دود اسفند کودکان کار برای پورشه سواران تهران

در پنج ماهه نخست سالجاری بیش از یک صد پورشه به ارزش بیش از ۲۰ میلیارد تومان با دلار دولتی وارد ایران شده است

نیکی محجوب

بی‌بی‌سی

"خیابون‌های تهران در ساعاتی از روز مثل خیابون‌های آمریکا ست، مثل بورلی هیلز، تو یک لحظه پورشه‌ای که درهاش از بالا باز می‌شه، کنار خیابان پارک می‌کنه، راننده بی توجه به اطراف پارکبان را صدا کرده و یک اسکناس ۵ هزار تومنی کف دستش می‌گذاره که ماشینش خط نیفته."

یک شهروند تهرانی با توصیف خیابان‌های تهران و افزایش ماشین‌های لوکسی که در آن تردد می‌کنند، می‌گوید: "کی می‌دونه این همه ماشین مدل بالای چند میلیاردی از کجا آمده، در حالیکه کافیه کمی دور و برت را نگاه کنی تا افرادی را ببینی که تو خیابان به دنبال یک لقمه نان حاضرن هر کاری بکنن."

بر اساس آمار گمرک ایران، در اواخر بهمن‌ماه سالجاری ۵۰۰ دستگاه خودروی پورشه از جزیره ابوموسی وارد ایران شده. در پنج ماهه نخست سالجاری شمسی نیز بیش از یک صد پورشه به ارزش تقریبی ۲۰ میلیون دلار معادل بیش از ۲۰ میلیارد تومان با دلار دولتی وارد ایران شد.

حمید صافدل، معاون وزیر صنعت و تجارت ایران، در مهرماه در مورد خودروهای وارداتی به خبرگزاری مهر گفت که واردات خودروهای خارجی از این پس با ارز مبادله‌ای انجام می‌شود.

دولت ایران برای کنترل بازار بحران‌زده ارز اقدام به تشکیل مرکزی کرده است که در آن برای واردات کالاهای مختلف، ارز با قیمتی چند درصد پایین‌تر از قیمت بازار آزاد فروخته می‌شود. نرخ دلار دولتی برای واردات کالاهای اساسی ۱۲۲۶ تومان است.

پیشتر مشاور ارشد وزیر صنعت، معدن و تجارت گفته بود که این ارز فقط به "غذا و دارو" اختصاص پیدا می کند و واحدهای صنعتی باید "برای واردات مواد اولیه مورد نیاز خود از ارز صادراتی یا آزاد استفاده کنند."

پورشه در آمریکا و ایران

براساس اعلام کمپانی پورشه آلمان: در سال ۲۰۱۲ دو هزار و ۵۵۵ پورشه در کل آمریکا خریداری شده است. جمعیت آمریکا حدود ۳۱۴ میلیون نفر در مقابل جمعیت ۷۰ میلیونی ایران است و تولید ناخالص ملی این کشور حدود ۴۰ برابر ایران در سال ۲۰۱۱ بوده است.

براساس گزارش خبرگزاری‌های ایران عمده خودروهای لوکس از طریق امارات و تعداد اندکی از آنها از طریق آلمان، ترکیه و کویت وارد ایران می‌شوند.

در حالیکه برخی از دست اندرکاران دولتی بر این باورند که واردات این خودروهای لوکس به دلایل مختلفی تاثیری بر بازار خودرو در ایران ندارد، برخی از صاحبنظران معتقدند افزایش واردات چنین خودروهایی نشان از اقتصاد بیمار و جامعه‌ای است که فقرا در آن فقیرتر می‌شوند و گروهی ثروتمندتر از پیش می‌شوند.

مرضیه وحید دستجردی، وزیر پیشین بهداشت ایران از معدود اعضای دولت بود که با انتقاد از روند واردات خودرو گفته بود: "از ارز دولتی برای واردات خودرو استفاده شده ولی نمی داند چه بر سر ارز تخصیص یافته به واردات دارو آمده است." کمتر از یک ماه از این مصاحبه تلویزیونی خانم دستجردی نگذشته بود که محمود احمدی‌نژاد تنها وزیر زن در تاریخ جمهوری اسلامی را از وزارت برکنار کرد.

