آیا پرهیز دائمی از رابطه جنسی امکانپذیر است؟
تام د کاستلا
بیبیسی
هفته گذشته و بعد از کلیک رسوایی جنسی یک عضو دیگر کلیسای کاتولیک، مسأله عزبیت، خویشتنداری و پرهیز آدمها از داشتن رابطه جنسی بار دیگر مطرح شد. اما آیا واقعبینانه است که کسی بخواهد کلا از داشتن رابطه جنسی پرهیز کند؟
عزب بودن با خویشتنداری فرق دارد. از دید بنیادگرایان، عزبیت که در زبان لاتین به معنای تجرد است، یعنی خودداری دائمی از برقراری روابط جنسی. اما خویشتنداری و پرهیز از برقراری رابطه میتواند موقتی باشد. حتی ممکن است کسی در یک رابطه عشقی، از داشتن رابطه جنسی خودداری کند. اما عزبیت "واقعی" یعنی اینکه فرد در تمام زندگی خود با فرد دیگری رابطه جنسی نداشته باشد. البته خیلیها تعریف گستردهتری در این باره ارائه میکنند و معتقدند که معنای عزبیت، صرفا تعهد به نداشتن رابطه جنسی است.
اما اخیرا کاردینال کیث اوبرایان پذیرفت که در "رفتار جنسی خود" خلاف توقعات عمل کرده است. او به "رفتار نامناسب" متهم شد و بر همین اساس، موضوع پرهیز از برقراری روابط جنسی دوباره در افکار عمومی مطرح شد. کاردینال اوبرایان به عنوان یک کشیش کاتولیک ملزم بود از هرگونه رابطه جنسی دوری کند و خود را وقف خدا و پیروان کلیسا کند. راهبان بودایی هم الزامات مشابهی دارند. در هر دوی این ادیان، استمناء تخلف از این تعهد به شمار میرود، هرچند درک این مساله برای افراد غیرمذهبی دشوار است.
کشیشهای کاتولیک همگی مرد هستند و با اینکه راهبهها هم از روابط جنسی پرهیز میکنند، بخش عمده بحث روی عزبیت مردان متمرکز است.
اگر سختگیرانهترین تعریف عزبیت را ملاک قرار دهیم، نفس امکانپذیر بودن در پیش گرفتن چنین رفتاری زیر سوال میرود. جان واس، استاد مدرس رشته غدد داخلی در دانشگاه آکسفورد، میگوید که هورمون تستوسترون باعث میشود مردان بهدنبال برقراری رابطه جنسی باشند. میل جنسی زنان هم تا حد کمتری، نتیجه ترکیبی از هورمونهای تستوسترون و استروژن است.
او میگوید: "از نظر من پرهیز دائمی از داشتن رابطه جنسی حالتی کاملا غیرطبیعی است." او میگوید که حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد مردان استمناء میکنند و به احتمال زیاد، کشیشها هم این کار را انجام میدهند.
به گفته او دادههای موجود نشان میدهد که انزال در مردان، شانس ابتلا به سرطان پروستات را کاهش میدهد: "میتوان گفت که پرهیز دائم از روابط جنسی کار چندان سالمی نیست."
در عین حال، بسیاری دیگر بهدلایل صرفا جسمانی حتی نمیتوانند پرهیز دائمی از هرگونه رابطه جنسی را تصور کنند.
جیمی اوبرایان که قبلا کشیش بود، چون میخواست خانواده تشکیل دهد، این کسوت را ترک کرد. او به یاد دارد که این کار چقدر برای مردان جوان سخت بوده است: "باید با امیالتان مقابله کنید. برای خیلیها این مبارزه هر روز در جریان است، اما بعضی دیگر زیاد اذیت نمیشوند."
