رهبر ایران، مخاطب افشاگری‌های احمدینژاد
شاید هدف افشاگری‌های اخیر رئیس جمهور، دادن این پیام به رهبر ایران باشد که اگر جلوی اقدامات نهادهای دیگر علیه دولت را نگیرد، باید در انتظار چه نوع عواقبی باشد
حسین باستانی
بی بی سی
جلسه دیروز استیضاح وزیر کار در مجلس ایران، گذشته از افشاگری‌های بی‌سابقه رئیس جمهور، دارای ویژگی مهم دیگری هم بود.
نحوه برگزاری این جلسه نشان می داد که با وجود حساسیت کم سابقه رئیس جمهور در مورد سعید مرتضوی، آیت الله علی خامنه ای این بار اقدام صریحی برای منتفی شدن استیضاح انجام نداده است. اقدامی که در صورت انجامش، تصور عدم تبعیت مجلس از آن، از اساس منتفی بود.
شاید دلیل چنین تاملی این بود که آیت الله خامنه ای، هشدارهای قبلی خود به سران دو قوه مجریه و مقننه را برای کنترل رفتار آنها در جلسه روز یکشنبه کافی دانسته بود. ولی دلیل این کار هر چه بود، رهبر ایران تاوان آن را به سخت ترین شکل ممکن داد: علی رغم تاکیدات قبلی رهبر بر لزوم حفظ ظاهر نظام در مناقشات مسئولان، نمایشی خیره کننده از عمق بحران سیاسی حکومت ایران در رسانه های سرتا سر جهان خبرساز شد.
این اتفاق غیر منتظره در حالی به وقوع پیوست که حدود دو هفته قبل از آن – و یک شب پیش از حضور قبلی رئیس جمهور در مجلس که به درخواست خود او صورت می گرفت- آقای خامنه ای به محمود احمدی نژاد و علی لاریجانی هشدار داده بود که حق ندارند دور جدیدی از درگیری سیاسی را به نمایش بگذارند و باید همدیگر را "تحمل کنند". بنابر خبرهایی که بعدا از جلسه رهبر با سران دو قوه منتشر شد، وی در آن جلسه درگیر شدن مسئولان ارشد کشور را "خیانت" دانسته و به تلخی گفته بود: "اگر در قیامت خداوند از من بپرسد چه کردی؟ من میگویم که کسی جز اینها را نداشتم".
آیت الله خامنه ای با این تعبیر عجیب گویی به سران دو قوه اعلام می کرد که چنان از اختلاف آنها به ستوه آمده که فشار سنگین این اختلافات را تا پایان عمر بر دوش خود احساس خواهد کرد. با این همه، تاثیر تعابیر بی سابقه رهبر ایران، در حد کنترل جلسه یک روز بعد مجلس و محمود احمدی نژاد محدود ماند و به وضوح، هیچ تاثیری در جلسه دو هفته بعد مجلس نداشت که به صحنه بی سابقه ترین افشاگری های رئیس یک قوه علیه دو قوه دیگر تبدیل شد.
رهبر ایران پیش از استیضاح اخیر وزیر کار، در موارد مختلف برای جلوگیری از بحرانی شدن رابطه آقای احمدی با مجلس و سایر نهادهای حکومتی دخالت کرده بود و بسیاری گمان می کردند که پیش از جلسه دیروز هم این کار را انجام بدهد.
آقای خامنه ای از جمله، نه تنها پیش از حضور دی ماه رئیس دولت در مجلس برای جلوگیری از درگیری احتمالی طرفین وارد عمل شده بود، که در آذر ماه هم صراحتا با احضار محمود احمدی نژاد به مجلس برای پاسخگویی به سوالات نمایندگان مخالفت کرده بود. وی در آبان ماه هم در پی نامه نگاری های شدیداللحن رئیس جمهور و رئیس قوه قضاییه، با هشدار به آنان برای متوقف کردن دعواهای رسانه‌ای‌شان گفته بود تا روز انتخابات هر مسئولی که اختلافات را به افکار عمومی بکشد "قطعا به کشور خیانت کرده است".
حتی استیضاح وزیر کار بر سر سعید مرتضوی، یک نوبت دیگر در فروردین گذشته در دستور کار مجلس قرار گرفته و با پادرمیانی غلامعی حداد عادل منتفی شده بود. در آن زمان برخی سایت های اصولگرا خبر دادند که محمود هاشمی شاهرودی در حاشیه جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام، به علی لاریجانی گفته که رهبر ایران مخالف استیضاح وزیر است.
این واقعیت که بعد از چنین سوابقی از دخالت رهبر در روابط رئیس جمهور و سایر قوا، اولین جلسه حضور آقای احمدی نژاد در مجلس برای دفاع از سعید مرتضوی، به یک جنجال بزرگ رسانه ای برای حکومت ایران تبدیل می شود، در بر گیرنده آموزه های مهمی است. پیام واضح این تجربه برای آیت الله خامنه ای آن است که در صورت عدم دخالت مستقیم، صریح و شدید در "تک، تک" موارد رویارویی رئیس دولت و سایر نهادهای حکومتی، باید در انتظار ضرباتی جبران ناپذیر به جمهوری اسلامی ایران باشد.
ماه پیش سخنانی منسوب به اسفندیار رحیم مشایی، از اعضای اصلی حلقه یاران آقای احمدی نژاد منتشر شد که می گفت هر دوی آنها خود را برای "شهادت" آماده کرده اند و دولت را به سادگی به دست رقبا نمی دهند. وی هشدار می داد که "ما برای همه آنهایی که در این ۷ سال علیه دولت حرف زدند مسائلی داریم" و می افزود تیم دولت قصد دارد در "۶ ماه آخر دولت مدام حمله کند و دیگر با هیچ کس رودربایستی ندارد".
این سخنان، بعدا از سوی دفتر آقای مشایی تکذیب شد، اما از قضا رفتار محمود احمدی نژاد در هفته های اخیر، منطبق با چنین الگویی به نظر می رسد.
همین امروز، سایت اینترنتی روزنامه دولتی ایران با ذکر اینکه رئیس جمهور در جلسه استیضاح "تنها بخشی چند دقیقه‌ای و نرم از یک سند را رو کرده" هشدار داده است که "احمدینژاد حرف‌های زیاد دیگری هم برای تاریخ دارد".
اگر رئیس دولت دهم بخواهد به درگیری های پیاپی با سایر نهادهای حکومتی ادامه دهد و در عین حال رهبر ایران، جز با هزینه دادن نامحدود امکان جلوگیری از اتفاقاتی از جنس ماجراهای جلسه استیضاح را نداشته باشد، در مدت باقی مانده تا انتخابات چه گزینه هایی پیش روی آیت الله خامنه ای خواهد بود؟
شاید رفتار آقای احمدی نژاد در جلسه استیضاح وزیر کار، نشان دهنده نوع پاسخی باشد که وی برای سوال بالا می پسندد.
به عبارت دیگر، ممکن است یک هدف مهم افشاگری های رئیس جمهور در جلسه استیضاح، دادن این پیام به رهبر جمهوری اسلامی باشد که اگر در پنج ماه مانده تا انتخابات جلوی اقدامات نهادهای دیگر علیه دولت را نگیرد، باید در انتظار چه نوع عواقبی باشد.