پلیس آگاهی: در برابر زورگیران به هیچ وجه مقاومت نکنید
عصرایران - انتشار تصاویر زورگیری چند تبهکار از یک شهروند در فضای مجازی بازتاب های زیادی داشت و حتی عالیترین مقام قضایی کشور را نیز به واکنش واداشت. به دنبال اظهارنظر آیت الله آملی لاریجانی درباره محارب بودن افرادی که با سلاح سرد زورگیری می کنند پلیس آگاهی پایتخت به تکاپو افتاد و چند روز بعد چهار جوان زورگیر دستگیر شدند.
سرهنگ عباسعلی محمدیان رئیس پلیس آگاهی تهران بزرگ طی گفتوگویی با آسمان از جزئیات این عملیات، شیوه های تبهکاران برای زورگیری و چگونگی برخورد با آنان سخن گفت.
رسیدگی به پرونده زورگیری معروف پایتخت از چه زمانی آغاز شد؟
این حادثه روز 11 آذرماه امسال اتفاق افتاد و طی آن یکی از شهروندان بعد از خروج از بانک درحالیکه می خواست وارد محل کارش شود از سوی چهار زورگیر با دو موتورسیکلت مورد حمله قرار گرفت. با وجود مقاومت این شهروند، زورگیران مبلغی پول نقد، تعدادی کارت عابر بانک و حتی لباس های او را سرقت کردند. بعد از اعلام شکایت مالباخته، تیم های ویژه عملیاتی پلیس آگاهی تهران بزرگ تلاشهایشان را برای شناسایی و دستگیری چهار متهم پرونده آغاز کردند.
درباره جزییات عملیات دستگیری متهمان صحبت کنید.
بعد از چهره نگاری و اقدامات پیچیده پلیسی افسران آگاهی یکی از متهمان به نام «مهدی» را شناسایی کردند و ادامه تجسس ها نشان داد پاتوق او یک قهوه خانه در خیابان 17 شهریور است. به این ترتیب او دستگیر شد و اعتراف کرد سرقت ها را با همدستی 3 نفر از دوستانش به نام های میلاد، مهرداد و علیرضا مرتکب شده است. در ادامه علیرضا در خیابان یوسف آباد و دو نفر دیگر نیز در مخفی گاهشان دستگیر شدند و اعتراف کردند تاکنون مرتکب 5 فقره زورگیری شده اند.
زورگیری جرم تازه ای نیست و پیش از این هم بارها چنین اتفاقی افتاده است. چه چیز باعث شد این پرونده برای دستگاه قضایی و پلیس حائز اهمیت شود؟
یکی از جرائمی که پلیس آگاهی تهران بزرگ همواره با حساسیت ویژهای به آن رسیدگی کرده است بحث زورگیری است. در این پرونده نیز از روزی که پرونده به آگاهی ارجاع شد تیم های ویژه، تلاشهایشان را آغاز کردند و در کوتاه ترین زمان ممکن نیز به نتیجه رسیدند. نکته حائز اهمیت این پرونده انتشار تصاویر آن در فضای مجازی بود. این کار برای چند روز باعث ایجاد حس ناامنی در جامعه شد اما خوشبختانه اقدام ضربتی پلیس در دستگیری زورگیران سبب شد فضای جامعه آرام شود.
این پرونده فرصت خوبی است تا جرم زورگیری بیشتر مورد بررسی قرار گیرد. از دیدگاه پلیسی به چه کسانی زورگیر گفته می شود و این افراد چه ویژگی هایی دارند؟
افرادی که با توسل به زور و خشونت اموال سایرین را تصاحب می کنند زورگیر هستند. در بحث حقوقی به افرادی که مرتکب سرقت مقرون به آزار می شوند زورگیر اطلاق می شود. این افراد معمولا تحصیلات پایینی بین سوم راهنمایی تا دیپلم دارند. اکثر آنها سابقه دار هستند و حداقل یکبار توسط پلیس دستگیر شده اند. معمولا از بنیه قوی برخوردارند و جسارت زیادی دارند. زورگیرهایی که از نظر جثه و هیکل ضعیف هستند سعی می کنند حتما از چاقو و قمه استفاده کنند تا با ترساندن طعمه شان ضعف بدنی خود را جبران کنند. با این حال نمی شود به طور مطلق این ویژگی ها را برای همه زورگیران یکی دانست و ممکن است متهمانی خارج از این ویژگی ها نیز وجود داشته باشند.