ویشواپانی، کارشناس بودایی برنامه "اندیشه روز" رادیو ۴ بیبیسی معتقد است که با تمرینات ذهنی میتوان امیال جسمی را کنترل کرد: "در ذهن من هیچ تردیدی وجود ندارد که بعضی آدمها قادرند بهراحتی این کار را انجام بدهند. البته بعضی وقتها ممکن است سخت باشد، اما ایده غیرممکن بودن خودداری از برقراری روابط جنسی از لحاظ بیولوژیکی صحیح نیست."
پدر روحانی استیفن وانگ، مدیر بخش پژوهشهای دانشکده الهیات آلن هال میگوید که بسیاری از کشیشها به چنین از خودگذشتگیهایی دست میزنند. او میگوید: "اگر فرد به بلوغ درونی لازم رسیده باشد و ساختارهای حمایتی و ایمان لازم را هم داشته باشد، پرهیز جنسی امکانپذیر است."
از نظر او، بین این موضوع و مثلا وفادار ماندن یک مرد به همسرش هیچ فرقی وجود ندارد.
ولی آقای وانگ میگوید که استمناء مفری برای خلاصی از عزبیت نیست: "برای هر فرد مسیحی استمناء، رابطه جنسی پیش از ازدواج و رابطه جنسی خارج از ازدواج ممنوع است و کسی نباید سراغ آن برود. استمناء برای همه کاتولیکها حرام است. دلیلش هم این است که این کار، فرد را خودخواهتر و درونگراتر میکند و باعث میشود که قلبش را کمتر به روی عشق دیگران باز کند." البته میلیونها مسیحی با این عقیده مخالفند.
عموما از راهبان بودایی هم انتظار میرود که عزب بمانند
جیمی اوبرایان میگوید که در بررسی این موضوع، نباید تنها ویژگیهای فیزیولوژیک بدن آدمها را در نظر داشت. جاذبه جنسی هم عزبیت را دشوار میکند.
به گفته او، زنان کشیشها را به چشم "میوه ممنوعه" و نوعی "چالش" در نظر گرفتهاند. اما سختترین قسمت ماجرا برای او این بود که نمیتوانست شریک زندگی داشته باشد. او میگوید: "همه ما انسان هستیم و احساس تنهایی، آزارمان میدهد. بسیاری از ما در زندگی خود به آن دیگری نیاز داریم."
در اغلب جوامع بر اهمیت فوقالعاده یافتن شریک عاطفی در زندگی تاکید میشود و چشمپوشی از این عنصر مهم در زندگی، فداکاری بزرگی است. ویشواپانی میگوید که در چنین وضعیتی، "همه حس صمیمیت حاصل از تقسیم زندگی با یک نفر دیگر را از دست میدهید." او میگوید که ازدواج کرده است، چون میخواسته که آن نیمه دیگر را در زندگی خود داشته باشد.
او میگوید که مسائل جنسی و فردگرایی در زندگی مدرن اهمیت زیادی پیدا کرده است: "در قرنهای گذشته، مردم یا متاهل بودند که در آن صورت میتوانستند رابطه جنسی داشته باشند، یا مجرد بودند که در آن صورت باید از رابطه جنسی پرهیز میکردند. اما حالا گزینههای مختلفی وجود دارد. در جوامع سنتی، داشتن رابطه جنسی برای افراد مجرد ممکن نبود و مردم بیشتر راغب بودند که نقشی همانند نقش کشیشها را به عهده بگیرند و در نتیجه، از رابطه جنسی پرهیز کنند."
در نتیجه تغییرات دنیای مدرن، تعداد افرادی که در کشورهای غربی سوگند عزبیت میخورند، رو به کاهش بوده است. بسیاری از کاتولیکها، از جمله کاردینال اوبرایان هم خواهان بازنگری در قوانین مربوط به پرهیز جنسی کلیسا شدهاند.
به عقیده ویشواپانی مشکل اصلی در این میان، نه خود پرهیز جنسی بلکه این احساس است که باید تا پایان عمر به چنین تعهدی پایبند بود: "مشکل از جایی شروع میشود که مردم قادر به ادامه تعهدشان نیستند، اما در عین حال هیچ راه غیراخلاقی برای اینکه از نظر جنسی فعال باشند، پیدا نمیکنند."
