تنش در نشست خبری مشترک شیخ الازهر مصر و محمود احمدی‌نژاد

شیخ حسن شافعی، مفتی دانشگاه الازهر و محمود احمدی‌نژاد در نشست خبری مشترک

محمود احمدی‌نژاد، رییس جمهوری اسلامی ایران، در نشست خبری مشترک خود با شیخ حسن شافعی، مفتی دانشگاه الازهر مصر، در مورد مسئله شیعه و سنی دچار اختلاف شد و تهدید به ترک این نشست کرد.

 
رییس جمهوری ایران برای شرکت در دوازدهمین نشست سران سازمان همکاری‌های اسلامی به مصر سفر کرده است و برخی گزارش‌ها حاکی است روز سه‌شنبه ۱۷ بهمن پس از دیدار محمود احمدی‌نژاد از یک مسجد در قاهره، یکی از حاضران به سوی او کفش پرتاب کرد.
 
فیلمی نیز از این صحنه در اینترنت منتشر شده‌است. به گزارش رویترز، مأموران مصری فرد مظنون به پرتاب کفش را بازداشت کرده‌اند.
 
خبرگزاری رویترز در گزارش خود ادامه داده است که احمدی نژاد همچنین در دیدار با رییس دانشگاه الازهر به‌شدت سرزنش شد. شیخ احمد الطیب، رییس این دانشگاه دینی هزار ساله، در این دیدار از ایران خواست از «مداخله» در کشورهای عربی خلیج فارس خودداری کند و بحرین را به عنوان «یک کشور عربی برادر» به رسمیت بشناسد. او همچنین از آن چه «گسترش نفوذ شیعی در کشورهای سنی» نامید انتقاد کرده است.
 
در همین حال خبرگزاری فارس روز سه‌شنبه در خبری با عنوان «واکنش قاطع احمدی‌نژاد به اظهارات نماینده شیخ الازهر» نوشت که محمود احمدی‌نژاد در خلال دیدار خود با رییس دانشگاه الازهر گفت که «این بحث‌ها خوب نیست و هشدار داد در صورت ادامه بحث محل برگزاری کنفرانس خبری را ترک می‌کند.»
 
در همین حال به گزارش رویترز، محمد مرسی، رییس جمهوری مصر و از اعضای گروه اسلامگرای اخوان المسلمین، از محمود احمدی‌نژاد هنگام ورودش به فرودگاه قاهره با فرش قرمز و احترام نظامی استقبال کرد.
 
رییس جمهوری ایران هنگام ورود به قاهره در نشست خبری گفت که امیدوار است این سفر «نقطه آغاز جدیدی برای روابط بین ایران و مصر باشد».
 
اما در کنفرانس خبری دیگری که پس از دیدار آقای احمدی‌نژاد با مفتی دانشگاه الازهر برگزار شد، شیخ حسن شافعی در حالی که کنار رییس جمهوری ایران ایستاده بود، به خبرنگاران گفت که این جلسه به بحث بر سر تفاوت‌های ایدئولوژیک تبدیل شده است.
 
به گفته این روحانی بلندپایه در دانشگاه الازهر، گفت‌وگوهای این دیدار «صریح» بوده است و «این مسائل آن‌قدر بود که شیخ بزرگ الازهر متوجه شد این دیدار... به هدف اصلی این دیدار کمکی نمی‌کند.»
 
به گزارش تلویزیون عربی الجزیره، در بیانیه‌ای که دفتر رییس الازهر پس از این دیدار منتشر کرد، آمده است که در دیدار با محمود احمدی‌نژاد «بر لزوم تلاش برای اعطای حقوق کامل شهروندی جامعه سنی ایران به‌خصوص در اقلیم اهواز» تاکید شده است.
 
«اقلیم اهواز» و عبارات مشابه از نام‌هایی است که برخی از فعالان قوم‌گرای عرب که نام خوزستان را به رسمیت نمی‌شناسند از آنها استفاده می‌کنند.
 
