گمانهزنیها پیرامون قتل سه فعال زن کرد در پاریس
نخست وزیر ترکیه ابراز نگرانی کرده که قتل سه زن فعال کرد در مرکز کردها در پاریس بهمنظور برهم زدن گفتوگوها با اپوزیسیون کرد ترکیه بوده است. همزمانی این قتل با مذاکرات دولت ترکیه با اوجالان چنین گمانی را تقویت میکند.
بامداد پنجشنبه (۱۰ ژانویه/۲۱ دی) جسد سه زن فعال کرد اهل ترکیه در مرکز کردها در پاریس پیدا شد. همهی آنان از ناحیهی سر هدف گلوله قرار گرفته بودند. به گفتهی پلیس فرانسه، شواهد و قرائن حاکی از قتلی حرفهای با انگیزههای سیاسی است. احتمال داده میشود این قتل بعداز ظهر چهارشنبه صورت گرفته است.
چگونگی قتل سکینه جانسیز(عکس بالا نفر اول از چپ) و دو همکار مرکز کردها در پاریس به نامهای فیدان دوگان و لیلا سلیماز نشان از حرفهای بودن قاتلان و سیاسی بودن این جنایت دارد.
چند هفته است که گفتگوهای صلح میان "حزب کارگران کردستان ترکیه"، "حزب صلح و دمکراسی" و سازمان امنیت ترکیه به نمایندگی از سوی دولت شروع شده است.
برخی بر این باورند که کشتن این سه فعال کرد، با هدف کارشکنی در راه گفتگوهای صلح بوده است. چند روز پیش یکی از نمایندگان مجلس ترکیه و عضو حزب دست راستی "جنبش ملی" خواستار از بین بردن کادرهای "پ.ک.ک." در اروپا شده بود.
رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه خواستار حفظ آرامش شده تا عوامل پشت پرده و علت قتل این سه نفر مشخص شود. وی گفته است که دولت ترکیه گفتوگوهای خود با عبدالله اوجالان را ادامه خواهد داد تا به نتیجه مطلوب برسد. "نتیجه مطلوب" از نظر اردوغان، دست کشیدن حزب کارگران کردستان ترکیه از مبارزه مسلحانه است.
تیری فرانگولی، قاضی فرانسوی و مسئول امور ضد ترور چندی پیش اعلام کرد که چهار قاضی، هشت دادستان و ۲۸ کمیسار در ارتباط با مسئله کردها در فرانسه در حال فعالیت هستند.
سوال این جاست که چگونه تحت این شرایط امنیتی، چنین قتلی رخ داده است. سخن وزیر کشور فرانسه گفته است تصور نمیشد چنین اقدامی امکانپذیر باشد.
از چند هفته پیش دولت ترکیه گفتگوهایی را با عبدالله اوجالان، رهبر پ.ک.ک شروع کرده است
سکینه جانسیز کیست؟
اینکه هرسه قربانی زن هستند نیز هم جای پرسش دارد. برخی گمان میبرند این اقدام برای ایجاد رعب در میان فعالان کرد زن است. زنان در احزاب کردی نقشی پررنگ و حضوری فعال دارند.
مهمترین چهره در میان این قربانیان "سکینه جانسیز"، از نادر بنیانگذاران در قید حیات حزب کارگران کردستان ترکیه (پ.ک.ک.) بوده است. جانسیز ۵۵ ساله از وفاداران به عبدالله اوجالان، رهبر این سازمان مسلح کرد ترکیه بود.
در واقع سکینه جانسیز یگانه زن باقیمانده از هیئت مؤسسان حزب کارگران کردستان ترکیه بود که در سال ۱۹۷۸ پایهگذاری شد. از آن پس این حزب برای ایجاد یک دولت مستقل و یا خودمختار کرد، جنگی خونین علیه حکومت ترکیه بهراه انداخت.
به گزارش خبرگزاری آلمان، سکینه جانسیز در سال ۱۹۵۸ در استان تونجلی به دنیا آمد. رسانههای ترکیه مینویسند که او در سال ۱۹۷۹ در دیاربکر دستگیر و شکنجه شد. وی شهرت داشت که در زمان حکومت نظامیان در ترکیه زیر شکنجه مقاومت کرده است.
جانسیز در سال ۱۹۹۱ پس از آزادی از زندان بار دیگر به پ.ک.ک. پیوست و در شماری از کشورهای خاورمیانه به نام مستعار "سارا" به فعالیت خود ادامه داد.
جانسیز در سال ۱۹۹۸ از فرانسه پناهندگی گرفت. وی در مصاحبههای اخیرش از نقش خطیر زنان در مبارزهشان برای آزادی سخن گفته است.
رسانههای ترکیه مینویسند که سکینه جانسیز با رهبری پ.ک.ک. اختلاف داشته، بهطوریکه او را مجبور کرده بودند مسئولیتهایی در سطوح پایین را برعهده گیرد.
حزب کارگران کردستان ترکیه از دهه هشتاد تا کنون برای خودمختاری بیشتر کردها در ترکیه میجنگد. در این جنگ تاکنون ۴۰ هزار نفر کشته شدهاند.
ردپای ترکیه؟
جانسیز برای دولت ترکیه چهره ناشناختهای نبود. برخی بر این باورند که دولت ترکیه پشت این ترور است و هدفش برداشتن یک نماینده سرشناس پ.ک.ک. بوده است. اما آنکارا از چنین تروری آن هم در خاک یک کشور اروپایی چه سودی میتواند ببرد؟
از نظر کارشناسان، دولت ترکیه در شرایط مذاکرات صلح نمیتواند انگیزهای برای دست زدن به چنین اقدامی داشته باشد.
گروهی دیگر به این واقعیت اشاره میکنند که مذاکرات صلح در ترکیه مخالفانی هم داشت و نباید فراموش کرد که مذاکره با اوجالان و یا آزادی او خشم خیلی از ترکها را برخواهد انگیخت.
افراطیهای درون پ.ک.ک.؟
باید پرسید، اگر دولت ترکیه دستی در این قتل نداشته، آیا سرنخ به پ.ک.ک. و نیروهای افراطی درون آن میرسد ؟ گروهی این گمانه را به واقعیت نزدیکتر میدانند، از جمله سخنگوی حزب حاکم در ترکیه.
حسین چلیک، سخنگوی دولت میگوید که در گذشته نیز از این گونه حذفهای خونین در درون شورشیان به کرات رخ داده است.
به نظر کسانی که این گمانه را محتمل میدانند، قتل جانسیز در حقیقت پیامی است به اوجالان.
حزب کارگران کردستان ترکیه از دهه هشتاد تا کنون برای خودمختاری بیشتر کردها در ترکیه میجنگد. در این جنگ تاکنون ۴۰ هزار نفر کشته شدهاند.
روز پنجشنبه (۱۰ ژانویه) در تظاهراتی که در پاریس برگزار شد، هواداران این حزب با پرچمهایی با تصویر اوجالان به نشانه اعتراض به قتل سه فعال کرد زن به خیابانها آمدند.