زورگیری ها معمولا در چه شرایطی رخ می دهد؟
زورگیران به شکل باندی عمل می کنند و معمولا بین 3 تا 5 نفر هستند. آنها سعی میکنند نقشه شان را خیلی سریع عملی کنند و به همین دلیل در همان لحظه اول شروع به ترساندن طعمه شان می کنند و معمولا در چنین شرایطی طعمه ها قدرت واکنش زیادی ندارند. از طرفی تبهکاران مکان های خلوت و تاریک را برای این کار انتخاب می کنند تا نقشه شان را راحت تر عملی کنند و احتمال شناسایی شدن شان کم شود.
زورگیران از چه ترفندهایی برای عملی شدن نقشه شان استفاده می کنند؟
معمولا هر باند تبهکاری برای ارتکاب جرم شگردهای خاص خود را دارد اما در یک نگاه کلی می توان چند ترفند مهم را برای بحث زورگیری متصور شد. ترفند اول؛ زاغ زنی است. در این شیوه معمولا یکی از اعضای باند که سن بیشتری دارد در بانک یا مراکز تجاری پرسه می زند و افرادی را که پول زیادی با خود حمل می کنند شناسایی می کند. در ادامه با خارج شدن طعمه از بانک، سایر اعضا او را در محل خلوتی به دام می اندازند و با تهدید و ارعاب نقشه زورگیری شان را عملی می کنند.
از انواع دیگر زورگیری می توان به شیوه «آویزان بری» اشاره کرد که در آن معمولا خانم هایی که کیف دستی همراه دارند هدف قرار می گیرند. برخی زورگیران نیز به طور رهگذری از شهروندان خفتگیری می کنند. اما یکی دیگر از شگردهایی که طی سالهای اخیر شایع شده است زورگیری تحت پوشش خودروی مسافربر است. تبهکاران ابتدا یک خودرو را به صورت دربستی و به مقصد مکانی خلوت در حاشیه شهر کرایه می کنند و در ادامه با تهدید و ارعاب خودرو را از چنگ راننده بیرون می کشند. سپس با استفاده از آن شهروندان را به عنوان مسافر سوار خودرو کرده و از آنان زورگیری می کنند. آنها معمولا از خودرو بین 24 تا 48 ساعت استفاده و در ادامه آن را در کنار خیابان رها می کنند.
پرونده چهار زورگیر بار دیگر باعث مطرح شدن بحث هایی درباره حمل سلاح سرد در جامعه شد. دیدگاه شما در این باره چیست؟
متاسفانه برای سلاح سرد قانون مشخصی وجود ندارد. مثلا شاهدیم در کنار خیابان افراد بدون هیچ مانعی چاقوهای نامتعارف می فروشند. حال سوال اینجاست که چاقوهای بزرگ یا مثلا شمشیری که فروخته میشود چه کاربردی می تواند داشته باشد. خرید، فروش و حمل چنین وسایلی به هیچ عنوان توجیه ندارد. در این خصوص مدت ها قبل طرحی به مجلس فرستاده شد اما تاکنون به جایی نرسیده است. این در حالی است که بسیاری از جرائم خشن مثل قتل و زورگیری با استفاده از همین چاقوهای نامتعارف انجام می شود.
شما چه توصیه هایی به شهروندان در خصوص مواجهه با زورگیران دارید؟
توصیه ما این است که افراد در برابر زورگیران به هیچ وجه مقاومت نکنند. چراکه ممکن است آنها از سلاحشان استفاده کنند. در یک مورد زورگیران با چاقو به گردن یک نفر ضربه زده بودند و ممکن بود این فرد جان خود را از دست بدهد. عاقلانه ترین کار این است که افراد تلاش کنند اطلاعات بیشتری از تبهکاران به دست بیاورند. مثلا شماره پلاک خودرو یا موتورسیکلت شان و چهره آنها را به خوبی به خاطر بسپارند تا پلیس را در کشف جرم یاری دهند.