه مصاحبه‌ای انجام داده است با بروس اشنئیر، کار‌شناس ایمنی شبکه اینترنت و نویسنده کتابی به نام «دروغگویان، ضرورت احیای اعتمادی که جامعه به آن نیازمند است».
رادیو اروپای آزاد: این موضوع کاملا آشکار است که موسسات اینترنتی مثل گوگل، فیس‌بوک و توئیتر اطلاعات کاربران را جمع‌آوری و حتی ردیابی می‌کنند. این اطلاعات تا چه حد دقیق هستند و جز تبلیغات تجاری و فروش محصولات برای چه مصارف دیگری مورد استفاده قرار می‌گیرند؟
بروس اشنئیر: کسی نمی‌داند این اطلاعات تا چه اندازه دقیق است. از این اطلاعات برای تبلیغات تجاری استفاده می‌شود و این اطلاعات را به شرکت‌های دیگر می‌فروشند تا آنها بتوانند محصولات خود را به شکل هدفمندتری به مردم عرضه کنند. این اطلاعات به هر دلیل ممکن به حکومت‌ها نیز داده می‌شود و حکومت‌ها می‌توانند با هر هدفی که می‌خواهند از آن استفاده کنند.
فقط کمپانی گوگل است که در گزارش‌های دوره‌ای خود به طور کلی و بدون ارائه جزئیات اعلام می‌کند که حکومت‌ها از این موسسه تقاضای اطلاعات کرده‌اند. سایر موسسات اینترنتی حتی این حد از شفافیت را هم رعایت نمی‌کنند. بنابراین می‌توان گفت که اطلاعات خصوصی افراد در عرصه‌هایی که اصلا شفاف نیست مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این اطلاعات برای قضاوت در مورد کاربران استفاده می‌شود یا قضاوت از منظر تجاری و بازاریابی یا قضاوت از منظر سیاسی و امنیتی.
آیا با استفاده از نرم‌افزارهای حائل و غیرمستقیم می‌توان هویت خود را روی شبکه اینترنت پنهان نگاه داشت؟
هر یک از این ابزار‌ها تا حدی موثرند، ولی هیچ یک کامل و بی‌نقص نیستند. برای مثال، برای جستجو روی شبکه اینترنت ابزارهای خوبی هست که می‌توان از آن استفاده کرد، ولی فرضا در مورد فیس‌بوک چنین امکانی وجود ندارد، چون برای اشتراک باید اطلاعات شخصی خود را بدهید و در هر تماسی که برقرار می‌کنید باز جزئیات بیشتری در مورد شما جمع‌آوری می‌شود. ولی برای مثال یک وب‌سایت جستجوگر به نام Duck Duck Go هست که اطلاعات شخصی مراجعه‌کنندگان را ضبط نمی‌کند.
بنابراین می‌شود از راه‌های غیرمستقیم برای دشوار کردن افشای اطلاعات خصوصی استفاده کرد، ولی اگر کسی یا موسسه‌ای بخواهد اطلاعات شما را جمع‌آوری و ضبط کند واقعا نمی‌توان گفت که می‌شود مانع آن شد. برای مثال، به محض استفاده از تلفن موبایل محل دقیق شما برای شرکت تلفن مشخص می‌شود، اگر چنین چیزی را نمی‌خواهید تنها راه آن استفاده نکردن از تلفن همراه است.
پس ایده حریم خصوصی روی شبکه اینترنت اکنون فقط توهم است؟
هم بله و هم نه. به نظرم حفاظت از اطلاعات شخصی در برابر موسسات این افرادی که با امکانات فراوان و پیشرفته به دنبال این اطلاعات هستند تقریبا ناممکن است. ولی در عین حال هنوز هم روش‌هایی وجود دارد که می‌توان بخشی از این اطلاعات را در برخی موارد حفظ کرد. ولی اگر هر کسی بخواهد هویت و اطلاعات شما را پیدا کند به اعتقاد من راهی برای جلوگیری از آن وجود ندارد.
می‌توانید در مورد مناسبات حکومت‌ها با موسسات بزرگی که خدمات و ارتباطات اینترنتی ارائه می‌دهند توضیح بدهید. شرکت‌هایی نظیر گوگل، فیس‌بوک یا اسکایپ با چه راحتی و تا چه حدی اطلاعات کاربران را به حکومت‌ها واگذار می‌کنند؟
این شرکت‌ها باید از قانون تبعیت کنند. آنها در مقابل حکومت‌ها نخواهند ایستاد، چون روش و هدف اصلی فعالیت آنها تجاری و سودآوری است. به نظر من، به طور کلی تمام این شرکت‌ها با کمال میل هر آن چه را حکومت‌ها بخواهند در اختیار آنها قرار می‌دهند. برخی از آنها ممکن است شرط و شروطی بگذارند یا تمایل کمتری به این کار داشته باشند و برخی دیگر کاملا از خواست حکومت‌ها تبعیت می‌کنند.
شما این روش کار را «فئودالیسم» توصیف کرده‌اید و گفته‌اید که باعث تضعیف امنیت شبکه‌های کامپیوتری و درز اطلاعات می‌شود. می‌توانید کمی بیشتر توضیح دهید؟
در این مدل یا الگو شرکت‌های بزرگ صاحب خدمات و ارتباطات اینترنتی روی تمام فعالیت‌های ما کنترل فراوانی دارند. به احتمال زیاد تمام اطلاعات خصوصی ما اکنون در بایگانی‌های مجازی بزرگ که توسط همین شرکت‌ها کنترل می‌شوند ذخیره شده‌اند. این وضعیت کار حفاظت از اطلاعات شخصی ما را حتی دشوار‌تر می‌کند.
هر نوع فعالیتی روی شبکه اینترنت و به‌خصوص بخشی که به ارتباطات مثل ای‌میل یا شبکه‌های اجتماعی برمی‌گردد روی وب‌سایت‌هایی انجام می‌شود که در نهایت توسط یکی از این موسسات بزرگ مثل اپل، گوگل و امثال آن بایگانی و کنترل می‌شوند.
به گفته شما، خطر عمده روی شبکه اینترنت نه تبهکاران، هکر‌ها و تروریست‌ها، بلکه حکومت‌ها و شرکت‌های اقتصادی و تجاری بزرگ هستند. آیا چنین وضعیتی در آینده نیز ادامه خواهد یافت؟
من در مورد آینده کاملا مطمئن نیستم، ولی حدس می‌زنم که این وضع ادامه پیدا کند. به نظر من، خطرهای بزرگ ناشی از منابع غیرقانونی نیستند. خطرهای بزرگ در حقیقت خطرهای قانونی هستند، یعنی حکومت‌ها و شرکت‌های بزرگ و بانفوذ، کسانی که اکنون در قدرت‌اند و صاحب امتیاز هستند در آینده نیز از اینترنت برای حفظ و توسعه قدرت خود استفاده خواهند کرد.