موهای شبقرنگ رهبران چین؛ تلاش برای اتحاد در عین جوانی

داشتن مدل مو و لباس مشابه ممکن است به نشان دادن وحدت حزب کمک کند
سیلیا هتن
خبرنگار بیبیسی در پکن
در اجلاس سالانه اخیر پارلمان چین مقامات بلندپایه حزب کمونیست زیر تابلویی از یک آرم بزرگ داس و چکش به ردیف نشسته بودند. تمام آنها کت و شلوار تیرهرنگ به تن داشتند و کراوات قرمز زده بودند. اما علاوه بر این لباس رسمی یک شکل، آنها از جهت دیگری هم متحدالشکل بودند: رنگ موی سر همه این رهبران مثل شبق، سیاه بود.
هنگام نواختن سرود ملی چین کمونیست، این رهبران در یک صف منظم و با فاصله کمی از یکدیگر ایستاده بودند. مقابل هرکدام یک فنجان سفیدرنگ چای و یک نسخه از متن سخنرانی که قرار بود نخستوزیر چین ایراد کند، روی میز دیده میشد.
به نظر میرسد که مقامات ارشد حزب کمونیست چین همواره تلاش کردهاند که متحدالشکل به نظر برسند.
ولی در اجلاس اخیر کنگره حزب کمونیست چین که در آن بسیاری از رهبران بازنشسته حزب شرکت داشتند، وضعیت با همیشه فرق داشت.
پس از نمایش این اجلاس در تلویزیون چین، کاربران "ویبو" که در واقع توییتر چینی است، بلافاصله تعجب خود را از این که یک رسم تشریفاتی چین نقض شده است، ابراز داشتند؛ چون ژو رانگجی، نخستوزیر بازنشسته چین جرأت کرده بود موی خود را خاکستری نگهدارد و رنگ نکند.

آقای ژو از این که موهایش را رنگ نکرده بود، مورد تحسین گروهی از مردم چین قرار گرفت
یک نفر در ویبو نوشت: به رهبرانی که در کنگره حزبی شرکت دارند نگاه کنید. تمامشان کسانی هستند که موی سرشان را رنگ میکنند تا جوان به نظر بیایند.
شخص دیگری نوشت: "رنگ موی ژو، خیلی طبیعی است. اگر پیر هستید باید پیر جلوه کنید."
یک نفر دیگر توجه را به این نکته جلب کرده بود که مقامات چینی وقتی به ردههای بالا میرسند، موی سر همهشان یکدست سیاه میشود. وی این سئوال را مطرح کرد که چطور همه آنان باید جوان جلوه کنند؟
"مساله سیاسی"
علاقهای که رهبران چین برای رنگ کردن موی سرشان دارند، بین بقیه اعضای جامعه چین دیده نمیشود.
در سالن آرایش ساسی در مرکز خرید پکن، هانگ هایتینگ که مدتهاست حرفهاش آرایشگری است، میگوید که زنان بیشتر مشتریان او را که به دنبال رنگ کردن موی سرشان هستند، تشکیل میدهند.
او میگوید که اکثر مردان چینی بیشتر نگران طاس شدن سرشان هستند تا خاکستری شدن رنگ موهایشان.
آقای هانگ اضافه میکند: "اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی، مردان واقعا نگران خاکستری شدن موی سرشان بودند. آنها غالبا موهایشان را رنگ میکردند. اما حالا تنها زنان میانسالی که سنشان از ۴۰ سال بیشتر است، هر ماه موی سرشان را رنگ میکنند."
ولی آقای هانگ هنوز انتظار دارد که سیاستمداران چینی ظاهرشان را حفظ کنند. او میگوید: "دوست ندارم رهبرم را با موی خاکستری ببینم. در آنصورت او پیر به نظر خواهد آمد ... انگار که در حال مردن است. چطور یک چنین شخصی میتواند کشور ما را رهبری کند؟ این یک موضوع سیاسی است نه شیوه زندگی شخص."
بیاهمیت نشان دادن اختلافات
رهبران چین تلاش میکنند که یک شکل به نظر بیایند.
استیو تسانگ، استاد مطالعات چین معاصر در دانشگاه ناتینگهام میگوید: "حزب کمونیست یکی از باانضباط ترین نهادهایی است که در طول تاریخ بشر ایجاد شده است. اکثر مسائلی که در سطح این حزب رخ میدهد، اتفاقی و از روی تصادف نیست.
هانگ هایتینگ در سالن آرایش ساسی میگوید که سیاستمداران چینی برای این که همیشه موهای مشکیرنگ داشته باشند، باید هر ۱۰ روز یکبار ریشه موهایشان را رنگ کنند
او اضافه میکند که پوشیدن لباسی یک شکل مانند یونیفورم و این که همه افراد یکسان به نظر بیایند، در کنار نشان دادن انضباط حزبی، تا حدودی به محافظت از شخص هم کمک می کند.
جرمی گلدکن، موسس سازمان دانول، یک شرکت پژوهشی رسانهای مستقر در پکن، معتقد است که رهبران ارشد چین تلاش دارند تا به منظور تاکید بر ثبات حزب کمونیست، اختلافات و تفاوتهای خود را ناچیز جلوه دهند.
البته داشتن موی کاملا سیاه و حفظ رنگ آن، یک تعهد سیاسی است که به زمان و پول نیاز دارد.
هانگ هایتینگ در سالن آرایش ساسی میگوید که سیاستمداران چینی باید هر ۱۰ روز یکبار ریشه موهایشان را رنگ کنند.
شی جین پینگ، رئیسجمهور جدید چین قول داده است که هزینههای دولتی را کاهش دهد. برای همین شاید که به زودی او سنت رنگ کردن موی سر سیاستمداران را هم تغییر دهد تا از این راه، هم در وقت سیاستمداران و هم درصورتحساب کلانی که آنها به سلمانیها میپردازند، صرفهجویی شود.