یک استاد دانشگاه که به تازگی بازنشسته شده نیز با اشاره به افزایش خودروهای لوکس در تهران می‌گوید: "یه عمر گچ تخته خوردم، بعد از آن بوی الکل ماژیک و وایت برد جایگزینش شد، آخرش هم با حقوق نزدیک ماهی یک میلیون تومان بازنشسته شدم. وضعیت مالی مردم هر روز خراب تر از روز قبل می‌شه، اما حضرات هر روز سفره‌شون رنگی تر و جیبشون پرتر می‌شه."

سایت الف در مهرماه سالجاری با ارائه آماری در مورد قیمت خودروهای وارداتی نوشت: انواع و اقسام خودروهای پورشه و بنز، محصولی از شرکت مازراتی نیز با بیش از ۱۵۰ هزار دلار در رده سوم گران قیمت ترین برندهای خودروی وارداتی به ایران قرار گرفته است.

یکی از اهالی شمال تهران ‌می‌گوید که این خودروهای لوکس و سواران آن "تنها از راه‌های غیر حلال توانسته‌اند به چنین ثروتی دست پیدا کنند." او می گوید: "پدرم از ملاکان شمیران بود، خانواده ما وضعیت بدی نداشت و همیشه از لحاظ مالی تامین بودیم و هستیم، اما خانواده‌های مرفهی که ما می‌شناسیم هیچ وقت ماشین یک میلیادری نمی‌خرن، در حال حاضر وضعیت اقتصادی آنقدر نامناسبه که افراد ترجیح می‌دن پولهاشون رو دلار کنن، نه اینکه ماشین یک میلیاردی بخرن."

خودروهای لوکس در تهران

سایت الف: انواع و اقسام خودروهای پورشه و بنز، محصولی از شرکت مازراتی با بیش از ۱۵۰ هزار دلار در رده سوم گران قیمت ترین برندهای خودروی وارداتی در ایران است

یک کارشناس اقتصادی که نخواست نامش فاش شود نیز بر این باور است که واردات چنین ماشین‌های لوکسی تنها برای گروه خاصی از جامعه است که از آنها به عنوان "تازه به دوران رسیده" یاد می‌کند و می‌گوید: "آنهایی که پس از انقلاب به پولهای بادآورده نفت دسترسی داشتند، یا در انواع و اقسام قاچاق از مواد مخدر تا کالا دخیل بودند، بهترین گزینه برای چنین کاری هستند."

فردی که محل کارش در منطقه فرمانیه است، می‌گوید: "در طول روز بیشتر از ۱۰ تا ۱۲ پورشه و مرسدس، لکسوس از جلوی پنجره دفتر رد می‌شن، اما قیافه راننده‌ها بسیار متفاوت تر از اونیه که در فیلم‌ها دیده می‌شه، تو فیلم‌ها هر کسی سوار این ماشین‌های لوکس هست خوش تیپ و کت و شلواریه."

براساس اعلام شرکت پورشه قیمت خودرو مدل ۹۱۱ توربو این شرکت در آمریکا در سال ۲۰۱۲ بیش از ۸۲ هزار دلار و خودرو کاررا اس نیز بیش از ۹۶ هزار دلار در آمریکا بوده است. اما قیمت این دو خودرو در حال حاضر در ایران بین ۷۰۰ میلیون تا یک میلیارد تومان نوسان دارد.

این شرکت همچنین اعلام کرده که در سال ۲۰۱۲ دو هزار و ۵۵۵ پورشه در کل آمریکا خریداری شده است. جمعیت آمریکا حدود ۳۱۴ میلیون نفر در مقابل جمعیت ۷۰ میلیونی ایران است و تولید ناخالص ملی این کشور در سال ۲۰۱۱ حدود ۴۰ برابر ایران بوده است.