البته درباره انگیزه برخی افراد از انتخاب گزینه عزبیت هم ابهاماتی وجود دارد. در جوامعی که تساهل و تسامح کافی در آنها وجود ندارد، بسیاری از همجنسگرایان ممکن است کشیش شوند تا بتوانند به این ترتیب از ارتباط جنسی با جنس مخالف فرار کنند.
صرفنظر از اینکه پرهیز جنسی از نظر فیزیکی امکانپذیر است یا خیر، برخی معتقدند که مشکل از جایی شروع میشود که ماجرا حالت نهادینه و سازمانیافتهای پیدا میکند. الیزابت ابوت، نویسنده کتاب "تاریخ پرهیز جنسی"، معتقد است که واداشتن کشیشها به سرکوب امیال یا پنهان کردن رفتارهای جنسیشان باعث بروز انحرافات شده است: "این روش هزاران سال است که شکست خورده است و باعث پیش آمدن چیزهای وحشتناکی میشود."
جیمی اوبرایان میگوید که پاپ بعدی باید به مساله عزبیت و پرهیز جنسی بپردازد.
او ۲۳ سال است که ازدواج کرده و معتقد است که بین عزبیت و داشتن رابطه جنسی، انتخاب درستی انجام داده است: "بعد از تجربه لذت زندگی خانوادگی، باید بگویم که حالا توانایی بیشتری برای خدمت به کلیسا دارم."
اما آقای وانگ معتقد است که مردم مفهوم عزبیت را درست درک نمیکنند. او میگوید که عزبیت باعث میشود رابطه منحصر بهفردی میان فرد و خدا ایجاد شود: "بحث بر سر سرکوب امیال نیست. مساله این است که دوست داشتن به شکلی خاص را یاد بگیریم."
او میگوید که کلیسا فقط کشیشها را موظف به پرهیز از داشتن رابطه جنسی نکرده است، بلکه این خواسته، تمام کسانی را که خارج از چارچوب ازدواج زندگی میکنند، شامل میشود.
آقای وانگ میگوید که رسانهها به اشتباه عزبیت را به رسوایی جنسی مرتبط میکنند: "درست نیست که بگوییم پرهیز جنسی منجر به اختلال و سوءاستفاده جنسی میشود. رسوایی جنسی متاسفانه میتواند در بخشهای مختلف جامعه و در سازمانهای مختلفی روی دهد، و فقط افراد عزب با آن درگیر نیستند. یعنی نام افراد متاهل هم در چنین رسواییهایی به میان میآید."
دکتر ساندرا بل، مدرس مردمشناسی در دانشگاه دورهام و نویسنده کتاب "پرهیز جنسی، فرهنگ و جامعه" میگوید که مساله اصلی، اعتقادات افراد نیست: "پرهیز جنسی یکی از اعتقادات جوهری کلیسای کاتولیک نیست. تنها یکی از قوانین آن است. وقتی انگلیکانها میخواهند کاتولیک شوند، میتوانند همسر و ازدواجشان را حفظ کنند و همین موضوع نشان میدهد که پرهیز جنسی کشیشها یکی از اعتقادات مذهبی آیین کاتولیک نیست."
گاندی و پرهیز از روابط جنسی
ماهاتما گاندی، رهبر ملیگرای هند (۱۹۴۸-۱۸۶۹) از سال ۱۹۰۶ میلادی سوگند خورد که از روابط جنسی دوری کند
او از یک آیین معنوی هندو بنام براهماچاریا پیروی میکرد. در این آیین، نادیده گرفتن امیال و خواستهها توصیه میشود
او برای آزمودن میزان پایبندی خود به این مقررات، در کنار زنان جوان برهنه میخوابید، اما از برقراری رابطه جنسی با آنان خودداری میکرد
او این کار را "تجربهای ارزشمند" خواند