برپایه این گزارش، سخنگوی الازهر در این نشست خبری همچنین گفته است دو طرف درباره راه‌های اتحاد و تقریب بین دو کشور گفت‌وگو کرده‌اند.
 
حسن شافعی اظهار داشته است: «تعرض برخی از شیعیان به صحابه پیامبر اسلام و همسران او، غیرقابل قبول است و روابط بین دو کشور را مشوش می‌کند».
 
او از رییس جمهوری اسلامی ایران خواست که «مراجع دینی ایران علیه توهین به عایشه [همسر پیامبر اسلام]، ابوبکر، عمر و عثمان [سه خلیفه نخست پس از پیامبر اسلام] فتوا صادر کنند و این توهین‌ها را جرم و حرام اعلام کنند تا مسیر تفاهم فراهم شود.»
 
از سوی دیگر، خبرگزاری فرانسه نوشته است هنگام مطرح‌شدن این سخنان، رییس‌جمهوری ایران به‌وضوح ناخشنود و ناراحت بوده است.
 
طبق ویدئویی که خبرگزاری فارس از این دیدار منتشر کرده است، محمود احمدی‌نژاد هنگام این سخنان به هیات مصری هشدار می‌دهد که اگر صحبت از اختلافات ادامه پیدا کند، جلسه را ترک می‌کند.
 
اختلاف‌های شیعه و سنی در سیاست
 
مسلمانان شیعه اغلب معتقدند سه خلیفه نخست پس از پیامبر اسلام که اهل‌تسنن از آنان به عنوان «صحابه» پیامبر نام می‌برند، قدرت را از علی ابن ابی‌طالب پسرعموی پیامبر «غصب کرده‌اند». به اعتقاد شیعیان، علی بن ابی طالب «جانشین بر حق» پیامبر اسلام بوده است. مسلمانان سنی نیز اغلب این موضع شیعیان را «بدعت» می‌شمارند.
 
خبرگزاری فرانسه نوشته است دانشگاه الازهر به طور سنتی در مقابل شیعیان موضع نرم‌تری داشته است. اما این نهاد عمده سنی در یک سال گذشته لحن تندتری گرفته است و شیعیان را به تلاش برای گسترش اعتقادات خود در مصر متهم کرده است.
 
روحانیون سنی‌مذهب در ایران، جمهوری اسلامی را به محدود کردن ایرانیان سنی‌مذهب متهم می‌کنند و گفته‌اند که این فشارها و محدودیت‌ها رو به فزونی است.
 
در همین حال تهران نیز برخی از کشورهای عربی از جمله بحرین و عربستان سعودی را به محدودکردن شیعیان در این کشورها متهم کرده است.
 
ایران و مصر از سال ۱۳۵۸ روابط دیپلماتیک با هم نداشته‌اند و دو کشور تنها دارای دفتر حفاظت منافع در پایتخت‌های یکدیگر هستند.
 
دولت‌های ایران و مصر همچنین بر سر سوریه و بشار اسد با یکدیگر اختلاف نظر جدی دارند.
 
محمد مرسی، رییس جمهور مصر، شهریورماه سال جاری در دیدار با علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران، گفت که حمایت ایران از سوریه مانع ارتقاء روابط تهران و قاهره شده است.
 
آقای مرسی که یک ماه پیش از آن به منظور شرکت در افتتاحیه اجلاس سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد به تهران رفته بود، در سخنرانی خود در این نشست نیز بر حمایت از معترضان سوری تاکید کرده بود.
 
دوازدهمین اجلاس سازمان همکاری اسلامی با عنوان «جهان اسلام، چالش‌های جدید و توسعه فرصت‌ها» برگزار می‌شود و شهرک‌سازی اسرائیل، بحران کشورهای سوریه و مالی، و وضعیت در سومالی و افغانستان از موضوعات اصلی در دستور کار این اجلاس هستند.