ایران وایر , همایون خیری مصرف مواد غذایی مملو از کلسترول یکی از نگرانیهای بهداشتی زندگی شهری محسوب میشود. فعالیت کم بدنی و زندگی ماشین زده به این نگرانی نیز دامن میزنند. اما حالا نتایج یک مطالعه تازه نشان میدهد در بین مواد غذایی مختلف، خوردن یک تخم مرغ در روز خطر ابتلا به گرفتگی عروق قلبی را به دنبال ندارد.
پژوهشگران دانشگاه فنلاند شرقی در مقاله جدید خود که در نشریه علمی تغذیه بالینی منتشر شده است مینویسند یک تخم مرغ در روز نه تنها اثری بر میزان کلسترول خون افراد ندارد بلکه برای کسانی که به طور ژنتیکی مستعد ابتلا به گرفتگی عروق خونی هستند نیز مشکلی ایجاد نمیکند.
کلسترول مولکولیست که از چربی ساخته شده و در تمام سلولهای بدن جانوران- منجمله انسان- قابل تجزیه است. یکی از دلایل سازگاری کلسترول با بدن جانوران در این است که بخشهایی از ساختار سلولی بدن آنها از کلسترول ساخته شده است.
سلولهای گیاهان و باکتریها شامل یک دیواره سلولی غیر منعطف است که از سلولها در مقابل صدمه دیدن جلوگیری میکند. ولی همین دیواره باعث میشود سلولهای گیاهان و باکتریها از شکلهای متنوعی برخوردار نباشند و در نتیجه با محدودیت حرکتی روبرو شوند. در عوض وجود کلسترول در سلولهای جانوری به آنها اجازه میدهد تا شکل خود را بنا به کاربردهای متفاوت تغییر دهند و با تقسیم شدن به روشهای مختلف اعضای بدن جانوران را تولید کنند.
یکی از کارکردهای مهم کلسترول در بدن جانوران تولید هورمونهای تولید مثلی نظیر آندروژن، پروژسترون و وبتامین D ست. منبع تامین کلسترول بدن چربیهای حیوانی نظیر گوشت قرمز و سفید، پنیر و تخم مرغ است که هر کدام مقادیر مختلفی کلسترول در خود ذخیره دارند. بعنوان مثال یک تخم مرغ آب پز حاوی حدود 373 میلی گرم کلسترول است.
از اواخر دهه 1990 میلادی مطالعات مختلفی درباره اثر مثبت کلسترول موجود در تخم مرغ بر کاهش گرفتگی عروق قلب منتشر شده بود. در همین دهه پژوهشگران دانشگاه هاروارد در گزارشی نشان داده بودند که مصرف یک تخم مرغ در روز اثری در وقوع گرفتگی عروق قلب مردان و زنان ندارد.
گزارش تازه پژوهشگران فنلاندی میگوید نه تنها مصرف یک تخم در روز بر افراد سالم اثر منفی ندارد بلکه مصرف مقدار مشابه در کسانی که به طور ژنتیکی حامل ترکیب APOE4 هستند نیز صدمهای به عروق قلب آنها نمیزند.
پروتئینهای متصل به چربی که به نام آپولیپوپروتئین یا به اختصار APOE معروفند توسط گروهی از سلولهای دستگاه عصبی که نام آنها سلولهای ستارهایست ساخته میشوند و کار آنها انتقال کلسترول به سلولهای عصبیست. یکی از ردههای APOE عبارت است از رده 4 که در ایجاد بیماری آلزایمر و بیماریهای قلبی-عروقی نقش اساسی دارد. فراوانی مبتلایان به APOE4 در میان ساکنان فنلاند به یک سوم جمعیت این کشور میرسد و در نتیجه مصرف مواد غذایی حاوی کلسترول یکی از نگرانیهای بهداشتی در فنلاند محسوب میشود.
پژوهشگران دانشگاه فنلاند شرقی با بررسی عادات غذایی بیش از هزار مرد در سنین 42 تا 60 سالگی دریافتند که نشانهای از افزایش کلسترول در اثر مصرف یک تخم مرغ در روز در آنها وجود ندارد. در دهه هشتاد میلادی نیز نتایج مطالعهای مشابه اما در فاصلهای 21 ساله نشان داده بود خوردن تخم مرغ در بین افراد سالم و حاملان ژنتیکی APOE4 که پیشزمینه ابتلا به بیماریهای عروقی را دارند باعث ایجاد چنین مشکلاتی در آنها نمیشود.
مطالعه جدید از مصرف 520 میلیگرم کلسترول در روز بعنوان مقدار دریافتی مناسب یاد میکند.