آلمانیها در حال تمرین فرهنگ "خوشآمدگویی"
گروه "برای جامعهی مهاجرپذیر" که از سوی بخشهای اقتصادی آلمان در صدد یافتن راهکارهایی برای جذب نیروی کار متخصص از خارج است، معتقد است که این کشور هنوز حائز شرایط "سرزمین مهاجرپذیربودن" نیست.
اقتصاد آلمان همچنان در جستجوی نیروی کار متخصص از خارج است. گروهی که در صدد تهیه و تنظیم برنامهی "خوشآمدگویی" به داوطلبان کار و استخدام در آلمان است، بر این باور است که این کشور هنوز شرایط لازم برای جذب این نیروها را فراهم نیاورده است.
برپایهی پیشنهادهای این گروه که "برای جامعهی مهاجرپذیر" نام دارد، آلمان باید ابتدا به فرهنگ "خوش آمدگویی" خو و آن را درونی کند. شناسهی اصلی این فرهنگ، "همسنگ شمردن دیگران با خود" است.
پیشنهادهای عملی
در تازهترین گزارش گروه "برای جامعهی مهاجرپذیر"، پیشنهادهای عملی تمرین فرهنگ "خوشآمدگویی" نیز منتشر شده است. تهیه و تنظیم پروندهای حاوی اطلاعات ضروری مانند آدرسهای اینترنتی و شماره تلفنهای لازم برای یک تازهوارد، از جملهی این توصیههاست.
بر اساس این گزارش، مهاجران همچنین در آلمان برای رتق و فتق امور اداری خود، نه به "ادارهی خارجی"ها که شهرت چندان مطلوبی ندارد، بلکه به "ادارهی مرکزی خوشآمدگویی" مراجعه کنند.
افزون بر این، گروه "برای جامعهی مهاجرپذیر" پیشنهاد میکند که با کمک نهادهای آلمانی مانند انستیتو گوته و اتاق بازرگانی، دفاتری در کشورهای زادگاه داوطلبان نیز تشکیل شود تا تسهیلات لازم برای ورود و مهاجرت به آلمان برای این کارشناسان فراهم آید.
بهنظر کارشناسان آلمان با توجه به کمبود نیروی کار در رشتههای مهندسی الکتریکی و برنامهریزی رایانه، تنها برای جذب این دو گروه تلاش میکند.
با این که آلمان در چند ماه گذشته شرایط مهاجرت کاری به این کشور را سادهتر کرده است، با اینحال داوطلبان مهاجرت ترجیح میدهند ابتدا به کشورهای اروپایی دیگر مانند دانمارک یا استرالیا و کانادا مهاجرت کنند تا آلمان.
بر اساس آمار "تشکیلات بینالمللی همکاریهای اقتصادی و توسعه"، شمار داوطلبان مهاجرت به این کشورها، ۵ تا ۱۰ برابر مهاجران به آلمان است.
فرهنگ مهاجرپذیری در آلمان
به نظر رییس "ادارهی مرکزی مهاجرت و پناهندگی" (BAMF)، مانفرد اشمیت، علت مهاجرت بیشتر به استرالیا، سنت دیرین مهاجرپذیری این کشور است: «آلمان تازه از ده سال پیش به عنوان کشور مهاجرپذیر مطرح شده است. جبران این کمبودها به زمان نیاز دارد.»
به باور این کارشناس امور مهاجرت، آلمان باید در حال حاضر به کسانی که مایل به مهاجرت به این کشور هستند، نشان دهد که "ورود آنان را خوشآمد میگوید و آنان را همسنگ خود ارزیابی میکند."
بهنظر اشمیت، تمام مهاجران باید از مزایای پیشنهادهای گروه "برای جامعهی مهاجرپذیر" بهرهمند شوند. مانفرد اشمیت در این رابطه میگوید: «این موضوع تنها نباید برای مهاجران متخصص، بلکه در مورد پناهجویان و آوارگان و نیز خانوادههای آنان صدق کند.»
این "تئوری"، ولی در عمل پیاده نمیشود. بهنظر کارشناسان، آلمان با توجه به کمبود نیروی کار در رشتههای مهندسی الکتریکی و برنامهریزی رایانه، تنها برای جذب این دو گروه تلاش میکند.
رفتار با پناهندگان
نمونهی عادل عبدالرحمان که در سالهای دههی ۱۹۸۰ با خانوادهی خود به آلمان پناهنده شده، گواه این ادعاست. عادل، در سن ۹ سالگی به این کشور آمده و دورهی ۹ سالهی مدرسه را هم در آلمان گذرانده است. او معتقد است که "آلمانی" است، ولی بهخاطر "چند کار احمقانهای" که انجام داده، "خارجی" محسوب و "اقامت موقتش"، هر چند ماه یک بار تمدید میشود. او اجازهی ترک ایالت نورد راینوستفالن را ندارد.
مانفرد اشمیت، رییس "ادارهی مرکزی مهاجرت و پناهندگی": «آلمان تازه از ده سال پیش به عنوان کشور مهاجرپذیر مطرح شده است.»
عادل میگوید: «ما به عنوان پناهجو به اینجا آمدیم و من برگهی شناساییام را گم کردم. ولی دوباره برایم شناسنامه صادر نکردند.» او از بوروکراسی و دیوان سالاری در آلمان شکایتی ندارد: «کارهای اداری و کاغذبازی را میشود زود حل کرد.»
آنچه عادل را آزار میدهد، "آینده است که چندان روشن نیست." به گفتهی این جوان بیکار، همهی کارمندانی که به کارهای او رسیدگی میکنند "خوبند، ولی همه به یک اندازه از خود مایه نمیگذارند".
یکی از جوانانی که از هند آمده و در ادارهی پست آلمان کار میکند، میگوید که در رابطه با ادارات آلمان، از جمله با ادارهی خارجیها، "تجربههای مثبتی" داشته است. او معتقد است که "دیوان سالاری در این اداره هست، ولی وقتی آدم به آن عادت میکند، دیگر مشکلی ندارد".
از نظر این جوان اغلب کارمندان این اداره باید به زبان انگلیسی آشنا باشند: «چون کسانی که تازه به آلمان آمدهاند، هنوز به زبان آلمانی صحبت نمیکنند.»
بهنظر مانفرد اشمیت هم، چندزبانه بودن کارمندان، امر بسیار مهمی است. او همچنین معتقد است که باید بر شمار کارمندان مهاجرتبار "ادارهی خارجیهای آلمان" نیز افزوده شود.